Healthcare Access and Utilization Disparities
63 Questions
8 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is volgens het biomedisch model de betekenis van gezondheid?

  • Het resultaat van een multi-causaal proces
  • Een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren
  • Afwezigheid van ziekte (correct)
  • Een gedeelte ziekte en een gedeelte gezondheid

    • Wat betekent het bio-psychosociaal model met betrekking tot het ontstaan en beloop van ziektes?

  • Alleen verstoorde biologische en lichamelijke processen zijn de oorzaak
  • Er wordt objectief gekeken naar biologische afwijkingen in het lichaam
  • Iedereen heeft een gedeelte ziekte en een gedeelte gezondheid in zich
  • Een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren zijn factoren bij ontstaan en beloop van ziektes (correct)

    • Hoe wordt ziekte volgens het disease-perspectief benaderd?

  • Met de betekenis dat iedereen een gedeelte ziekte en een gedeelte gezondheid in zich heeft
  • Door objectief te kijken naar biologische afwijkingen in het lichaam (correct)
  • Als de afwezigheid van ziekte
  • Vanuit 3 perspectieven die samenhangen maar onafhankelijk zijn van elkaar

    • Wat is de essentie van het sociaal medisch wetenschappelijke perspectief op ziekte en gezondheid?

    <p>Het spanningsveld binnen en tussen ziekte en gezondheid beschrijven</p> Signup and view all the answers

    Hoe wordt de gezondheidstoestand volgens het bio-psychosociaal model beïnvloed?

    <p>Door een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren</p> Signup and view all the answers

    Wat is kenmerkend voor het begrip ziekte volgens het bio-psychosociaal model?

    <p>Dat je of ziek of gezond kunt zijn, niet allebei</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijk verschil tussen het biomedisch model en het consensusmodel?

    <p>In het biomedisch model heeft de arts de dominantie en elke ziekte heeft een specifieke oorzaak, terwijl in het consensusmodel de patiënt de ziekterol heeft en zelf op zoek gaat naar hulp.</p> Signup and view all the answers

    Welke cultuurfactor richt zich op prestaties en winnen?

    <p>Mannelijk vs. vrouwelijk</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met cultuur als 'ijsberg'?

    <p>Een gedeelte van de cultuur is onzichtbaar, zoals gedachtegang, normen en waarden</p> Signup and view all the answers

    Wat kenmerkt culturen met lage machtsafstand?

    <p>Veel gelijkheid en een klein verschil in macht</p> Signup and view all the answers

    Wat is een voorbeeld van een cultuurgebonden aandoening?

    <p>Hikikomori in Japan</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn gezondheidsgedragingen die betrekking hebben op herstel of verbetering van de gezondheid?

    <p>Gezondheid bevorderend gedrag</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerkend verschil tussen primaire, secundaire en tertiaire preventie?

    <p>Primaire preventie richt zich op het voorkomen van ziekten, terwijl secundaire preventie gericht is op het voorkomen van complicaties na een ziekte.</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met individuele determinanten van gezondheidsgedrag?

    <p>'Factoren die te maken hebben met genetica en persoonlijke keuzes'</p> Signup and view all the answers

    'HAPA-model', dat gebruikt kan worden voor interventies ter gedragsverandering, staat voor:

    <p>'Health Action Process Approach'</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'terughoudend' in cultuurbepalende factoren?

    <p>Minder focus op plezier, meer focus op taken</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'contractmodel' in de context van arts-patiëntrelaties?

    <p>Patiënt moet actief keuzes kunnen maken om zelfbeschikkingsrecht te vervullen</p> Signup and view all the answers

    Hoe wordt een voortdurende situatie die een grote impact heeft op het leven van een persoon genoemd?

    <p>Chronische stressor</p> Signup and view all the answers

    Wat betekent ambiguïteit?

    <p>Een dubbelzinnig karakter van iets, het kan positief maar ook negatief uitpakken</p> Signup and view all the answers

    Wat is de term voor de gebeurtenis zelf bij stressoren?

    <p>Primaire stressor</p> Signup and view all the answers

    Wat betekent beheersbaarheid?

    <p>De mate waarin het voor een persoon mogelijk is om invloed uit te oefenen op een gebeurtenis</p> Signup and view all the answers

    Welke vorm van coping houdt in dat men eerst de emoties verwerkt en uiten?

    <p>Emotion-focused</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn de drie vormen van ziektegedrag?

    <p>Cure, care, zelfmanagement</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met therapietrouw?

    <p>De mate waarin het gedrag van de patiënten overeenkomt met de afspraken van behandelaar</p> Signup and view all the answers

    Welke term verwijst naar het aanpassen van activiteiten en eventuele medicatie als vorm van ziektegedrag?

    <p>&quot;Zelfzorg&quot;</p> Signup and view all the answers

    Wat is het verschil tussen 'need factors', 'enabling factors' en predisposing factors?

    <p>Bij 'need factors' is zorggebruik gebaseerd op behoefte, bij 'enabling factors' wordt zorggebruik vergemakkelijkt en bij predisposing factors is zorggebruik afhankelijk van persoonlijke factoren.</p> Signup and view all the answers

    Wat is de definitie van 'compliantie'?

    <p>Compliantie verwijst naar de mate waarin de patiënt het advies van de dokter eenzijdig opvolgt.</p> Signup and view all the answers

    Hoe wordt 'ziekte' omschreven in de context van biomedisch denken?

    <p>'Ziekte' wordt gezien als de afwezigheid van ziekte en als losstaand van de patiënt, wetenschappelijke integriteit en objectiviteit.</p> Signup and view all the answers

    Wat is de kritiek op het functionalistische model in de context van ziekte?

    <p>Het functionalistische model geeft geen aandacht aan variatie, geeft een eenzijdige visie en vertegenwoordigt niet de sociale werkelijkheid.</p> Signup and view all the answers

    Wat is de essentie van het symbolisch interactionisme in relatie tot ziekte?

    <p>'Symbolisch interactionisme' legt de nadruk op context en geeft aan dat professionele definities zwaarder wegen dan die van leken, wat leidt tot stigmatisering.</p> Signup and view all the answers

    Hoe wordt 'medicalisering' beschreven in de context van gezondheid en ziekte?

    <p>'Medicalisering' is een proces waarbij mensheid steeds meer wordt geplaatst in het perspectief van gezondheid en ziekte, wat leidt tot iatrogenese.</p> Signup and view all the answers

    Wat is de kern van het sociaal constructivisme in relatie tot wetenschappelijke kennis?

    <p>'Sociaal constructivisme' is kritisch ten opzichte van kennisgebruik en stelt dat wetenschappelijke feiten geconstrueerd worden door sociale gemeenschap, wat leidt tot medicalisering.</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met incidentie in de epidemiologie?

    <p>Het aantal nieuwe gevallen van een ziekte in een bepaalde periode/bevolking</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met prevalentie in de epidemiologie?

    <p>Het aantal mensen met een ziekte op een bepaald moment</p> Signup and view all the answers

    Wat is de betekenis van DALY in de epidemiologie?

    <p>Een maatstaf voor gezondheidsverlies door ziekte, uitgedrukt in levensjaren en kwaliteit</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met de term 'disability paradox'?

    <p>De paradox dat objectieve en subjectieve gezondheidsstatus niet overeenkomen</p> Signup and view all the answers

    Wat is de definitie van QALY in de context van gezondheid?

    <p>Een maatstaf voor gezondheidswinst, uitgedrukt in levensjaren en kwaliteit</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn determinanten van gezondheid?

    <p>Factoren die de omgeving, gedrag en persoonlijkheid kunnen beïnvloeden</p> Signup and view all the answers

    Wat is het verschil tussen equality en equity?

    <p>'Equality' is hetzelfde voor iedereen, 'equity' is toegang tot dezelfde kansen</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'proportioneel universalisme'?

    <p>'Proportioneel universalisme' stelt dat er universeel beleid moet gelden dat zich richt op alle burgers, maar extra ondersteuning biedt voor bepaalde doelgroepen</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn mogelijke determinanten van sociaaleconomische status (SES)?

    <p>Opleiding, inkomen en beroepsniveau</p> Signup and view all the answers

    Wat is de definitie van 'illness' volgens het ik-perspectief?

    <p>Hoe de ziekte wordt ervaren en in hoeverre ze zich ziek voelen of leed ervaren.</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'sickness' volgens het sociaal-maatschappelijk perspectief?

    <p>Hoe de maatschappij de ziekte ziet in termen van stigma en sociale normen.</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'gezondheid' volgens de definitie van WHO 1948?

    <p>Een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden.</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'gezondheid' volgens de definitie van Huber et al. 2011?

    <p>Het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren.</p> Signup and view all the answers

    Wat maakt het lastig om ziekte vast te stellen volgens het artikel van Hoffman?

    <p>Verschillende perspectieven die mee moeten worden gerekend.</p> Signup and view all the answers

    Wat benadrukt het artikel van Schermer over 'ziek zijn'?

    <p>'Ziek zijn' heeft twee verschillende woorden in het Engels maar niet in het Nederlands.</p> Signup and view all the answers

    Waarom is het belangrijk om te weten wanneer iets een ziekte is?

    <p>'Ziektelabel' kan leiden tot over- of onderbehandeling.</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn de drie theorieën over wat ziekte is?

    <p>Naturalistische theorie, Normativistische theorie, Sociaal-constructivistische theorie.</p> Signup and view all the answers

    Wat is stress volgens het stress-coping model?

    <p>Het subjectief ervaren van een onevenwicht tussen interne en externe eisen van een situatie en de mogelijkheid om ermee om te gaan.</p> Signup and view all the answers

    Wat is 'coping' volgens het stress-coping model?

    <p>Alle mentale en gedragsmatige inspanningen gericht op het omgaan met stressvol ervaren interne of externe eisen.</p> Signup and view all the answers

    Door toename van beschikbare medische informatie en gelijker machtsevenwicht, zijn patiënten nu hoger opgeleid dan eerst en hierdoor financieel minder afhankelijk van ______.

    <p>artsen</p> Signup and view all the answers

    Het biomedisch model gaat uit van reductionisme, waarbij de arts domineert en elke ziekte een eigen specifieke ______ heeft.

    <p>oorzaak</p> Signup and view all the answers

    Het consensusmodel houdt in dat de patiënt de ziekterol heeft en zelf naar hulp zoekt, waarbij ze eenzijdig advies van de arts opvolgt en ______ is.

    <p>therapietrouw</p> Signup and view all the answers

    Het conflictmodel beschrijft een conflict tussen 2 perspectieven, waarbij de patiënt centraal zou moeten staan en de dokter vanuit ziektepercepties de patiënt tot ______ overtuigt.

    <p>behandeling</p> Signup and view all the answers

    Het onderhandelingsmodel streeft naar gezamenlijke besluitvorming als ideaal doel, waarbij het consult een overleg is tussen Disease en Illness, resulterend in meer ______.

    <p>therapietrouw</p> Signup and view all the answers

    Het contractmodel houdt in dat de patiënt actief keuzes kan maken om zelfbeschikkingsrecht te vervullen, met nadruk op informed consent en vastgestelde arts-patiëntrelaties in een ______.

    <p>contract</p> Signup and view all the answers

    Cultuur wordt gezien als ijsberg omdat een gedeelte niet zichtbaar is, zoals de gedachtegang of ______.

    <p>normen</p> Signup and view all the answers

    Culturen verschillen in 6 factoren, waaronder machtsafstand, individualistisch vs. collectivistisch, en ______ vs. terughoudend.

    <p>vrij</p> Signup and view all the answers

    Culturen bepalen hoe gezondheid wordt gezien, hoe pijn wordt ervaren, hoe er met symptomen en oorzaken wordt omgegaan, en zelfs stigma is ______.

    <p>cultuurafhankelijk</p> Signup and view all the answers

    Er zijn culturele competenties en factoren waar je bij culturen op kunt passen, waaronder awareness, knowledge, attitudes en ______.

    <p>skills</p> Signup and view all the answers

    Gezondheidsgedrag omvat gedragspatronen, handelingen en gewoonten die betrekking hebben op gezondheidsbehoud, -herstel en ______.

    <p>verbetering</p> Signup and view all the answers

    Er wordt onderscheid gemaakt tussen gezondheid bevorderend vs. ______ gedrag.

    <p>gezondheidsbedreigend</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Week 1

    • Definities van ziekte en gezondheid:
      • Biomedisch model: ziekte als storing van een normaal functionerend organisme, gezondheid als afwezigheid van ziekte
      • Bio-psycho-sociaal model: ziekte als continuüm, samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren
      • WHO (1948): gezondheid als toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden
      • Huber et al. (2011): gezondheid als vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren
    • Drie perspectieven op ziekte:
      • Disease (medisch-professioneel perspectief): biologische afwijkingen in het lichaam
      • Illness (ik-perspectief): hoe de ziekte wordt ervaren en beleefd
      • Sickness (sociaal-maatschappelijk perspectief): hoe de maatschappij de ziekte ziet wat betreft stigma, wetgeving en sociale normen

    Week 2

    • Theoretische concepten:
      • Stressoren: situaties, gebeurtenissen of prikkels die belastend zijn en om een aanpassing vragen
      • Stress: subjectief ervaren van een onevenwicht tussen interne en externe eisen van een situatie en de mogelijkheid om ermee om te gaan
      • Coping: alle mentale en gedragsmatige inspanningen gericht op het omgaan met stressvol ervaren interne of externe eisen
      • Ziektepercepties: iemands waarnemingen en interpretaties over alles wat met gezondheid te maken heeft
    • Vormen van sociale steun:
      • Emotionele steun
      • Praktische steun
      • Informationele steun
    • Effecten van sociale steun:
      • Beter emotioneel welzijn
      • Beter kwaliteit van leven
      • Beter therapietrouw
      • Verlaagde kans op mortaliteit
      • Eerder ontslag uit medische instantie

    Week 3

    • Ziektegedrag:
      • Definitie: het gedrag van mensen naar aanleiding van ziekte
      • Vormen van ziektegedrag: zelfzorg, hulp van sociale kring en beroepen, en beroep doen op professionals
      • Therapietrouw: de mate waarin het gedrag van de patiënten overeenkomt met de afspraken van de behandelaar
    • Common-sense model of self-regulation:
      • Interne of externe stimuli creëren cognitieve en emotionele ziekte percepties
      • Deze percepties hebben invloed op het ziektegedrag
    • Behavioral model of health services:
      • Contextuele en individuele determinanten van zorggebruik
      • Predisposing, enabling en need factors

    Week 4

    • Sociologische theorieën van ziekte en zorg:
      • Functionalisme
      • Symbolisch interactionisme
      • Marxistisch perspectief
      • Sociaal constructivisme
    • Concepten sociale constructie en lekenvisies:
      • Sociale constructie: ziekte als een sociale constructie
      • Lekenvisies: persoonlijke interpretaties en ervaringen van ziekte
    • Maatschappelijke betekenis van labeling:
      • Labeling als proces van het toebedelen van een bepaalde opvatting of emotie
      • Deviance als afwijken van een standaard

    Week 5

    • Epidemiologie:
      • Incidentie: aantal nieuwe gevallen van een ziekte in een bepaalde periode
      • Prevalentie: het totaal aantal mensen met een ziekte in een bepaalde periode
      • Sterfte: het aantal overlijdens door een ziekte in een bepaalde periode
    • Maten van ziektelast:
      • Incidentie, prevalentie, sterfte
      • Voor- en nadelen van verschillende maten van ziektelast
    • Relevantie van subjectieve maten van gezondheid:
      • Gezondheid als een subjectieve ervaring
      • Verschillende subjectieve maten van gezondheid (kwaliteit van leven, well-being, etc.)
    • Disability paradox:
      • Het verschil tussen objectieve en subjectieve maten van gezondheid
      • Verklaring door het verschil tussen functionele beperkingen en subjectieve ervaring van ziekte### Epidemiologie en Gezondheid
    • Incidentie: het aantal nieuwe gevallen van een ziekte in een bepaalde periode/bevolking
    • Prevalentie: het aantal mensen met een ziekte op een bepaald moment, afhankelijk van incidentie en sterfte
    • Sterfte: primaire doodsoorzaak, sterftecijfer aan begin van het leven, gestandaardiseerd sterftecijfer en bruto sterftecijfer

    Levensverwachting en Gezondheidsmaten

    • Periode: gebaseerd op sterfte in 1 jaar van verschillende geboortecohorten
    • Ervaren gezondheid: het oordeel van eigen gezondheid en is een samenvattende gezondheidsmaat voor wat de persoon in kwestie relevante gezondheidsaspecten vindt
    • Kwaliteit van leven: perceptie van personen in hun huidige waardesysteem, cultuur en sociale systeem ten opzichte van hun doelen, verwachtingen en standaarden
    • Levenstevredenheid: een evaluatie van het leven als een geheel

    Disability Paradox en DALY/QALY

    • Disability paradox: objectieve en subjectieve gezondheidsstatus niet overeenkomen
    • Downward comparison: het vergelijken met mensen die er nog slechter aan toe zijn
    • Response shift: een inschatting op basis van referentiekader
    • DALY (Disability-Adjusted Life Years): maatstaf voor gezondheidsverlies, namelijk het aantal levensjaren en kwaliteit die iemand verliest door ziekte
    • QALY (Quality-Adjusted Life Years): maat voor gezondheidswinst

    Risicofactoren en Determinanten van Gezondheid

    • Risicofactoren: verhogen het risico op de ziekte
    • Prognosefactoren: hebben invloed op het verdere beloop van een ziekte
    • Omgeving, gedrag en persoonsgebonden factoren: determinanten van gezondheid

    Sociaaleconomische Status (SES) en Gezondheid

    • SES: niet te observeren of meten, maar wel met indicatoren te benaderen (opleiding, inkomen en beroepsniveau)
    • Het gedrag van iemand met een hoge SES is vaak gezonder, een omgeving van een lage SES kan bestaan uit minder voorzieningen en normen

    Etnische Afkomst en Gezondheid

    • Etnische afkomst heeft invloed op de gezondheid, subjectief gezien voelen minderheden zich minder gewaardeerd en objectief gezien ervaren migranten meer ziektes
    • Discriminatie maakt ziek, dit komt mede door dat acculturatie voor stress zorgt en stress maakt ziek

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    smw 112k.docx

    Description

    This quiz covers the concepts of healthcare access and utilization disparities, focusing on the factors influencing need, demand, and use of healthcare services. It also discusses the impact of chronic illness models and medication adherence on healthcare outcomes.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser