6245 Sayılı Harcırah Kanunu Notları

6245 Sayılı Harcırah Kanunu Çalışma Notları

• Bu notlar, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun ana hatlarını ve önemli noktalarını özetlemektedir.

Kısım I: Genel Hükümler

• 6245 sayılı Harcırah Kanunu, genel bütçeye dahil daireler, özel bütçeli idareler (köy bütçeleri hariç), bu kurumlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, özel kanunlarla kurulmuş bankalar ve teşekküller (bazıları hariç) tarafından ödenecek harcırahları düzenler.
• Cumhurbaşkanının yurt içi ve yurt dışı seyahatleri için yapılan tüm masraflar, bu kanun hükümlerine tabi olmaksızın ödenir.
• "Harcırah": Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının bir veya birkaçını veya tamamını kapsar.
• "Kurum": 1. maddede bahsedilen daire, idare, banka, teşekkül ve müesseseleri ifade eder.
• "Memur": Personel kanunlarına göre aylık alan kişilerdir (yardımcı hizmetler sınıfı hariç).
• "Hizmetli": Yardımcı hizmetler sınıfındaki personel, kurumlarda yalnız ödenek karşılığı çalışanlar, tarım ve orman işçileri ve İş Kanunu'na göre işçi sayılanlardır.
• "Aile Fertleri": Evlilik bağıyla bağlı eş, bakmakla yükümlü olunan usul ve füru ile erkek ve kız kardeşlerdir.
• "Bagaj": Memur veya hizmetlinin kurumuna veya kendisine ait, resmi görev için kullanılabilecek eşya ile yolcunun seyahati için gerekli kişisel eşyalarıdır.
• "Memuriyet Mahalli": Memur veya hizmetlinin görev yaptığı veya ikamet ettiği şehir veya kasaba belediye sınırları içindeki yerler ve bu yerlerin dışında olup yerleşim özellikleri bakımından bu şehir veya kasabaların devamı niteliğindeki yerlerdir.
• "Başka Yer": Memuriyet mahalli dışındaki yerleri ifade eder.
• Harcırah ödenecek kişiler:
  • Kanun kapsamındaki kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler, aile fertleri ve fahri çalışanlar.
  • Kurumlarca geçici görevlendirilen memur veya hizmetli olmayanlar.
  • Kadrosuzluk nedeniyle açıkta kalan memurlar ve aileleri.
  • Cezalı olmayan ve görevine son verilen hizmetliler ve aileleri.
  • Memur veya hizmetlinin vefatı halinde aile fertleri ve refakat edecek memur/hizmetliler.
  • Hükümlü, tutuklu veya gözetim altındakilerin sevkiyatında görevlendirilen erbaş ve erler.
  • Milli ve resmi spor temasları nedeniyle seyahat eden sporcular ve yöneticiler.
  • Yabancı ülkelere gönderilecek TSK personeli ve aileleri.
  • Aile ile birlikte oturulması yasak bölgelerdeki askeri personelin aile fertleri.
  • Kanunda belirtilen özel durumlarda askeri öğrenciler, erbaş ve erlere harcırah verilir.
• Harcırahın unsurları: yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafıdır.
• Harcırah hesabında esas yol: Gidip gelmeye en uygun, mutat olan yol ve taşıt araçlarıdır.
• Personelin uçakla seyahati, işin veya hizmetin gerekli kıldığı durumlarda, yurt içinde ve ilgili Bakan veya misafir yabancı Bakanın katılımıyla mümkündür.
• Harcırah hesabında esas aylık: Memurun fiili olarak aldığı aylıktır.
• Hizmetlilerin harcırahı, aldıkları aylık ücret veya ödeneklerine; gündelik ile çalışanların harcırahı ise gündeliklerinin 30 katına en yakın memur aylığı üzerinden hesaplanır.
• Memur veya hizmetli olmayanlara ödenecek yol masrafı ve gündelik, 4. dereceye kadar olan memurların yol masrafı ve gündeliğine kıyasen belirlenir.
• Daimi görev harcırahının başlangıcı:
  • Naklen veya tahvilen başka yere gönderilenlere, görev yerinden.
  • Geçici görevle veya vekaleten bir yerde bulunanlara, asıl görev yerinin değişmesi halinde eski görev yerinden itibaren ödenir.

