Giữ gìn tính nhân văn trong thế giới ảo

Giữ gìn tính nhân văn trong thế giới ảo

• Bài học về ứng xử dựa trên đạo đức, pháp luật và văn hóa trong môi trường số.
• Giúp học sinh (HS) phân biệt ưu điểm và nhược điểm của giao tiếp trong thế giới ảo.
• Nhấn mạnh tầm quan trọng của tính nhân văn trong ứng xử ở một số tình huống tham gia thế giới ảo.

Mục tiêu bài học

• HS có khả năng phân tích ưu và nhược điểm của giao tiếp trong thế giới ảo qua các ví dụ cụ thể.
• HS có khả năng phân tích tính nhân văn trong ứng xử ở một số tình huống tham gia thế giới ảo.
• HS biết cách sử dụng các công cụ và kỹ thuật kỹ thuật số để thể hiện tính nhân văn trong thế giới ảo.

Hoạt động khởi động

• GV cho HS xem video về văn hóa ứng xử trên mạng xã hội.
• GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi: "Theo em, tính nhân văn trong thế giới ảo có khác với tính nhân văn trong thế giới thực hay không?"
• HS thảo luận theo nhóm về các câu hỏi:
  • Ứng xử nhân văn được thể hiện như thế nào?
  • Thế nào là một người nhân văn? Nêu ví dụ.
  • Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng diễn biến ngày càng phức tạp. Em hãy tìm hiểu và nêu một số ví dụ cụ thể.
  • Công nghệ kĩ thuật số giúp chúng ta thể hiện tính nhân văn trên không gian mạng như thế nào?
  • Hãy kể tên một số hoạt động giúp em thể hiện được sự ứng xử nhân văn trên không gian mạng.

Ưu điểm của giao tiếp qua không gian mạng

• Không phụ thuộc vào thời gian và địa điểm, có thể xảy ra mọi lúc, mọi nơi.
  • Ví dụ: Dù không ở trường, học sinh vẫn có thể dễ dàng giao tiếp với thầy cô qua email, tin nhắn.
• Cho phép một số lượng lớn người cùng tham gia một lúc.
  • Việc gửi, nhận tin của mỗi người đều không bị ảnh hưởng.
• Tạo điều kiện thuận lợi cho việc lưu trữ thông tin.
  • Ví dụ: Thầy, cô giáo giải thích bài học, hướng dẫn làm bài tập từng bước được lưu lại và học sinh có thể xem lại khi cần.
• Góp phần xóa bỏ mặc cảm, giảm nhẹ các rào cản ở bước đầu giao tiếp.
  • Ví dụ: Học sinh bớt nhút nhát hơn khi trao đổi với thầy, cô giáo; người bình thường có thể trao đổi tự nhiên hơn với các lãnh đạo cấp cao, người nổi tiếng.

Nhược điểm của giao tiếp qua không gian mạng

• Dễ bị hiểu nhầm do thiếu ngôn ngữ phi ngôn.
• Khó kiểm soát thông tin và dễ bị lừa đảo.
• Có thể gây nghiện và ảnh hưởng đến cuộc sống thực.
• Giao tiếp qua không gian mạng có thể bị gián đoạn do đường truyền Internet.
• Dành quá nhiều thời gian trên không gian mạng để giao lưu dẫn đến ít trải nghiệm cuộc sống thực, ngây ngô trong giao tiếp, khó hòa nhập với cộng đồng.

Ví dụ về ứng xử nhân văn trên không gian mạng

• Không mạo danh, giả làm người khác với bất kì mục đích gì, kể cả là vui đùa, giải trí.
• Không tiếp tay cho kẻ bắt nạt, quấy rối trên không gian mạng, không tham gia phát tán những nội dung có tính bắt nạt, quấy rối.
• Sử dụng mạng xã hội để lan tỏa những thông điệp tích cực, chia sẻ kiến thức hữu ích, giúp đỡ người khác.
• Suy nghĩ kỹ trước khi đăng tải thông tin lên mạng xã hội, tránh chia sẻ thông tin cá nhân quan trọng.

Cách thể hiện tính nhân văn trong thế giới ảo

• Sử dụng ngôn ngữ lịch sự, phù hợp với văn hóa và đạo đức xã hội.
• Tránh chia sẻ thông tin sai lệch, gây hiểu lầm hoặc xúc phạm người khác.
• Tôn trọng ý kiến của người khác, dù khác biệt với chính kiến của mình.
• Không cổ vũ, chia sẻ và lan truyền thông tin xấu, độc hại.

Hoạt động luyện tập

• HS thảo luận và trả lời các câu hỏi trong phần luyện tập SGK trang 34.
• GV hướng dẫn và theo dõi HS thực hiện các bài tập.