Gesteentevervorming en spanningsregimes
44 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende opties beschrijft het best elastische vervorming van gesteenten?

  • Een verandering waarbij het gesteente plastisch vervormt en plooit.
  • Een permanente verandering waarbij het gesteente breekt.
  • Een verandering in de chemische samenstelling van het gesteente.
  • Een tijdelijke verandering die verdwijnt wanneer de spanning wordt weggenomen. (correct)

    • Brosse vervorming van gesteenten resulteert in plooien.

    False

    Noem de drie spanningsregimes die een rol spelen bij de vervorming van gesteenten.

    compressie, rek en schuifspanning

    Plastische vervorming is een blijvende vervorming die optreedt zonder te ______.

    <p>breken</p> Signup and view all the answers

    Combineer de termen met hun beschrijving:

    <p>Brosse vervorming = Leidt tot breuken en scheuren in gesteente Plastische vervorming = Leidt tot plooien in het gesteente Elastische vervorming = Tijdelijke vormverandering Spanning = Kracht die op gesteente werkt</p> Signup and view all the answers

    Wat is de belangrijkste parameter om gesteenten plastisch te vervormen (te plooien)?

    <p>Hoge temperatuur en continue druk over een lange tijd.</p> Signup and view all the answers

    Alle gesteenten vervormen op dezelfde manier onder identieke omstandigheden.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er met een gesteente als de spanning (stress) de kritische waarde overschrijdt?

    <p>Het gesteente breekt of plooit permanent</p> Signup and view all the answers

    Welk van de volgende gesteenten is een voorbeeld van een 'competent' gesteente bij lage drukken en temperaturen?

    <p>Kwartsiet</p> Signup and view all the answers

    Bij toenemende diepte en druk wordt een gesteente altijd sterker en kan het meer spanning opnemen.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    De overgang van voornamelijk brosse naar plastische vervorming is al op zo'n ______ km diepte in de korst onder het continent waar te nemen.

    <p>20</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende beschrijft het beste de asthenosfeer?

    <p>Een laag waar gesteente plastisch vervormt en weinig spanning kan opbouwen.</p> Signup and view all the answers

    Waarom is de mogelijkheid tot eenvoudige vervorming in de asthenosfeer essentieel voor platentektoniek?

    <p>Omdat de rigide lithosfeer op de plastische asthenosfeer drijft.</p> Signup and view all the answers

    Combineer het gesteente met zijn dominante vervormingsgedrag in de bovenste korst, bij normale lage temperaturen en drukken:

    <p>Kwartsiet = Brosse vervorming Schalie = Plastische vervorming Kalksteen = Brosse vervorming Graniet = Brosse vervorming Leisteen = Plastische vervorming</p> Signup and view all the answers

    Wat is de primaire reden dat gesteente dieper in de lithosfeer sterkte verliest?

    <p>Toename van de temperatuur</p> Signup and view all the answers

    Wat is de definitie van een antiforme plooi?

    <p>Een plooi met de bolle kant naar boven gericht.</p> Signup and view all the answers

    In een anticline bevinden de jongste lagen zich in het centrum van de plooi.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Olivijn is minder sterk dan kwarts en vervormt daarom makkelijker plastisch.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat is een assenvlak van een plooi?

    <p>Het vlak dat de plooiassen van de opeenvolgende lagen verbindt.</p> Signup and view all the answers

    Een plooi is ______ wanneer het assenvlak een spiegelvlak tussen de flanken is.

    <p>symmetrisch</p> Signup and view all the answers

    Match de volgende plooibeschrijvingen met hun juiste definitie.

    <p>Anticline = Plooi met de oudste lagen in het centrum. Syncline = Plooi met de jongste lagen in het centrum. Assenvlaksplijting = Splijting parallel aan het assenvlak van plooien Overhellende plooi = Plooi waarbij beide flanken in dezelfde richting hellen.</p> Signup and view all the answers

    Wat is het belangrijkste verschil tussen breuken en diaklazen?

    <p>Breuken verplaatsen gesteentepakketten ten opzichte van elkaar, terwijl diaklazen dat niet doen.</p> Signup and view all the answers

    Diaklazen ontstaan door compressiespanning op gesteente.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Welke twee families van spleten vormen diaklazen meestal?

    <p>Parallelle spleten die loodrecht op elkaar staan</p> Signup and view all the answers

    Het open komen van diaklazen gebeurt bij de ______ aan de oppervlakte.

    <p>drukontlasting</p> Signup and view all the answers

    Welke eigenschap van diaklazen wordt handig gebruikt bij de aanwending van natuursteen als bouwsteen?

    <p>Het regelmatig netwerk dat ze vormen.</p> Signup and view all the answers

    Match de volgende elementen met hun kenmerken:

    <p>Breuken = Verplaatsen gesteentepakketten Diaklazen = Vormen een netwerk van spleten zonder zichtbare verplaatsing Druksplijtingsvlakken = Besproken in het hoofdstuk metamorfose Laagvlakken = Besproken in het hoofdstuk sedimentaire gesteenten</p> Signup and view all the answers

    Diaklaasvlakken laten op enkele tientallen meters diepte veel waterindringing toe.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Welke stoffen worden vaak als secundaire neerslag in diaklaasvlakken gevonden?

    <p>Limoniet en calciet</p> Signup and view all the answers

    Welk proces veroorzaakt de neerslag van limoniet?

    <p>Oxidatie van Fe-ionen</p> Signup and view all the answers

    Afschuivingsbreuken ontstaan in een tektonisch regime van compressie.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn slenken?

    <p>Inzakkingstructuren begrensd door afschuivingsbreuken.</p> Signup and view all the answers

    Een opschuivingsbreuk is ______ hellend

    <p>steiler</p> Signup and view all the answers

    Match de volgende breuken met hun beschrijving:

    <p>Afschuivingbreuk = Bovenblok is naar beneden geschoven Opschuivingbreuk = Bovenblok is naar boven geschoven (steil) Overschuivingbreuk = Bovenblok is naar boven geschoven (zwakhellend)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende structuren is GEEN voorbeeld van een slenk?

    <p>Een instortingsgat</p> Signup and view all the answers

    Listrische afschuivingsbreuken zijn vlak.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    In welke richting beweegt het bovenblok bij een opschuivingsbreuk?

    <p>Naar boven</p> Signup and view all the answers

    Welke structuren ontstaan voornamelijk in een compressief tektonisch regime?

    <p>Overschuivingsbreuken en plooien</p> Signup and view all the answers

    Brosse en plastische vervorming zijn totaal verschillende processen en hebben geen overlap.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Hoe worden diepe transversale breuken genoemd die lithosfeerplaten doorsnijden?

    <p>transformbreuken</p> Signup and view all the answers

    De buitenrand van gebergteketens wordt vaak gekenmerkt door zogenaamde 'plooi-en-______ gordels'.

    <p>overschuivings</p> Signup and view all the answers

    Wat is een dip-slip fault?

    <p>Een breuk met een bewegingscomponent in de richting van het breukvlak.</p> Signup and view all the answers

    Wat is de belangrijkste factor die de vorming van plooien veroorzaakt?

    <p>tektonische compressie</p> Signup and view all the answers

    Plooien zijn altijd gemakkelijk in hun geheel te observeren in een ontsluiting.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Gesteentevervorming

    • Gesteenten reageren op spanning in de aardkorst door elastische vervorming (tijdelijk) of permante vervorming (breken of plooien).
    • Drie spanningsregimes bestaan: compressie, rek en schuifspanning.
    • Kritische spanningswaarden leiden tot brosse (breken) of plastische (plooien) vervorming.
    • Plastische vervorming is blijvend, zonder breuk.
    • Experimenteel kan het vervormingsgedrag van gesteenten worden bepaald.
    • Druk en temperatuur nemen toe met de diepte.
    • Gesteenten variëren in sterkte, afhankelijk van de druk, temperatuur en type gesteente.
    • Kompetente gesteenten (bv. kwartsiet, kalksteen, graniet) breken gemakkelijk bij lage druk en temperatuur.
    • Niet-kompetente gesteenten (bv. schalies, leistenen, evaporieten) vervormen plastisch bij lage druk en temperatuur.
    • Kalkstenen en marmers worden plastisch bij hogere druk en temperatuur.
    • Gesteenten hebben verschillende sterkte in de diepte.
    • De sterkte neemt toe met diepte tot aan bepaalde diepte.
    • Dan wordt het gesteente zwakker door plastische vervorming en/of opsmelting.

    Breuken en Diaklazen

    • Breuken en diaklazen zijn discontinuïteitsvlakken in gesteenten.
    • Breuken veroorzaken verschuivingen (faulting) tussen gesteentedelen.
    • Diaklazen zijn spleten die geen verschuivingen veroorzaken.
    • Diaklazen worden gevormd door rekspanning (bv. bij drukontlasting).
    • Diaklazen vormen regelmatig netwerken, vaak loodrecht op elkaar.
    • Diaklazen zijn bruikbaar in steenbouw.
    • Druksplijtingsvlakken, laagvlakken en andere discontinuïteitsvlakken bestaan.

    Plooien

    • Plooien zijn vervormingen van gesteenten als reactie op compressie.
    • Golflengte van plooien varieert van millimeter tot kilometers.
    • Grote plooien moeten reconstrueren uit fragmenten.
    • De geometrische beschrijving omvat de plooiassen, vlakken en flanken.
    • Antiforme plooien (bolle kant omhoog) en synforme plooien (bolle kant omlaag) bestaan.
    • Gesteenten met oudere lagen onderaan en jongere bovenaan worden anticline/syncline genoemd.
    • Relatie tussen plooien en druksplijting; splijting parallel aan plooivlakken.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    H11_cursus PDF - Geologie, Academiejaar 2024-2025

    Description

    Dit quiz richt zich op de mechanismen van gesteentevervorming onder spanning in de aardkorst. Je leert over elastische en plastische vervorming, evenals de verschillende spanningsregimes en de invloed van druk en temperatuur op gesteenten. Test je kennis over de sterkte en het gedrag van gesteenten in verschillende omstandigheden.

    More Like This

    Geology: Weathering and Deformation of Rocks
    40 questions

    Geology: Weathering and Deformation of Rocks

    SuperiorSodium avatar
    SuperiorSodium
    Geology: Stress, Strain, and Deformation
    15 questions

    Geology: Stress, Strain, and Deformation

    TruthfulArtInformel5102 avatar
    TruthfulArtInformel5102
    Rock Stress and Deformation
    15 questions

    Rock Stress and Deformation

    AccomplishedBixbite avatar
    AccomplishedBixbite
    Geology: Stress and Deformation Quiz
    29 questions

    Geology: Stress and Deformation Quiz

    FortuitousDirac6291 avatar
    FortuitousDirac6291
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser