Edebiýet Teoriýasy: Gadymy Gresiýa Quiz we Flashcards

Study Notes

Gadymy Gresiýadaky Edebiýat Teoriýasy

Gadymy döwürlerdäki edebiýatyň ösüşi bilen edebi-teoretiki düşünjeler hem peýda bolýar.
Gadymy Gretsiýa, Rim, Hytaý we Hindistan ýaly ýurtlarda edebiýata degişli pikirler ýüze çykýar.
Gadymy Gresiýadaky akyldarlar, Geraklit, Demokrit, Sokrat, Platon we Aristotel, filosofiýa, estetika we edebiýat teoriýasyna degişli pikirleri öňe sürýärler.
Bu akyldarlaryň käbiri idealist, käbiri bolsa materialist pikirleri berýär.
Platon, idealist pozisiýadan çykyp, gözelligi real dünýädäki zatlarda däl-de, ideýalar dünýäsinde diýip belleýär.
Platon gözelligi we döredijiligi paýhas bilen anlamagyň zerurdygyna yşarat edýär.
Platon şahyryň döredijilik prosesini "hakdan içen" adamlar ideýalar dünýäsindäki gözelligi görýär diýip düşündirýär.
Platon, döredijiligi real hakykaty däl-de, diňe "hudaý tarapyndan emele getirilýän döredijilik żoşgunu" esasynda amala aşyrmak diýip düşündirýär.
Platon, döredijiligi hyýal we mistiki güýçler esasynda özleşdirmek gerekdigini duýdurýar.
Platon, sungat we edebiýatyň tebigata öýkünme esasynda döräýändigi barada fikir bildirýär.
Aristotel materialist bolmasa-da, hakyky gözelligi real dünýädäki zatlarda diýip belleýär.
Aristotel, tebigata öýkünme barada, sungatyň tebigatyň kopiýasy däl-de, durmuşy umumylaşdyryp suratlandyrýandygyny aýdýar.
Aristotel edebiýatyň, taryhdan tapawutly, durmuşy umumlaw bilen tapanyp suratlandyrýandygyna yşarat edýär.
Aristotel, poeziýanyň taryhdan hemişe parasatsyz we möhüm bolandygyny aýtdy.
Aristotel döwründe Gomer, Sofokl, Ewripid ýaly ýazyjylaryň eserlerinde edebiýatyň görnüşleri we häsietleri kämilleşipdir.
Aristotel eposyň, lirikanyň, dramanyň aýratynlyklaryny, tragediýa, komediýa baradaky düşünjelerini we poetik dil baradaky pikirleri orta atýar.
Aristotel edebiýatyň suratlandyrylýan tema barada düplü pikir orta atýar.
Aristotel, edebiýatyň terbieçilik we öwredijilik ähimetini aýratyn belleýär.
Aristotel, edebiýatyň adamlar üzərindäki otritsatel duýgulary ýok etmelidigini duýdurýar.
Aristotel, edebiýatyň real hakykaty aňlatmagyň serişdesini görnüşinde görýär.
Aristotel, çeper eserleriň durmuşy dogurçyl suratlandyrmak bilen terbieçilik we öwredijilik funktsiýasyny amala aşyrýandygyna üňjürýär.
Aristotel, öz döwrüne çenli bolan teoretiklerden has öňe gidip, ösen grek edebiýatynyň esasynda çeper döredijiligiň teżribelerini we kanunlaryny sistematik häsietde umumylaşdyryp beýan edipdir.
Aristotel, gadymy Gretsiýadaky edebiýat ylmynyň ýokary derejesine çykarmaga ýardam beripdir.

Description

Gadymy Gretsiýa edebiýata we filosofiýany ösdürmekde uly orna eýe boldy. Şeýle hem, bu döwürdeki akyldarlaryň düşünjeleri edebiýat teoriýasynyň esasyny düzdi. Platon, idealizm we döredijilik baradaky pikirleri bilen bu teoriýalarda möhüm ähmiýete eýe. Edebiýatyň dürli düşünjeleri we akyldar düşünjeleri barada giňişleýin maglumat berilýär.