İktisat Chapter 13: Ekonomik ve Parasal Birlik

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Parasal birlik, ekonomik bütünleşmenin hangi parçasıdır?

Dış gümrük tarifeleri

Ortak ticaret politikası

Faktör hareketlerinin serbestleşmesi (correct)

Ürün yönetmelikleri

Optimum Para Sahası (OPS) teorisi kime aittir?

R.Mundell

Parasal birlik, üye ülkelerin para politikalarının birleştirilmesini gerektirir.

True

Parasal birlikte üye ülkelerin ulusal paralarının yerine _____ geçer.

tek para Signup and view all the answers

Optimum para sahasının amacı nedir?

Farklı ülkelerin ulusal paraları arasındaki pariteleri sabitleyerek bir para alanı oluşturmak Signup and view all the answers

Mundell'e göre bir alanın Optimum Para Sahası (OPS) olabilmesi için hangi kriterlerden bahsedilmektedir?

Üretim faktörlerinin üye ülkeler arasında tam hareketli olması Signup and view all the answers

Parasal birlik içinde üye ülkeler kendi para politikalarını uygulamaya devam edebilirler.

False Signup and view all the answers

Parasal birlik oluşturulmasıyla piyasalarda şeffaflığın ve rekabetin artması için daha uygun bir ortam sağlanır, ______ üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırabilecektir.

döviz kurları Signup and view all the answers

Avrupa Para Anlaşması'nın amacı nedir?

Yapılacak çok taraflı değişimleri kolaylaştırmak, ticari ve mali ilişkilerde ikili anlaşmalardan kaçınılmasını sağlamak, tarafların karşılaştıkları güçlüklerin giderilmesine yardım etmek. Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin temelleri ne zaman atılmıştır?

1958 Signup and view all the answers

Roma Antlaşmaları, parasal birlik hakkında detaylı hükümler içermektedir.

False Signup and view all the answers

Barre Planı'nın amacı üye ülkelerin __________.

ekonomi politikalarında daha fazla işbirliğini ve daha yakın parasal işbirliğini önermek Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin kurulması hangi tarihte gerçekleşti?

13 Mart 1979 Signup and view all the answers

ERM, ülkelerin sahip oldukları ECU merkezi oranı etrafındaki kurlarının ECU’ya karşı dalgalanmalarını sınırlandıran bir mekanizmadır.

True Signup and view all the answers

Avrupa Para Birimi ECU'nun açılımı nedir?

Avrupa Para Birimi ECU, European Currency Unit demektir. Signup and view all the answers

Parasal birlik olumsuz etkileri genelde hangi uygulamadan kaynaklanmaktadır?

Sabit kur uygulaması Signup and view all the answers

Parasal birlik, üye ülkeler arasındaki fiyat düzeyinde farkların artmasına neden olabilir.

True Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'ni kabul etmek kimin için bir zorunluluktur?

Avrupa Topluluğu Kurucu Antlaşması'nda belirtilen bir zorunluluştur. Signup and view all the answers

EMS, Avrupa'da ileri düzeyde entegrasyon sonucunda parasal istikrarı sağlamak için neyi gerekli hale getirmiştir?

Parasal Birliğin kurulmasını Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin temel hedefi nedir?

Avrupa'da parasal istikrar alanı oluşturmak Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve kapsamında, Avrupa Para Sistemi (APS) ne kadar bir tarih aralığında başarılı bir istikrar alanı oluşturmuştur?

1979-1992 Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin (APS) başlıca amacı nedir?

Döviz kurlarındaki istikrarsızlığı azaltmak Signup and view all the answers

EMS'nin (Avrupa Para Birliği) Bretton Woods sisteminden farkı nedir?

Daha simetrik bir yapıya sahiptir. Signup and view all the answers

ERM'nin sağladığı faydaları göz önünde bulundurarak, İsveç, Norveç ve Finlandiya kendi paralarını ECU'ya sabitlemiştir. (Doğru/Yanlış)

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve, Avrupa Para Sistemi'nin ERM'nin de değerlendirilmesinin ______ öneme sahiptir.

ikinci Signup and view all the answers

Werner Raporunda nihai hedef olarak neler belirtilmiştir?

Sermayenin dolaşımının liberalleştirilmesi, döviz kurlarının bir daha geri dönülemeyecek şekilde sabitlenmesi ve tek bir paranın ulusal paraların yerini almasının sağlanması Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin Tarihsel Çerçevesinde hangi olay Avrupa paraları arasında belirlenen paritelerin sürdürülmesinde ciddi sorunlar yaratmıştır?

Petrol krizleri Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nde 'Tüneldeki Yılan Sistemi' uygulaması, üye ülke para birimlerinin dolar karşısında geniş bir dalgalanma marjı içinde olmasını sağlar.

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS), Avrupa Para Birimi (ECU) üzerine inşa edilmiş olup, _________ kavramı üzerine oluşturulmuştur.

ayarlanabilir döviz kurları Signup and view all the answers

Parasal birliğin olumsuz etkileri genellikle hangi uygulamadan kaynaklanmaktadır?

Sabit kur uygulaması Signup and view all the answers

Parasal birlik üye ülkelerinin optimum enflasyon ve işsizlik değiş tokuş oranları birbirinden farklı olabilir. (Doğru/Yanlış)

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin kısaltması nedir?

EPB Signup and view all the answers

Avrupa Ekonomik İşbirliği kurulması için hangi tarihte bir sözleşme imzalanmıştır? 19 Eylül ______

1950 Signup and view all the answers

Parasal birlik, aşağıdaki neyi ifade eder?

Üye ülkelerin paralarının sabit bir kurla ve geri dönülmez bir biçimde birbirine bağlanması ve koşulların oluşumuna paralel olarak tek para ve merkez bankasına geçmeyi içerir. Signup and view all the answers

Parasal birlik hangi iki önemli özelliği gerektirir?

Ortak para politikası ve ortak döviz kuru politikası Signup and view all the answers

OPS teorisi hangi iktisatçı tarafından geliştirilmiştir?

R.Mundell Signup and view all the answers

Optimum para sahası oluşturulması neyi sağlayacaktır?

fayda Signup and view all the answers

Parasal birliğin oluşturulmasıyla hangi etkinlik artabilir?

Fiyat istikrarı Signup and view all the answers

Parasal birliğin oluşturulması işlem maliyetlerinden tasarruf sağlar.

True Signup and view all the answers

Parasal birliğin başarı koşullarından biri üretim faktörlerinin üye ülkeler arasında tam olarak ______ olmasıdır.

hareketli Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve raporunda, Werner Raporu neyi önermiştir?

Döviz kurlarının serbestçe dalgalanmasının sağlanması Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin oluşturulması için Werner Raporu, sermayenin dolaşımının serbestleştirilmesini önermiştir.

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin oluşturulması için hangi önemli belgede bazı temel öneriler üzerinde fikir ayrılıkları olmasına rağmen üç evreli bir yaklaşım konusunda prensipte anlaşılmıştır?

Werner Raporu Signup and view all the answers

Avrupa Para Anlaşması hangi yıl yürürlüğe konmuştur?

1958 Signup and view all the answers

Avrupa Para Anlaşması'nın amacı nedir?

Yapılacak çok taraflı değişimleri kolaylaştırmak Signup and view all the answers

Roma Antlaşmaları'nda parasal birliğe doğrudan atıfta bulunulmamıştır.

True Signup and view all the answers

1979'da oluşturulan finansal yardımlaşma mekanizması APS, ___'ya kısa ve orta vadeli kredi açılmasını öngörmektedir.

dış ödeme güçlükleri yaşayan üye ülkelere Signup and view all the answers

Aşağıdaki olayları, karşılarındaki yılda gerçekleştiği etkinliği eşleştirin:

1970: Werner Raporu = Ekonomik ve parasal bütünleşmenin 10 yıllık zaman zarfında tamamlanması 1989: Delors Raporu = Avrupa Birliği'nde 1980 yılı itibariyle tek paraya geçilmesi öngörüsü 1993: Maastricht Anlaşması = Economic and Monetary Union'ın tamamlanması Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS), Avrupa ekonomisindeki dengesizlikleri gidermek için ne tür bir çabanın sonucu olarak kurulmuştur?

Döviz kuru oynaklıklarını azaltmak için Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS) içinde ECU'nun ERM üzerinde belirgin bir özelliği vardır.

True Signup and view all the answers

ERM nedir ve ülkelerin kurlarını neye göre dalgalanmalarını sınırlandıran bir mekanizmadır?

ERM, Döviz Kuru Mekanizması'dır ve ülkelerin kurlarını ECU'ya göre dalgalanmalarını sınırlandırır. Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS) tarafından oluşturulan ERM, sabit fakat ayarlanabilir bir ______ sistemi olarak para birimleri arasındaki farklılıkları azaltmayı amaçlar.

kur Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin (APS) temel hedefi nedir?

Avrupa'da parasal istikrar alanı oluşturmak Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS), hangi yıl aralığında uygulanmıştır?

1979-1992 Signup and view all the answers

EMS sonrasında, Avrupa Birliği ülkelerini Parasal Birliğin kurulmasına iten bir sebep döviz kurlarının dalgalanmasıdır.

True Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin (APS) başlıca amacı nedir?

Döviz kurlarını sabitlemek Signup and view all the answers

ERM'nin dışında kalan ülkelerden biri olarak belirtilen ülkeler hangileridir?

İsveç, Norveç ve Finlandiya Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nde döviz kurları sabit tutulabildiği sürece simetrik bir sistem oluşmaktadır.

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin son aşaması olan dönemde ERM'nin genişletilen dalgalanma bantları yüzde ±___ olarak belirlenmiştir.

15 Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi ile ilgili olarak hangi kavram, döviz kurlarını belirli bir oranda sabitleme ve üye olmayan ülkelerin para birimlerine serbest dalgalanma ilkesine dayanır?

Döviz Kuru Mekanizması (ERM) Signup and view all the answers

Parasal Birlikte hangi iki politika gereklidir?

Ortak döviz kuru politikası Signup and view all the answers

Optimum Para Sahası (OPS) teorisi, ulusal para birimlerinin sabit kurlar üzerinden birbirlerine bağlanmasını önerir.

False Signup and view all the answers

Parasal birliğin temel amacı, üye ülkelerin paralarını ortak ve değişmez bir kurdan birbirine ________.

bağlamaktır Signup and view all the answers

Optimum para sahasının oluşmasının sağlayacağı faydanın yol açacağı maliyetlerden farkı nedir?

Olumlu etkilerin, olumsuz etkilerden farkını maksimize eder Signup and view all the answers

Mundell'e göre Optimum Para Sahası oluşturulabilmesi için hangi kriterler gereklidir?

Enflasyon oranlarının benzerliği Signup and view all the answers

Parasal birlik oluşturan ülkeler, ulusal para ve döviz kuru politikalarını ulusal düzeyde uygulamaya devam edebilirler. (True/False)

False Signup and view all the answers

OPS teorisinde bir çok uluslu birlikte, üretim faktörlerinin ___________ olması gereklidir.

tam hareketli Signup and view all the answers

Avrupa'da ekonomik bütünleşmeyi sağlamak için hangi antlaşma 1958 yılında yürürlüğe konmuştur?

