Grondwettelijk Hof en Bevoegdheden

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de rol van het Arbitragehof in het Belgische rechtssysteem?

Het beoordeelt alleen besluiten van gemeentelijke regeringen.

Het heeft volle bevoegdheid om alle wetten te toetsen.

Het lost bevoegdheidsconflicten op. (correct)

Het is verantwoordelijk voor het opstellen van koninklijke besluiten.

Wat is een kenmerk van koninklijke besluiten?

Ze worden enkel door de Koning ondertekend.

Ze zijn uitsluitend gericht op lokale overheid.

Ze zijn niet afhankelijk van hogere normen.

Ze worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. (correct)

Welke uitspraak geldt voor besluiten van gemeenschaps- en gewestregeringen?

Ze hebben dezelfde juridische kracht als koninklijke besluiten. (correct)

Ze kunnen vrij van rechtsgrond worden uitgevaardigd.

Ze zijn uitsluitend gericht op federaal beleid.

Ze worden ondertekend door de Koning.

Wat is een belangrijke voorwaarde voor het nemen van een uitvoeringsbesluit?

Het moet steunen op een rechtsgrond. Signup and view all the answers

Wat is het gevolg als er geen rechtsgrond is voor een uitvoeringsbesluit?

Het besluit kan door de Raad van State vernietigd worden. Signup and view all the answers

Wat omvat het begrip 'legaliteit' in de context van uitvoeringsbesluiten?

De wettelijke grenzen waarbinnen besluiten moeten blijven. Signup and view all the answers

Welke van de volgende statements over beslissingen van de uitvoerende macht is correct?

Ze kunnen niet in strijd zijn met hogere normen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende machtigingen heeft de uitvoerende macht nóóit?

Het goedkeuren van hogere wetten. Signup and view all the answers

Wat is meestal vereist voor een aanhouding, behalve in het geval van ontdekking op heterdaad?

Een voorafgaand rechterlijk bevel Signup and view all the answers

Wat betekent het principe 'nulla poena sine lege'?

Geen straf zonder wet Signup and view all the answers

Wanneer mag iemand volgens het EVRM van het leven beroofd worden?

Bij gerechtelijke terdoodveroordeling Signup and view all the answers

Wat bepaalt de wet met betrekking tot de straffen die een rechter kan opleggen?

De minimum- en maximumgrenzen worden gesteld door de wet Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is juist over het recht op leven in de Belgische Grondwet?

Het recht op leven is niet opgenomen in de Grondwet maar wel in het EVRM Signup and view all the answers

Wat is vereist voor de geldigheid van een strafwet?

Dat deze in overeenstemming is met de grondwet Signup and view all the answers

Welke van de volgende situaties valt NIET onder de uitzonderingen waarop men iemand kan doden volgens het EVRM?

Bij het overtreden van verkeersregels Signup and view all the answers

Hoe wordt de basis van het strafrecht in termen van misdrijven aangeduid?

nullum crimen sine lege Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke vereiste voor de onderscheidingen die de overheid maakt?

Ze moeten een wettig doel van algemeen belang nastreven. Signup and view all the answers

Wat betekent proportioneel in het kader van onderscheidingen door de overheid?

De gevolgen moeten in verhouding staan tot het nagestreefde doel. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met directe discriminatie?

Een verschil in behandeling dat niet objectief en redelijk is gerechtvaardigd. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van indirecte discriminatie?

Het lijkt neutraal, maar heeft schadelijke gevolgen voor bepaalde personen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is een voorwaarde voor een gecontroleerd onderscheid door de overheid?

Het moet objectief en redelijk verantwoord zijn. Signup and view all the answers

Wat is de functie van een eenzijdig verzoekschrift in dringende omstandigheden?

Het zorgt voor een snelle voorlopige maatregel zonder tegenpartij. Signup and view all the answers

Wat omvatten de conclusies in een rechtszaak?

Schriftelijke argumentatie en bewijsstukken. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er op de rechtsdag of pleitdatum?

De debatten worden gevoerd en de zaak wordt in beraad genomen. Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste verschil tussen schriftelijke en mondelinge procedures in de rechtszaal?

Mondelinge procedures zijn in beginsel openbaar en geschreven stukken zijn meestal vertrouwelijk. Signup and view all the answers

Wanneer wordt meestal de uitspraak in een rechtszaak gedaan?

Enkele weken na de pleidooien, afhankelijk van de zaak. Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste verschil tussen subjectieve en objectieve geschillen?

Subjectieve geschillen gaan over persoonlijke rechten, objectieve geschillen over legaliteit. Signup and view all the answers

Welke rechtbank is verantwoordelijk voor de behandeling van subjectieve geschillen in België?

De gewone hoven en rechtbanken Signup and view all the answers

Wat typeert de gebonden bevoegdheid van de overheid?

De overheid moet zich houden aan de geldende normen en kan geen andere keuzes maken. Signup and view all the answers

Wat is de rol van het Grondwettelijk Hof in het Belgische rechtssysteem?

Het behandelt conflicten tussen de verschillende Belgische wetgevers. Signup and view all the answers

Bij welk type geschil heeft de overheid een discretionaire bevoegdheid?

Bij het maken van beleidskeuzes die het algemeen belang dienen. Signup and view all the answers

Welke uitspraak is waar over objectieve geschillen?

Ze gaan over de legaliteit van de overheidshandeling. Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een subjectief geschil?

Een klacht over een overheid die haar verplichte taken niet uitvoert. Signup and view all the answers

Wat is het doel van administratieve rechtbanken zoals de Raad van State?

De legaliteit van overheidsacties en besluiten te controleren. Signup and view all the answers

Study Notes

Arbitragehof en Bevoegdheidsconflict

Het Arbitragehof is opgericht om bevoegdheidsconflicten op te lossen binnen de Belgische rechtsorde.
Het Grondwettelijk Hof heeft beperkte bevoegdheid en kan wettelijke bepalingen niet volledig aan de Grondwet toetsen, maar wel aan een uitgebreid geheel van normen.

Koninklijke Besluiten en Gemeenschapsbesluiten

De uitvoerende macht heeft toegewezen bevoegdheden volgens de Grondwet.
Koninklijke besluiten (KB) worden uitgevaardigd door de Koning en ondersteund door de Belgische regering.
Gemeenschaps- en gewestregeringen nemen besluiten die dezelfde juridische kracht hebben maar niet door de Koning worden ondertekend.
Uitvoeringsbesluiten concretiseren en verfijnen hogere normen; zonder geldige rechtsgrond zijn ze illegaal.

Legaliteit en Opportuniteit

Juridische besluiten moeten binnen wettelijke grenzen vallen.
Aanhoudingen moeten op basis van een met redenen omkleed bevel van een rechter geschieden, met uitzondering voor betrapping op heterdaad.

Strafrechtelijke Legaliteitsprincipe

Misdrijven worden gedefinieerd door formele wetten, welke nooit retroactief mogen zijn, tenzij het gaat om verzachting.
Het principe "nulla poena sine lege" en "nullum crimen sine lege" is fundamenteel in het strafrecht.

Recht op Leven en Fysieke Integriteit

Recht op leven is niet expliciet opgenomen in de Belgische Grondwet, maar wel in het EVRM (artikel 2).
Fysieke integriteit is vastgelegd in artikel 3 van het EVRM.

Verbod van Willekeur bij Juridische Ongelijkheid

Overheids onderscheid moet algemeen, onpersoonlijk en gerechtvaardigd zijn.
Het nagestreefde doel moet legitiem zijn en proportioneel in verhouding tot de gevolgen.

Rechterlijke Controle en Discriminatie

Gelijkheidsbeginsel is afdwingbaar, zowel bij directe als indirecte discriminatie.
Objectieve geschillen betreft de legaliteit van overheidshandelen, subjectieve geschillen betreft burgerlijke rechten.

Bevoegdheden van de Rechters

Gewone hoven behandelen subjectieve geschillen; objectieve geschillen worden behandeld door andere rechtscolleges.
Bij uiterste dringende omstandigheden kan een eenzijdig verzoekschrift worden ingediend voor een voorlopige maatregel zonder oproeping van de tegenpartij.

Procesvoering

Partijen dienen conclusies en bewijsstukken uit te wisselen volgens een vastgestelde kalender.
Na uitwisseling volgt een rechtsdag waarop de zaak wordt gepleit en in beraad genomen door de rechtbank.

Uitspraak van de Rechtbank

Een eenvoudige zaak kan onmiddellijk uitspraak krijgen; in andere gevallen volgt de uitspraak later.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Dit quiz behandelt de rol van het Grondwettelijk Hof en de bevoegdheden van de uitvoerende macht binnen de Belgische grondwet. We onderzoeken hoe het Hof wetten en decreten toetst en de impact ervan op het beleidsproces. Test je kennis over de samenwerking tussen de verschillende overheidsinstellingen.