Podcast
Questions and Answers
Wat is de primaire taak van de wetgevende macht?
Wat is de primaire taak van de wetgevende macht?
De wetgevende macht stelt de wetten op.
Welke rol spelen ministers en ambtenaren in het uitvoerende macht?
Welke rol spelen ministers en ambtenaren in het uitvoerende macht?
Ze zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van de wetten.
Wat is klassenjustitie?
Wat is klassenjustitie?
Klassenjustitie is wanneer rechters zich laten leiden door vooroordelen over sociale afkomst.
Wie is de eiser in een civiele rechtszaak?
Wie is de eiser in een civiele rechtszaak?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er als partijen er onderling niet uitkomen in een rechtszaak?
Wat gebeurt er als partijen er onderling niet uitkomen in een rechtszaak?
Signup and view all the answers
Wat is de functie van een dagvaarding?
Wat is de functie van een dagvaarding?
Signup and view all the answers
Wat houdt het strafbaarheidsbeginsel in?
Wat houdt het strafbaarheidsbeginsel in?
Signup and view all the answers
Wat betekent de ne bis in idem-regel?
Wat betekent de ne bis in idem-regel?
Signup and view all the answers
Wat is het verschil tussen privaatrecht en strafrecht?
Wat is het verschil tussen privaatrecht en strafrecht?
Signup and view all the answers
Wat is een dwangsom in het kader van een rechtszaak?
Wat is een dwangsom in het kader van een rechtszaak?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste verschil tussen een misdrijf en een overtreding?
Wat is het belangrijkste verschil tussen een misdrijf en een overtreding?
Signup and view all the answers
Wat houdt de term 'verdachte' in binnen het strafrecht?
Wat houdt de term 'verdachte' in binnen het strafrecht?
Signup and view all the answers
Wat is een dagvaarding en wat wordt hierin vermeld?
Wat is een dagvaarding en wat wordt hierin vermeld?
Signup and view all the answers
Wat zijn strafuitsluitingsgronden?
Wat zijn strafuitsluitingsgronden?
Signup and view all the answers
Wat is de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens?
Wat is de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens?
Signup and view all the answers
Wat is big data en hoe wordt het gebruikt door politie en justitie?
Wat is big data en hoe wordt het gebruikt door politie en justitie?
Signup and view all the answers
Wat betreft 'predictive policing'?
Wat betreft 'predictive policing'?
Signup and view all the answers
Wat wordt er tijdens een terechtzitting beoordeeld?
Wat wordt er tijdens een terechtzitting beoordeeld?
Signup and view all the answers
Waarom zou een rechter iemand niet schuldig verklaren, ondanks het gepleegde feit?
Waarom zou een rechter iemand niet schuldig verklaren, ondanks het gepleegde feit?
Signup and view all the answers
Hoe kan de status van 'verdachte' de acties van de politie beïnvloeden?
Hoe kan de status van 'verdachte' de acties van de politie beïnvloeden?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk van een rechtsstaat?
Wat is het belangrijkste kenmerk van een rechtsstaat?
Signup and view all the answers
Leg uit wat het soevereiniteits- en democratiebeginsel inhoudt.
Leg uit wat het soevereiniteits- en democratiebeginsel inhoudt.
Signup and view all the answers
Wat betekent de term 'nachtwakersstaat'?
Wat betekent de term 'nachtwakersstaat'?
Signup and view all the answers
Wat is het verschil tussen verticale en horizontale werking van grondrechten?
Wat is het verschil tussen verticale en horizontale werking van grondrechten?
Signup and view all the answers
Noem het principe dat de verdeling van de staatsmacht in drie takken beschrijft.
Noem het principe dat de verdeling van de staatsmacht in drie takken beschrijft.
Signup and view all the answers
Wat zijn sociale grondrechten?
Wat zijn sociale grondrechten?
Signup and view all the answers
Hoe verschilt een democratische rechtsstaat van een autoritaire staat?
Hoe verschilt een democratische rechtsstaat van een autoritaire staat?
Signup and view all the answers
Wat verankert de grondwet in een constitutionele monarchie zoals Nederland?
Wat verankert de grondwet in een constitutionele monarchie zoals Nederland?
Signup and view all the answers
Wat bevordert rechtszekerheid voor burgers?
Wat bevordert rechtszekerheid voor burgers?
Signup and view all the answers
Wat houdt het legaliteitsbeginsel in?
Wat houdt het legaliteitsbeginsel in?
Signup and view all the answers
Study Notes
Hoofdstuk 2: Rechtsstaat
- Rechtsstaat: Staat waar burgers beschermd zijn tegen machtsmisbruik door overheid. Deze bescherming ontbreekt in autoritaire staten.
- Democratische rechtsstaat (Nederland): Burgers mogen meedoen aan vrije verkiezingen.
- Sociale rechtsstaat: Wetten bevorderen welvaart en welzijn van burgers.
-
Beginselen van de rechtsstaat:
- Grondrechten: Iedereen gelijk en vrij geboren.
- Soevereiniteit/democratie: Burgers sluiten sociaal contract.
- Legaliteitsbeginsel: Staat kan regels afdwingen, niet ontwijken.
- Trias politica: Scheiding machten (wetgevende, uitvoerende, rechterlijke)
2.2 Grondwet en grondrechten
- Constitutionele monarchie (Nederland): Grondwet sinds 1813.
- Censuskiesrecht: Vroege verkiezingen, gebaseerd op inkomen/belasting.
- Nachtwakersstaat: Staat beschermt vooral veiligheid burgers.
- Sociale grondrechten: Zorgen voor fatsoenlijk leven van burgers.
- Verticale werking: Grondrechten tegen de staat.
- Horizontale werking: Grondrechten tussen burgers onderling.
2.3 Legaliteitsbeginsel
- Het recht: Vastgelegde regels in wetten.
- Rechtsorde: Georganiseerd geheel van regels.
- Rechtszekerheid: Burgers weten waar ze aan toe zijn dankzij wetten.
2.4 Trias Politica
- Wetgevende macht: Parlement stelt wetten op.
- Uitvoerende macht: Ministers en ambtenaren voeren wetten uit.
- Rechterlijke macht: Rechters beslissen over conflicten en straffen.
- Scheiding machten: Verdeling van macht voorkomt machtsmisbruik.
2.5 Rechtsgebieden
- Privaatrecht: Rechtszaken tussen burgers/rechtspersonen.
- Partijen in rechtszaak: Eiser (verzoekende partij) en gedaagde (verantwoordelijke).
- Geschil: Conflict aan de rechter voorgelegd.
- Dagvaarding: Schriftelijk bericht om voor de rechter te verschijnen.
- Vonnis: Beslissing van de rechter.
- Dwangsom: Geldboete als iemand zich niet aan afspraken houdt.
2.6 Strafrecht
- Strafbaarheidsbeginsel: Iets moet strafbaar zijn om te kunnen worden vervolgd.
- Strafbepaling: Duidelijke omschrijving van strafbare handelingen.
- Ne bis in idemregel: Iemand kan niet twee keer vervolgd worden voor dezelfde vergrijp.
- Wetboek van Strafrecht: Verschil tussen misdrijven (ernstig) en overtredingen (minder ernstig).
2.7 Strafrecht: Berechting
- Tenlastelegging: Bescherming en details van de tenlastelegging om te voorkomen dat mensen overbodige kosten maken
- Terechtzitting: Getuigen verhoord en bewijs onderzocht.
- Strafuitsluitingsgronden: Redenen waarom iemand niet verantwoordelijk is voor misdrijf of overtreding.
2.8 De rechtsstaat Internationaal
- Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM): Morele basis van de rechtsstaat.
- 1948
2.9 Big Data
- Big data: Grote hoeveelheden digitale gegevens.
- Predictive Policing: Voorspellen van criminaliteit met big data.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Dit quiz gaat over de beginselen van de rechtsstaat, inclusief grondrechten en de democratische rechtsstaat zoals in Nederland. Leer over de scheiding der machten en de rol van de grondwet in het waarborgen van burgerrechten en sociale voorzieningen. Ideaal voor studenten die inzicht willen krijgen in het functioneren van de rechtsstaat.