Avrupa Para Anlaşması (EMA) Signup and view all the answers

Avrupa Para Anlaşması'nın amacı nedir?

Ticari ve mali ilişkilerde ikili anlaşmalardan kaçınmayı sağlamak Signup and view all the answers

Roma Antlaşması, parasal birlik konusunda detaylı hükümler içermektedir.

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin oluşturulması için hangi tarihte Barre Planı sunulmuştur?

1969 Signup and view all the answers

Werner Raporu'na göre, Avrupa Para Birliği hedeflerinden biri nedir?

Sermayenin dolaşımının liberalleştirilmesi, döviz kurlarının bir daha geri dönülemeyecek şekilde sabitlenmesi, tek bir paranın ulusal paraların yerini almasını sağlanması Signup and view all the answers

Para Yılanı Sistemi ne zaman ve nasıl uygulanmaya başlanmıştır?

1972'de 'Tüneldeki Yılan Sistemi' ile Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS) ne zaman oluşturulmuştur?

False Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin hedeflerinden biri ulusal paraların yerini alacak tek bir para biriminin oluşturulmasıdır.

ECU (Avrupa Para Birimi) Signup and view all the answers

Parasal birliğin olumsuz etkileri genellikle hangi uygulamadan kaynaklanmaktadır?

Sabit kur uygulaması Signup and view all the answers

Parasal birlik üye ülkeleri kullanabilecekleri ekonomik denge sağlama aracı olarak hangi politikayı belirtmektedir?

Gelir ve harcama politikası Signup and view all the answers

Ortak para politikası, tüm üye ülkelerin içinde aynı anda daha yüksek işsizlik oranına katlanmalarını gerektirebilir.

True Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'ne üye olan ülkeler _______ birimi kullanır.

Euro Signup and view all the answers

Eşleştirme: Avrupa'da tarihsel olarak oluşturulan ekonomik birlikler ile bunların amacı eşleştirilmesi

Latin para birliği = Fransa, Belçika, İsviçre, İtalya ve Yunanistan arasında Iskandinav para birliği = İsveç, Danimarka ve Norveç arasında Alman Gümrük Birliği = Alman prenslikleri arasında Signup and view all the answers

Parasal birlikte üye ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklarının azaltılmasının maliyeti ne olabilir?

Daha yüksek işsizlik oranları Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'ni kabul etmek Avrupa Topluluğu Kurucu Antlaşması'nda nasıl belirtilmiştir?

Bir zorunluluktur (AT Antlaşması). Signup and view all the answers

Avrupa Ekonomik İşbirliği'nde (EPU), ticaretin serbestleştirilmesi amaçlanmıştır.

True Signup and view all the answers

Mundell'e göre bir alanın Optimum Para Sahası olabilmesi için gerekli olan şart nedir?

Ekonomik entegrasyon Signup and view all the answers

Parasal birlik oluşturulmasıyla işlem maliyetlerinden tasarruf sağlanamaz. (Doğru/Yanlış)

False Signup and view all the answers

Parasal birlik ve tek paranın kabul edilmesiyle, hangi konuda daha iyi yerine getirilmesi sağlanır ve nispi fiyatların artmasına ne sebep olur?

Paranın işlevleri daha iyi yerine getirilir, nispi fiyatların saydamlığı artar. Signup and view all the answers

Parasal birlik nedir?

Parasal birlik, birlik üyesi ülkelerin paralarının sabit bir kurla ve geri dönülmez bir biçimde birbirine bağlanması ve koşulların oluşumuna paralel olarak tek para ve merkez bankasına geçmeyi ifade eder. Signup and view all the answers

Parasal birliğin üye ülke ekonomilerine etkisini belirten unsurlardan hangileri doğrudur? (Doğru olanları seçiniz)

Parasal birlik, üye ülkelerin para politikalarını birleştirir. Signup and view all the answers

Ekonomik bütünleşmenin altı adımından biri olan ______ pazar, ortak ürün yönetmeliklerini ve mal, sermaye, işgücü ve hizmet dolaşımını içerir.

ortak Signup and view all the answers

Avrupa ülkelerinin büyük bir kısmının paraları hangi yılda değiştirilebilir hale getirilmiştir?

1958 Signup and view all the answers

Avrupa Para Anlaşması'nın amacı nedir? Avrupa Para Anlaşması, tarafların çeşitli güçlüklerle karşılaşmaları durumunda yardım etmeyi amaçlamaktadır.

tarafların çeşitli güçlüklerin giderilmesine yardım etmek Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği için tarihsel çerçevenin oluşturulmasında hangi antlaşma yürürlüğe konmuştur?

Roma Antlaşması Signup and view all the answers

Roma Antlaşması, parasal birlik hakkında doğrudan hükümler içermektedir.

False Signup and view all the answers

Hangi rapor, parasal işbirliği ve ekonomi politikalarının koordinasyonuna ilişkin olarak bilinir?

Werner Raporu Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği için Werner Raporu'nda nihai hedef olarak neler belirtilmiştir?

Tek bir paranın ulusal paraların yerini almasının sağlanması Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nde Para Yılanı (Tüneldeki Yılan) Sistemi, tünel ve yılan şeklinde iki parçadan oluşmaktadır.

True Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin oluşturulması için Avrupa Para Sistemi (APS), Avrupa Para Birimi (ECU) temel alınarak ______ döviz kurları kavramına dayanmıştır.

ayarlanabilir Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS) hangi yıl kurulmuştur?

1979 Signup and view all the answers

ERM'nin amacı ekonomiler arasındaki yakınsamayı artırmaktır.

True Signup and view all the answers

ERM kısaltmasının açılımı nedir?

Döviz Kuru Mekanizması (Exchange Rate Mechanism) Signup and view all the answers

Avrupa Para Birimi (ECU), Topluluğa dahil her ülkenin içerisinde belli bir ağırlığa sahip bir döviz kuru sepetiydi. ECU'ya karşı bir de ________ bulunmaktaydı.

merkezi oranları Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi (APS) hangi amaca hizmet etmektedir?

Ticaret, yatırım ve ekonomik büyümeye zarar veren döviz kuru istikrarsızlığının azaltılması Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin (APS) oluşturulmasıyla hangi ülkeler kendi paralarını ECU'ya karşı sabitlemişlerdir?

İsveç, Norveç ve Finlandiya Signup and view all the answers

Döviz kurlarının sabit tutulamadığı durumlarda Avrupa Para Sistemi simetrik olabilir.

False Signup and view all the answers

Dördüncü ve son aşama olan APS döneminde, ERM'nin devam etmesi hangi yılında sağlanabilmiştir?

1999 Signup and view all the answers

Avrupa Para Birliği'nin amacı nedir?

Avrupa'da parasal istikrar alanı oluşturmak Signup and view all the answers

Avrupa Para Sistemi'nin (APS) temel amacı nedir?

Döviz kurlarındaki farklılığı azaltmak Signup and view all the answers

EMS, Avrupa'da ileri düzeyde entegrasyon sonucunda parasal istikrarı sağlamıştır.

True Signup and view all the answers

1992 yılında Avrupa Para Piyasalarında yaşanan kriz APS'yi ________________________.

sarsmaya başlamıştır Signup and view all the answers

Study Notes

Ekonomik ve Parasal Birlik

Ekonomik bütünleşme kademeleri altı adıma ayrılır: • İmtiyazlı bir ticaret alanı • Serbest ticaret bölgesi • Gümrük birliği • Ortak pazar • Ekonomik ve parasal birlik • Tam bir ekonomik bütünleşme

Parasal Birlik

Parasal birlik, birlik üyesi ülkelerin paralarının sabit bir kurla ve geri dönülmez bir biçimde birbirine bağlanması ve koşulların oluşumuna paralel olarak tek para ve merkez bankasına geçmek olarak tanımlanabilir.
İki önemli özelliği: • Ortak para politikası • Ortak döviz kuru politikası

Ekonomik ve Parasal Birlik-Teorik Çerçeve

Parasal birliğin son aşamasına ulaşabilmesi için aşağıdaki beş temel aşamadan geçmesi gerekir: • Döviz kuru birliği • Ortak fon mekanizmasının oluşturulması ve işletilmesi • Ekonomi politikalarının koordinasyonu • Ortak rezerv yönetimi ve ortak para politikasını yürütecek tek merkez bankasının faaliyetlerine başlaması • Tek paranın dolaşıma sürülmesi

OPS Teorisi Çerçevesinde Parasal Birliğin Başarı Koşulları

OPS teorisi, sabit döviz kuru sisteminin geçerli olduğu bir para sahasına dahil olan ülkelerde parasal istikrarın koşullarını belirtir.
Parasal birliğin asgari başarı koşulları şunlardır: • Sık ve büyük ölçekli asimetrik makroekonomik şoklarla karşılaşılmaması • Üretim faktörlerinin üye ülkeler arasında tam hareketli olması • Reel ücretlerde ve fiyatlarda esnekliğin bulunması • Üye ülke ekonomilerinin dışa açıklığı ve birbirleriyle önemli ticaret partneri olmaları • İhracatta çeşitlendirmenin bulunması • Üye ülke ekonomilerinin finansal entegrasyon düzeyinin yüksek olması

Parasal Birliğin Üye Ülke Ekonomilerine Etkisi: Kazançlar ve Kayıplar

Parasal birliğin olumlu etkilerinin, olumsuz etkilerinden farkını maksimize edecek saha büyüklüğüne ‘optimum para sahası’ adı verilmiştir.
Parasal birliğin üye ülke ekonomilerine etkisi şunlardır: • Fiyat İstikrarı ve enflasyon hızlarının yakınlığı • Parasal birliğe üye ülkelerin enflasyon/işsizlik değiş tokuş oranı tercihlerinin birbirinden farklı olmaması### Ekonomik ve Parasal Birlik-Teorik Çerçeve
Parasal birlik, üye ülkelerarasında sermaye hareketleri üzerindeki engellerin kalkması sonucu mikroekonomik etkinlik kazançları ve makroekonomi politikasının idare ve kontrolünde kaybedilen para politikası ve döviz kuru politikası araçlarının yaratacağı istikrarsızlığın neden olacağı kayıpların değiş-tokuşunu incelemektedir.

Olası Kazançlar

Dolaysız sermaye akımlarının serbestleşmesi kaynak dağılımında etkinliği artıracaktır.
Finansal entegrasyon, piyasanın etken büyüklüğünü artırarak, finansal aracılık maliyetlerinin ve tasarrufların yatırımlara dönüşüm maliyetlerinin azalmasına neden olur.
Finansal entegrasyonun yarattığı büyük piyasa, ödünç alanlara ve verenlere geniş imkanlar sunduğundan piyasaların derinleşmesi ölçek ekonomileri yoluyla kaynak dağılımında etkinliği artıracaktır.
Parasal birlik ve tek paranın kabul edilmesiyle, paranın işlevlerini daha iyi yerine getirmesi sağlanır, nispi fiyatların saydamlığı artar.
Güven ortamı ve belirsizliğin azaltılması ve fiyat istikrarının sağlanması, kamu borçlanmasında risk primini düşürecek ve faizleri aşağı çekerek yatırım ve üretim kararları üzerinde olumlu etkiler yaratabilecektir.

Olası Kayıplar

Genelde parasal birliğin olumsuz etkileri kabul edilen sabit kur uygulamasından kaynaklanmaktadır.
Parasal birliğe üye ülkelerin optimum enflasyon/işsizlik değiş tokuş oranlarının birbirinden farklı olması da ortak para politikası uygulama anlamında sorunlara yol açabilecektir.
Parasal birlik sonucunda özellikle sermaye, belli merkezlerde yoğunlaşabilecek ve bu da bölgesel dengesizlikleri artırabilecektir.
Parasal birlik, özellikle güçlü üye ekonomiler için ortak maliyetler nedeniyle katlanılması gereken kaynak transferleri ve maliyet anlamına gelmektedir.

Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve

Avrupa Para Birliği, üye ülkelerarasında sermaye hareketleri üzerindeki engellerin kalkması sonucu mikroekonomik etkinlik kazançları ve makroekonomi politikasının idare ve kontrolünde kaybedilen para politikası ve döviz kuru politikası araçlarının yaratacağı istikrarsızlığın neden olacağı kayıpların değiş-tokuşunu incelemektedir.
Avrupa’daki parasal ve ekonomik birlik fikri yeni değildir.
Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütünün üyeleri arasında karşılıklı ödemeleri kolaylaştırmak amacıyla 19 Eylül 1950’de, Avrupa Ödemeler Birliği kurulması konusunda bir sözleşme imzalanmıştır.
Avrupa Para Anlaşması’na paralel olarak çok taraflı ödeme mekanizmasının işleyişini kolaylaştırmak üzere bir Avrupa Fonu oluşturulmuştur ve kısa vadeli kredilerle üyelerinin ödemeler dengesindeki geçici güçlüklerini karşılamada faydalı olmuştur.### Avrupa Para Birliği Tarihi Çerçeve

Roma Antlaşmaları

Roma Antlaşmalarında parasal birliğe yönelik direkt ve açık hükümlerin bulunmamasının nedenleri:
- Bretton Woods (BW) sistemine duyulan güven nedeniyle BW'ye paralel bir sistemin kurulmasının gereksiz görülmesi
- BW sisteminin, ulusal ve uluslararası boyutta parasal istikrarın sağlanması açısından yeterli olacağı beklentisi
- Devletlerin henüz egemenlik haklarından saydıkları ekonomi politikalarını belirleme yetkisinin bir kısmını devretmeye gönüllü olmamaları

Avrupa Para Birliği'nin Kuruluşu

1960'lı yılların sonuna doğru, uluslararası ortamda önemli değişiklikler meydana geldi
Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), parasal birlik kurulması fikrini gündeme getirdi
1969 yılında Barre Raporu yayınlandı ve EPB hedefi resmiyet kazandı

Barre Planı

1969 yılında yayınlanan Barre Raporu, üye ülkelerin ekonomi politikalarında daha fazla işbirliğini önerdi
Dış ödeme güçlükleri yaşayan üye ülkelere kısa ve orta vadeli kredi açılmasına yönelik bir finansal yardımlaşma mekanizması oluşturulması
Topluluk ülkelerinin ulusal ekonomi politikaları ve büyüme hedeflerinin belirlenmesinde koordinasyon sağlama

Werner Raporu

1970 yılında yayınlanan Werner Raporu, ekonomi ve parasal bütünleşmenin 10 yıllık zaman zarfında tamamlanacak üç aşamada gerçekleştirilmesi öngörülüyor
Ekonomik ve parasal birlik oluşması ve Avrupa Birliği'nde 1980 yılı itibariyle tek paraya geçilmesi öngörülüyor
Sermayenin dolaşımının liberalleştirilmesi, döviz kurlarının bir daha geri dönülemeyecek biçimde sabitlenmesi ve tek bir paranın ulusal paraların yerini alması öngörülüyor

Para Yılanı (Tüneldeki Yılan)

1972 yılında, üye ülkeler, 'tüneldeki yılan' kavramını yaratıp parasal bütünleşme girişimlerine taze bir ivme kazandırmışlardır
'Tüneldeki Yılan Sistemi', ulusal para birimlerinin ABD doları karşısında dar bir marj içinde dalgalanmasını öngörüyor
Sistem, parasal bütünleşme girişimlerine taze bir ivme kazandırmıştır fakat petrol kriziyle birlikte, dolardaki zayıflık ve üye devletlerin ekonomi politikaları arasındaki farklılık nedeniyle, sistem, döviz kuru piyasalarında yaşanmakta olan dengesizliği ortadan kaldırmada fazla başarılı olamamış ve iki yıldan daha kısa bir süre içinde, 'yılan' uygulaması üyelerinin çoğunu kaybetmiştir.

Avrupa Para Sistemi (APS)

1978 yılında, Yaşanan uluslararası parasal istikrarsızlıklardan korunmak, İstikrarsız bir seyir izleyen Doların etkisinden ulusal ekonomileri soyutlamak, Döviz kuru dalgalanmalarını önlemek ve Enflasyon sorununa etkili çözümler bulabilmek amacıyla Avrupa'da parasal istikrar bölgesi oluşturulması ilke olarak benimsendi.

Giriş

Parasal birlik, uluslararası ekonomik entegrasyonun ileri aşamalarından biridir.
Parasal birlik, birlik üyesi ülkelerin paralarının sabit bir kurla ve geri dönülmez bir biçimde birbirine bağlanması ve koşulların oluşumuna paralel olarak tek para ve merkez bankasına geçmek olarak tanımlanabilir.

Ekonomik ve Parasal Birlik-Teorik Çerçeve

Ekonomik bütünleşme kademeleri altı adıma ayrılır:
- İmtiyazlı bir ticaret alanı
- Serbest ticaret bölgesi
- Gümrük birliği
- Ortak pazar
- Ekonomik ve parasal birlik
- Tam bir ekonomik bütünleşme

Parasal Birliği Teorisi

Nobel İktisat ödüllü iktisatçı R.Mundell’in “Optimum Para Sahası (OPS)” teorisi
OPS teorisi, belli bir grup ülkenin ulusal para birimlerinin değerini belirlenen kurlar üzerinden birbirlerine sabitlemesi ve üye ülkelerin para birimlerinin değerinin birliğe üye olmayan ülkelerin para birimleri karşısında serbest dalgalanmaya bırakılması esasına dayanmaktadır.

OPS Teorisi Çerçevesinde Parasal Birliğin Başarı Koşulları

Parasal birliğin asgari başarı koşulları şunlardır:
- Sıkı ve büyük ölçekli asimetrik makroekonomik şoklarla karşılaşılmaması
- Üretim faktörlerinin üye ülkeler arasında tam hareketli olması
- Reel ücretlerde ve fiyatlarda esnekliğin bulunması
- Üye ülke ekonomilerinin dışa açıklığı ve birbirleriyle önemli ticaret partneri olmaları
- İhracatta çeşitlendirmenin bulunması
- Üye ülke ekonomilerinin finansal entegrasyon düzeyinin yüksek olması

Parasal Birliğin Üye Ülke Ekonomilerine Etkisi: Kazançlar ve Kayıplar

Parasal birliğin olumlu etkilerinin, olumsuz etkilerinden farkını maksimize edecek saha büyüklüğüne ‘optimum para sahası’ adı verilmiştir.
Parasal birliğin üye ülke ekonomilerine etkilere şunlardır:
- Kazançlar: döviz kurlarına ilişkin istikrarsızlık ve belirsizlik giderilmiş olur
- Kayıplar: üyenin uluslarüstü karar mekanizmalarını ve kurumları gerektirir### Parasal Birliğin Üye Ülke Ekonomilerine Etkisi
Parasal birlik, üye ülkelerin ekonomilerine olumlu ve olumsuz etkileri olabilir.
Olumlu etkiler:
- Sermaye hareketleri üzerindeki engellerin kalkması ve sermaye piyasası entegrasyonunun sağlanması
- Dolaysız sermaye akımlarının serbestleşmesi ve finansal aracılık maliyetlerinin azalması
- Finansal entegrasyonun yarattığı büyük piyasa, ödünç alanlara ve verenlere geniş imkanlar sunar
- Parasal birlik ve tek paranın kabul edilmesiyle, paranın işlevlerini daha iyi yerine getirmesi sağlanır
- Güven ortamı ve belirsizliğin azaltılması ve fiyat istikrarının sağlanması
Olumsuz etkiler:
- Genelde parasal birliğin olumsuz etkileri kabul edilen sabit kur uygulamasından kaynaklanmaktadır
- Üye ülkelerin optimum enflasyon/işsizlik değiş tokuş oranlarının birbirinden farklı olması
- Parasal birliğe üye ülkelerin optimum kaynak dağılımından uzaklaşması
- Sermaye, belli merkezlerde yoğunlaşabilecek ve bölgesel dengesizlikleri artırabilecektir

Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve

Avrupa Birliği inside Economic and Monetary Union (EPB) is a component of the single market.
The European Union's economic integration degree is diverse.
The Euro area countries use a single currency, the euro, and follow the same monetary policy.
The European Central Bank conducts the same monetary policy for all Euro area countries.
The European Union's economic integration degree is a combination of the 4th and 5th steps mentioned in the slides.
Full economic integration is necessary to achieve the European Union's goals.
Some member countries have been more integrated than others and have adopted the euro as their single currency.
The European Union's economic integration degree is a combination of the 4th and 5th steps mentioned in the slides.
The idea of a monetary and economic union in Europe is not new.
The Latin Monetary Union was established in 1865 and lasted until 1927.
The Scandinavian Monetary Union was also established in the late 19th century.
The German Customs Union was established in 1834 and was a successful example of economic integration.
The European Union's economic integration degree is a combination of the 4th and 5th steps mentioned in the slides.
The European Payments Union (EPU) was established in 1950 to facilitate multilateral payments between European countries.
The EPU was replaced by the European Monetary Agreement (EMA) in 1958.
The EMA aimed to establish a multilateral payment system between European countries.
The European Union's economic integration degree is a combination of the 4th and 5th steps mentioned in the slides.
The Treaty of Rome established the European Economic Community (EEC) in 1957.
The EEC aimed to establish a common market and a customs union between European countries.
The Treaty of Rome did not mention monetary union, but it provided a legal basis for economic integration.
The European Union's economic integration degree is a combination of the 4th and 5th steps mentioned in the slides.### Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve
Bretton Woods (BW) sisteminin çöküşü nedeniyle Avrupa ülkelerinin ekonomik politikalarında farklılaşmaya başlamaları
- Roma Antlaşmalarına imza atan Altı'nın ekonomilerindeki büyüme ve enflasyon gibi göstergelerinin olumlu olması
- Devletlerin henüz egemenlik haklarından saydıkları ekonomi politikalarını belirleme yetkisinin bir kısmını devretmeye gönüllü olmamaları
1960'lı yılların sonuna doğru, uluslararası ortamda önemli değişiklikler meydana gelmesi
- Bretton Woods sistemi çöküş sinyalleri vermeye başlaması
- AET üye ülkelerinin ekonomik politika öncelikleri giderek farklılaşması
- Yaşanan döviz kuru ve ödemeler dengesi krizleri
Barre Planı (1969)
- Üye ülkelerin ekonomi politikalarında daha fazla işbirliğini ve daha yakın parasal işbirliğini önermesi
- Dış ödeme güçlükleri yaşayan üye ülkelere kısa ve orta vadeli kredi açılmasına yönelik finansal yardımlaşma mekanizması oluşturulması
- Topluluk ülkelerinin ulusal ekonomi politikaları ve büyüme hedeflerinin belirlenmesinde koordinasyon sağlanması
- Resmi pariteler etrafındaki dalgalanma marjının kaldırılması
Werner Raporu (1970)
- Ekonomik ve parasal bütünleşmenin 10 yıllık zaman zarfında tamamlanacak üç aşamada gerçekleştirilmesi
- Sermayenin dolaşımının liberalleştirilmesi
- Döviz kurlarının bir daha geri dönülemeyecek biçimde sabitlenmesi
- Tek bir paranın ulusal paraların yerini almasının sağlanması
- Ekonomi politikalarının koordinasyonunun güçlendirilmesi ve ulusal bütçe politikaları konusunda temel ilkelerin belirlenmesi
Para Yılanı (Tüneldeki yılan) sistemi
- Mart 1972'de Üye Ülkelerin 'tüneldeki yılan' kavramını yaratarak parasal bütünleşme girişimlerine taze bir ivme kazandırması
- Ulusal para birimlerinin (yılan) dalgalanmalarını dar bir dalgalanma marjı içinde dolara (tünel) karşı yönetebilmek için
Avrupa Para Sistemi (APS)
- 7 Nisan 1978 tarihinde toplanan Kopenhag Zirvesinde, Fransa ve Almanya'nın girişimleri neticesinde, yaşlı parasal istikrar bölgesi oluşturulması
- Uluslararası parasal istikrarsızlıklardan korunmak, İstikrarsız bir seyir izleyen Doların etkisinden ulusal ekonomileri olabildiğince soyutlamak
- Döviz kuru dalgalanmalarını önlemek ve Enflasyon sorununa etkili çözümler bulabilmek amacıyla Avrupa'da parasal istikrar bölgesi oluşturulması ilke olarak benimsendi

Ekonomik ve Parasal Birliği

Ekonomik bütünleşmenin ileri aşamasıdır ve uluslararası ekonomik entegrasyon sürecinde son aşamadır.
Parasal birlik, ülkelerin paralarının sabit bir kurla ve geri dönülmez bir biçimde birbirine bağlanması ve koşulların oluşumuna paralel olarak tek para ve merkez bankasına geçmek olarak tanımlanabilir.

Parasal Birliği Teorisi

Nobel İktisat ödüllü iktisatçı R.Mundell’in “Optimum Para Sahası (OPS)” teorisine dayanmaktadır.
OPS teorisi, belli bir grup ülkenin ulusal para birimlerinin değerini belirlenen kurlar üzerinden birbirlerine sabitlemesi ve üye ülkelerin para birimlerinin değerinin birliğe üye olmayan ülkelerin para birimleri karşısında serbest dalgalanmaya bırakılması esasına dayanmaktadır.

OPS Teorisi Çerçevesinde Parasal Birliğin Başarı Koşulları

Sık ve büyük ölçekli asimetrik makroekonomik şoklarla karşılaşılmaması,
Üretim faktörlerinin üye ülkeler arasında tam hareketli olması,
Reel ücretlerde ve fiyatlarda esnekliğin bulunması ve bu sayede şoklara uyum yeteneğinin olması,
Üye ülke ekonomilerinin dışa açıklığı ve birbirleriyle önemli ticaret partneri olmaları,
İhracatta çeşitlendirmenin bulunması,
Üye ülke ekonomilerinin finansal entegrasyon düzeyinin yüksek olması.

Parasal Birliğin Üye Ülke Ekonomilerine Etkisi: Kazançlar ve Kayıplar

Parasal birlikle beraber döviz kurları sabitleneceğinden kurlara ilişkin istikrarsızlık ve belirsizlik giderilmiş olur.
Tek para politikası uygulanası ve döviz kuru politikalarının birlik düzeyinde birleştirilmesi gerektirir.
Uluslarüstü para otoritesi ortak döviz rezerv havuzu oluşturmalı ve kurun düzenlenmesi birlik ölçeğinde kararlaştırılmalıdır.### Ekonomik ve Parasal Birliğin Üye Ülke Ekonomilerine Etkisi
Parasal birlik, üye ülkelerin ekonomik bütünleşmesine yardımcı olur ve birlik içi serbest dolaşımını sağlar.
Mali büyüklüğü optimum para sahasıdır ve mali entegrasyonu kolaylaştırır.
Parasal birliğin üye ülke ekonomilerine olası kazançları:
- Dolaysız sermaye akımlarının serbestleşmesi kaynak dağılımında etkinliği artıracaktır.
- Finansal entegrasyon, piyasanın etken büyüklüğünü artırarak, finansal aracılık maliyetlerinin ve tasarrufların yatırımlara dönüşüm maliyetlerinin azalmasına neden olur.
- Finansal entegrasyonun yarattığı büyük piyasa, ödünç alanlara ve verenlere geniş imkanlar sunduğundan piyasaların derinleşmesi ölçek ekonomileri yoluyla kaynak dağılımında etkinliği artıracaktır.
- Parasal birlik ve tek paranın kabul edilmesiyle, paranın işlevlerini daha iyi yerine getirmesi sağlanır, nispi fiyatların saydamlığı artar.
- Güven ortamı ve belirsizliğin azaltılması ve fiyat istikrarının sağlanması, kamu borçlanmasında risk primini düşürecek ve faizleri aşağı çekerek yatırım ve üretim kararları üzerinde olumlu etkiler yaratabilecektir.

Parasal Birliğin Üye Ülke Ekonomilerine Etkisi: Olası Kayıplar

Parasal birliğin olumsuz etkileri, genelde parasal birliğin sabit kur uygulamasından kaynaklanmaktadır.
Olası bir asimetrik talep şoku ile karşılaşan üye ülke ekonomilerinin iç ve dış dengeleri tekrar yerine oturtabilmesi için gelir ve harcama politikalarının dışında elinde iki önemli araç kalmaktadır.
Parasal birlik, özellikle güçlü üye ekonomiler için ortak maliyetler nedeniyle katlanılması gereken kaynak transferleri ve maliyet anlamına gelmektedir.
Tek para ile birlikte olası bir kayıp da, birlik ülkelerinin senyoraj kayıplarıdır.

Avrupa Para Birliği-Tarihsel Çerçeve

Avrupa Birliği'nde, tüm üye ülkeler Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB)'in bir parçası olup, tek pazar olarak da bilinen ortak pazarı oluştururlar.
Euro'yu kabul etmek Avrupa Topluluğu Kurucu Antlaşması'nda belirtilen bir zorunluluktur.
Avrupa Para Birliği (EPB), 1960'lardan bu yana yinelenen bir tutkuydu.
Maastricht Antlaşması'na (Avrupa Birliği Antlaşması veya AB Antlaşması) kadar çeşitli siyasi ve ekonomik engeller birliğin oluşturulmasını her zaman engellemiştir.
Avrupa'da parasal ve ekonomik bir birlik oluşturulması fikri yeni değildir.### Avrupa Para Birliği - Tarihî Çerçeve
Roma Antlaşmalarında parasal birliğe yönelik doğrudan ve açık hükümlerin olmamasının nedenleri:
- Bretton Woods (BW) sisteminin geçerli olmasından dolayı BW'ye paralel bir sistemin kurulmasının gereksiz görülmesi
- BW sisteminin parasal istikrarın sağlanması açısından yeterli olacağı beklentisi
- Devletlerin henüz egemenlik haklarından saydıkları ekonomi politikalarından vazgeçmeyişleri

Avrupa Para Birliği - Tarihî Çerçeve

1960'lı yılların sonuna doğru uluslararası ortamda meydana gelen önemli değişiklikler:
- Bretton Woods sistemi çöküş sinyalleri vermeye başladı
- AET üye ülkelerinin ekonomik politika öncelikleri giderek farklılaştı
- Döviz kuru ve ödemeler dengesi krizleri yaşandı

Barre Planı

1969 yılında Fransız iktisatçı ve Başbakan Prof. Reymond Barre tarafından hazırlanan rapor
Rapor, üye ülkelerin ekonomi politikalarında daha fazla işbirliğini ve daha yakın parasal işbirliğini öneriyor
Dış ödeme güçlükleri yaşayan üye ülkelere kısa ve orta vadeli kredi açılmasına yönelik bir finansal yardımlaşma mekanizması oluşturulması öneriliyor

Werner Raporu

1970 yılında Pierre Werner başkanlığında Üst Düzey bir Grup tarafından hazırlanan rapor
Rapor, ekonomi politikalarının koordinasyonu ve ulusal bütçe politikaları çerçevesinde kararlaştırılan rezerv yönetimiyle daha yakın bir ekonomik politika koordinasyonu talep ediyor
Nihai hedef olarak:
- Sermayenin dolaşımının liberalleştirilmesi
- Döviz kurlarının bir daha geri dönülemeyecek biçimde sabitlenmesi
- Tek bir paranın ulusal paraların yerini alması

Para Yılanı (Tüneldeki yılan)

1972 yılında üye ülkeler, ‘tüneldeki yılan’ kavramını yaratarak parasal bütünleşme girişimlerine taze bir ivme kazandırmışlardır
Üye ülke para birimlerinin (yılan) dalgalanmalarını dar bir dalgalanma marjı içinde dolara (tünel) karşı yönetebilmek için ‘Tüneldeki Yılan Sistemi’ni getirildi

Avrupa Para Sistemi (APS)

7 Nisan 1978 tarihinde toplanan Kopenhag Zirvesinde, Fransa ve Almanya’nın girişimleri neticesinde:
- Yaşanan uluslararası parasal istikrarsızlıklardan korunmak
- İstikrarsız bir seyir izleyen Doların etkisinden ulusal ekonomileri olabildiğince soyutlamak
- Döviz kuru dalgalanmalarını önlemek ve enflasyon sorununa etkili çözümler bulabilmek amacıyla Avrupa’da parasal istikrar bölgesi oluşturulması ilkesi benimsendi

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu bölümdede iktisat chapter 13'de ele alınan konuların temel noktalarını öğrenmek için oluştur. Ekonomik ve parasal birlik teorik çerçevesi ve OPS teorisi çerçevesinde parasal birliğin başarı koşulları hakkında bilgi edinin.