Gelişimin 2. Haftası: Embriyonik Disk Oluşumu

Gelişimin 2. Haftası: Bilaminar Embriyonik Disk ve Koryonik Kese Oluşumu

• İmplantasyon 2. haftada tamamlanır.
• İmplantasyon sırasında iç hücre kitlesi (Embriyoblast) 2 tabakalı embriyonik diski oluşturur.
• Hipoblast ve Epiblast tabakalarından tüm doku ve organların gelişeceği germ yaprakları gelişir.
• 2. haftada ekstraembriyonik yapılardan Amnion, Vitellus ve Koryonik kese ile Bağlantı Sapı gelişir.
• Blastokistin implantasyonu 1. haftanın sonunda başlar ve 2. haftanın sonunda tamamlanır.
• Blastosist embriyonik kutuptan (iç hücre kitlesi tarafında) implante olur.
• Trofoblastlar iki tabakaya ayrılır (Sitotrofoblast ve Sinsityotrofoblast). Sinsityotrofoblastlar uterus endometrium stromasına invaze olur.
• Blastosist endometriuma gömülür. Sitotrofoblast tek çekirdekli ve mitotik özellikler taşır, sinsityotrofoblast ise çok çekirdeklidir ve hücre sınırları kaynaşmıştır.
• Sinsityotrofoblastlar sitotrofoblastların proliferasyonu ile gelişirler.
• İmplantasyon alanındaki uterusun stromal hücreleri glikojen, lipid ile dolu ve polihedral görünümlüdür. Bu hücrelere desidual hücreler denir.
• Desidual hücrelerin bazıları sinsityal invazyonla dejenere olur. Sinsityotrofoblastlar bölgedeki endometrial hücrelerin yerine proteolitik enzimlerle invaze olur. Sinsityotrofoblastlar bu besince zengin, dejenere hücreleri yutarlar.
• Sinsityotrofoblastlar içerisinde hCG (human Corionic Gonodotrophins) hormonu salınımına başlar.
• hCG, ovaryumdaki Corpus Luteum'un aktivitesini sürdürmesini sağlar.
• Gebelik olmaz ise hCG faaliyeti de olmayacağından Corpus Luteum luteal fazın zonunda gerileyecek ve Corpus Albikansa dönüşecektir.
• Blastosist implantasyon sırasında iç hücre kitlesinin üst tarafında (endometrial tarafında) küçük bir kavite belirir (Amnion boşluğu).
• Kısa sürede, amniyonu oluşturan hücreler epiblast hücrelerinden ayrılır ve amnion zarını oluşturur.
• Embriyonik iç hücre kitlesi (Embryoblast), Amnion ve Vitellus kaviteleri arasında yassılaşmış bir halka biçimini alır.
• Embriyonik disk 2 tabakadan oluşur (Bilaminar Embriyonik Disk).
• Amnion boşluğu ve zarıyla ilişkide olan yüksek prizmatik kalın hücre tabakası Epiblast, ekzokölomik boşluğa bitişik ince bir tabaka olan ve kübik hücrelere Primer Endoderm veya Hipoblast denir. Epiblast amnion boşluğunun tabanını, Hipoblast ise ekzokölomun tabanını oluşturur.
• Embriyonik disk oluşurken Hipoblast kökenli hücreler Blastosölü döşeyerek Ekzokölomik (Hauser) Membranı yapar ve Blastosöl boşluğu Ekzokölom Boşluğu adını alır. Membran ve boşluk modifiye olarak Primer Vitellus Kesesini oluşturur.
• Embriyonik disk, amnion ve vitellus kesesi arasında uzanır. Sitotrofoblastın iç yüzüyle ekzokölomik boşluğun dış yüzü arasında yeni bir hücre türü belirir. Vitellus kesesi hücrelerinden köken alan bu hücreler amnion ve vitellus keselerini saran gevşek bir bağ dokusu yapar.
• Mezoderm, ana mezodermden kaynaklanan hücreler eklenir.
• Ekstraembriyonik mezoderm giderek artar ve içinde izole boşluklar belirir.
• Bu boşluklar birleşerek Koryonik Boşluğu (Ekstra Embriyonik Kölom) oluşturur. Amniyonu ve vitellus keselerini sarar. Koryonik kesenin gelişimi 2. Haftanın sonunda Primer Koryonik Villuslar görülmeye başlar. Primer Koryonik Villuslar, sitotrofoblast hücrelerinin proliferasyonuyla ve sinsityotrofoblast içine doğru büyüyen hücresel sütunlarla oluşur.
• Ekstraembriyonik mezoderm ve trofoblastın iki tabakası Koryonu oluşturur. Ekstraembriyonik çölom artık Koryonik kavite olarak anılır.
• Amnion ve vitellus sırt sırta 2 balona benzer. Bunlardan daha geniş olan koryonik kese, bağlantı sapı ile bağlıdır.
• Transvaginal USG, koryonik gestasyonel kesenin çapını ölçmede kullanılır.
• 14 günlük embriyo hala yassı bir disk şeklindedir.
• Hipoblastik hücreler kabalaşmış ve silindirik Prokordal Plağı oluşturmaya başlamıştır.
• Blastokistin implantasyon yerleri genellikle uterus gövdesinin üst kısmındadır. Bazen korpusta, posterior veya anterior duvarda görülür. Ultrason ile anlaşılabilir. Plasenta previa, uterus inferior segmentlerinin özellikle de internal servikal os'u kısmen veya tamamen örten bir plasenta durumudur.
• Uterus dışında implantasyon Ektopik Gebeliklere neden olur.
• Bunların %95-97'si Tuba uterinada, çoğunlukla Ampulla ve İsthmus bölgesindedir.
• Ektopik gebelik insidansı %0.4-1 kadardır.
• Tubal gebelik belirtileri; abdominal ağrı, duyarlılık, anormal kanama, pelvik periton irritasyonu.
• İmplantasyonda, implante olmuş blastosistlerin %58 i 2. haftanın sonuna kadar yaşayabilmekte ve %16 sı anormal olabilir.
• Implantasyonun inhibisyonu, bazı ilaçlar, örneğin birkaç günlük Ertesi günü hapı (yüksek doz östrojen), dietilstilbestrol ve RU 486 (abortus hapı), hormonal dengenin bozulmasını sağlayarak implantasyonu engelleyebilir. RIA (IUD=Intra Uterine Devices) inflamasyona ve/veya yavaş salınan progesteron ile implantasyonun engellenmesine neden olabilir.