Samenvatting studocu

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat wordt verstaan onder impliciet geheugen?

Automatische en onbewuste processen zoals schaatsen. (correct)

Geheugen dat afhankelijk is van de hippocampus.

Een altijd aanwezige geheugenfunctie die niet verandert.

Bewuste oproeping van informatie.

Hoe verhoudt het procedurele geheugen zich tot het declaratieve geheugen?

Procedureel geheugen is volledig onafhankelijk van het declaratieve geheugen.

Het procedurele geheugen kan worden beïnvloed door herhaling van declaratieve kennis. (correct)

Procedureel geheugen vereist altijd bewuste aandacht om te functioneren.

Procedureel geheugen verdwijnt altijd eerst bij geheugenstoornissen.

Welke ziekte wordt gekenmerkt door een blijvende geheugenstoornis door langdurig alcoholgebruik?

Ziekte van Huntington.

Tourette syndroom.

Ziekte van Alzheimer.

Ziekte van Korsakov. (correct)

Wat gebeurt er met het declaratieve geheugen bij de ziekte van Alzheimer?

Het declaratieve geheugen wordt als eerste aangetast. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het procedurele geheugen?

Het raakt zelden verloren en blijft vaak intact. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van proximale veroudering?

Effecten van recente fysieke blessures Signup and view all the answers

Hoe wordt de houding tegenover ouderen in minder geïndustrialiseerde landen vaak beschreven?

Als positief en respectvol Signup and view all the answers

Wat is een opvallend verschil tussen Aziatische en Westerse culturen betreft ouderen?

Aziatische culturen hebben een positiever beeld van ouderdom Signup and view all the answers

Wat beïnvloedt de manier waarop ouderen in verschillende culturen worden behandeld?

De sociaal-economische gelijkheid binnen de cultuur Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de houding tegenover ouderen is waar?

Generaliserende uitspraken over ouderen zijn vaak ongegrond Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van oudere mensen in termen van expertise?

Ze ontwikkelen expertise in een bepaald domein door ervaring. Signup and view all the answers

Wat gebeurde er met de deelnemers aan het trainingsprogramma voor redeneren en ruimtelijke vaardigheden?

De ouderen die slechter presteerden voor de training, scoorden nu beter. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met selectieve aandacht?

Inspanning om ons te richten op één specifiek aspect. Signup and view all the answers

Wat is het probleem bij verdeelde aandacht?

Het schaadt altijd de prestaties van een andere taak. Signup and view all the answers

Hoe functioneert het menselijk geheugen volgens de vergelijking met een computergeheugen?

Het geheugen kan gebeurtenissen terugspoelen en opnieuw bekijken. Signup and view all the answers

Wat houdt representationisme in?

Herinneringen worden elke keer opnieuw vormgegeven op basis van nieuwe informatie. Signup and view all the answers

Welke conclusie kan getrokken worden uit het onderzoek van Schaie en Willis?

Ouderen kunnen hun cognitieve vaardigheden verbeteren door training. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk gevolg van taakwisselen bij ouderen?

Ouderen hebben moeite met het actief houden van twee taken tegelijk. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van een redelijke balans in de ouderdom?

Zingeving aan het bestaan ondanks beperkingen Signup and view all the answers

Wat zijn stressoren?

Omstandigheden die ons bedreigen of uitdagen Signup and view all the answers

Wat is het gevolg van constante stress?

Afscheiding van stressgerelateerde hormonen Signup and view all the answers

Wat is de eerste stap bij het inschatten van stress?

Primaire inschatting van de gebeurtenis Signup and view all the answers

Bij een negatieve inschatting van een gebeurtenis, wat kan er gebeuren?

Je beschouwt de situatie als bedreigend Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van dopamineverlies bij de ziekte van Parkinson?

Patiënten worden trager in beweging Signup and view all the answers

Wat bepaalt hoe goed iemand met stress kan omgaan?

Lichamelijke en psychologische factoren Signup and view all the answers

Wat kan een indicatie zijn dat iemand stress ervaart?

Gebrek aan hulpbronnen in een bedreigende situatie Signup and view all the answers

Bij welke ziekte treden onwillekeurige bewegingen op die langzaam verergeren?

Huntington Signup and view all the answers

Hoe verschilt de ervaring van stress tussen individuen?

Het is afhankelijk van persoonlijkheid en omstandigheden Signup and view all the answers

Wat zijn de typische symptomen van de ziekte van Parkinson?

Tremor en rigiditeit Signup and view all the answers

Wat gebeurt er bij het syndroom van Charles Bonnet?

Hersenen verzinnen zelf beelden ondanks een oogafwijking Signup and view all the answers

Op welke leeftijd begint de ziekte van Huntington meestal?

Tussen 35 en 45 jaar Signup and view all the answers

Welk symptoom is niet typisch voor de ziekte van Parkinson?

Verlies van geheugen Signup and view all the answers

Wat is een van de hoofdgroepen van Parkinsonpatiënten?

Patiënten met voornamelijk last van rigide spieren Signup and view all the answers

Wat is een indicator van volksgezondheid?

Het niveau van fysieke fitheid in de populatie Signup and view all the answers

Wat gebeurt er in een situatie van rolomkering tussen ouders en kinderen?

Kinderen worden afhankelijk, wat leidt tot verdriet bij beide partijen. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met het veranderen van een horizontale naar een verticale relatie?

Kinderen hebben nu de controle over de situatie, wat tot een verticale relatie leidt. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van kangoeroewoningen?

Ze bevatten een kleinere, tweede wooneenheid voor zorgbehoevenden. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke reden waarom het netwerk van oudere mensen vaak kleiner wordt?

Ouderen hebben vaak moeite om nieuwe relaties aan te knopen door gezondheidsproblemen. Signup and view all the answers

Wat blijkt uit de gegevens over de woonomstandigheden van 75- plussers?

Een meerderheid van de 75-plussers woont alleen. Signup and view all the answers

Waarom is variëteit in het sociale netwerk van ouderen belangrijk?

Het biedt toegang tot verschillende functies en ondersteuning. Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren wordt geassocieerd met een klein samengesteld netwerk van ouderen?

Weinig financiële middelen en laag opleidingsniveau. Signup and view all the answers

Wat is een veelvoorkomende reactie van onafhankelijke ouders op aangeboden hulp?

Ze verzetten zich tegen de geboden hulp om niet tot last te zijn. Signup and view all the answers

Study Notes

Samenvatting - oudere als persoon

Oudere als persoon (Thomas More) is het onderwerp van de samenvatting
QR-code om de samenvatting te openen op Studocu
Studocu is niet gesponsord door een hogeschool of universiteit
Downloaded by Liesje van Loon ([email protected])

Ontwikkelingstaken tijdens de volwassenheid

Volwassenheid (20-40 jaar): verantwoordelijkheid nemen voor jezelf, loskomen van ouders, relatierevisie, seksuele ervaringen, intimiteit leren, geld leren beheren en carrièremogelijkheden onderzoeken.
Middelbare volwassenheid (40-60 jaar): Aanpassen aan lichamelijke veranderingen, een acceptabele beroepsidentiteit ontwikkelen, vrienden behouden en nieuwe maken, seksuele veranderingen in kaart brengen, relatie met partner herzien en met kinderen herzien. Kennis, vaardigheden en normen doorgeven. Geld beheren op korte en lange termijn. Ervaringen van ziekte en sterfte accepteren.
Late volwassenheid (60 jaar +): tijd goed beheren, nieuwe relaties opbouwen, aanpassing aan seksuele veranderingen, gezond blijven, omgaan met beperkingen, leven na werk organiseren, geld beheren voor jezelf en anderen en zorgen accepteren van kinderen en kleinkinderen.

Ouder worden

Ontwikkeling is levenslang: focussen op de sterktes van ouderen in plaats van beperkingen ("shifting identity").
Vele gedaanten: een mens neemt gedurende zijn leven verschillende gedaanten aan.
Ouderen hebben rechten, zoals de principes voor ouderen van de Verenigde Naties (1991) zoals onafhankelijkheid, participatie en zorg.

Oud zijn of oud worden?

Procesdenken: benadrukt het voortdurende proces van ontwikkeling.
ICF model: functioneren, beperkingen en participatie, hierbij zijn externe en persoonlijke factoren belangrijk.
DSM: diagnostisch en statistisch handboek voor psychische stoornissen (medisch model van aandoeningen).
ICF: International Classification of Functioning, Disability and Health (ordent aspecten van functioneren).
Gerontologie: de wetenschap van ouder worden. Dit omvat ouderdomspsychologie (psychologie van het ouder worden), ontwikkelingspsychologie (het bredere gebied van gedrag en geestelijke processen).
Psychogerontologie: onderdeel van de psychologie met focus op de ontwikkeling van gedrag en mentale processen tijdens de ouderdom.
Biologische gerontologie: bestudeert lichamelijke veranderingen die met ouderdom samenhangen.

Wanneer ben je oud?

Leeftijd is niet biologisch, maar sociaal geconstrueerd
Ouderen moeten participatie in de samenleving
Het beeld van ouderen wordt vaak negatief geconstrueerd

Chronologische leeftijd en agerasia

Fysieke uiterlijk is de maatstaf voor “jeugd” in Westerse cultuur
Ouderdom kan in verschillende culturen verschillend begrepen worden
Sociale leeftijd bestaat uit leeftijdsgebonden verwachtingen
Ouderen die er jong blijven uitzien (goede genen)
Ouderen zijn minder makkelijk aan nieuwe situaties en trends aanpasbaar

Beeld van de ouderdom

Beeld van oud zijn is vaak negatief en steriotyperend. Het kan leiden tot discriminatie (“ageism”). Hierbij kunnen verschillende factoren een rol spelen en mensen ervaren veroudering als een permanent verliesproces.
Visies op ouderdom: Deficitmodel, gebaseerd op verlies en zorg behoeften en het competentiemodel (focus op talenten en capaciteiten).

Hoe beleven ouderen ouderen worden?

Zelfstereotypering (negatief / positief beeld van het ouder worden heeft invloed)
Leeftijdsidentiteit: verschil in subjectieve leeftijd en chronologische leeftijd.
Assimilatieprocessen: hoe meer zelfwaardering, hoe jonger subjectieve leeftijd.

Een ethisch en humanistisch georiënteerde visie op ouderdom

Natuurlijke behoeften
Menselijke behoeften in kaart brengen (Maslow)
Ouder worden is een proces, leren omgaan met een veranderend lichaam
Sociaal waardering is belangrijk
Bescherming van isolement en vereenzaming

Stress en coping

Stress is een deel van het leven
Omgaan met stress (copingvaardigheden): lichamelijke en psychologische factoren
Eustress (gezonde stress) en distress (negatieve stress)
Gevolgen van stress: lichamelijk of psychisch

Oorzaken van stress

Primaire inschatting: beoordeling van gebeurtenis en gevolgen
Secundaire inschatting : inschatting mogelijkheden om met de stressor om te gaan.
Gevolgen: positief of negatief

Gevolgen van stress

Lichamelijk: bloeddruk, immuunsysteem, hormonale activiteit
Psychofysiologisch: psychosomatische aandoeningen

Stress hanteren

Probleemgerichte coping: situatie veranderen
Emotiegerichte coping: emoties reguleren
Sociale steun: hulp zoeken
Defensieve coping: vermijden of negeren van probleem

Psychosociale factoren, succesvol ouder worden

Sociaal-psychologisch stressparadigma (Persoonskenmerken en Sociale steun zijn belangrijk)
Sociaal-medisch disablement model (Risicofactoren, externe & interne factoren zijn belangrijk)
Sociale en culturele gerontologie : betekenis van ouder worden in verschillende culturen (respect voor ouderen)

Zelfmanagement

Kleine verliezen bij het ouder worden kunnen een negatieve spiraal veroorzaken
Goed oud worden: leren om eigen leven te beheren
Communicatieve zelfsturing : psychische aspecten van omgaan met zichzelf en leven bij het ouder worden

Gelukkig oud worden

Geen eenduidige route naar gelukkig oud worden
Afhankelijk van persoonlijkheids- en levensomstandigheden
Sociaal betrokkenheid / activiteit / betrokkenheid

Disengagement

Geleidelijke terugtrekking uit sociale interacties (lichamelijk, psychisch en sociaal)
Wederzijds proces individu-samenleving

Ouderdom in de geschiedenis en nu

Verschillende culturen en perioden benaderen ouderdom anders.
Ouderen worden soms gezien als bron van wijsheid, soms als verval.

Lichamelijk ouder worden

Normale veroudering: invloed van levensstijl op cognitieve vermogen en uitstraling.
Beperkingen en handicaps: lichamelijke of geestelijke beperkingen door veroudering
Lengte, gewicht, kracht: verlies van lengte, toename lichaamsvet en spierkracht tijdens de ouderdom
Motoriek en bewegingen : complexe bewegingen en reactiesnelheid worden minder.
Spieren, zenuwen: motoriek wordt beïnvloed door veroudering en achteruitgang.

Visuele perceptie

Veranderingen in visuele systeem (bijvoorbeeld presbyopia en nachtblindheid)
Problemen met dieptewaarneming en gezichtsvermogen

Auditieve Perceptie

Veroudering van het gehoorsysteem, zoals presbyacusis.

Perceptie van tijd

Relativiteit van tijd: tijd lijkt sneller voorbij te gaan naarmate men ouder wordt.
Backward en forward telescoping: recente gebeurtenissen lijken verder weg en verleden gebeurtenissen dichterbij

Sociale leven in de ouderdom

Werk en pensionering
Veranderende gezinsrelaties (het lege nest, sandwich generatie)
Sociale relaties en contacten (huwelijk en weduwschap, eenzaamheid)

Gezondheidsproblemen

Stereotype van hogere ziekten in ouderdom
Verzwakking immuunsysteem (gevoelig voor infecties)
Langdurige chronische ziekten
Frailty (kwetsbaarheid): een complex syndroom met meerdere factoren

Bewegingsstoornissen

Chronische aandoeningen zoals Parkinson en Huntington.

Ouderdomspsychopathologie

Depressie
Medicijngebruik als oorzaak van psychologische stoornissen.
Geheel van verschillende psychologische functiestoornissen die samenhangen (bv. dementie)

Dementie

Verschillende vormen van dementie
Cognitieve en niet-cognitieve stoornissen bij dementie
Behandeling en begeleiding bij dementie

Methode van de behandeling

Copingstrategieën: stimuleren intacte cognitieve functies en besef van eigen waarde.
Validation: het ontmoeten van dementie in diens eigen wereld.

Cognitie en geheugen

Cognitieve ontwikkeling : verschillende cognitieve ontwikkelingsstadia
Verandering in intelligentie: vloeiende en gekristalliseerde intelligentie
Basismentale vaardigheden: verschillende aspecten van denken en leren
Geheugen (declaratief en procedureel): verschillende typen geheugen en hoe deze veranderen met de leeftijd.
Ervaren van geheugenproblemen

Persoonlijkheid

Persoonlijkheid: stabiel of veranderlijk naarmate men ouder wordt?
Twee visies op persoonlijke ontwikkeling: normatieve crisis en ingrijpende gebeurtenissen.
Erikson: psychosociale ontwikkeling van de persoonlijkheid
Peck: specifiekere ontwikkelingstaken
Neugarten

Reminiscentie en life review

Reminiscentie en het heroverwegen van het verleden.
Life review: betekenis geven aan alles wat men gedaan heeft in het leven.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Deze quiz onderzoekt belangrijke aspecten van geheugen, inclusief impliciet en declaratief geheugen, en hoe deze bij ouderen functioneren. Daarnaast verkent het de culturele verschillen en houdingen tegenover ouderen in verschillende samenlevingen. Test je kennis over deze fascinerende onderwerpen!