Kısım II: Seyahat ve Görevin Niteliğine Göre Verilecek Harcırah

• Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının birlikte verilmesini gerektiren haller:
  • Yurt içinde veya dışında görev yaparken, sürekli bir göreve naklen atanma veya yabancı ülkelerdeki görev yerinin değişmesi.
  • Kadro dolayısıyla açıkta kalma veya vekalet emrine alınma durumunda, açık aylıkların Türkiye dâhilinde ödenmesi.
  • Vekalet göreviyle gönderilen kumandan ve memurlara görev yerlerine kadar ödeme yapılması.
• Daimi veya geçici görevde iken yolda veya göreve başlamadan vefat edenlerin harcırahı belirlenen esaslara göre ödenir.
• Yeni görev yerine başlamadan veya yolda vefat eden memurun ailesine harcırah ödenmesiyle ilgili esaslar belirtilmiştir.
• Geçici görev harcırahı (Yol masrafı ve yevmiye) aşağıdaki durumlarda ödenir:
  • 1. maddede yazılı kurumlara ait görevin ifası için geçici olarak yurt içinde veya dışında görevlendirilme.
  • Yeni ve eski görev yerleriyle ilgili davalar nedeniyle başka bir yere gönderilme (lehinde sonuçlananlar için).
  • Görev merkezi dışındaki bir göreve vekaleten görevlendirilme.
  • Fiilen oturulan yer dışından vekaleten görevlendirilme.
  • Geçici kaza yetkisiyle görevlendirilme.
• Askeri birliklerde harekât halinde yolluk ve yevmiye ödenmez; ancak, intikal ettikleri yerde yeme ve yatma ihtiyaçları karşılanmayanlara belirli oranlarda gündelik ödenir.
• Aile ile birlikte oturulması yasak bölgelere geliş ve gidişte aile harcırahı ödenmesi ile ilgili esaslar belirtilmiştir.
• Yurt dışına gönderilecek TSK, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin harcırahı Cumhurbaşkanınca belirlenir.
• Yetenek tespiti, sınav ve hava değişimi için görevlendirilenlere ödenecek harcırahlar düzenlenmiştir.
• Geçici görev yerinde hastalananlara verilecek yevmiye ile ilgili hükümler belirtilmiştir.
• Yatak yeri bulunmayan yerlerde geçici görev yapılması durumunda ödenecek harcırahlar düzenlenmiştir.
• Görev yerini terk etmek zorunda kalanların harcırahı ve olağanüstü durumlarda yapılacak ödemeler belirlenmiştir.
• Yurt içi ve yurt dışı spor temaslarında harcırah ödemeleri Cumhurbaşkanınca belirlenen esaslara göre yapılır.
• Müfettiş ve benzerlerinin aile ve yer değiştirme masrafları ile ilgili özel hükümler bulunmaktadır.
• Başka yerde bırakılan aile bireylerinin harcırahları ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
• Görevinden vazgeçenlerin harcırahları belirlenen esaslara göre ödenir.

Kısım III: Harcırah Unsurları

• Yurt içinde yol masrafı, tarifeli taşıtlarla seyahatte bilet parası üzerinden, tarifesiz taşıtlarda ise gerçek masraf üzerinden ödenir.
• Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar ve Genelkurmay Başkanı görev seyahatlerinde refakat edenler, bu madde hükümlerine bağlı olmaksızın belirlenen mevkilerde seyahat edebilirler.
• Memuriyet mahalli içinde, görevle bir yere gönderilenlere mutat taşıt aracına göre gerçek masraf üzerinden ödeme yapılır.
• Yurt dışı yol masrafları belirlenen esaslara göre ödenir.
• Biletin yemeksiz alınmasının mümkün olmadığı durumlarda, yemek bedeli de yol masrafı olarak kabul edilir.
• Parasız veya indirimli tarife ile seyahat edenlere yol masrafı verilmez.
• Özel görevli emniyet mensuplarının yol masrafları, kullanılan taşıt aracına göre ödenir.
• Yurt içinde verilecek gündeliklerin miktarı her yıl bütçe kanunları ile belirlenmektedir.
• Yurtdışında ödenecek gündelik miktarları Cumhurbaşkanınca belirlenir.
• Özel öneme sahip törenlere katılacakların dış görev yevmiyeleri artırılabilir.
• Sevk memuru, erbaş ve erlere ödenecek gündelik, Milli Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıklarınca belirlenir
• Yurt içi ve yurt dışında kurslara katılanlara verilecek gündelikler düzenlenir.
• Hayati tehlike arz eden hastalıklarla mücadelede yevmiyeler Cumhurbaşkanı tarafından artırılabilir.
• Görev yeri dışına gönderilenlerin gündeliği belirlenen esaslara göre ödenir.
• Görev nedeniyle yola devam edememe durumunda ödenecek yevmiyeler düzenlenir.
• Kurumlarca sağlanan binalarda kalanların yevmiye kesintileri belirlenen esaslara göre yapılır.
• Geçici görev yevmiyesinin verilebileceği azami süre belirlenmiştir.
• Yurt içi ve yurt dışı seyahat günlerinin hesabı yapılırken nelere dikkat edildiği açıklanmıştır

Kısım IV: Yer Değiştirme Masrafı

• Aile masrafının miktarı belirlenen esaslara göre hesaplanır.
• Yurt içinde yer değiştirme masrafı memur veya hizmetlinin kendisi ve ailesi için ayrı ayrı hesaplanır.
• Yurt dışı yer değiştirme masrafları ve hesabı ile ilgili esaslar belirtilmiştir.
• Hesaba esas alınacak kilometre veya deniz mili belirlenmiştir.

Kısım V: Çeşitli Hükümler

• Görev yeri sınırları içinde gezici görev yapan memurlara harcırah ödenmez, ancak kurum tarafından fotoğraflı bir kart verilir.
• Yol masrafları mutat taşıt araçlarına fiilen ödedikleri miktarlar üzerinden karşılanır.
• Belirli şartları taşıyan gezici görev yapan memurlara günlük tazminat verilir.
• Arazide görev yapan memurlara gündelik yerine tazminat ödenir.
• Misafir ve ziyaretçilerin ağırlanması ile ilgili masraflar ve bunlara refakat eden memurlara yapılacak ödemeler düzenlenmiştir 7201 sayılı Tebligat Kanunu, 198 sayılı Emlak Alım Vergisi Kanunu, 492 sayılı Harçlar Kanunu kapsamındaki memurlara bu Kanuna göre harcırah ödenmez.
• TCDD ve THY gibi ulaşım kuruluşlarının personeline ödenecek harcırah, bu Kanun esaslarına aykırı olmamak koşuluyla kurumların özelliklerine göre belirlenir.
• Dışişleri Bakanlığı personelinin görev yerlerine ulaşım süreleri Dışişleri ve Maliye Bakanlıklarınca belirlenecek bir cetvelle tespit olunur.
• Yurt dışında vefat edenlerin cenaze nakil masrafları kurum tarafından karşılanır.
• Harcırah almak için başvuru süresi 6 aydır.
• Harcırah, kurum bütçesinden ödenir.
• Bu Kanuna göre ödenecek harcırahlar haczedilemez.
• 1 Mart 1954 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Ek Kanunlar

• Harcırah ile ilgili hükümler, sadece bu Kanuna ek olarak çıkarılacak kanunlarda yer alır.
• Düzenleyici ve denetleyici kurumlarda harcırah ödemeleri bu Kanuna göre yapılır.