IKAAPAT NA MARKAHANG PAGSUSULIT ARALING PANLIPUNAN 5

Patakarang Pangkabuhayan

• Ang mga patakarang pangkabuhayan na nakatuon sa pagsasariling ekonomiya ng Pilipinas ay binuo ng mga lider at eksperto sa ekonomiya batay sa mga sitwasyong pambansa.
• Itinatag ang patakarang ito noong dekada 1970 upang mapalakas ang lokal na produksyon at maalis ang sobrang pag-asa sa pag-import.

Pag-aalsa sa Cagayan

• Nagkaroon ng pag-aalsa noong 1596 sa Cagayan dahil sa labis na pagbubuwis at pagmamalabis ng monopolyo sa tabako.
• Pinalala ng monopolyo ang kalagayan ng mga magsasaka at mga lokal na mamamayan dahil sa hindi patas na sistema ng pamamahala.

Monopolyo ng Tabako

• Ang monopolyo ng tabako ay nagdulot ng matinding pagtaas ng buwis na pinahirapan ang mga Pilipino, na nagbunsod ng mga pag-aaklas.
• Ang mga Pilipino ay nahirapan sa pagbili ng mga pangunahing pangangailangan dulot ng mataas na presyo.

Pag-aalsa ni Francisco Dagohoy

• Ang pag-aalsa ni Francisco Dagohoy ay tinaguriang pinakamahabang pag-aalsa sa kasaysayan ng Pilipinas na nagpatuloy nang higit sa 85 taon.
• Nagtagal ito dahil sa kakayahan ni Dagohoy na makapag-organisa ng isang malawak na suporta mula sa kanyang komunidad.

Digmaang Moro at Espanyol

• Ang pangunahing paraan ng pagsakop na ginamit ng mga Espanyol sa Mindanao ay ang militar na pwersa at pangako ng mga misyonero.
• Nagsimula ang Digmaang Moro at Espanyol dahil sa pagtutol ng mga Muslim sa pagsakop at sa panghihimasok ng mga misyonero sa kanilang tradisyon at kultura.

Pagpapanatili ng Kalayaan

• Ang pinakamabisang paraan upang mapanatili ang teritoryo at makamit ang kalayaan mula sa mga mananakop ay ang pagbuo ng samahan sa mga lokal na komunidad at pakikilahok sa mga pag-aalsa.

Pag-aalsa ng Ilocos at Sumuroy

• Si Agustin Sumuroy ang nanguna sa Sumuroy Revolt na sumiklab noong 1649, laban sa mga Espanyol.
• Ang mga pangyayaring naganap sa Ilocos ay katulad ng mga pag-aalsa na naglalayong ipagtanggol ang karapatan ng mga lokal laban sa mga Espanyol.

Epekto ng Monopolyo ng Tabako

• Ang pangunahing epekto ng monopolyo ng tabako sa mga magsasaka ay ang pagbawas ng kita at pagtaas ng utang dulot ng hindi makatarungang mga batas at buwis.
• Nagdulot din ito ng pag-aalsa agraryo noong 1745 sa Katagalugan, dahil sa labis na pasanin sa mga magsasaka.

Tagumpay ng Pagsasariling Ekonomiya

• Ang pagsasariling ekonomiya ay nagbigay ng inspirasyon sa mga Pilipino, na nagbunsod ng mas matinding pag-aalsa, tulad ng pag-aalsa ni Francisco Dagohoy.

Rebellion ng mga Datu at Babaylan

• Ang mga pag-aalsa na isinagawa ng mga datu at babaylan ay tinatawag na "Rebellions," kadalasang dulot ng pagbabago sa pamahalaan ng mga Espanyol.
• Kabilang sa mga kilalang pag-aalsa sa kasaysayan ay ang pag-aalsang pabansang ikinasangkutan ng mga Pilipino laban sa mga banyagang mananakop.