Podcast
Podcast
Podcast
Something went wrong
Questions and Answers
Questions and Answers
Ile lat temu pojawili się Neandertalczycy?
Ile lat temu pojawili się Neandertalczycy?
- 200 000 lat temu
- 500 000 lat temu
- 300 000 lat temu
- 400 000 lat temu (correct)
Jakie morze dominowało w okresie Morza Yoldiowego?
Jakie morze dominowało w okresie Morza Yoldiowego?
- Morze Bałtyckie (correct)
- Morze Czarne
- Morze Północne
- Ocean Spokojny
Co spowodowało obniżenie zasolenia Bałtyku współczesnego?
Co spowodowało obniżenie zasolenia Bałtyku współczesnego?
- Zwiększony dopływ wód oceanicznych
- Ponowne podnoszenie się dna w cieśninach duńskich (correct)
- Zamknięcie połączenia z Morzem Północnym
- Wzrost poziomu mórz
Jakie zjawisko powoduje obrywanie materiału skalnego od stromych powierzchni stoków?
Jakie zjawisko powoduje obrywanie materiału skalnego od stromych powierzchni stoków?
Jakie wybrzeża powstały w wyniku zalania równoległych do wybrzeża pasm górskich?
Jakie wybrzeża powstały w wyniku zalania równoległych do wybrzeża pasm górskich?
Które wybrzeża powstają na skutek zalania prostopadłych do wybrzeża pasm górskich?
Które wybrzeża powstają na skutek zalania prostopadłych do wybrzeża pasm górskich?
Jak nazywa się zatoka, która powstaje w wyniku wynurzenia się podwodnych wałów plażowych?
Jak nazywa się zatoka, która powstaje w wyniku wynurzenia się podwodnych wałów plażowych?
Jakie cechy charakteryzują namorzyny w strefie ciepłej?
Jakie cechy charakteryzują namorzyny w strefie ciepłej?
Jakie pochodzenie ma Morze Mya, które znamy dzisiaj?
Jakie pochodzenie ma Morze Mya, które znamy dzisiaj?
Czym jest spełzywanie?
Czym jest spełzywanie?
Która z wymienionych cech charakteryzuje koralowe rafy morskie?
Która z wymienionych cech charakteryzuje koralowe rafy morskie?
Jakie organizmy najprawdopodobniej znajdują się w jaskini Cueva de Villa Luz?
Jakie organizmy najprawdopodobniej znajdują się w jaskini Cueva de Villa Luz?
Jaki składnik chemiczny wydzielają bakterie Aciditheobacillus jako produkt uboczny swojej działalności?
Jaki składnik chemiczny wydzielają bakterie Aciditheobacillus jako produkt uboczny swojej działalności?
Jakie znaczenie ma pH strumieni w Cueva de Villa Luz?
Jakie znaczenie ma pH strumieni w Cueva de Villa Luz?
Która kraina zoogeograficzna nie występuje w Arktogei?
Która kraina zoogeograficzna nie występuje w Arktogei?
Które z poniższych zwierząt nie występuje w krainie palearktycznej?
Które z poniższych zwierząt nie występuje w krainie palearktycznej?
Jakie zwierzęta są charakterystyczne dla krainy madagaskarskiej?
Jakie zwierzęta są charakterystyczne dla krainy madagaskarskiej?
Która kraina nie zawiera koniowatych i jeleni?
Która kraina nie zawiera koniowatych i jeleni?
Jakie organizmy są nazywane autotrofami?
Jakie organizmy są nazywane autotrofami?
Jak chemosynteza różni się od fotosyntezy?
Jak chemosynteza różni się od fotosyntezy?
Które zwierzęta są charakterystyczne dla krainy nearktycznej?
Które zwierzęta są charakterystyczne dla krainy nearktycznej?
Jakie procesy metaboliczne są związane z organizmami heterotroficznymi?
Jakie procesy metaboliczne są związane z organizmami heterotroficznymi?
Jaki efekt ma oddychanie anaerobowe na atmosferę?
Jaki efekt ma oddychanie anaerobowe na atmosferę?
Które ze zwierząt NIE występuje w krainie australijskiej?
Które ze zwierząt NIE występuje w krainie australijskiej?
Co charakteryzuje cechy addytywne elementów systemu?
Co charakteryzuje cechy addytywne elementów systemu?
Jakie aspekty obejmuje struktura porządkująca systemu?
Jakie aspekty obejmuje struktura porządkująca systemu?
Który z poniższych składników geosystemu jest określany jako inercyjny?
Który z poniższych składników geosystemu jest określany jako inercyjny?
Jakie są potencjały samoregulacyjno-odpornościowe krajobrazu?
Jakie są potencjały samoregulacyjno-odpornościowe krajobrazu?
Które usługi ekosystemowe są związane z regulacją klimatu?
Które usługi ekosystemowe są związane z regulacją klimatu?
Jakie są przykłady potencjałów percepcyjno-behawioralnych krajobrazu?
Jakie są przykłady potencjałów percepcyjno-behawioralnych krajobrazu?
Jaka jest rola struktury organizującej w systemie?
Jaka jest rola struktury organizującej w systemie?
Jakie są świadczenia kulturowe w kontekście usług ekosystemowych?
Jakie są świadczenia kulturowe w kontekście usług ekosystemowych?
Jakie trzy wymiary złożoności charakteryzują system krajobrazowy?
Jakie trzy wymiary złożoności charakteryzują system krajobrazowy?
Co oznacza otwartość termodynamiczna w kontekście systemu krajobrazowego?
Co oznacza otwartość termodynamiczna w kontekście systemu krajobrazowego?
Jak wpływa całościowość na system krajobrazowy?
Jak wpływa całościowość na system krajobrazowy?
Dlaczego organizacja systemu jest istotna dla jego stabilności?
Dlaczego organizacja systemu jest istotna dla jego stabilności?
Jaką rolę pełni negentropijność w systemie krajobrazowym?
Jaką rolę pełni negentropijność w systemie krajobrazowym?
Jak zmniejsza się całościowość w systemach roślinnych?
Jak zmniejsza się całościowość w systemach roślinnych?
Jakie elementy i funkcje systemu krajobrazowego są związane z organizacją systemu?
Jakie elementy i funkcje systemu krajobrazowego są związane z organizacją systemu?
Jakie procesy mogą prowadzić do wzrostu negentropijności w systemie krajobrazowym?
Jakie procesy mogą prowadzić do wzrostu negentropijności w systemie krajobrazowym?
Co oznacza probabilistyczność systemu?
Co oznacza probabilistyczność systemu?
Co charakteryzuje hierarchiczność systemu?
Co charakteryzuje hierarchiczność systemu?
Jakie są różnice między sprzężeniem prostym a zwrotnym?
Jakie są różnice między sprzężeniem prostym a zwrotnym?
Co to jest homeostaza w kontekście systemów?
Co to jest homeostaza w kontekście systemów?
Jakie elementy wchodzą w skład metryk krajobrazowych?
Jakie elementy wchodzą w skład metryk krajobrazowych?
Co oznacza adaptacja w kontekście systemów?
Co oznacza adaptacja w kontekście systemów?
Jakie aspekty obejmuje konfiguracja krajobrazu?
Jakie aspekty obejmuje konfiguracja krajobrazu?
Które z poniższych jest właściwym miernikiem kompozycji krajobrazu?
Które z poniższych jest właściwym miernikiem kompozycji krajobrazu?
Questions and Answers
Something went wrong
Flashcards
Flashcards
Wiek Ziemi
Wiek Ziemi
Ziemia ma około 4,6 miliarda lat.
Neandertalczycy
Neandertalczycy
Neandertalczycy pojawili się około 400 000 lat temu.
Morze Yoldiowe
Morze Yoldiowe
Morze Yoldiowe istniało 10-9 tysięcy lat temu, powstało po ustąpieniu lodowca.
Bałtyk współczesny
Bałtyk współczesny
Signup and view all the flashcards
Obrywanie
Obrywanie
Signup and view all the flashcards
Spłynie
Spłynie
Signup and view all the flashcards
Wybrzeża dalmatyńskie
Wybrzeża dalmatyńskie
Signup and view all the flashcards
Mierzejowe wybrzeża
Mierzejowe wybrzeża
Signup and view all the flashcards
Endemiczne formy życia
Endemiczne formy życia
Signup and view all the flashcards
Kraina orientalna
Kraina orientalna
Signup and view all the flashcards
Kraina nearktyczna
Kraina nearktyczna
Signup and view all the flashcards
Chemosynteza
Chemosynteza
Signup and view all the flashcards
Biomasa
Biomasa
Signup and view all the flashcards
Oddychanie aerobowe
Oddychanie aerobowe
Signup and view all the flashcards
Oddychanie anaerobowe
Oddychanie anaerobowe
Signup and view all the flashcards
Kraina neotropikalna
Kraina neotropikalna
Signup and view all the flashcards
Laguny
Laguny
Signup and view all the flashcards
Namorzyny
Namorzyny
Signup and view all the flashcards
Rafy koralowe
Rafy koralowe
Signup and view all the flashcards
Czynniki glebotwórcze
Czynniki glebotwórcze
Signup and view all the flashcards
Cueva de Villa Luz
Cueva de Villa Luz
Signup and view all the flashcards
Arktogea
Arktogea
Signup and view all the flashcards
Kraina etiopska
Kraina etiopska
Signup and view all the flashcards
Snotyty
Snotyty
Signup and view all the flashcards
Cechy addytywne
Cechy addytywne
Signup and view all the flashcards
Cechy konstytutywne
Cechy konstytutywne
Signup and view all the flashcards
Struktura porządkująca
Struktura porządkująca
Signup and view all the flashcards
Struktura organizująca
Struktura organizująca
Signup and view all the flashcards
Potencjały samoregulacyjne
Potencjały samoregulacyjne
Signup and view all the flashcards
Usługi ekosystemowe
Usługi ekosystemowe
Signup and view all the flashcards
Usługi zaopatrzeniowe
Usługi zaopatrzeniowe
Signup and view all the flashcards
Usługi regulacyjne
Usługi regulacyjne
Signup and view all the flashcards
Probabilistyczność systemu
Probabilistyczność systemu
Signup and view all the flashcards
Hierarchiczność systemu
Hierarchiczność systemu
Signup and view all the flashcards
Sprzężenie
Sprzężenie
Signup and view all the flashcards
Homeostaza
Homeostaza
Signup and view all the flashcards
Adaptacja
Adaptacja
Signup and view all the flashcards
Konfiguracja krajobrazu
Konfiguracja krajobrazu
Signup and view all the flashcards
Kompozycja krajobrazu
Kompozycja krajobrazu
Signup and view all the flashcards
Metryki krajobrazowe
Metryki krajobrazowe
Signup and view all the flashcards
Wymiary złożoności systemu
Wymiary złożoności systemu
Signup and view all the flashcards
Otwartość termodynamiczna
Otwartość termodynamiczna
Signup and view all the flashcards
Negentropijność
Negentropijność
Signup and view all the flashcards
Całościowość
Całościowość
Signup and view all the flashcards
System koherentny
System koherentny
Signup and view all the flashcards
Organizacja systemu
Organizacja systemu
Signup and view all the flashcards
Hierarchia systemów
Hierarchia systemów
Signup and view all the flashcards
Funkcjonalność systemu
Funkcjonalność systemu
Signup and view all the flashcards
Flashcards
Something went wrong
Study Notes
Study Notes
Zagadnienia egzaminacyjne (prawdopodobne)
- Wiek Ziemi: Około 4,6 miliardów lat.
- Neandertalczycy: Pojawili się około 400 000 lat temu.
- Etapy rozwoju Morza Bałtyckiego:
- Morze Yoldiowe (10-9 tys. lat temu): Cofanie się lodowca doprowadziło do utworzenia pomostu lądowego oddzielającego Bałtyk od oceanu. Po przełamaniu pomostu, słona woda oceaniczna zaczęła napływać, przekształcając jezioro w morze. Nazwa pochodzi od dominującego małża Yoldia arctica.
- Współczesne Morze Bałtyckie (od ok. 4 tys. lat temu): Podnoszenie się dna w cieśninach duńskich osłabiło dopływ wód oceanicznych z Morza Północnego, co obniżyło zasolenie. Powstało słonawe morze, znane jako Morze Mya, nazwane od małża Mya arenaria.
Wysokie wybrzeża morskie
- Dalmatyńskie: Powstają w wyniku zalania równoległych do wybrzeża pasm górskich, tworząc wyspy i cieśniny (np. wybrzeża Chorwacji).
- Riasowe: Powstałe w wyniku zalania prostopadłych do wybrzeża pasm górskich (np. wybrzeża Irlandii, Portugalii, Francji).
- Fiordowe: Zalane przez morze doliny polodowcowe (np. wybrzeża Norwegii).
- Szkerowe: Zalane przez wody morskie, wygładzone przez lodowiec wysepki (np. wybrzeża Finlandii, Norwegii).
- Lemanowe: Powstałe w wyniku odcięcia ujścia lejkowatego rzeki mierzeją (np. wybrzeża Morza Czarnego).
- Klifowe: Powstałe w wyniku niszczenia przez fale wyżynnych obszarów (np. wybrzeża Morza Bałtyckiego, Chorwacji).
Niskie wybrzeża morskie
- Mierzejowe: Powstają, gdy materiał transportowany przez wodę osadza się w postaci półwyspów, stopniowo zamykając zatoki (np. Półwysep Helski).
- Lagunowe: Powstają w płytkich zatokach, gdy podwodne wały plażowe wynurzają się, odcinając zatokę od morza (np. Zatoka Wenecka).
- Namorzynowe: Powstają w strefie ciepłej, gdzie rosną słonolubne lasy namorzynowe, które odsłaniają korzenie podczas odpływu (np. Zatoka Bengalska, Morze Południowochińskie).
- Koralowe/Rafowe: Oddzielone od pełnego morza barierą zbudowaną z raf koralowych (np. Wyspy Karaibskie, Oceania, Wielka Rafa Koralowa).
Czynniki glebotwórcze (wg. Hansa Jennego)
- G = f(O,K,W,R,S,T,C)
- O – organizmy żywe
- K – klimat
- W – woda
- R – rzeźba terenu
- S – skała macierzysta
- T – czas
- C – człowiek
Krainy zoogeograficzne
- Królestwo Arktogeja: obejmujące Europę, północną Afrykę i Azję.
- Królestwo Notogeja: Australia, Tasmania, Moluki, Nowa Gwinea, Nowa Zelandia.
- Królestwo Neogea: obejmuje Amerykę Południową i środkowy Meksyk.
- Królestwo Antarktyda: Antarktyda.
Chemosynteza
- Zachodzi w ekosystemach źródeł hydrotermalnych, gdzie brak jest energii słonecznej, ale występuje H2S.
- Występują organizmy samożywne, które wykorzystują energię z reakcji chemicznych.
Dwa rodzaje cech elementów i podsystemów
- Addytywne: cechy elementów są sumą cech elementów.
- Konstytutywne: cechy zespołu zależą od relacji między elementami (a nie tylko od cech samych elementów).
Usługi ekosystemowe (Solon)
- Zaopatrzeniowe: zasoby (żywność, woda, surowce), leki.
- Regulacyjne: klimat, cykl substancji odżywczych, wody, regulacja liczebności, zapobieganie powodziom.
- Wspomagające: produkcja pierwotna, zapylanie.
- Kulturowe: rekreacyjne, kulturalne i duchowe korzyści.
Właściwości systemu krajobrazowego
- Otwartość termodynamiczna: wymiana materii i energii ze środowiskiem.
- Całościowość: wzajemne powiązanie elementów.
- Organizacja: uporządkowanie elementów i funkcji.
- Probabilistyczność: przewidywanie stanu w oparciu o stan pierwotny.
- Hierarchiczność: poziomy organizacji.
Metryki krajobrazowe
- Konfiguracja krajobrazu: rozmieszczenie i relacje między płacami.
- Kompozycja krajobrazu: zróżnicowanie typów płatów (nie ich rozmieszczenie).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Study Notes
Something went wrong
