Hücresel Tedaviler ve Doku Mühendisliği
27 Questions
19 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Kök hücrelerin çoğalma kapasitesi hakkında neler söylenebilir?

Yüksek çoğalım kapasitesi vardır.

Hangi kök hücre türü genel amaçlı programlama için en uygun olan özelliklere sahiptir?

  • İndüklenmiş pluripotent kök hücreleri
  • Pluripotent kök hücreleri (correct)
  • Dental pulpa kök hücreleri
  • Süt dişleri kök hücreleri

    • Temiz odalar, TSE ve GMP standartlarına uygun olmalıdır.

    True

    Hücrenin genetik materyal olarak kullandığı madde nedir?

    <p>DNA</p> Signup and view all the answers

    Hangi hücreler özelleşmiş işlevler için farklı hücrelerden oluşan koordine bir şekilde işlev gören hücre topluluklarından oluşur?

    <p>Çok hücreli organizmalar</p> Signup and view all the answers

    Hücrenin kendini onarma yeteneği her doku tipi için aynıdır. (True/False)

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Farklı hücre tiplerine dönüşme potansiyeline sahip ve kendisini yenileyebilme gücü olan hücrelere ne ad verilir? Kök ______

    <p>hücre</p> Signup and view all the answers

    Steril bir laboratuvar ortamında personelin steril kıyafet giyme sırası nedir?

    <p>ağız maskesi - başlık - tulum - patik - gözlük</p> Signup and view all the answers

    Kriyoprotektanların hücre dondurma ve çözülme sırasında hücreleri korumak için sağladığı yararlar nelerdir?

    <p>Hücre zarını stabilize etmek, ozmotik stresi en aza indirmek, buz kristali oluşumuna karşı hücreleri korumak</p> Signup and view all the answers

    Kriyoprezervasyon, hücrelerin veya dokuların sıfır derecenin altındaki sıcaklıklarda biyolojik aktivitelerinin durdurularak, gelecekte kullanılması amacıyla ________ saklanmasıdır.

    <p>saklanmasıdır</p> Signup and view all the answers

    GMP'nin amacı sürekli kaliteyi sağlamaktır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kriyoprezervasyon prosedürleri için genel formül nedir?

    <p>serum + kültür besiyeri + kriyoprotektan ajan</p> Signup and view all the answers

    Hangisi hücre kültürü için temel gereksinimler arasında değildir?

    <p>Mikroçip</p> Signup and view all the answers

    Hücre kültürü uygulamalarının başında IVF ve _______ bulunmaktadır.

    <p>endometrium ko-kültürü</p> Signup and view all the answers

    Hücre kültürü uygulamaları sadece bilimsel araştırmalar için önemlidir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Dokular parçalandıktan sonra kanlı ise hangi işlem yapılır?

    <p>lysing yapılır</p> Signup and view all the answers

    Kaç gruba ayrılan mikroskop çeşitleri vardır?

    <p>3</p> Signup and view all the answers

    Floresan mikroskopisi ile ______ kadar olan cisimler incelenebilmektedir.

    <p>0.1μm</p> Signup and view all the answers

    Faz kontrast mikroskobuyla morfoloji bilgisi dışında DNA analizi de yapılabilir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Kriyoprotektanların özellikleri nelerdir? (Doğru olanları seçin)

    <p>Toksik ve immunojenik olmalı</p> Signup and view all the answers

    Kriyoprotektanlar hangi etkiyi engellemek için hücre içi suyu yer değiştirir?

    <p>Geniş buz kristalleri oluşumunu engeller.</p> Signup and view all the answers

    DMSO intraselüler bir ajandır, ekstraselüler elektrolit dengesini sağlar ve dehidratasyon hasarını önler. DMSO oda ısısında hücrelere toksiktir, bu nedenle +4 derecede sabit hızla eklenmeli ve hemen dondurmaya alınmalıdır. DMSO, kokusuz ve __________.

    <p>renksizdir</p> Signup and view all the answers

    Eşleştirme yapın:

    <p>Kriyoprotektan kullanılmadan önce hücreleri büzerek su dengesini değiştirir = Düşük moleküler ağırlıklı kriyoprotektanlar Hücre membranı hasarlarını kapatıp, çözme sonrası onarıcı etki gösterir = Yüksek moleküler ağırlıklı kriyoprotektanlar Vitrifikasyon hızı 2500 °C/min olan kompleks dokular için uygundur = Embryo, sperm gibi</p> Signup and view all the answers

    İnkübatörlerde günlük ölçümler neden önemlidir?

    <p>Hücreler inkübatör içi değişimlere hassastır ve kontrol edilmesi gereklidir.</p> Signup and view all the answers

    İnkübatörlerin genel temizliği ve kalibrasyonu ne sıklıkla yapılır?

    <p>En az ayda bir kez</p> Signup and view all the answers

    Isıya-dayanıklı olmayan ayraçlar steril edildikten sonra ______ depolanmalıdır.

    <p>kabin içine</p> Signup and view all the answers

    Ekipman ve işlemlerle eşleştirme

    <p>İnkübatör temizliği = Raflar Farmacidal ve %70 etil alkol ile temizlendikten sonra sterilizasyona gönderilir. Sterilite testi = Filtrasyon tamamlandığında membranın intaktsa hava kabarcığı testi yapılır. Hücre kültürü = İnsan yada hayvanın doku yada organından alınan parçanın in vitro ortamda büyütülmesi ve çoğaltılması işlemi. Hücre dizisi = Uzun dönem kültürü yapılabilen, sağlıklı mitozlardan sonra stabil kalabilmiş, homojen bir hücre popülasyonu.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Here are the study notes in Turkish:

    HÜCRELER VE DOKU MÜHENDİSLİĞİ

    • Hücrelerin şekli, rengi ve fonksiyonu bulunduğu yere ve yaptığı işe göre farklılık gösterir.
    • Hücrelerin genel yapısı, sitoplazma bileşenleri ve organellerinin işleyişi benzer özellikler gösterir.

    HÜCRE ÇEŞİTLİLİĞİ

    • Canlılar aleminde iki tip hücre vardır: Prokaryotik ve Ökaryotik hücreler.
    • Prokaryotik hücreler, en ilkel yapılı canlı grubunu oluşturmasına rağmen bir biyokimya fabrikası gibidir.
    • Ökaryotik hücreler, zarla çevrili bir çekirdeğe ve organellere sahiptir.

    DOKU MÜHENDİSLİĞİ

    • Doku mühendisliğinin ortaya çıkması klinik tıbbın (protezler, rekonstruktif cerrahi, doku ve organ nakli, mikrocerrahi) ve biyolojinin (hücre biyolojisi, biyokimya, moleküler biyoloji, genetik) gelişmesi ile yakından ilintilidir.
    • Neden yedek dokulara ihtiyaç vardır:
      • Doğuştan kaynaklanan anomaliler
      • Birçok doku hasar gördükten sonra kendi kendini onaramıyor
      • Klinik terapi yöntemlerinin ve organ donör sayısının yetersizliği, doku uyuşmazlığı vs.

    KÖK HÜCRELER

    • Kök hücreler, farklı hücre tiplerine dönüşme potansiyeline ve kendisini yenileyebilme gücüne sahiptir.
    • Kök hücre özellikleri:
      • Kendini yenileme (self-renewal)
      • Farklılaşma (differentiation)
      • Klon oluşturabilme (cloning)

    KÖK HÜCRE TİPLERİ

    • Totipotent kök hücreler: En yüksek farklılaşma potansiyeline sahiptir.
    • Pluripotent kök hücreler (EKH): Yüksek farklılaşma potansiyeli taşırlar.
    • Multipotent kök hücreler: Sadece bulundukları dokuya ait hücreleri oluşturabilir.
    • Unipotent (progenitör-öncül) kök hücreler: Sadece tek bir hücre tipine farklandığı bilinen kök hücrelerdir.

    KÖK HÜCRE ÜRETİMİNİN YÖNTEMERİ

    • Embriyonik kök hücreler: Yüksek bölünme ve kendilerini yenileme potansiyeline sahiptirler.
    • Erişkin kök hücreler: Erişkin dokularında bulunan kök hücrelerdir.
    • Hematopoietik kök hücreler: Kemik iliği kök hücreleri, periferik kan kök hücreleri, kordon kanı kök hücreleri.
    • Mezenkimal kök hücreler: Kolay elde edilebilir ve otolog nakillerde kullanılabilirler.

    GÜVENLİ MİYASAL ÜRETİM UYGULAMALARI (GMP)

    • GMP (Good Manufacturing Practices) yani İyi Üretim Uygulamaları, ürünün iç ve dış kaynaklardan kirlenme olasılığını önlemek veya azaltmak amacıyla kuruluşla ilgili iç ve dış şartlara ilişkin koruyucu önlemleri içerir.
    • GMP'nin zorunlulukları:
      • Herhangi bir işe başlamadan önce yazılı ve doğru talimatlara göre çalışıldığından emin olunmalıdır.
      • Bu talimatlara her zaman, kesinlikle hiçbir yerini atlamadan takip edilmelidir.### İyi Üretim Uygulamaları (GMP)
    • İyi Üretim Uygulamaları (GMP), insan sağlığını doğrudan etkileyen ürünlerin üretiminde hijyenik koşulların sağlanması için uyulması gereken kurallar bütünüdür.
    • GMP, bir ürünün hammadde ve ambalaj malzemelerinden başlayarak tüketiciye ulaşana kadar etkin ve güvenli olmasını sağlar.
    • GMP'de amaç, sıfır hata, hedef ise sürekli kalitenin sağlanmasıdır.

    Temiz Oda Kurulumu

    • Temiz odalar, şartlandırılmış ve kontrol edilebilir havalandırma sistemlerine sahip hijyenik özel odalardır.
    • Tasarımında, sıcaklık, nem, canlı ve cansız kirleticiler, hava akış yönleri ve basınç gibi parametrelerin kontrolü gereklidir.
    • Temiz odalarda, özel giysiler içinde çalışan insanların daha fazla kirletici üretmemesi için konfor koşullarının çok yüksek seviyede tutulması zorunludur.

    Ekipman ve Parametreler

    • Genel bir kök hücre laboratuvarında izlemeye dahil edilen ekipmanlar ve izlenen parametreler tablosu hazırlanmalıdır.
    • Personel ve malzeme giriş-çıkışları, steril eldiven, steril iç kıyafet, steril dış kıyafet, steril alan telefonu gibi malzemeler ve ekipmanlar kullanılır.

    Sterilizasyon

    • Sterilizasyon, herhangi bir cismin veya maddenin, birlikte bulunduğu tüm mikroorganizmaların sporlar dahil tamamen yok edilmesi işlemidir.
    • Sterilizasyon yöntemleri arasında, H2O2/buhar sterilizasyonu, kuru hava sterilizasyonu, gaz sterilizasyonu ve iyonlaştırıcı radyasyon gibi yöntemler kullanılır.

    Dezenfeksiyon

    • Dezenfeksiyon, mikrobiyal kontaminasyonun kabul edilebilir limitlere çekildiği, bakteriyel sporların büyük bir kısmının etkilenmediği, gerçek anlamda bunlar dışındaki mikroorganizmaların ortamdan yok edilmesi ve indirgenmesi işlemidir.
    • Dezenfeksiyon yöntemleri arasında, UV ışını, dezenfektan gibi yöntemler kullanılır.

    Çevre İzleme

    • Çevre izleme, sürekli izlemenin sistematik bir program ile yapılmasıdır.
    • Canlı partikül izleme, pasif hava numuneleme, aktif hava numuneleme, Rodac veya Swap ile numuneleme gibi yöntemler kullanılır.

    Havalandırma Sistemi ve Re-Kalifikasyon

    • İlgili alanın gerekliliğine göre şartlandırma yapmak ve otomatik kontrollü ve trend alınabilir olmak gerekir.
    • Havalandırma sisteminde, uygun oda üfleme ve laminer kabin üfleme noktaları, uygun oda emiş ve laminer kabin emiş noktaları belirlenmelidir.

    Kriyoprezervasyon

    • Kriyoprezervasyon, hücrelerin veya dokuların sıfır derecenin altındaki sıcaklıklarda biyolojik aktivitelerinin durdurularak, gelecekte kullanımı amacıyla saklanmasıdır.
    • Kriyoprotektanlar, makromoleküllerdir ve hücreleri dondurma ve çözme esnasında intraselüler buz kristali oluşumundan ve solüsyon etkilerinden korur.

    Kriyoprotektanlar

    • ideal bir krioprotektanın özellikleri arasında, toksik ve immunojenik olmamalı, hücre canlılığı ve karakterini max korumalı, düşük moleküler ağırlıklı ve düşük derecelerde bile suda yüksek çözünürlüğü olmalıdır.
    • En sık kullanılan Dimetil Sülfoksit (DMSO) + Serum karışımıdır.Here are the study notes in Turkish:

    Kriyoprezervasyon

    • Elektrikli dondurucular: düşük maliyetli, sabit sıcaklık, teknik bakımı kolay
    • Sıvı faz nitrojen: sabit düşük sıcaklık (-196°C),manuel mekanizma, düzenli sıvı nitrojen sağlanması gerekmekte, yüksek maliyet
    • Buhar faz nitrojen: sıvı nitrojen nedeniyle çapraz kontaminasyon riski yok, yüksek maliyet

    Vitrifikasyon

    • Hücre yüklü KPA süspansiyonu: sıvı azot- sulu fazdan camsı yapıya
    • Yüksek dondurma hızı (2500 °C/min) ve ultra-hızlı dondurma (20000 °C/min)

    Kriyoprotektanlar

    • Embriyonik kök hücreler için: amniyon kaynaklı kök hücreler, umbilical cord Wharton’s jelly, insan embryonik kök hücre kaynaklı adacık öncül hücreleri
    • Kanser kök hücreleri için: nöroküre olarak
    • Diş pulpası kök hücrelerinin dondurulması için: %5 DMSO- yavaş dondurma daha etkin

    Kriyoprezervasyon Medyası

    • Serum-Free Cell Freezing Medium: kulalnıma hazır, serum, hayvansal bileşen ve protein içermeyen
    • CryoStem™ Freezing Medium: kulalnıma hazır, serum, hayvansal bileşen ve protein içermeyen, %2, %5 ve %10 DMSO içeriği seçenekleri
    • MesenCult™-ACF Freezing Medium: kulalnıma hazır, serum ve hayvansal bileşen içermeyen, DMSO içerikli

    Hücre Kültürü

    • Doku kültürü: organ kültürü ve hücre kültürünü içine alan genel bir terim
    • Hücre kültürü için temel gereksinimler: otozlav, terazi, kabin, santrifüj, sayım kamarası, pipet, mikropipet, flask, hücre kültür tüpleri, kryovialler, dondurucu, likit nitrojen tankları
    • Hücre kültürüne özel laboratuvar niteliği ve işleyişi: laboratuvar yerleşimi, personelin hücre kültürü alanlarına gerekli ve görevli personel dışında kimse girmemelidir.

    Laboratuvar Niteliği ve İşleyişi

    • Laboratuvar yerleşimi: personelin hızını ve tüm hareketlerini kolaylaştıracak şekilde olmalıdır.
    • Güvenlik: likit nitrojen depo odası iyi bir havalandırma sistemine sahip olmalıdır.
    • Ekipman kayıtları: tüm ekipmanların kayıtları tutulmalıdır.
    • Laboratuvar denetleyicisi: her bir laboratuvar için bir çalışanını, ekipmanın çalışma ve güvenlik kayıtlarından sorumlu olarak görevlendirmelidir.

    Laboratuvarda Uyulması gereken Kurallar

    • Laboratuvara giriş çıkışı: sadece personel girişi/çıkışı için belirlenmiş bölümden yapılır.
    • İşlemler sırasında: mutlaka pudrasız steril eldiven giyilmeli ve aseptik tutuş teknikleri uygulanmalıdır.
    • Malzemeler: laboratuvarda hücre kültürü için uygunluğu onaylanmış ve steril tek kullanımlık malzemeler kullanılmalıdır.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Hücresel Tedaviler ve Doku Mühendisliği Finali PDF

    Description

    Bu quiz, kök hücre ve biyomühendisliğin bilimsel, akademik ve ticari yönlerini kapsar. Öğrencilerin yeni projeler oluşturması, toplumsal sorunları çözmesi ve kaliteli akademisyen yetiştirilmesi için tasarlanmıştır.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser