Hoofdstuk 3: Globale processen en Platentektoniek
48 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de belangrijkste factor die de distributie van organismen zoals loopvogels beïnvloedt?

  • Platenverschillen in hoogte
  • De invloed van platentektoniek (correct)
  • Tektonische activiteit van vulkanen
  • De huidige afstanden tussen de continenten

    • Wat gebeurde er tot ongeveer 150 miljoen jaar geleden met de continenten?

  • Ze vormden samen een supercontinent genaamd Gondwanaland. (correct)
  • Ze waren volledig geïsoleerd van elkaar.
  • Ze bevonden zich in een ander klimaatgebied.
  • Ze waren aaneengeschakeld met andere planeten.

    • Wat gebeurde er met populaties van soorten door continentenverschuiving?

  • Ze werden gescheiden en evolueerden onafhankelijk. (correct)
  • Ze bleven op dezelfde plek zonder veranderingen.
  • Ze verdwenen volledig.
  • Ze gingen samen evolueren.

    • Welke bevestiging hielp de theorie van de platentektoniek acceptabel te maken in de jaren zestig en zeventig?

    <p>Geomagnetische metingen. (A)</p> Signup and view all the answers

    Hoe verplaatsen de platen zich volgens de theorie van platentektoniek?

    <p>Langzaam, hooguit enkele centimeters per jaar. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van het opbreken van Gondwanaland?

    <p>Populaties werden gescheiden door nieuwe oceanen. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende is geen invloedrijke factor genoemd voor de soortvorming van organismen?

    <p>Chemische evolutie (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat illustreert het dendrogram dat werd gepresenteerd in het hoofdstuk?

    <p>De genetische verwantschap binnen de loopvogels. (A)</p> Signup and view all the answers

    Hoeveel graden Celsius is de globale temperatuur van de aarde gestegen sinds het einde van de laatste ijstijd?

    <p>8°C (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn nunataks?

    <p>Bepaalde gebieden die ijsvrij bleven tijdens ijstijden (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van de herkolonisatie na de ijstijden voor de soortendiversiteit?

    <p>Soorten vestigden zich in verschillende snelheden in nieuwe gebieden. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat typeerde de verspreiding van tropisch regenwoud in Zuid-Amerika tijdens de laatste ijstijd?

    <p>Het was beperkt tot een aantal refugia. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke vegetatie domineerde de regio van Zuid-Amerika tijdens drogere en koelere periodes?

    <p>Savanne-vegetaties (C)</p> Signup and view all the answers

    Waarom zijn bijna alle meren op aarde jonger dan 10.000 jaar?

    <p>Ze zijn ontstaan omdat de ijskap zich naar het noorden terugtrok. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de relatie tussen klimaatsveranderingen en de distributie van soorten?

    <p>Klimaatsveranderingen beïnvloeden de snelheid en mogelijkheden van soorten verspreiding. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat was het hoogtepunt van de laatste ijstijd?

    <p>20.000 jaar geleden (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van de toendra?

    <p>Soortenarm met insecten die seizoensgebonden zijn (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat typeert het taiga of noordelijk coniferenwoud?

    <p>Het omvat voornamelijk altijdgroene coniferen (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat kan de grenzen tussen ecologische zones beïnvloeden?

    <p>Lokaal microklimaat en vuur (D)</p> Signup and view all the answers

    Welk type woud komt veel voor in Noord-Amerika en Europa?

    <p>Gematigd woud (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een veelvoorkomende eigenschap van graslanden?

    <p>Intense begrazing door dieren beïnvloedt hun aspect (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is kenmerkend voor chaparral gebieden?

    <p>Droogte-resistent struikgewas (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt er verstaan onder savanne?

    <p>Tropische vegetatie gedomineerd door grassen (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een bekende eigenschap van woestijnen?

    <p>Ze hebben een tekort aan water (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van de afgelegen ligging van eilanden?

    <p>Slechts een deel van de soorten kan eilanden koloniseren. (C)</p> Signup and view all the answers

    Hoe beïnvloedt de grootte van eilanden de populaties van soorten?

    <p>Kleinere populaties hebben een hogere kans op uitsterven. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is het 'stichtereffect'?

    <p>De snelle evolutie van een soort door beperkte kolonisatie. (D)</p> Signup and view all the answers

    Waarom zijn eilanden belangrijk voor de globale biodiversiteit?

    <p>Ze herbergen unieke, endemische soorten. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke factor speelt een belangrijke rol bij de kans op uitsterven van soorten op eilanden?

    <p>De grootte van het eiland. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er vaak met een soort die een eiland koloniseert?

    <p>Ze evolueren door beperkte genetische uitwisseling met het vasteland. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke omgevingsfactor kan de soortenrijkdom op eilanden beïnvloeden?

    <p>De specifieke omgevingsomstandigheden van het eiland. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van endemische soorten op eilanden?

    <p>Ze zijn uitsluitend te vinden op dat specifieke eiland. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er met de genetische isolatie tussen eiland- en bronpopulaties na het ontstaan van voldoende genetische verschillen?

    <p>De kans op uitkruising neemt af. (C)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende voorbeelden illustreert typische soortvorming op eilanden?

    <p>De Darwinvinken op de Galápagos eilanden. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn de belangrijkste factoren die de distributie van terrestrische biomen op aarde beïnvloeden?

    <p>Gemiddelde temperatuur en hoeveelheid neerslag. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat kenmerkt de alpiene toendra in vergelijking met andere toendra's?

    <p>Het komt voor op grote hoogte. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke uitspraak over biomen is onjuist?

    <p>Er zijn zeventien terrestrische biomen op aarde. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van het contact tussen genetisch geïsoleerde populaties?

    <p>Hybriden kunnen ontstaan met lagere fitness. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de belangrijkste reden voor de hoge soortenrijkdom op eilanden zoals Hawaii?

    <p>De lange geschiedenis van genetische isolatie. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is het effect van permafrost op de toendra omgeving?

    <p>Het verhindert vloeibaar water gedurende lange periodes. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn enkele van de oudste zoetwatermeren in de wereld?

    <p>Het Baikal meer en het Titicaca meer (B), Het Tanganyika meer en het Biwa meer (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is endemisme in de context van oude meren?

    <p>Een soort die uniek is voor een specifiek meer (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn de mogelijke reacties van organismen op snelle klimaatsveranderingen?

    <p>Uitsterven of migreren (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende stellingen over de Laurentian Lakes is waar?

    <p>Ze zijn ontstaan tijdens de laatste 10.000 jaar. (C)</p> Signup and view all the answers

    Waarom zijn oude meren als het Baikal meer ecologisch belangrijk?

    <p>Ze hebben een sterke biodiversiteit met veel endemische soorten. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat zal naar verwachting de gemiddelde temperatuur op aarde doen in de komende 100 jaar?

    <p>Met 3°C toenemen (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat veroorzaakt het sterkere tempo van klimaatsverandering in het huidige tijdperk?

    <p>Verhoogde concentraties aan koolstofdioxide (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat duiden de zwart ingekleurde zones in het Tanganyika meer aan?

    <p>Diepere waterlagen zijn zuurstofloos (A)</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Hoofdstuk 3: Globale processen

    • Organismendistributie wordt sterk beïnvloed door globale processen.
    • Landmassabewegingen (platentektoniek) en klimaatsveranderingen zijn belangrijke factoren.
    • Platentektoniek: continentenbewegingen hebben grote gevolgen op lange termijn.
    • Continenten waren ooit verbonden als supercontinent Gondwanaland (ca. 150 miljoen jaar geleden).
    • Continentenbewegingen hebben soorten gescheiden en geholpen bij migraties naar nieuwe klimaatzones.
    • Klimaatsveranderingen (inclusief ijstijden) beïnvloeden soortendistributie.
    • IJstijden resulteerden in beperkte tropische regenwoudgebieden.

    3.1. Platentektoniek

    • De huidige distributie van veel organismen is niet verklaarbaar zonder rekening te houden met continentenbewegingen.
    • Wegener suggereerde continentenbeweging in de vroege 20e eeuw.
    • Platentektoniek theorie kreeg aanhang in de jaren 1960 en 1970.
    • Platenbewegingen zijn langzaam (enkele cm per jaar) maar hebben grote gevolgen over miljoenen jaren.

    3.2. Klimaatsveranderingen

    • Klimaatsveranderingen beïnvloeden de distributie van organismen.
    • Laatste ijstijd was ca. 20.000 jaar geleden.
    • IJstijden hebben impact gehad, maar ook tropische gebieden.
    • Tropen bleven niet immuun voor effecten van ijstijden.
    • Tropische habitat werd minder uitgebreid tijdens de ijstijden.
    • Klimaatsgordels schuiven, waardoor soorten zich moeten aanpassen.

    3.3. De speciale positie van eilanden

    • Eilanden hebben unieke ecosystemen door afgelegen ligging en relatief klein oppervlak.
    • Soortensamenstelling is vaak verschillend van het vasteland.
    • Isolatieworking en soorten die zich gedifferentieerd hebben.
    • Eilanden kunnen belangrijke hubs zijn voor biodiversiteit.
    • Endemische soorten (uniek voor een gebied).

    3.4. Inleiding tot de grote biomen van de aarde

    • Biomen zijn gebieden met specifieke fauna en flora.
    • Zeinigheid tussen biomen vindt plaats.
    • Biomen zijn gerelateerd aan temperatuur en neerslag.
    • De belangrijkste terrestrische biomen: toendra, taiga, gematigd woud, grasland, chaparral, woestijn en tropisch regenwoud.

    3.5. De habitat template

    • Omgeving is nooit constant.
    • Veranderingen kunnen cyclisch, directioneel of erratisch zijn.
    • Organismen reageren op veranderingen door: fenotypische plasticiteit, genetische aanpassing of combinaties.
    • Diverse aanpassingsmechanismen in verschillende soorten, zoals ruststadia.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Hoofdstuk 3: Globale Processen (PDF)

    Description

    Dit quiz behandelt de invloed van globale processen op de distributie van organismen, met een focus op platentektoniek en klimaatsveranderingen. Ontdek hoe de beweging van continenten en veranderingen in het klimaat de soortenverdeling en migratiepatronen hebben beïnvloed. Leer ook over het historische supercontinent Gondwanaland en de impact van ijstijden op de biodiversiteit.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser