Hoofdstuk 1: Basisbeginselen van het recht
48 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de functie van De Europese commissie?

  • De Europese commissie zorgt voor het opstellen van voorstellen voor wetgeving. (correct)
  • De Europese commissie is de stem van de burgers.
  • De Europese commissie zorgt ervoor dat de Europese regelgeving wordt nageleefd.
  • De Europese commissie is de stem van de lidstaten.

Wat is het verschil tussen verordeningen en richtlijnen?

  • Verordeningen zijn rechtstreeks toepasbaar, richtlijnen moeten eerst in nationale wetgeving worden omgezet. (correct)
  • Richtlijnen zijn rechtstreeks toepasbaar, verordeningen moeten eerst in nationale wetgeving worden omgezet.
  • Richtlijnen zijn bindend, verordeningen niet.
  • Verordeningen zijn bindend, richtlijnen niet.

Welke van de volgende instellingen is NIET rechtstreeks betrokken bij het wetgevingsproces?

  • Het Europees Parlement
  • De Raad van de Europese Unie
  • Het Hof van Justitie (correct)
  • De Europese Commissie

Welke van onderstaande elementen is een kenmerk van de Europese rechterlijke macht?

<p>Hoven en rechtbanken zijn gespecialiseerd naargelang het soort geschil (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van het Hof van Cassatie?

<p>Het Hof van Cassatie is de hoogste rechterlijke instantie in België en beslist over de interpretatie van de wetten. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende rechtbanken behandelt geschillen tussen werkgevers en werknemers?

<p>De arbeidsrechtbank (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het algemene rechtsbeginsel dat stelt dat 'wie iets beweert, moet bewijzen'?

<p>De verzoeker/eiser moet zijn gelijk bewijzen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van de rechtbank van eerste aanleg?

<p>De rechtbank van eerste aanleg behandelt alle civielrechtelijke zaken, behalve arbeidszaken. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de onthoudingsplicht van de staat in?

<p>De staat moet mensenrechten respecteren en zich onthouden van inbreuken. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende organen zijn speciaal opgericht om mensenrechten te bevorderen?

<p>De Mensenrechtenraad (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende verdragen houdt toezicht op burgerrechten?

<p>Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (C)</p> Signup and view all the answers

Wat betekent 'due diligence' in de context van mensenrechten?

<p>De staat moet doen wat in zijn vermogen ligt om mensenrechten te beschermen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van de verdragsorganen binnen het internationale mensenrechtensysteem?

<p>Om toezicht te houden op de uitvoering van mensenrechtenverdragen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende is GEEN verplichting van de staat met betrekking tot mensenrechten?

<p>Actief schenden van mensenrechten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van het Afrikaans mensenrechtensysteem?

<p>Het legt zowel rechten als plichten op aan individuen en staten. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke instantie is verantwoordelijk voor de uitvoering van mensenrechtenverdragen?

<p>De mensenrechtenraad (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van de Kamer met betrekking tot de regering?

<p>De Kamer moet het vertrouwen in de regering geven. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van een motie van wantrouwen?

<p>De regering wordt automatisch ontbonden. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat ondertekent de koning als deel van de wetgevende macht?

<p>Koninklijke besluiten. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is geen taak van de koning als hoofd van de uitvoerende macht?

<p>Goedkeuren van begrotingen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een ministerieel besluit?

<p>Een besluit dat een wet of koninklijk besluit uitvoert. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarover kan de Kamer controle uitoefenen?

<p>Het beleid van federale ministers. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een omzendbrief?

<p>Een richtlijn voor de uitvoering van regelgeving. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke bevoegdheden heeft het Vlaamse Gewest niet?

<p>Defensie. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de belangrijkste functies van het recht?

<p>Het reguleren van de belangen van de gemeenschap. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat bestudeert het grondwettelijk recht?

<p>De organisatie en werking van staatsmachten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn mensenrechten voornamelijk bedoeld om te waarborgen?

<p>De fundamentele vrijheden van individuen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende is geen onderdeel van het recht?

<p>De persoonlijke voorkeur. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het strafrecht?

<p>Verboden handelingen en bijbehorende straffen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke vorm van recht is gericht op de organisatie van de staat?

<p>Publiek recht. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat valt onder economische, sociale en culturele mensenrechten?

<p>Het recht op onderwijs en gezondheidszorg. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn bijzondere meerderheidswetten?

<p>Wetten die goedkeuring vereisen van een meerderheid van de stemmen in het parlement. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende rechten worden beschouwd als collectieve rechten?

<p>Het recht op sociale zekerheid (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van het Hof van Justitie in de Europese Unie?

<p>Het beoordelen van de naleving van de Europese wetgeving door lidstaten (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken is NIET kenmerkend voor een democratie?

<p>De meerderheid beslist altijd, zelfs als de regels worden geschonden (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste taak van de wetgevende macht in België?

<p>Het opstellen van wetten en het controleren van de uitvoerende macht (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende voorwaarden moet je vervullen om te mogen stemmen in België?

<p>Je moet ingeschreven zijn in een bevolkingsregister van een gemeente in het kiesgebied (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende gebieden valt ONDER de verantwoordelijkheid van de Federale Overheid in België?

<p>Defensie (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers?

<p>Het controleren van de uitvoerende macht en het opstellen van wetten (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen een dictatuur en een democratie?

<p>Een dictatuur wordt bestuurd door één persoon of een kleine groep mensen, terwijl een democratie wordt bestuurd door het volk. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke bevoegdheid behoort NIET tot de Vlaamse Gemeenschap?

<p>Buitenlands beleid (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende taken behoren tot de medebewindstaken van een gemeente?

<p>Het organiseren van verkiezingen (A)</p> Signup and view all the answers

Welke instelling heeft de bevoegdheid om zich uit te spreken over de grondwettigheid van wetten, decreten en ordonnantiën?

<p>Het Grondwettelijk Hof (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende bevoegdheden behoort NIET tot de bevoegdheden van de provincies?

<p>Onderwijs (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende taken behoort tot de bevoegdheden van de burgemeester?

<p>Het voorzitterschap van de politiecommissie (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de afdeling wetgeving van de Raad van State is juist?

<p>De afdeling wetgeving onderzoekt of een wetsvoorstel strookt met de bevoegdheidsverdeling. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende taken behoort NIET tot de bevoegdheden van de Vlaamse Regering?

<p>Het controleren van de wetgeving (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende bevoegdheden behoort tot de bevoegdheden van de federale overheid?

<p>Buitenlands beleid (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Wat is recht?

Een stelsel van bindende regels die door de samenleving zijn opgesteld om de belangen van individuen te ordenen en te beschermen door middel van sociale dwang.

Wat maakt het recht afdwingbaar?

De regels worden afgedwongen door de overheid, via bijvoorbeeld strafrechtelijke sancties of civiele procedures.

Wat is privaat recht?

Het recht dat regelt de relaties tussen burgers onderling, zoals overeenkomsten, eigendom en schadevergoedingen.

Wat is publiek recht?

Het recht dat regelt de verhouding tussen de overheid en burgers, zoals belastingwetgeving, strafrecht en bestuursrecht.

Signup and view all the flashcards

Wat is de grondwet?

De grondwet is de hoogste wet in een land, waarin de fundamentele rechten en vrijheden van burgers zijn vastgelegd.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn fundamentele rechten?

De rechten en vrijheden die in de Grondwet staan, zoals het recht op vrijheid van meningsuiting, geloofsovertuiging en vergadering.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn mensenrechten?

De basisrechten die iedereen toekomen, zoals het recht op leven, onderwijs, gezondheidszorg en een eerlijke behandeling.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn economische, sociale en culturele rechten?

Mensenrechten die betrekking hebben op de economische, sociale en culturele aspecten van het leven, zoals het recht op werk, sociale zekerheid en onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Onthoudingsplicht

Onze staat mag bepaalde handelingen niet uitvoeren, ze moeten zich onthouden. Denk bijvoorbeeld aan het recht op privacy.

Signup and view all the flashcards

Wetgevende macht

De wetgevende macht is verantwoordelijk voor het maken van wetten en regels.

Signup and view all the flashcards

Uitvoerende macht

De uitvoerende macht voert de wetten en regels die door de wetgevende macht gemaakt worden uit.

Signup and view all the flashcards

Rechterlijke macht

De rechterlijke macht zorgt ervoor dat de wetten nageleefd worden en beslist over geschillen.

Signup and view all the flashcards

De koning

De koning vertegenwoordigt België in het buitenland en heeft symbolische macht.

Signup and view all the flashcards

Het algemeen stemrecht

Alle burgers vanaf 18 jaar met de Belgische nationaliteit, ingeschreven in België en zonder strafblad, hebben het recht om te stemmen.

Signup and view all the flashcards

Democratie en verkiezingen

De verkiezingen vinden plaats om de vertegenwoordigers in het parlement te kiezen.

Signup and view all the flashcards

Federale staat

België is een federale staat, wat betekent dat de macht is verdeeld tussen de federale overheid, gemeenschappen en gewesten.

Signup and view all the flashcards

Vertrouwensrelatie Kamer - Regering

De Kamer geeft het vertrouwen aan de federale regering. De regering moet het vertrouwen van de meerderheid van de Kamerleden krijgen om te kunnen functioneren.

Signup and view all the flashcards

Controlebevoegdheid van de Kamer

De Kamer heeft de bevoegdheid om de federale regering te controleren door middel van vragen, interpellaties en moties van wantrouwen.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheid van de Koning in de wetgevende macht

De Koning bekrachtigt wetten die door het federale parlement zijn goedgekeurd.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheid van de Koning in de uitvoerende macht

De Koning benoemt en ontslaat de federale ministers. Hij heeft ook de leiding van de buitenlandse betrekkingen en het leger.

Signup and view all the flashcards

Koninklijke Besluiten (KB's)

Koninklijke Besluiten (KB's) worden gebruikt om wetten uit te voeren. De bevoegde minister en de Koning ondertekenen het KB.

Signup and view all the flashcards

Ministeriële Besluiten (MB's)

Ministeriële Besluiten (MB's) worden gebruikt om wetten of KB's uit te voeren. De minister ondertekent het MB.

Signup and view all the flashcards

Omzendbrieven

Omzendbrieven zijn gebruikt om regels concreter uit te leggen. De omzendbrief geeft aan hoe regels geïnterpreteerd en toegepast moeten worden.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheden van de Vlaamse Regering

De Vlaamse regering heeft bevoegdheden op verschillende gebieden, zoals ruimtelijke ordening, wonen en leefmilieu.

Signup and view all the flashcards

Due Diligence

De staat heeft de plicht om alles in zijn macht te doen om de bevolking te beschermen tegen mensenrechtenschendingen.

Signup and view all the flashcards

Internationaal Mensenrechtensysteem

De Verenigde Naties hebben een internationaal systeem om mensenrechten te bevorderen en te beschermen. Dit systeem bestaat uit verschillende organen, waaronder verdragsorganen en handvestorganen.

Signup and view all the flashcards

Algemene Vergadering

De Algemene Vergadering is een orgaan van de VN dat alle lidstaten vertegenwoordigt. Het heeft een belangrijke rol in het bevorderen en beschermen van mensenrechten.

Signup and view all the flashcards

Veiligheidsraad

De Veiligheidsraad van de VN heeft de bevoegdheid om maatregelen te nemen om de vrede en veiligheid te handhaven. De Veiligheidsraad kan ook ingrijpen bij mensenrechtenschendingen.

Signup and view all the flashcards

ECOSOC

De Economische en Sociale Raad (ECOSOC) van de VN is verantwoordelijk voor het bevorderen van economische en sociale ontwikkeling en een belangrijke rol speelt in het bevorderen van mensenrechten.

Signup and view all the flashcards

Internationaal Gerechtshof

Het Internationaal Gerechtshof is het belangrijkste gerechtshof van de VN. Het heeft jurisdictie over geschillen tussen staten en kan ook oordelen over mensenrechtenschendingen.

Signup and view all the flashcards

Mensenrechtenraad

De Mensenrechtenraad van de VN is verantwoordelijk voor het bevorderen en beschermen van mensenrechten. Het houdt toezicht op de naleving van mensenrechtenverdragen en kan onderzoeken naar mensenrechtenschendingen instellen.

Signup and view all the flashcards

Cultuur als bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap

De Vlaamse Gemeenschap heeft de bevoegdheid om wetten te maken over cultuur, waaronder taalgebruik, kunst, musea, bibliotheken, sport en media.

Signup and view all the flashcards

Onderwijs: Bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap

De bevoegdheid over onderwijs is in handen van de Vlaamse Gemeenschap, die regelt wat er op scholen wordt geleerd.

Signup and view all the flashcards

Gezondheidszorg: Bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap

De Vlaamse Gemeenschap heeft de verantwoordelijkheid voor gezondheidszorg in Vlaanderen, inclusief ziekenhuizen en dokters.

Signup and view all the flashcards

Justitie als bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap

De Vlaamse Gemeenschap heeft de bevoegdheid om wetten te maken over justitie in Vlaanderen, waaronder vervolgingsbeleid, het jeugdrecht en justitiehuizen.

Signup and view all the flashcards

Vlaams Parlement: Wetgevende Macht

Het Vlaams Parlement is de wetgevende macht in Vlaanderen. Dit betekent dat het parlement wetten maakt, ook wel decreten genoemd in Vlaanderen.

Signup and view all the flashcards

Vlaamse Regering: Uitvoerende Macht

De Vlaamse Regering is de uitvoerende macht in Vlaanderen. Dit betekent dat de regering de wetten die door het parlement worden gemaakt, uitvoert en toepast.

Signup and view all the flashcards

Vlaamse Regering: Ministerraad

De Vlaamse Regering bestaat uit ministers die samen de 'ministerraad' vormen. De ministerraad beslist over belangrijke zaken en werkt samen om de wetten uit te voeren.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheden van de Gemeente

Gemeenten hebben veel bevoegdheden, waaronder het zorgen voor het algemeen belang van hun inwoners en taken uitvoeren die door andere overheden worden opgegeven.

Signup and view all the flashcards

De Europese Raad (of 'top')

De Europese Raad is een orgaan dat de algemene politieke richting van de EU bepaalt. Het bestaat uit de staatshoofden of regeringsleiders van de lidstaten, en de voorzitter van de Europese Raad. De Europese Raad komt minstens vier keer per jaar bijeen.

Signup and view all the flashcards

De Raad van de Europese Unie

De Raad van de Europese Unie (of 'ministerraad') is het orgaan dat wetten vaststelt en besluit over het Europese beleid. De leden van de Raad zijn ministers van de lidstaten, afhankelijk van het onderwerp dat besproken wordt.

Signup and view all the flashcards

De Europese Commissie

De Europese Commissie is het dagelijks bestuursorgaan van de EU. Ze stelt voorstellen voor wetten voor en zorgt ervoor dat deze wetten worden nageleefd. De Commissie bestaat uit commissarissen, één voor elke lidstaat, die door de Europese Raad worden benoemd.

Signup and view all the flashcards

Het Europees Parlement

Het Europees Parlement is de stem van de burgers van de EU. Het wordt gekozen door de burgers van alle lidstaten en is verantwoordelijk voor het goedkeuren van wetten. Het controleert ook de Commissie.

Signup and view all the flashcards

Verordeningen

Verordeningen zijn bindende regels die rechtstreeks in alle lidstaten van kracht zijn. Ze hebben dezelfde kracht als wetten/decreten.

Signup and view all the flashcards

Richtlijnen

Richtlijnen zijn bindende regels waarnaar de lidstaten hun nationale wetgeving moeten aanpassen. Ze bepalen doelstellingen, maar laten de lidstaten vrij in de manier waarop ze deze bereiken.

Signup and view all the flashcards

Het Hof van Justitie

Het Hof van Justitie is de rechterlijke macht van de EU. Het zorgt ervoor dat de Europese regels worden nageleefd en geeft uitspraken over geschillen tussen lidstaten of instellingen.

Signup and view all the flashcards

De Rekenkamer

De Rekenkamer controleert de financiële activiteiten van de EU. Ze zorgt ervoor dat de EU-gelden correct worden besteed en rapporteert hierover aan het Europees Parlement.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Hoofdstuk 1: Enkele basisbeginselen uit het recht

  • Regels zijn noodzakelijk voor het samenleven, ze kunnen onuitgesproken, gesproken, geschreven of niet-geschreven zijn, en kunnen veranderen.
  • Er is wereldwijd consensus over fundamentele mensenrechten (zoals tegen slavernij, foltering en genocide) sinds de 20e eeuw.
  • Ondanks consensus, blijven er meningsverschillen en conflicten over de interpretatie van de regels.
  • Rond 3500 v.Chr. is het schrift uitgevonden in het Nabije Oosten, waardoor regels genoteerd en vastgelegd konden worden.
  • Recht was oorspronkelijk van goddelijke oorsprong gedacht (Gods wil is de wet).
  • Gewoonterecht is een belangrijke bron van recht: ongeschreven regels die van generatie op generatie worden doorgegeven.
  • Afspraken en regels binnen een groep leiden tot politieke, administratieve en gerechtelijke instellingen om regels te formuleren, uit te voeren, te handhaven en af te dwingen.
  • Internationale samenwerking leidde tot ontstaan van mensenrechten.
  • Er is een juridisering van de samenleving waarbij regels in toenemende mate bepalen hoe mensen samenleven.
  • Rechtsbescherming, emancipatie en ongelijke machtsverhoudingen zijn belangrijk in de samenleving.

Hoofdstuk 1: Verschil tussen recht en godsdienst

  • Regels in godsdienst worden gezien als van goddelijke oorsprong.
  • Godsdienst geeft voorschriften voor de verhoudingen tussen mensen onderling en tussen mens en God.
  • Niet-naleven van regels in godsdienst leidt tot sancties van religieus gezag.
  • Belgie heeft een scheiding tussen kerk en staat (geseculariseerde samenleving).
  • Recht wordt door de overheid opgelegd.
  • Recht heeft een meer duidelijke sanctie bij overtreding dan moraal.
  • Er kan geen eensgezindheid bestaan over wat moraal is.
  • Sommige rechtsregels stemmen niet overeen met de moraal van iedereen, maar zijn wel toegestaan.

Hoofdstuk 1: De verhouding tussen recht en moraal

  • Een rechtsnorm is een regel opgelegd door de staat met een sanctie.
  • Een morele norm is een handelingsvoorschrift met wortels in morele waarden van individuen.
  • Ethisch pluralisme: er bestaan verschillende opvattingen over wat moraal is (bv. euthanasie, abortus).
  • Rechtsregels kunnen soms in conflict komen met moraal.
  • Belastingen zijn een voorbeeld van een rechtsregel die voor een individu immoreel kan zijn, maar wettelijk verplicht.

Hoofdstuk 1: Een definitie van recht

  • Recht is het geheel van regels in een samenleving, en verandert met de tijd.
  • Recht bestaat in elke samenleving.
  • Het recht uit België is beïnvloed door Duits en Frans recht.

Hoofdstuk 2: Mensenrechten

  • Na de Tweede Wereld oorlog is er een streven naar universele erkenning van mensenrechten.
  • De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) werd in 1948 aangenomen.
  • Mensenrechten zijn fundamentele waarden, die niet mogen worden aangetast.
  • Mensenrechten zijn niet statisch maar evolutief, ze passen zich aan aan de veranderende samenleving.
  • Er zijn noodtoestanden waar de mensenrechten tijdelijk opgeschort kunnen worden.
  • Mensenrechten kunnen beperkt worden, onder bepaalde omstandigheden, zoals nationale veiligheid.
  • Mensenrechten in de UVRM worden verdeeld in generaties.

Hoofdstuk 3: De Belgische Staatsstructuur

  • Democratie: Het volk voert macht uit via verkiezingen.
  • Er zijn verschillende machten (wetgeving, uitvoerende en rechterlijke macht)
  • In België is de macht gescheiden (trias politica).
  • Het parlementair systeem
  • Verkiezingen: de meeste macht zit bij ministers en het parlement.
  • Partijen en coalitie: meestal vorm je een regering via coalitie (Samenwerkingsverband).

Hoofdstuk 3: De belangrijkste instellingen in België

  • Federale overheid (Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Senaat en de regering)
  • Gemeenschappen en gewesten (Vlaamse gemeenschap, de Vlaamse Provincies, het Waalse Gewest, het Brusselse Gewest, ...).
  • Provincies
  • Gemeenten

Hoofdstuk 2: Mensenrechten mechanisme

  • De Verenigde Naties hebben diverse organen om mensenrechten te monitoren en te bevorderen.
  • Diverse internationale verdragen.
  • Internationaal gewoonterecht.

Hoofdstuk 3: Internationale recht

  • De internationale gemeenschap kan zaken aanpakken die door één land niet kunnen worden aangepakt.

Hoofdstuk 3: De Europese Unie

  • De Europese Unie bestaat uit meerdere organen.
  • De rol van de EU hangt af van welk domein het recht betreft.
  • Europese recht heeft een sterke invloed op Belgische recht.
  • Europese recht heeft een hiërarchische positie.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Samenvatting Recht Afdrukklaar PDF

Description

Ontdek de fundamentele principes van het recht in dit quiz over de basisbeginselen. Leer over de oorsprong van regels, mensenrechten en de rol van gewoonterecht. Verken hoe deze elementen samen de juridische structuren en instellingen vormen.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser