Harcırah Kanunu Ders Notları

Harcırah Kanunu Ders Notları

Kanunun Kapsamı (Madde 1)

• Kapsar: Genel bütçeye dahil daireler, özel bütçeli idareler (köy bütçeleri hariç), ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardır.
• Ayrıca özel kanunlarla kurulan bankalar ve teşekküller de dahildir (Denizcilik Bankası, Türkiye Vakıflar Bankası, ve Türk Havayolları hariç).
• Yukarıda sayılan daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları teşekkül ve müesseseler de kanun kapsamındadır.
• Bu kuruluşlar tarafından yapılacak harcırah ödemeleri bu kanuna tabidir.

Cumhurbaşkanının Seyahat Masrafları (Madde 2)

• Cumhurbaşkanının yurt içi ve yurt dışı seyahat masrafları bu kanun hükümlerine tabi olmaksızın ödenir.

Tanımlar (Madde 3)

• Harcırah: Kanuna göre ödenmesi gereken yol, gündelik, aile, ve yer değiştirme masraflarından biri, birkaçı veya tamamı.
• Kurum: 1. maddede sayılan daire, idare, banka, teşekkül ve müesseseler.
• Memur: Personel kanunlarına göre aylık alan kişiler (yardımcı hizmetler sınıfı hariç).
• Hizmetli: Personel kanunlarına göre yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel, kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlar, tarım ve orman işçileri, ve iş kanunlarına göre işçi sayılan kimseler.
• Aile Fertleri: Memur ve hizmetlinin evli eşi ile bakmakla yükümlü olduğu altsoy ve üstsoyu ile erkek ve kız kardeşleri.
• Bagaj: Memur ve hizmetlinin kuruma veya şahsına ait, resmi görev için kullanılabilecek eşya ile yolcunun seyahati için gerekli şahsi eşyası.
• Memuriyet Mahalli: Memur/hizmetlinin görev yaptığı veya ikamet ettiği şehir/kasabanın belediye sınırları içindeki yerler ile bu yerleşim yerinin devamı niteliğindeki belediye hizmetlerinin görüldüğü yerlerdir. Büyükşehir belediyelerinde ise il sınırları içindeki ilçe belediye sınırları esas alınır.
• Başka Yer: Memuriyet mahalli dışındaki yerler olarak tanımlanır.

Harcırah Verilecek Kimseler (Madde 4)

• Kanun kapsamındaki kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler, aile fertleri ve aynı kurumlarda fahri çalışanlar.
• Kurumlarca geçici görevlendirilen memur veya hizmetli olmayan kişiler.
• Kadrosuzluk nedeniyle açıkta kalan memurlar ve aileleri.
• Cezalandırma harici görevden alınan hizmetliler ve aileleri.
• Vefat eden memur veya hizmetlinin aile fertleri ve çocuklara refakat edecek memur/hizmetliler.
• Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında bulunanların sevkiyatında görevlendirilen erbaş ve erler.
• Milli ve resmi spor temasları için seyahat eden sporcu ve idareciler.
• Yabancı ülkelere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ve Türkiye'de kalan aileleri.
• Aile ile birlikte oturulması yasak olan bölgelerdeki askeri personelin aile fertleri.
• Kanunda belirtilen özel durumlarda askeri öğrenciler, erbaş ve erlere harcırah verilir.

Harcırahın Unsurları (Madde 5)

• Harcırah yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını içerir.
• İlgili kişiler, kanun hükümlerine göre bu unsurlardan birine, birkaçına veya tamamına hak kazanabilir.

Harcırah Hesabında Esas Alınacak Yol (Madde 6)

• Harcırah, aksi belirtilmedikçe en uygun ve mutat yol ve taşıt araçları üzerinden hesaplanır.
• En uygun yolda hem sabit hem de değişken tarifeli taşıtlar varsa sabit tarifeli olan esas alınır.
• Daire, memur/hizmetli ve ailesi için ödenmesi gereken toplam gündelik ve taşıt ücretlerini dikkate alarak yol ve taşıtı belirler.
• Başka bir yol veya araç kullanılması zorunluysa, bunun kabulü merkezde ita amirinin, taşrada ise memurun bağlı olduğu kurumun ita amirinin yazılı emriyle mümkündür.
• Uçak kiralamak, iş veya hizmetin gerekliliği halinde, seyahatin yurt içinde olması ve ilgili Bakanın veya misafir yabancı Bakanın bizzat katılması durumlarında mümkündür.

Harcırah Hesabında Esas Alınacak Aylıklar (Madde 7)

• Harcırah hesabında memurun fiilen aldığı aylık esas alınır
• Hizmetlilerin harcırahı, aylık ücretleri veya ödenekleri üzerinden; gündelik ile çalışanların harcırahı ise gündeliklerinin 30 katına en yakın memur aylığı üzerinden hesaplanır.

Memur veya Hizmetli Olmayanların Harcırahı (Madde 8)

• Kurumlarca geçici görevlendirilen memur veya hizmetli olmayan kişilere ödenecek yol masrafı ve gündelik, bilgi seviyeleri ve faaliyet alanlarına göre 4. dereceye kadar olan memurlardan birine ödenen miktarlara kıyasen belirlenir.
• İlgili Bakanlık teklifi ve Hazine ve Maliye Bakanlığı onayı ile daha yüksek memurlara ödenebilecek yol masrafı ve gündelik verilebilir.
• Sözleşmeli çalışanların harcırahları, sözleşmelerinde belirtilen hükümlere göre belirlenir.

Daimi Görev Harcırahının Başlangıcı (Madde 9)

• Atama ile başka bir yere gönderilenlere, atama sırasında izinli olsalar dahi eski görev yerinden harcırah ödenir.
• Geçici görev veya vekalet esnasında asli görev yeri değişenlere, eski görev yerinden harcırah verilir.

Seyahat ve Görevin Niteliğine Göre Harcırah (Madde 10)

• Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı aşağıdaki durumlarda birlikte ödenir:
• Yurt içinde veya yurt dışında görev yaparken sürekli bir göreve atanan memur ve hizmetlilere göreve başlama yerine kadar ödeme yapılır.
• Kadro nedeniyle açıkta kalan veya vekalet görevine alınan memurlara, açık aylıklarını Türkiye sınırları içinde alacakları yere kadar ödeme yapılır.
• Vekaletname altında asaleten atanıp, vekalet süresi belirsiz görevlere atanan kumandan ve memurlara görev yerlerine kadar ödeme yapılır.

Görevde Vefat Edenlerin Harcırahı (Madde 12)

• Göreve giderken veya görev yerinde vefat edenlerin ölüm yerine kadar olan harcırahları hesaplanır.
• Peşin ödenen ve iadesi mümkün olmayan bilet ücretleri eklenir.
• Verilen avans fazla ise geri alınır, eksik ise farkı ödenmez.
• Yurt dışına geçici görevle gönderilenlerin uhdesinde bırakılacak fark, dış görev yevmiyelerinin on günlük tutarını aşamaz.

Yeni Görev Yerinde İşe Başlamadan Vefat Edenlerin Aile Harcırahı (Madde 13)

• Yurt içinde göreve atanan ve yolda veya görev yerinde işe başlamadan vefat eden memurun ailesi birlikte götürülmüş ise, ölüm yerinden itibaren aile fertlerine harcırah ödenir. Eğer aile birlikte götürülmemişse, vefat tarihindeki bulundukları yerden itibaren harcırah verilir (Madde 45 esaslarına göre).
• Yurt dışında göreve atanan ve yolda vefat eden memurun ailesiyle birlikte götürülmüş ise, ölümün gerçekleştiği yerden harcırah ödenir (Madde 46 esaslarına göre).

Geçici Görev Harcırahı (Madde 14)

• Belirtilen memur ve hizmetlilere geçici görev harcırahı olarak yol masrafı ve yevmiye ödenir.
• Ayrıca, hamal (cins ve adedi beyannamede belirtilmek suretiyle) bagaj ve ikametgah veya görev yeri ile istasyon, iskele veya durak arasındaki nakil vasıtası masrafları da ödenir.
• Geçici Görev Harcırahı Ödenecek Durumlar
  • 1. Maddede yazılı kurumlara ait görevin ifası için geçici olarak yurt içi veya dışında görevlendirilenler.
  • Yeni veya eski görevlerine ilişkin davalar sebebiyle başka bir yere gönderilen ve lehinde sonuçlanan kişiler.
  • Görev yeri dışındaki bir göreve vekaleten görevlendirilenler.
  • Fiilen oturduğu yerden farklı bir yere vekaleten görevlendirilenler (yalnız gidiş-dönüş için). - Geçici kaza yetkisi ile gönderilenler.

Askeri Birliklerde Harekatta Harcırah (Madde 15)

• Kıta halinde ve bir komuta altında hareket eden askeri birlikler ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına mensup subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erler ile sivil memur ve hizmetlilere yolda geçen süreler için yol masrafı ve yevmiye verilmez.
• Yemek ve konaklama ihtiyaçları karşılanmayanlara ilk 90 gün tam, sonraki 90 gün 1/2 oranında gündelik ödenir. Konaklama ve yemeğin sadece biri karşılanamıyorsa, ilk 90 gün 1/2, sonraki 90 gün 1/4 oranında gündelik ödenir.
• 180 günü aşan görevlendirmelerde gündelik ödenmez.
• Yurt içi limanlarda gemide geçirilen sürelerde 90 gün için 1/4 oranında gündelik ödenir.
• Bu kapsamda gündelik ödenenlere ayrıca konaklama gideri ödenmez.
• Hareket, kıtanın daimi yer değiştirmesi veya başka bir birliğe katılması ise ayrıca aile ve yer değiştirme masrafı verilir.
• Bir kıtayı başka bir yere götürmekle görevlendirilen subay, askeri memur ve astsubaylara sadece dönüşleri için yol masrafı ödenir.
• Celp ve terhis erata sevke memur edilenlere gidişlerinde yevmiye, dönüşlerinde yol masrafı ve yevmiye verilir.

Aile ile Birlikte Oturulması Yasak Bölgelere Gidiş-Dönüş Harcırahı (Madde 16)

• Aile ile birlikte oturulması yasak bölgelerden çıkarılacak veya bu bölgelere atanacak askeri şahısların aile fertleri için Madde 45’in son fıkrası hükmü dikkate alınarak harcırah ödenir. Durumlar:
  • Yasak bölgeden çıkarılacak ailelere ikamet edecekleri yere kadar.
  • Yasak bölgeden yasak olmayan bir yere atananların ailelerine, ilk harcırah verilen yerden yeni görev yerine kadar.
  • Yasak bölgede görev yapanların aileleri için, eski görev yerinden ailenin ikamet edeceği yeni yere kadar. - Yasağın kalkması üzerine geri dönenlere, 1. fıkraya göre harcırah verilmiş olan yerden tekrar eski yasak yere kadar harcırah verilir.
• Aile masrafı ile birlikte yer değiştirme masrafı da verilir.

Yurt Dışına Gönderilen Birliklerin Harcırahı (Madde 17)

• Askeri birliklerin yabancı ülkelere gönderilmesi halinde verilecek harcırahın esas ve miktarı Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
• Yabancı ülkelere görevlendirilen personelin aile fertlerini Türkiye'de bir yere göndermesi halinde, bir defaya mahsus olmak üzere 45. madde esaslarına göre aile masrafı ve yer değiştirme masrafı verilir.
• Yurt dışına gönderilen personelin hava değişimi için ülkeye gelmeleri gerektiğinde, ailelerinin bulunduğu yere kadar yol masrafı ve gündelik ödenir.

Ehliyet Tespiti, İmtihan ve Hava Değişimi İçin Gönderilenlere Harcırah (Madde 18)

• Memuriyet mahalli dışına gönderilen memur ve yardımcı hizmetler personeline şu ödemeler yapılır:
  • Görevle ilgili yeterlilik veya kurumca gerekli görülen sınavlar için gönderilenlere, gidiş-dönüş yol masrafı ve en çok 7 gün için gündelik. - Hava değişimi amacıyla gönderilenlere gidiş-dönüş yol masrafı ve sadece yolda geçen süre için gündelik.

Geçici Görevde Hastalananlara Yevmiye (Madde 19)

• Geçici görev yerinde hastalanan ve bu nedenle görevini yapamayan memur ve hizmetlilere, en fazla yedi gün için yevmiye verilebilir.
• Hastanede tedavi masrafları kurum tarafından ödeniyorsa bu günler için yevmiye verilmez.

Yatacak Yeri Olmayan Yerlerde Geçici Görev (Madde 21)

• Şehir ve kasaba haricinde yatacak yeri olmayan yerlere geçici görevle gönderilenlere, her gün için en yakın köy, kasaba veya şehre kadar gidiş-dönüş mutat nakil vasıtası ücreti ödenir.

Görev Yerini Terk Etmek Zorunda Kalanların Harcırahı (Madde 22)

• Savaş veya olağanüstü haller nedeniyle görev yerini terk etmek zorunda kalan memur ve hizmetlilere, kurumlarınca gösterilen en yakın il veya ilçe merkezine kadar yol masrafı ve gündelik verilir. Aileleri ile birlikte gitmişlerse, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı da ödenir.
• Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı onayıyla yurt dışından çağrılan veya başka yere gönderilen aile fertlerine sadece aile masrafı ödenir. Gerekli görülürse yer değiştirme masrafı da ödenebilir.

Spor Temaslarında Harcırah (Madde 23)

• Yurt içi ve yurt dışında düzenlenen milli ve resmi spor temasları nedeniyle seyahat edecek sporcu ve idarecilerin yol masrafları ile yevmiyeleri Cumhurbaşkanınca belirlenecek esaslar dairesinde ödenir.

Müfettiş ve Benzerlerinin Aile ve Yer Değiştirme Masrafı (Madde 24)

• Daimi görevle bir yere gönderilenler gidecekleri yere varış tarihinden, geçici görevle bir yere gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında harcırah beyannamelerini evrakı müspiteleri ile birlikte daire amirine verirler.
• Memurun gidişinden evvel veya sonra hareket eden ailesi için avans verilirse bu bir aylık süre ailenin evvel gitmesi halinde memurun yeni vazifesi mahalline varış tarihinden itibaren ve sonra gitmesi halinde de bunların memur veya hizmetli nezdine muvasalatları tarihinden itibaren hesap olunur.

Başka Yerde Bırakılan Aile Fertleri (Madde 25)

• Memur veya hizmetlinin görev yerine götürülmeyerek başka bir yerde ikamet ettirilen aile fertleri için, yeni görev yerine kadar hesaplanacak harcırahı aşmamak koşuluyla harcırah ödenir.

Görevden Vazgeçilenlerin Harcırahları (Madde 26)

• Görevlendirildikten sonra gönderilmelerinden vazgeçilenlere, harcırah almamış ve hareket etmemişlerse bir ödeme yapılmaz.
• Harcırahı ödenmişse, yer değiştirme masrafını geçmemek üzere, aylık veya ücretlerinin 1/4'ü oranında tazminat verilir. Ödenmiş ve iadesi mümkün olmayan ulaşım giderleri de eklenir.
• Harcırahı mahsuben ödenmiş ve muvakkat görevden vazgeçilmişse, sadece peşin ödenmiş ve iadesi mümkün olmayan bilet ücretleri ödenir.
• Hareket ettikten sonra görevden vazgeçilenlere, bulundukları yerden asıl görev yerlerine veya başka bir göreve atanırlarsa, bu son yere kadar olan harcırahları ödenir.

Kısım III: Harcırah Unsurları

• Bu kısımda harcırahı oluşturan yol masrafı, yevmiye ve aile masrafı gibi unsurların detayları açıklanır.

Bölüm I: Yol Masrafı

• Bu bölümde yurt içinde ve yurt dışında yol masrafı ödemeleri düzenlenir.

Yurt İçinde Yol Masrafı (Madde 27)

• Yurt içinde yol masrafı, belirli tarifeli taşıma araçlarıyla seyahatte, bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde belirtilen makam ve sıfatlar ile aylık veya ücret tutarlarına göre aynı cetveldeki mevkiin bilet parası ödenir. Belirli tarifeli olmayan taşıma araçlarında ise 3. sütunda belirtilen taşıtlara göre gerçek masraf karşılanır.
• Cumhurbaskani, Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi, Cumhurbaskani Yardimcilari, ve Erkani Harbiyei Umumiye Reisine vazife seyahatlerinde refakat eden herkez, bu madde hükmiyle mukayyet olmaksizin bu zevat tarafından tayin olunacak mevkilerde seyahat edebilirler.

Memuriyet Mahalli İçinde Yol Masrafı (Madde 28)

• Memuriyet mahalli içinde taşıt ile gidilmesi gereken görevlerde, mutat olan taşıt aracına göre yapılacak gerçek masraf ödenir.
• Acele ve zorunlu hallerde daire amirinin onayı ile mutat olmayan taşıtlarla gidilmesi halinde, bu taşıt için yapılan masraf yol masrafı olarak ödenir.

Yurtdışında Yol Masrafı (Madde 29)

• Yurtdışı görev yolculuklarında, ekspres ve yataklı vagon ücreti dahil tren, vapur veya uçak bilet bedeli ödenir. Ayrıca, istasyon, liman veya terminal ile ikamet yeri arasındaki ulaşım ve hamal ücreti eklenir.
• Özel otomobille seyahat edenlere kanuna bağlı 1 sayılı cetvelin 5 no.lu açıklama esasları uygulanır
• Yurtdisi görev yolcuklarinda aylik dereceleri 4 ve daha yukari olanlara birinci mevki, 4. dereceden asagi olnalara ikinci mevki üzerinden;

Bilette Yemeksiz Seçeneğin Olmaması (Madde 30)

• Bilette yemeksiz seçeneğin olmadığı durumlarda, bilet bedeline dahil yemek bedeli yol masrafı olarak kabul görür.

Ücretsiz veya İndirimli Seyahat (Madde 31)

• Kurumlara ait veya kiralanmış taşıtlarda paso, permi veya benzeri şekilde ücretsiz seyahat edenlere yol masrafı verilmez. Bilet ücretlerinde indirim yapılması durumunda, yol masrafı fiilen ödenen ücrete göre hesaplanır.

Özel Görevli Emniyet Mensupları (Madde 32)

• Özel görevli emniyet mensupları, görevlerinin gerektirdiği her türlü nakil vasıtasını kullanabilirler. Yol masrafları, kullanılan vasıtaya göre oluşan masraf üzerinden ödenir.

Bölüm II: Yevmiyeler

• Bu bölümde yurt içinde ve yurt dışında verilecek gündeliklerin miktarı ve esasları düzenlenir.

Yurtiçi Gündelik Miktarı (Madde 33)

• Verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile tespit edilir.
• Devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dışına teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilen bazı memurlara belirlenenin üzerinde gündelik ödemesi yapılır.

Yurtdışı Gündelik Miktarı (Madde 34)

• Verilecek yurtdışı gündelik miktarını Cumhurbaşkanı gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarlarına, ve görevin niteliğine göre belirler.
• Yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapılıyorsa, bu ödemeler gündeliklerden indirilir.

Özel Öneme Sahip Törenlere Katılacaklara Yevmiye (Madde 35)

• Taç giyme ve cenaze merasimleri gibi özel öneme sahip törenlere katılacak yabancı memleketlere gideceklere, Cumhurbaşkanı kararıyla, Madde 34'te belirtilen azami haddin %50'si oranında zamlı yevmiye verilebilir.

Sevk ve Refakat Memurlarının Gündeliği (Madde 36)

• Hükümlü, tutuklu veya gözetim altındakilerin sevkinde görevlendirilen veya refakat eden memurlara verilecek gündelik, Milli Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıklarınca belirlenir.

Kurslara Katılanlara Yevmiye (Madde 37)

• Mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan kurs veya okullara gönderilenlere geçici görev gündeliği verilir.
• Yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmalar gereğince, yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapılıyorsa, bu ödemeler gündeliklerden indirilir.

Tehlikeli Hastalıklarla Mücadelede Yevmiye (Madde 38)

• Bulaşıcı hastalıkların yaygın olduğu durumlarda, bu mücadeleye katılan memur ve hizmetlilerin yevmiyeleri Cumhurbaşkanı tarafından iki katına kadar artırılabilir.

Görev Mahalli Dışına Gönderilenlere Gündelik (Madde 39)

• Resmi görevle daimi görev mahalli içinde bir yere gönderilenlere gündelik verilmez. Ancak geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden;
• Öğle (13:00) ve akşam (19:00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3 oranında.
• İkisini geçirenlere2/3 oranında.
• Geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir.

Yolda Kalma Durumunda Gündelik (Madde 40)

• Aktarma beklemek veya yol kapanması gibi nedenlerle yolda kalınan mücbir sebeplerle oluşan beklemelerde gündelik verilir.
• Ancak yolcudan kaynaklanan nedenlere dayanan beklemelerde gündelik verilmez. Ani ve ağır hastalık veya yolcudan kaynaklanmayan kaza nedeniyle yola devam etmenin hayati tehlike oluşturduğu durumlarda hastaneler Sıhhiye raporu ile yola devam edemeyeceğine raporu olanlar ve tedavi görenlere yolculuk yapabilecek hale gelinceye kadar gündelik verilir.

Bölüm III: Aile Masrafı (Madde 44)

• Aile masrafı, aile fertlerinin her biri için ilgili memur veya hizmetlinin hak ettiği taşıt ücreti ve gündeliklerden oluşur.
• Ancak özel taşıt kiralanması suretiyle gidilmesi zorunlu olan yerlere memur veya hizmetli ile birlikte seyahat eden aile fertleri için ayrıca taşıt ücreti ödenmez.

Bölüm IV: Yer Değiştirme Masrafı

• Bu bölümde yurt içinde ve yurt dışında uygulanan yer değiştirme masrafları düzenlenir.

Yurt İçinde Yer Değiştirme Masrafı (Madde 45)

• Masraf memur veya hizmetlinin kendisi için yurt içi gündeliğinin 20 katıdır.
• Harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurt içi gündeliğinin 10 katı ve bu miktar yurt içi gündeliğinin 40 katını aşamaz.
• Her kilometre için yalnız kendisi için yurt içi gündeliğinin yüzde beşi.Olarak hesaplanır. 13, 15, 16 ve 17 nci maddelerde yazılı olup aile fertlerinin memur veya hizmetli ile birlikte olmaksızın başka bir mahalle gitmeleri veya bu mahalden dönüşleri dolayısıyla harcırah verilmesi kabul edilen hallerde, aile fertlerine verilecek yer değiştirme masrafı, bunlardan birisinin memur veya hizmetli olarak nazarı itibara alınması suretiyle hesaplanır. Bu maddeye göre harcıraha müstehak memur veya hizmetlinin eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan memur veya hizmetli eşine (c) bendi uyarınca hesaplanacak miktarın yarısı ödenir.