Podcast
Questions and Answers
Jakie ekosystemy zamieszkują płazy?
Jakie ekosystemy zamieszkują płazy?
Jakie są główne cechy oddychania u płazów?
Jakie są główne cechy oddychania u płazów?
Dlaczego płazy są uznawane za gatunki wskaźnikowe?
Dlaczego płazy są uznawane za gatunki wskaźnikowe?
Która z poniższych cech jest unikalna dla płazów w porównaniu do gadów?
Która z poniższych cech jest unikalna dla płazów w porównaniu do gadów?
Signup and view all the answers
Jakie jest znaczenie ewolucyjne płazów?
Jakie jest znaczenie ewolucyjne płazów?
Signup and view all the answers
Który z niżej wymienionych gatunków jest najmniejszym płazem?
Który z niżej wymienionych gatunków jest najmniejszym płazem?
Signup and view all the answers
Jakie są trzy współczesne rzędy płazów w podgromadzie Lissamphibia?
Jakie są trzy współczesne rzędy płazów w podgromadzie Lissamphibia?
Signup and view all the answers
Czym zajmuje się batrachologia?
Czym zajmuje się batrachologia?
Signup and view all the answers
Jakie grupy mogą być związane z Lissamphibia?
Jakie grupy mogą być związane z Lissamphibia?
Signup and view all the answers
Co czyni grupę płazów i owodniowców parafiletyczną?
Co czyni grupę płazów i owodniowców parafiletyczną?
Signup and view all the answers
Jakiego rzędu jest najstarszym znanym przedstawicielem bezogonowych płazów?
Jakiego rzędu jest najstarszym znanym przedstawicielem bezogonowych płazów?
Signup and view all the answers
Kto toczy spór o klasyfikację rzędu bezogonowych?
Kto toczy spór o klasyfikację rzędu bezogonowych?
Signup and view all the answers
Jakie rzędy są tradycyjnie uznawane w Lissamphibia?
Jakie rzędy są tradycyjnie uznawane w Lissamphibia?
Signup and view all the answers
Ile rządów wchodzi w skład podgromady Lissamphibia?
Ile rządów wchodzi w skład podgromady Lissamphibia?
Signup and view all the answers
Jakie znane są najstarsze płazy ogoniaste?
Jakie znane są najstarsze płazy ogoniaste?
Signup and view all the answers
Jakie rodziny zwierząt przypominających płazy ogoniaste zostały umieszczone w Lissamphibia?
Jakie rodziny zwierząt przypominających płazy ogoniaste zostały umieszczone w Lissamphibia?
Signup and view all the answers
Która z rodzin płazów nie jest wspomniana w treści?
Która z rodzin płazów nie jest wspomniana w treści?
Signup and view all the answers
Jakie przystosowania rozwinęły wczesne płazy do życia na lądzie?
Jakie przystosowania rozwinęły wczesne płazy do życia na lądzie?
Signup and view all the answers
Która z podgromad płazów wyginęła?
Która z podgromad płazów wyginęła?
Signup and view all the answers
Jakie były główne zmiany w skórze płazów po przejściu na ląd?
Jakie były główne zmiany w skórze płazów po przejściu na ląd?
Signup and view all the answers
Który gatunek jest uważany za ewolucyjnego przodka współczesnych płazów?
Który gatunek jest uważany za ewolucyjnego przodka współczesnych płazów?
Signup and view all the answers
Jak nazywa się zjawisko polegające na ewolucyjnej radiacji płazów?
Jak nazywa się zjawisko polegające na ewolucyjnej radiacji płazów?
Signup and view all the answers
Jakie są dwa najpopularniejsze systemy klasyfikacji płazów?
Jakie są dwa najpopularniejsze systemy klasyfikacji płazów?
Signup and view all the answers
Ile gatunków płazów beznogich zostało podanych w treści?
Ile gatunków płazów beznogich zostało podanych w treści?
Signup and view all the answers
Kiedy miało miejsce rozdzielenie się taksonów ogoniastych i bezogonowych?
Kiedy miało miejsce rozdzielenie się taksonów ogoniastych i bezogonowych?
Signup and view all the answers
Czym jest „Lissamphibia”?
Czym jest „Lissamphibia”?
Signup and view all the answers
Jaka struktura kostna łączy Gerobatrachusa z innymi płazami?
Jaka struktura kostna łączy Gerobatrachusa z innymi płazami?
Signup and view all the answers
Kogo reprezentują znaleziska z Polski?
Kogo reprezentują znaleziska z Polski?
Signup and view all the answers
Jaki wpływ miało promieniowanie UV na skórę płazów lądowych?
Jaki wpływ miało promieniowanie UV na skórę płazów lądowych?
Signup and view all the answers
Jaką długość osiąga największy przedstawiciel grupy płazów?
Jaką długość osiąga największy przedstawiciel grupy płazów?
Signup and view all the answers
Jakie znaczenie miało odkrycie skamieniałości Tungsenia paradoxa?
Jakie znaczenie miało odkrycie skamieniałości Tungsenia paradoxa?
Signup and view all the answers
Jakie przystosowania wykształciły płazy w wyniku ewolucji?
Jakie przystosowania wykształciły płazy w wyniku ewolucji?
Signup and view all the answers
Jaką funkcję pełniła rybia kość hyomandibula u płazów?
Jaką funkcję pełniła rybia kość hyomandibula u płazów?
Signup and view all the answers
Jakie czynniki spowodowały presję selekcyjną na przystosowania płazów do życia na lądzie?
Jakie czynniki spowodowały presję selekcyjną na przystosowania płazów do życia na lądzie?
Signup and view all the answers
Co stało się z rybami mięśniopłetwymi podczas ewolucji?
Co stało się z rybami mięśniopłetwymi podczas ewolucji?
Signup and view all the answers
Jakie adaptacje ciała płazów pozwoliły na przetrwanie poza wodą?
Jakie adaptacje ciała płazów pozwoliły na przetrwanie poza wodą?
Signup and view all the answers
Jakie zwierzęta dominowały w późnym dewonie na lądzie?
Jakie zwierzęta dominowały w późnym dewonie na lądzie?
Signup and view all the answers
Co charakteryzowało ichtiostegę?
Co charakteryzowało ichtiostegę?
Signup and view all the answers
Jaką rolę pełniły błony płodowe w rozwoju gadów?
Jaką rolę pełniły błony płodowe w rozwoju gadów?
Signup and view all the answers
Kiedy rozpoczęła się dominacja gadów nad płazami?
Kiedy rozpoczęła się dominacja gadów nad płazami?
Signup and view all the answers
Jakie struktury w płazach nie znaleziono u innych zwierząt?
Jakie struktury w płazach nie znaleziono u innych zwierząt?
Signup and view all the answers
Co spowodowało, że płazy musiały wracać do wody?
Co spowodowało, że płazy musiały wracać do wody?
Signup and view all the answers
Jakie były przodkowie wszystkich czworonogów?
Jakie były przodkowie wszystkich czworonogów?
Signup and view all the answers
Study Notes
Gromada Płazy (Amphibia)
- Płazy to zmiennocieplne kręgowce z grupy czworonogów.
- Zamieszkują różnorodne siedliska, głównie ląd, grunt, drzewa i wody słodkie, chociaż ich larwy (kijanki) prowadzą wodny tryb życia.
- Przekonują dowód na transformacje ze stadia wodnego do lądowego.
- Niektóre gatunki ominęły całkowicie wodne stadia larwalne.
- Wymiana gazowa odbywa się poprzez płuca, skórę lub obie metody.
- Słaba odporność na zmiany środowiska, więc stanowią wskaźniki ekologiczne.
- Liczba gatunków drastycznie spadła w ostatnich dekadach na całym świecie.
- Około 8700 znanych gatunków płazów, dominują płazy bezogonowe.
- Salamandra chińska (1,8 m) jest największym żyjącym płazem.
- Płazami zajmuje się batrachologia, a dziedziną obejmującą płazy i gady – herpetologia.
Ewolucja płazów
- Najstarsze ślady Tetrapodomorpha pochodzą z Zachełmia (397 mln lat temu).
- Przedstawiają wczesne etapy ewolucji czworonogów.
- Są o 10 mln lat starsze od znanych szczątków Tiktaalik i 18 mln lat wcześniejsze od najstarszych skamieniałości czworonogów.
- Najstarszy znany czworonóg to Tungsenia paradoxa (409 mln lat).
- Płazy wyewoluowały z mięśniopłetwych ryb, które miały kości i płetwy umożliwiające poruszanie się po dnie morskim.
- Ichtiostega była jedną z wczesnych form płazów z cechami przejściowymi.
- Wykształciły adaptacje pozwalające na dłuższy pobyt na lądzie.
- Rozwój płuc i kończyn.
- Zmiany w skórze dla lepszej regulacji wody i ochrony przed promieniowaniem UV.
- Zmiana hyomandibula (kość) w strzemiączko ucha, poprawiając słyszenie w powietrzu.
Płazy w okresie Karbonu i permu
- Klimat był ciepły i wilgotny, bagna rozległe.
- Płazy dominowały jako kręgowce lądowe.
- Osiągały duże rozmiary (kilka metrów)
- Polowały na stawonogi i ryby.
- Musiały wracać do wody w celu rozmnażania.
Wymarłe grupy płazów
- Grupa Labirynthodontia wymarła, nie miała cech charakterystycznych.
- Lepospondyli, być może bliżej spokrewniona z owodniowcami.
- Kapitozaurowie (tarczogłowe), liczna grupa z płaską czaszką.
- Osiągały 6 m długości, były aktywne w wodzie.
- Znaleziono skamieniałości w Polsce.
Systematyka i filogeneza
- Podział na podgromady (Labirynthodontia, Lepospondyli, Lissamphibia).
- Tylko Lissamphibia to podgromada obejmująca współczesne płazy.
- Lissamphibia obejmuje trzy rzędy: bezogonowe, ogoniaste i beznogie.
- Istnieją dyskusje na temat klasyfikacji i filogenetycznego stosunku tych grup.
- Gerobatrachus (rodzaj przejściowy) łącznik pomiędzy wcześniejszymi płazami a współczesnymi.
- Niektóre cechy czworonogów rozwinęły się w wodzie, a potem przekształciły się do życia na lądzie.
- Wczesne płazy poruszały się falistym ruchem.
- Płazy wykształciły nowe adaptacje, potrzebne do życia na lądzie, głównie wkręgosłupie, kończynach oraz skroni.
- Płazy na lądzie potrzebowali adaptacji do zmiennej temperatury otoczenia i promieniowania ultrafioletowego, skóra odgrywała ważną rolę.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Quiz na temat gromady płazów porusza ich cechy charakterystyczne, siedliska oraz ewolucję. Dowiesz się, jak płazy przechodzą z wodnego do lądowego stylu życia oraz poznasz ich znaczenie ekologiczne. Sprawdź swoją wiedzę o tych fascynujących stworzeniach!