География ғылымының дамуы

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Экспедициялық зерттеулердің басты мақсаты не?

Картографияны дамыту

Тарихи оқиғаларды баяндау

Зерттеу әдістерін жетілдіру

Географиялық нысандарды зерттеу (correct)

Жер бедері, топырақ, климат зерттелетін әдіс қандай?

Экспедициялық зерттеулер (correct)

Фотографиялық әдіс

Бақылау әдісі

Тарихи әдіс

Картаның өлшемін көрсету үшін қолданылатын термин қандай?

Картаны оқу

Шартты белгі

Масштаб (correct)

Географиялық номенклатура

Оқушылардың географиялық нысандарды зерттеуі үшін пайдаланылатын тізім қандай аталады?

Географиялық номенклатура Signup and view all the answers

Глобус географиялық модельдеу нысаны ретінде қандай көрініс береді?

Глобус Signup and view all the answers

Картаны түсіну дегеніміз не?

Картаны оқу және оның шартты белгілерін түсіну Signup and view all the answers

Пландағы қылқанжапырақты орманның шартты белгісі қандай?

Жасыл шырша Signup and view all the answers

Поляр сызығының солтүстігінде орналасқан ең үлкен көл қандай?

Таймыр Signup and view all the answers

Картаны оқу дегеніміз не?

Шартты белгілерді меңгере отырып, табиғаттағы құбылыстарды анықтау Signup and view all the answers

Антикалық кезеңде пайда болған алғашқы географиялық құжаттар неге арналған?

Шаруашылық іс-әрекеттерге Signup and view all the answers

Птолемейдің материалдары негізінде қандай карта пайда болды?

Әлем картасы Signup and view all the answers

Кім алғаш рет айдың әсерімен мұхит суының толысуы мен қайтуын түсіндірді?

Пифей Signup and view all the answers

Фернан Магелланның экспедициясы кезінде қандай нәтижелер дәлелденді?

Дүниежүзін айналып шығу мүмкіндігі Signup and view all the answers

Қазақстанның климаттық аудандастырылуы туралы жұмыс істеген ғалымдар кімдер?

М.Д.Пономарев, В.Н.Барсук Signup and view all the answers

Кім 10 жылдан астам уақыт бойы Орта Азия мен Қазақстанды зерттеген саяхатшы?

Николай Северцов Signup and view all the answers

Кімнің зерттеулері 1856-1857 жылдары Іле өлкесінде жүргізілді?

П.П.Семенов Signup and view all the answers

Христофор Колумб экспедициясы қай түбектен шықты?

Пиреней Signup and view all the answers

Кім «Дүниежүзінің дөңгелек картасы» еңбегін жазды?

Махмұд Қашғари Signup and view all the answers

Study Notes

География ғылымының дамуы

Алғашқы географиялық құжаттар антикалық дәуірде пайда болды.
Птолемейдің еңбектері негізінде 4-ші ғасырда әлем картасы жасалды.
Батыс Еуропа жағалауларында саяхат жасаған және өзінің көргендерін сипаттаған ғалым Пифей.
Пифей алғаш рет айдың мұхит суының толысуы мен қайтуына әсерін сипаттады.
"Дүниежүзінің дөңгелек картасы" атты еңбегінде түркі халықтарының қалалары мен жер бедеріне сипаттама берген ғалым Махмұд Қашғари.
Христофор Колумб экспедициясы Пиреней түбегінен шықты.
Фернан Магеллан 1520 жылдың 28 қарашасында Тынық мұхит суларына кірді.
Дүниежүзін айналып шыққан алғашқы экспедиция басшысы Фернан Магеллан.
Магеллан экспедициясының нәтижесінде Жер шар тәрізді екендігі дәлелденді.
17-ші ғасырда орыс саяхатшылары Сібір арқылы Оңтүстік-шығысқа қарай Орта Азия, Үндістан, Моңғолия, Қытайға саяхат жасады.
П.П.Семенов 1856-1857 жылдары Іле өлкесін зерттеген танымал географ.
П.П.Семенов Тянь-Шань тауына екі рет саяхат жасап, география қоғамына үлес қосты.
Ш.Ш.Уәлихановтың Қашқарияға аттанған саяхатына 160 жыл толды (2016 жыл маусым).
Николай Алексеевич Северцов 10 жылдан астам уақыт бойы Орта Азия мен Қазақстанды зерттеген саяхатшы.
Қазақстанның климаттық жағдайы туралы алғаш рет "Қазақстанның климаттық жағдайы" атты еңбекте жазылған.
М.Д.Пономарев және В.Н.Барсук Қазақстанның климаттық аудандастырылуы туралы жазды.
Географиялық ғылыми-зерттеу орталықтарына мал шаруашылығы саласы қосылды.

Ғылыми зерттеу әдістері

Географиялық нысандар мен табиғи үдерістерді зерттеуге арналған зерттеулерді экспедициялық деп атайды.
Экспедициялық зерттеулер жер бедері, топырақ, карстық құбылыс, климат, өзендер мен көлдер, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі, халық және шаруашылығын зерттейді.
Жердің және онда адамзаттың даму тарихын зерттеу тарихи әдіс арқылы жүргізіледі.
Бақылау әдісі үздіксіз немесе кезеңдік, аудандық және маршруттық, дистанциялық немесе стационарлық болып бөлінеді.
Географиялық модельдеудің көрінісі глобус.

Картография және географиялық деректер қоры

Пландағы нысандардың ара қашықтығының жергілікті жердегі қашықтықтан қанша есе кіші екендігін көрсететін сан масштаб деп аталады.
Шартты белгі планды оқуға арналған "әліппе" болып табылады.
Планда қылқанжапырақты орман жасыл шыршаның шартты белгісімен белгіленеді.

Географиялық номенклатура

Оқушыларға оқып-үйренуге қажетті географиялық нысандардың тізімін географиялық номенклатура деп атайды.
В.П.Максаковский географиялық атауларды мектеп географиясының және география ғылымының арнайы тілі деп атады.
Картаны түсіну картаның түрлерін, шартты белгілерін және қалай қолдану керектігін білуді білдіреді.
Картаны оқу шартты белгілерді меңгеру арқылы, табиғаттағы құбылыстарды, олардың арасындағы қарым-қатынасты және адамның іс-әрекеттерін анықтауды білдіреді.
Картаны білу географиялық курстағы нысандардың пішінін, атауын, салыстырмалы өлшемін, орналасуын жаттау.
Таймыр - Поляр шеңберінің солтүстігінде орналасқан ең үлкен көл.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл викторина география ғылымының дамуы мен маңызды тарихи тұлғаларын қамтиды. Антикалық дәуірдегі географиялық құжаттардан бастап, Магеллан экспедициясына дейінгі кезеңдер туралы мәліметтер беріледі. Сондай-ақ, географиялық карталар мен саяхатшылардың еңбектері туралы да айтылады.