Gromada Płazy (Amphibia) - Charakterystyka i Ewolucja
43 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie ekosystemy zamieszkują płazy?

  • Różnorodne siedliska, w tym ląd i wody słodkie (correct)
  • Tylko wody słone
  • Wyłącznie tereny wodne
  • Tylko obszary leśne

Jakie są główne cechy oddychania u płazów?

  • Wszyscy płazy mają płuca i skrzela
  • Oddychanie przez skórę jest niemożliwe
  • Oddychają przez skrzela w stadium larwalnym i przez skórę jako dorośli (correct)
  • Oddychają tylko przez płuca

Dlaczego płazy są uznawane za gatunki wskaźnikowe?

  • Ich rozwój jest całkowicie odizolowany od środowiska
  • Są wrażliwe na zmiany warunków siedliskowych i zanieczyszczenia (correct)
  • Wszystkie ich gatunki są łatwe do pomylenia
  • Ponieważ są największymi zwierzętami na świecie

Która z poniższych cech jest unikalna dla płazów w porównaniu do gadów?

<p>Brak błon płodowych w rozwoju (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie ewolucyjne płazów?

<p>Ewoluowały z ryb mięśniopłetwych (D)</p> Signup and view all the answers

Który z niżej wymienionych gatunków jest najmniejszym płazem?

<p>Paedophryne amauensis (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie są trzy współczesne rzędy płazów w podgromadzie Lissamphibia?

<p>Bezgłowe, ogoniaste i beznogie (D)</p> Signup and view all the answers

Czym zajmuje się batrachologia?

<p>Badaniem płazów (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie grupy mogą być związane z Lissamphibia?

<p>Temnospondyle i lepospondyle (A), Gatunki owodniowców (D)</p> Signup and view all the answers

Co czyni grupę płazów i owodniowców parafiletyczną?

<p>Wspólny przodek należy do Lissamphibia (A)</p> Signup and view all the answers

Jakiego rzędu jest najstarszym znanym przedstawicielem bezogonowych płazów?

<p>Prosalirus bitis (C)</p> Signup and view all the answers

Kto toczy spór o klasyfikację rzędu bezogonowych?

<p>Paleontolodzy (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie rzędy są tradycyjnie uznawane w Lissamphibia?

<p>Bezogonowe, ogoniaste, beznogie (D)</p> Signup and view all the answers

Ile rządów wchodzi w skład podgromady Lissamphibia?

<p>Trzy (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie znane są najstarsze płazy ogoniaste?

<p>Beiyanerpeton jianpingensis (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie rodziny zwierząt przypominających płazy ogoniaste zostały umieszczone w Lissamphibia?

<p>Albanerpetontidae (B)</p> Signup and view all the answers

Która z rodzin płazów nie jest wspomniana w treści?

<p>salmandrazy (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie przystosowania rozwinęły wczesne płazy do życia na lądzie?

<p>silniejsze kręgosłupy i kończyny (A)</p> Signup and view all the answers

Która z podgromad płazów wyginęła?

<p>Lepospondyli (B), Labirynthodontia (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie były główne zmiany w skórze płazów po przejściu na ląd?

<p>Zwiększenie zdolności ochronnych (C)</p> Signup and view all the answers

Który gatunek jest uważany za ewolucyjnego przodka współczesnych płazów?

<p>Gerobatrachus (C)</p> Signup and view all the answers

Jak nazywa się zjawisko polegające na ewolucyjnej radiacji płazów?

<p>Dywersyfikacja (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie są dwa najpopularniejsze systemy klasyfikacji płazów?

<p>AmphibiaWeb i System Frosta (A), Frosta i Berkeley (B)</p> Signup and view all the answers

Ile gatunków płazów beznogich zostało podanych w treści?

<p>174 (D)</p> Signup and view all the answers

Kiedy miało miejsce rozdzielenie się taksonów ogoniastych i bezogonowych?

<p>w paleozoiku (A)</p> Signup and view all the answers

Czym jest „Lissamphibia”?

<p>wszystkie współczesne płazy (C)</p> Signup and view all the answers

Jaka struktura kostna łączy Gerobatrachusa z innymi płazami?

<p>kości dźwigacza (A), kości podniebienne (C)</p> Signup and view all the answers

Kogo reprezentują znaleziska z Polski?

<p>zróżnicowane płazy (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki wpływ miało promieniowanie UV na skórę płazów lądowych?

<p>zwiększyło zdolności obronne (D)</p> Signup and view all the answers

Jaką długość osiąga największy przedstawiciel grupy płazów?

<p>6 metrów (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie znaczenie miało odkrycie skamieniałości Tungsenia paradoxa?

<p>Zmieniono wyobrażenie o ewolucji płazów. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie przystosowania wykształciły płazy w wyniku ewolucji?

<p>Rozwój kończyn zakończonych palcami. (B)</p> Signup and view all the answers

Jaką funkcję pełniła rybia kość hyomandibula u płazów?

<p>Transport dźwięków do ucha wewnętrznego. (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie czynniki spowodowały presję selekcyjną na przystosowania płazów do życia na lądzie?

<p>Obfitość pokarmu na lądzie. (A)</p> Signup and view all the answers

Co stało się z rybami mięśniopłetwymi podczas ewolucji?

<p>Ewolucyjnie przekształciły się w płazy. (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie adaptacje ciała płazów pozwoliły na przetrwanie poza wodą?

<p>Zwiększenie wydajności płuc. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie zwierzęta dominowały w późnym dewonie na lądzie?

<p>Płazy. (C)</p> Signup and view all the answers

Co charakteryzowało ichtiostegę?

<p>Posiadała zewnętrzne nozdrza i sprawniejsze płuca. (D)</p> Signup and view all the answers

Jaką rolę pełniły błony płodowe w rozwoju gadów?

<p>Chroniły zarodek przed wysychaniem. (C)</p> Signup and view all the answers

Kiedy rozpoczęła się dominacja gadów nad płazami?

<p>W triasie. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie struktury w płazach nie znaleziono u innych zwierząt?

<p>Zęby labiryntowe i kości nadoczodołowe. (B)</p> Signup and view all the answers

Co spowodowało, że płazy musiały wracać do wody?

<p>Potrzeba składania jaj w wodzie. (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie były przodkowie wszystkich czworonogów?

<p>Ryby mięśniopłetwe. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Płazy (Amphibia)

Gromada kręgowców obejmująca płazy bezogonowe, ogoniaste i beznogie. Zamieszkują różne środowiska, od lasów po tereny wodne. Cechuje je przeobrażenie z larwy (kijanki) do postaci dorosłej.

Kijanka

Faza rozwoju płazów, w której są one wodnymi larwami oddychającymi skrzelami. Charakteryzują się ogonem, płetwami i brakiem kończyn.

Przeobrażenie płazów

Proces przekształcania się kijanki w dorosłego płaz, w którym rozwijają się płuca, kończyny, a zanika ogon.

Wymiana Gazowa Przez Skórę

Zdolność wymiany gazowej przez skórę. Płazy, w szczególności małe gatunki bezogonowe i ogoniaste, mogą w ten sposób oddychać.

Signup and view all the flashcards

Płazy beznogie

Niewielkie organizmy należące do płazów beznogich, prowadzące podziemny tryb życia. Mają wydłużone ciało i są pozbawione kończyn.

Signup and view all the flashcards

Batrachologia

Nauka zajmująca się badaniem płazów.

Signup and view all the flashcards

Herpetologia

Dziedzina wiedzy obejmująca zarówno płazy, jak i gady. Uwzględnia ich anatomię, fizjologię, ekologię i zachowanie.

Signup and view all the flashcards

Tetrapodomorpha

Wczesny etap ewolucji kręgowców lądowych, który dał początek płazom. Były to ryby mięśniopłetwe z workami płucnymi i cechami umożliwiającymi krótkie wyjścia na ląd.

Signup and view all the flashcards

Mięśniopłetwe

Grupa ryb mięśniopłetwych, która była prawdopodobnie przodkiem wszystkich czworonogów. Posiadały wielostawowe płetwy, przypominające kończyny, wspomagane przez kości przymocowane do kręgosłupa i zakończone palcami.

Signup and view all the flashcards

Tetrapoda

Grupa wczesnych czworonogów, która obejmuje takie gatunki jak Ichthyostega.

Signup and view all the flashcards

Ichthyostega

Gatunek wczesnego czworonoga, który był jednym z pierwszych, prymitywnych płazów.

Signup and view all the flashcards

Ewolucja płazów

Płazy wyewoluowały z ryb mięśniopłetwych w późnym dewonie, około 370 milionów lat temu.

Signup and view all the flashcards

Karbońskie płazy

Płazy, które wyewoluowały w karbonie, charakteryzowały się stożkowatą budową ciała, silnym ogonem, kończynami i workami płucnymi.

Signup and view all the flashcards

Oddychanie płucne

Zdolność płazów do oddychania powietrzem atmosferycznym za pomocą płuc.

Signup and view all the flashcards

Adaptacje płazów

Zmiany fizyczne, które pomagają zwierzęciu przetrwać w danym środowisku. W przypadku płazów, adaptacje pozwoliły im przetrwać dłużej poza wodą.

Signup and view all the flashcards

Strzemiączko ucha

Kości hyomandibula, część łuku gnykowego u ryb, przekształciła się u płazów w strzemiączko ucha.

Signup and view all the flashcards

Zęby labiryntowe

Pofałdowane zęby płazów, które przypominają zęby ryb doskonałokostnych.

Signup and view all the flashcards

Lissamphibia

Grupa płazów, która obejmuje wszystkie współczesne płazy. Oddzieliła się od innych grup płazów, w tym temnospondyli i lepospondyli, w późnym karbonie lub wczesnym permie.

Signup and view all the flashcards

Temnospondyli

Grupa płazów, która obejmuje takie rodziny jak Dissorophidae i Branchiosauridae. Są uważane za najbliższych krewnych współczesnych płazów.

Signup and view all the flashcards

Kapitozaury

Grupa płazów tarczogłowych, która przypominała współczesne krokodyle. Były duże i miały płaskie, wydłużone czaszki.

Signup and view all the flashcards

Karbon

Okres w historii Ziemi, w którym panował ciepły i wilgotny klimat, a lądy były pokryte mchami, paprociami i skrzypami.

Signup and view all the flashcards

Amphibia

Tradycyjnie uważany za klad, zbiór wszystkich płazów, ale okazuje się, że może być parafiletyczny, co oznacza, że nie zawiera wszystkich potomków wspólnego przodka.

Signup and view all the flashcards

Nomenklatura filogenetyczna

Sposób klasyfikowania organizmów oparty na ich przodkach i relacjach ewolucyjnych. Grupuje organizmy w kladach, które są monofiletyczne, tj. obejmują wszystkich potomków wspólnego przodka.

Signup and view all the flashcards

Klad

Grupa obejmująca wszystkie gatunki pochodzące od wspólnego przodka.

Signup and view all the flashcards

Grupa parafiletyczna

Grupa organizmów, która nie obejmuje wszystkich potomków wspólnego przodka.

Signup and view all the flashcards

Lepospondyli

Grupa płazów, która obejmuje tylko płazy beznogie, a według niektórych analiz - również owodniowce.

Signup and view all the flashcards

Prosalirus bitis

Najstarszy znany przedstawiciel Lissamphibia - płaz bezogonowy.

Signup and view all the flashcards

Gerobatrachus

Gatunek płazów kopalnych, odnaleziony w Teksasie, uważany za ewolucyjną formę przejściową między płazami paleozoiku a współczesnymi bezogonowymi.

Signup and view all the flashcards

Baale commune

Cecha wspólna dla Mastodonzaura i współczesnych płazów ogoniastych, polegająca na połączeniu dystalnych kości stępu.

Signup and view all the flashcards

Linia naboczna

Występowanie linii nabocznej u płazów, która służy do wykrywania drgań wody.

Signup and view all the flashcards

Pływanie płazów

Sposoby poruszania się płazów w wodzie, wykorzystujące faliste ruchy ciała i ogona.

Signup and view all the flashcards

Analiza filogenetyczna

Wskaźnik ewolucyjny, określający relacje pokrewieństwa między organizmami.

Signup and view all the flashcards

Paleozoik

Wczesny okres geologiczny, rozpoczynający się około 540 milionów lat temu. W tym okresie pojawiły się pierwsze kręgowce.

Signup and view all the flashcards

Mezozoik

Okres geologiczny, następujący po paleozoiku, rozpoczynający się około 250 milionów lat temu.

Signup and view all the flashcards

Gymnophiona

Grupa płazów obejmująca płazy beznogie.

Signup and view all the flashcards

Node-based method

Metoda definiowania kladów (grup ewolucyjnych) na podstawie ostatniego wspólnego przodka i wszystkich jego potomków.

Signup and view all the flashcards

Stem-based method

Metoda definiowania kladów (grup ewolucyjnych) na podstawie cech, które są współdzielone przez wszystkich członków grupy.

Signup and view all the flashcards

Radiacja ewolucyjna

Zdolność organizmów do wykształcenia nowych cech w stosunkowo krótkim czasie, w reakcji na zmieniające się warunki środowiskowe.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Gromada Płazy (Amphibia)

  • Płazy to zmiennocieplne kręgowce z grupy czworonogów.
  • Zamieszkują różnorodne siedliska, głównie ląd, grunt, drzewa i wody słodkie, chociaż ich larwy (kijanki) prowadzą wodny tryb życia.
  • Przekonują dowód na transformacje ze stadia wodnego do lądowego.
  • Niektóre gatunki ominęły całkowicie wodne stadia larwalne.
  • Wymiana gazowa odbywa się poprzez płuca, skórę lub obie metody.
  • Słaba odporność na zmiany środowiska, więc stanowią wskaźniki ekologiczne.
  • Liczba gatunków drastycznie spadła w ostatnich dekadach na całym świecie.
  • Około 8700 znanych gatunków płazów, dominują płazy bezogonowe.
  • Salamandra chińska (1,8 m) jest największym żyjącym płazem.
  • Płazami zajmuje się batrachologia, a dziedziną obejmującą płazy i gady – herpetologia.

Ewolucja płazów

  • Najstarsze ślady Tetrapodomorpha pochodzą z Zachełmia (397 mln lat temu).
  • Przedstawiają wczesne etapy ewolucji czworonogów.
  • Są o 10 mln lat starsze od znanych szczątków Tiktaalik i 18 mln lat wcześniejsze od najstarszych skamieniałości czworonogów.
  • Najstarszy znany czworonóg to Tungsenia paradoxa (409 mln lat).
  • Płazy wyewoluowały z mięśniopłetwych ryb, które miały kości i płetwy umożliwiające poruszanie się po dnie morskim.
  • Ichtiostega była jedną z wczesnych form płazów z cechami przejściowymi.
  • Wykształciły adaptacje pozwalające na dłuższy pobyt na lądzie.
  • Rozwój płuc i kończyn.
  • Zmiany w skórze dla lepszej regulacji wody i ochrony przed promieniowaniem UV.
  • Zmiana hyomandibula (kość) w strzemiączko ucha, poprawiając słyszenie w powietrzu.

Płazy w okresie Karbonu i permu

  • Klimat był ciepły i wilgotny, bagna rozległe.
  • Płazy dominowały jako kręgowce lądowe.
  • Osiągały duże rozmiary (kilka metrów)
  • Polowały na stawonogi i ryby.
  • Musiały wracać do wody w celu rozmnażania.

Wymarłe grupy płazów

  • Grupa Labirynthodontia wymarła, nie miała cech charakterystycznych.
  • Lepospondyli, być może bliżej spokrewniona z owodniowcami.
  • Kapitozaurowie (tarczogłowe), liczna grupa z płaską czaszką.
  • Osiągały 6 m długości, były aktywne w wodzie.
  • Znaleziono skamieniałości w Polsce.

Systematyka i filogeneza

  • Podział na podgromady (Labirynthodontia, Lepospondyli, Lissamphibia).
  • Tylko Lissamphibia to podgromada obejmująca współczesne płazy.
  • Lissamphibia obejmuje trzy rzędy: bezogonowe, ogoniaste i beznogie.
  • Istnieją dyskusje na temat klasyfikacji i filogenetycznego stosunku tych grup.
  • Gerobatrachus (rodzaj przejściowy) łącznik pomiędzy wcześniejszymi płazami a współczesnymi.
  • Niektóre cechy czworonogów rozwinęły się w wodzie, a potem przekształciły się do życia na lądzie.
  • Wczesne płazy poruszały się falistym ruchem.
  • Płazy wykształciły nowe adaptacje, potrzebne do życia na lądzie, głównie wkręgosłupie, kończynach oraz skroni.
  • Płazy na lądzie potrzebowali adaptacji do zmiennej temperatury otoczenia i promieniowania ultrafioletowego, skóra odgrywała ważną rolę.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Quiz na temat gromady płazów porusza ich cechy charakterystyczne, siedliska oraz ewolucję. Dowiesz się, jak płazy przechodzą z wodnego do lądowego stylu życia oraz poznasz ich znaczenie ekologiczne. Sprawdź swoją wiedzę o tych fascynujących stworzeniach!

More Like This

Chordata Phylum: Amphibia Flashcards
24 questions
Frog Biology and Ecology Quiz
23 questions

Frog Biology and Ecology Quiz

UnwaveringProtactinium4989 avatar
UnwaveringProtactinium4989
Supraclasa Tetrapoda: Clasa AMPHIBIA
29 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser