Genetiğe Giriş
52 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Canlılar, döllenmiş yumurta hücresinin nasıl oluşur?

Döllenmiş yumurta hücresinin bölünerek çoğalmasından oluşur.

Bir hücre gelişmesinin sonunda ne oluşur?

Kendi türünün özelliklerini taşıyan yeni bir canlı oluşur.

Yeni oluşan canlı atalarına benzerlik göstermez.

False

Bireyin atalarından aldığı hücrelerin taşıdığı bilgiyi sonraki nesile aktarmasına ne denir?

<p>Kalıtım</p> Signup and view all the answers

Genetik bilgileri taşıyan kalıtım birimine ne denir?

<p>Gen</p> Signup and view all the answers

Tipik bir hücrede sadece birkaç gen bulunur.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Genetik bilgi nerde kodlanmıştır?

<p>DNA</p> Signup and view all the answers

Genetik, biyolojinin hangi alanlarıyla ilgilenir?

<p>Kalıtım ve varyasyon (çeşitlilik)</p> Signup and view all the answers

Genetik, hangi çalışmalar kapsar?

<p>Hücreler, bireyler, onların oluşturduğu nesil ve popülasyonlar</p> Signup and view all the answers

Genetik neyi araştırır?

<p>Kalıtılan varyasyonlar ve tiplerini</p> Signup and view all the answers

Genetik bilimi hangi bilim dallarına ışık tutmaktadır?

<p>Tıp ve biyoloji başta olmak üzere, bu bilimlerin alt disiplinlerine (Antropoloji, biyokimya, fizyoloji, ekoloji vb.)</p> Signup and view all the answers

Genetik sadece teorik bir bilimdir.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Genetik bilimi hangi alanlarda pratik uygulama alanı bulmaktadır?

<p>Hastalıkların anlaşılması ve yönlendirilmesinde ve tarım alanında</p> Signup and view all the answers

Genetiğe ilişkin temel bilimsel bulgular ne zaman elde edilmeye başlanmıştır?

<ol start="19"> <li>yüzyılda</li> </ol> Signup and view all the answers

Canlı organizmaların fiziksel temelleri ne zaman anlaşılmaya ve birbirleriyle ilişkileri aydınlatılmaya başlanmıştır?

<ol start="20"> <li>yüzyılda</li> </ol> Signup and view all the answers

Gregor Mendel hangi alanda çalışmıştır?

<p>Biyoloji</p> Signup and view all the answers

Gregor Mendel hangi bitki üzerinde deney yapmıştır?

<p>Gregor Mendel bezelyeler üzerinde yaptığı deneylerle kalıtım kurallarını keşfetmiştir.</p> Signup and view all the answers

Mendel'in öne sürdüğü ilkeler, 20. yüzyılın başlarında yapılan deneylerle doğrulanmamıştır.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Miescher ne zaman nükleik asitlerin kimyasal yapısını keşfetmiştir?

<p>1871</p> Signup and view all the answers

Walter Flemming ne zaman hücre bölünmesinde kromozomların hareketini gözlemlemiştir?

<p>1882</p> Signup and view all the answers

Wilhelm Waldeyer ne zaman "Kromozom" terimini kullanmıştır?

<p>Waldeyer, kalıtsal materyali taşıyan yapıları tanımlamak için &quot;kromozom&quot; terimini kullanmıştır.</p> Signup and view all the answers

Kalıtsal fenotipik özelliklerin temel ünitesi GEN tanımı ne zaman yapılmıştır?

<p>1909</p> Signup and view all the answers

DNA'nın genetik materyal olduğu ne zaman kanıtlanmıştır?

<p>1944</p> Signup and view all the answers

DNA'nın yapısı ne zaman çözülmüştür?

<p>1953</p> Signup and view all the answers

Koyun Dolly ne zaman kopyalanmıştır?

<p>1996</p> Signup and view all the answers

Koyun Dolly hangi hücrenin kopyalanmasıyla oluşturulmuştur?

<p>Somatik hücre</p> Signup and view all the answers

Ian Wilmut, Dolly'nin kopyalanmasında hangi hücreleri birleştirmiştir?

<p>Meme hücresi çekirdeği ve yumurta hücresi</p> Signup and view all the answers

İnsanların hastalıklarını çalışmak için klonlanan hayvanlar hangi amaçla kullanılır?

<p>Model</p> Signup and view all the answers

Genetik alanında ilerlemelerin sağlanmasında hangi teknikler etkili olmuştur?

<p>Seçici ıslah ve hibritleme</p> Signup and view all the answers

ABD'de gelişen genetik suşların kullanımı ile ne kadar ürün artışı yaşanmıştır?

<p>Üç misli</p> Signup and view all the answers

Meksika'da mısırın protein içeriğinde ve miktarında önemli azalma sağlanmıştır.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Norman Borlaug'un başında bulunduğu grup hangi ülkeye buğday üretimine katkıda bulunmuştur?

<p>Meksika</p> Signup and view all the answers

Norman Borlaug hangi ödüle layık görülmüştür?

<p>Nobel Barış Ödülü</p> Signup and view all the answers

Genetik ıslah sonucunda tavuklar nasıl üretilmiştir?

<p>Daha çabuk büyüyen, eti daha kaliteli, daha büyük ve çok sayıda yumurta veren</p> Signup and view all the answers

Domuz ve ineklerde yapay döllenme ile üretimde azalma sağlanmıştır.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Üstün genetik özelliklere sahip tek bir erkek hayvandan alınan spermler ile dünyanın bütün bölgelerindeki kaç dişi hayvan döllenebilmektedir?

<p>Binlerce</p> Signup and view all the answers

Tek bir mutasyon ya da özgül kromozom anomalilerinden kaynaklanan genetik hastalıklara bir örnek veriniz.

<p>Orak hücre anemisi</p> Signup and view all the answers

Kistik fibrozis, genetik bir hastalık değildir.

<p>False</p> Signup and view all the answers

İmmünogenetik alanında hangi ilerlemeler kaydedilmiştir?

<p>Uyumlu organ nakilleri olası hale gelmiştir.</p> Signup and view all the answers

Organ nakillerinde bağışıklık sisteminin baskılanması için hangi ilaçlar kullanılır?

<p>Baskılayıcı ilaçlar</p> Signup and view all the answers

Kanser, hangi hücre düzeyinde genetik bir hastalıktır?

<p>Somatik hücre</p> Signup and view all the answers

Kanserlerin, genetik değişime uğramış somatik hücrelerden oluşmadığı düşünülmektedir.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Kanser hücrelerinde meydana gelen genetik değişimlerin bilinmesi, tanı ve tedavi için bilgi vermez.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Kanser hücrelerinde meydana gelen genetik değişimler kalıtımla sonraki kuşaklara aktarılmaz.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Rekombinant DNA teknolojisi hangi önemli molekülün üretilmesini sağlamıştır?

<p>İnsülin</p> Signup and view all the answers

Ökaryotik organizmalarda kalıtım materyalini içeren bölgeye ne denir?

<p>Çekirdek</p> Signup and view all the answers

Prokaryotlarda genetik materyal nerede bulunur?

<p>Nükleoit adlı bölgede</p> Signup and view all the answers

Virüslerde genetik materyal nerde yer alır?

<p>Kılıf proteini</p> Signup and view all the answers

Genetik bilgiyi depolayan molekül nedir?

<p>DNA</p> Signup and view all the answers

Sadece ökaryotlarda DNA bulunur.

<p>False</p> Signup and view all the answers

Tüm virüslerde DNA bulunur.

<p>False</p> Signup and view all the answers

DNA'nın açılımı nedir?

<p>Deoksiribonükleik asit</p> Signup and view all the answers

Study Notes

Genetiğe Giriş

  • Canlılar, döllenmiş yumurta hücresinin bölünmesiyle çoğalır.
  • Bu gelişmenin sonunda, türünün özelliklerine sahip yeni bir canlı oluşur.
  • Canlılar atalarına benzerlik gösterir.

Kalıtım

  • Bireyin atalarından aldığı hücrelerin bilgisinin sonraki nesle aktarılmasına kalıtım denir.
  • Genetik bilgileri taşıyan birime gen denir.
  • Tipik bir hücre binlerce gene sahiptir.
  • Genetik bilgi DNA üzerinde kodlanır.

Genetik Nedir?

  • Biyolojinin kalıtım ve çeşitlilik (varyasyon) ile ilgilenen dalıdır.
  • Hücreleri, bireyleri, nesilleri ve popülasyonları inceler.
  • Kalıtım varyasyonlarını ve tiplerini araştırır.

Genetik Bilimi

  • Tıp, biyoloji ve ilgili alt disiplinlerde (antropoloji, biyokimya, fizyoloji, ekoloji vb.) önemli rol oynar.
  • Hastalıkların anlaşılması ve yönetilmesinde ve tarımda geniş uygulama alanına sahiptir.

Genetiğin Tarihi

  • Temel bilimsel bulgular 19. yüzyılda başlamıştır.
    1. yüzyılda canlı organizmaların fiziksel yapıları ve etkileşimleri anlaşılmaya başlanmıştır.

Gregor Mendel (1822-1884)

  • Avusturyalı bilim insanı ve rahip.
  • Kalıtım kanunlarının mucidi olarak bilinir.
  • Bezelye bitkileriyle yaptığı deneylerle, özelliklerin kalıtım yoluyla sonraki kuşaklara aktarıldığını ortaya koymuştur.
  • Kalıtım ilkeleri 20. yüzyılda yapılan deneylerle doğrulanmıştır.

Miescher (1871)

  • Nükleik asitlerin kimyasal yapısını araştırmıştır.

Walter Flemming (1882)

  • Hücre bölünmesindeki kromozom hareketini incelemiştir.

Wilhelm Waldeyer (1888)

  • "Kromozom" terimini kullanmaya başlamıştır.

Johannsen (1909)

  • Kalıtsal fenotipik özelliklerin temel ünitesi olan geni tanımlamıştır.

Avery, McLeod ve McCarty (1944)

  • DNA'nın genetik materyal olduğunu göstermişlerdir.

Watson, Crick, Franklin ve Wilkins (1953)

  • DNA'nın yapısını keşfetmişlerdir.

Koyun Dolly (1996)

  • İlk defa bir yetişkinin somatik hücresinden klonlanarak koyun elde edilmiştir.

Wilmut'un Amacı

  • Klonlanmış hayvanları insan hastalıklarını araştırmak için model olarak kullanmak.
  • İnsanlar için yararlı tedavi edici ilaçlar üretmek.

Tarımda Genetik İlerlemeler

  • Seçici ıslah ve hibritleme teknikleri önemli gelişmelere yol açmıştır.
  • Tahılların (arpa, fasulye, mısır, yulaf, pirinç, çavdar, buğday) besinsel nitelikleri ve miktarı artmıştır.

ABD ve Meksika'da Mısır'da Genetik İlerlemeler

  • ABD'de geliştirilen genetik suşların kullanımıyla dönüm başına ürün miktarında üç kat artış sağlanmıştır.
  • Meksika'daki mısırın protein içeriği ve miktarı önemli oranda artmıştır.

Norman Borlaug (1970)

  • Nobel Barış Ödülü sahibi.
  • Az gelişmiş ülkelerin buğday üretimini artıran buğday varyetelerini geliştirmiştir (Yeşil Devrim).

Çiftlik Hayvanlarında Genetik İlerlemeler

  • Daha hızlı büyüyen ve yumurta veren tavuklar üretilmiştir.
  • Domuz ve ineklerde yapay döllenme yöntemi ile üretimde artış sağlanmıştır.
  • Üstün genetik özelliklere sahip erkek hayvanların spermleri, dünyanın birçok bölgesindeki dişi hayvanların döllenmesinde kullanılmıştır.

Tıpta Genetik İlerlemeler

  • Tek bir genin mutasyonundan ya da kromozomal anormalliklerden kaynaklanan bir çok genetik hastalık keşfedilmiştir. (Örnekler: orak hücre anemisi, eritroblastozis fetalis, kistik fibrozis, hemofili, kas distrofisi, Tay-Sachs hastalığı, Down sendromu vb.)

İmmünogenetikteki İlerlemeler

  • Uyumlu organ nakilleri olası hale gelmiştir.
  • Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanımıyla organ nakillerinin sayısı artmıştır.

Kanser ve Genetik

  • Kanser, somatik hücrelerde meydana gelen genetik bir hastalıktır.
  • Kanser hücrelerindeki genetik değişimler, tanı ve tedavi için bilgi sağlayabilir.
  • Bazı durumlarda, bu genetik değişimler sonraki nesillere aktarılabilir.

Rekombinant DNA Teknolojisi

  • İnsülin, kan pıhtılaştırıcı faktörler, büyüme hormonu ve interferon gibi çok sayıda önemli molekülün üretilmesini sağlar.

Türkiye'nin Genetik Bilimi (Şaka)

  • Babayı kızdıran çocuklar anneye, anneleri kızdıran çocuklar babaya çeker.

Hücredeki Kalıtım Merkezi

  • Ökaryotik hücrelerde: Çekirdek
  • Prokaryotik hücrelerde: Nükleoit
  • Virüslerde: Kılıf proteini

Genetik Materyal

  • Genetik bilgiyi depolayan molekül: DNA'dır.
  • Ökaryotik ve prokaryotik hücrelerde DNA bulunur.
  • Bazı virüslerde DNA, bazılarında RNA bulunur.

DNA ve RNA

  • DNA: Deoksiribonükleik asit
  • RNA: Ribonükleik asit

DNA'nın Organizasyonu

  • DNA çift sarmal şeklinde organize olmuştur.
  • Bazı virüslerde tek iplikli yapı gösterir.
  • DNA'da bulunan kalıtım birimleri gen olarak adlandırılır.
  • Genler, kromozomların alt birimleridir.

Gen Nedir?

  • Kalıtımın işlevsel birimidir.
  • Kimyasal olarak, DNA ve RNA yapı taşları olan nükleotitlerin dizisidir.
  • Kopyalanabilir, ifade edilebilir, mutasyona uğrayabilir ve bilgiyi depolayabilir.

Kromozom Nedir?

  • Genlerin düzenlendiği uzun DNA molekülleridir.
  • Virüs ve bakterilerde halkasal yapıdadır.
  • Ökaryotlarda doğrusal yapıdadır ve birden fazla kromozoma sahiptir.
  • Ökaryotik kromozomlar gen olmayan bölgeler içerir.

Kromozomların Görünürlüğü

  • Virüs ve bakterilerde elektron mikroskobu, ökaryotik hücrelerde mitoz veya mayoz bölünme sırasında ışık mikroskobu kullanılarak görülebilir.
  • Bölünme sırasında karakteristik bir şekilde kısa ve kalın görünürler.

Bir Organizmadaki Kromozom Sayısı

  • Ökaryotik organizmaların çoğu diploidi (2n) sayıda kromozoma sahiptir.
  • İnsanlarda diploit sayı 46'dır.
  • Kromozomlar çiftler halindedir (homolog kromozomlar): Birbirinin aynısıdır ve aynı dizilimdeki genleri içerirler.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Bu quiz, genetik biliminin temel kavramlarını ve kalıtım süreçlerini açıklamaktadır. Genetik, canlıların nasıl çoğaldığını ve atalarından nasıl özellikler aldığını inceler. Temel genetik bilgileri ve tarihi üzerinde durarak, genetik biliminin tıptaki ve biyolojideki önemini vurgular.

More Like This

Genetics and Inheritance
10 questions
Genética: Herencia y Variación
5 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser