Fotosentez Süreci

Fotosentez Nedir?

• Fotosentez, bitkiler, algler ve bazı bakteriler tarafından ışık enerjisi kullanılarak karbondioksit ve suyun glikoza dönüştürülmesi sürecidir.
• Bu süreç, besin zincirinin başlangıcını ve atmosferdeki oksijenin kaynağını sağlayarak yeryüzündeki yaşamın temelini oluşturur.
• Fotosentez, kloroplastlarda gerçekleşir.

Fotosentezin Temel Bileşenleri

• Işık enerjisi, genellikle güneş ışığı fotosentez için gerekli enerjiyi sağlar.
• Klorofil, bitkilerin yapraklarında bulunan ve ışık enerjisini emen yeşil renkli pigmenttir.
• Karbondioksit (CO2), atmosferden veya sudan bitkiler tarafından alınır.
• Su (H2O), topraktan kökler aracılığıyla bitkiler tarafından emilir.

Fotosentezin İşleyişi

• Fotosentez iki aşamada gerçekleşir.
  • Işığa Bağımlı Reaksiyonlar (Işık Evresi):
    • Klorofil, ışık enerjisini emer ve suyu oksijen, hidrojen iyonları ve elektronlara ayırır.
    • Işık enerjisi, ATP ve NADPH gibi enerji taşıyıcı moleküllerin üretiminde kullanılır.
    • Oksijen atmosfere salınır.
  • Işıktan Bağımsız Reaksiyonlar (Karanlık Evre veya Calvin Döngüsü):
    • ATP ve NADPH'den elde edilen enerji kullanılarak karbondioksit glikoza dönüştürülür.
    • Bu süreç, bitkinin büyümesi ve gelişmesi için gerekli olan besinleri üretir.

Solunum Nedir?

• Solunum, canlıların hücrelerinde organik besinlerin oksijenli veya oksijensiz olarak parçalanarak enerji elde etme sürecidir.
• Bu süreç, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için gereklidir.
• Solunum, mitokondri adı verilen organellerde gerçekleşir.

Solunumun Temel Bileşenleri

• Organik Besinler (Glikoz), fotosentez veya beslenme yoluyla elde edilir.
• Oksijen (O2), oksijenli solunumda atmosferden veya sudan canlılar tarafından alınır.

Solunumun İşleyişi

• Glikoliz:
  • Glikoz, pirüvik asit adı verilen daha küçük moleküllere parçalanır.
  • Bu süreçte az miktarda ATP üretilir.
• Krebs Döngüsü ve Elektron Taşıma Sistemi (Oksijenli Solunumda):
  • Pirüvik asit, karbondioksit ve suya parçalanır.
  • Bu süreçte büyük miktarda ATP üretilir.

Fotosentez ve Solunum Arasındaki İlişki

• Fotosentez ve solunum, birbirinin tersi olan süreçlerdir.
• Fotosentez güneş enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürürken, solunum bu kimyasal enerjiyi canlıların kullanabileceği ATP'ye dönüştürür.
• Fotosentez oksijen üretirken, solunum oksijen tüketir.
• Fotosentez karbondioksit tüketirken, solunum karbondioksit üretir.
• Bitkiler hem fotosentez hem de solunum yaparlar; gündüz fotosentez hızı solunum hızından fazla olduğu için oksijen üretimi daha fazladır, gece ise fotosentez durduğu için sadece solunum yaparlar.