Fizyoloji: Solunum Kontrolü ve Hipoksi
48 Questions
2 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Karbon dioksidin kırmızı kan hücrelerine girmesi ile hangi madde oluşur?

  • Hidrojen iyonu
  • Karbonik asit (correct)
  • Karbondioksit
  • Bikarbonat

Ne tür bir taşımadır 'klor kayması'?

  • Enerji bağımsız taşıma (correct)
  • Pasif difüzyon
  • Aktif taşımacılık
  • Enerji bağımlı taşıma

Bikarbonat hangi bölgede plazma yoluyla taşınır?

  • Bağırsaklarda
  • Akciğer kapillerinde (correct)
  • Böbreklerde
  • Karaciğer kapillerinde

Kırmızı kan hücrelerinde klorürün girişi ile ne meydana gelir?

<p>Eritrosit hacmi artar (D)</p> Signup and view all the answers

Reverse chloride shift nedir?

<p>Bikarbonatın kırmızı kan hücrelerine girişi (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi durum hipoksik hipoksinin ana özelliği değildir?

<p>Kan akışında bir düşüş (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi solunum kontrolünü etkileyen faktörlerden biri değildir?

<p>Cilt kan basıncı değişiklikleri (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi hipoksi türü, kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıma yeteneğinde bir azalma ile karakterizedir?

<p>Anemik hipoksi (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi akut hipoksinin vücutta oluşturabileceği bir etkidir?

<p>Kısa süreli hafıza sorunları (B)</p> Signup and view all the answers

İskemik hipoksinin ana sebebi nedir?

<p>Azalmış kan akışı (D)</p> Signup and view all the answers

Merkezi kemoreseptörlerin hangi durumla doğrudan ilişkisi yoktur?

<p>Oksijen seviyesinin değişimi (C)</p> Signup and view all the answers

Karbon dioksit kan seviyesinin arttığında ne olur?

<p>Merkezi kemoreseptörler uyarılır (D)</p> Signup and view all the answers

Asidoz durumu hangi durumu ifade eder?

<p>Hidrojen iyonları konsantrasyonunun artması (A)</p> Signup and view all the answers

Merkezi kemoreseptörlerin temel görevi nedir?

<p>Karbon dioksit düzeyini gözlemlemek (C)</p> Signup and view all the answers

Karbon dioksit, beyin ile omurilik arasında nasıl etkili olur?

<p>Beyin omurilik sıvısında karbonik asit oluşturarak (D)</p> Signup and view all the answers

Hidrojen iyonlarının kan içindeki artışı, hangi etkiye yol açar?

<p>Merkezi kemoreseptörlerin daha fazla yanıt vermesine sebep olur (D)</p> Signup and view all the answers

Ventral solunum grubu nöronları (VSG) hangi durumlarda görev alır?

<p>Zorlu solunumda (D)</p> Signup and view all the answers

Pnömotaksik merkez (PM) hangi işlevi üstlenir?

<p>Solunumun hızını ve tipini belirlemek (D)</p> Signup and view all the answers

Apnöstik merkez (APN) ne sağlar?

<p>Devamlı inspirasyonu ve kısa ekspirasyonları teşvik eder (A)</p> Signup and view all the answers

Gerim uyarıları solunum merkezine nasıl etki eder?

<p>Apnöstik merkezi inhibe eder (B)</p> Signup and view all the answers

Hering-Breuer genişleme refleksinin ana amacı nedir?

<p>Akciğerlerin patlamasını önlemek (C)</p> Signup and view all the answers

Akciğerlerden gelen gerim uyarıları hangi sinir aracılığıyla solunum merkezini uyarır?

<p>Nervus Vagus (C)</p> Signup and view all the answers

Pnömotaksik merkezden çıkan uyarılar hangi etkiye sahiptir?

<p>Dorsal solunum grubunun rampa sinyalini erken keser (C)</p> Signup and view all the answers

Periferal kemoreseptörler hangi durumlara yanıt verir?

<p>Karbon dioksit, hidrojen iyonları ve oksijen (B)</p> Signup and view all the answers

Inspirasyon hacmi 1.5 litreye kadar Hering-Breuer refleksi nasıl işler?

<p>Aktif olmaz (D)</p> Signup and view all the answers

Glomus aorticum'dan sinyaller, hangi sinir yoluyla solunum merkezine ulaşır?

<p>Vagus siniri (C)</p> Signup and view all the answers

Cheyne-Stokes solunumu sırasında solunum nasıl bir düzen izler?

<p>Hızlanır, derinleşir, ardından durur (A)</p> Signup and view all the answers

Glomus caroticum hangi anatomik bölgede yer almaktadır?

<p>Karotid bifurkasyonu (D)</p> Signup and view all the answers

Periferal kemoreseptörlerin en çok etkilendiği faktör nedir?

<p>Kan oksijen seviyesi (D)</p> Signup and view all the answers

Haldane etkisi ile ilgili olarak hangisi doğrudur?

<p>Oksijen bağlaması, karbondioksit uzaklaştırılmasını hızlandırır. (A)</p> Signup and view all the answers

Bohr etkisinin tanımı nedir?

<p>Karbondioksit ve protonların hemoglobinin oksijen bağlama yeteneğini azaltması. (D)</p> Signup and view all the answers

Nefes almanın kontrolü ile ilgili olarak hangisi yanlıştır?

<p>Nefes alma tamamen bilinçli bir süreçtir. (B)</p> Signup and view all the answers

Solunum merkezinin yapısı hakkında hangisi yanlıştır?

<p>Sadece impuls üreten nöronlardan oluşur. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi impuls üreten nöronlardan biri değildir?

<p>Apneustik Merkez (A), Pneumotaksik Merkez (C)</p> Signup and view all the answers

Haldane etkisinin temel sonucu nedir?

<p>Oksijenin hemoglobinden salınımında artış. (B)</p> Signup and view all the answers

Karbondioksit taşımanın önemi nedir?

<p>Haldane etkisi ile hızlandırılır. (D)</p> Signup and view all the answers

Nefes almanın istemli ve istemsiz kontrolü ile ilgili doğru ifade nedir?

<p>İstemsiz kontrol, tamamen medulla oblongata tarafından sağlanır. (B)</p> Signup and view all the answers

Hangi merkez impuls kontrol eden nöronlardan biridir?

<p>Pneumotaxic Center (A)</p> Signup and view all the answers

Dorsal Solunum Grubu Nöronlarının (DSG) temel işlevi nedir?

<p>Nefes alma ve verme ritmini düzenlemek (D)</p> Signup and view all the answers

Dorsal Solunum Grubu Nöronları (DSG) nerede bulunur?

<p>Beyin sapında (C)</p> Signup and view all the answers

DSG'nin inspiratuar nöronlarının işlevi nedir?

<p>Inspirasyonu başlatmak (B)</p> Signup and view all the answers

DSG nöronlarının spontan ritmik aktivitesi, hangi yapıyla benzerlik gösterir?

<p>Sinoatrial düğüm (D)</p> Signup and view all the answers

Ramp sinyalleri ne sağlar?

<p>Inspirasyonun yaklaşık iki saniye sürmesi (D)</p> Signup and view all the answers

Normal dinlenme durumunda, DSG nöronlarının temel rolü nedir?

<p>Nefes alma ritmi ve hızını kontrol etmek (C)</p> Signup and view all the answers

Ekspirasyon sürecinin başlaması ne zaman gerçekleşir?

<p>Ramp sinyali durduğunda (B)</p> Signup and view all the answers

DSG nöronlarının hangi tür sinyalleri bulunmaktadır?

<p>Inspiratuar ve ekspiratuar sinyaller (B)</p> Signup and view all the answers

Dorsal Solunum Grubu Nöronlarının (DSG) rolü bakımından hangi merkezler önemlidir?

<p>Pneumotaksik ve apnöistik merkezler (D)</p> Signup and view all the answers

DSG nöronlarının aktivitesi sırasında ne tür bir sinyal akışı gözlemlenir?

<p>Artan ve azalan sinyaller (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Karbondioksit taşıma

Vücutta karbondioksitin alyuvarlar içinde ve plazma yoluyla taşınması

Karbonik anhidraz

Karbondioksitin su ile birleşerek karbonik asidi oluşturma tepkimesini hızlandıran enzim

Klorür kayması

Alyuvarlarda bikarbonat iyonlarının dışarı çıkmasıyla eş zamanlı olarak klorür iyonlarının içeri girmesi

Alyuvar hacmi değişimi

Klorür kayması nedeniyle venöz kanın alyuvar hacminde meydana gelen artış

Signup and view all the flashcards

Ters klorür kayması

Akciğerlerde, klorür iyonlarının alyuvarlara geri dönüşü

Signup and view all the flashcards

Nefes Kontrolünü Etkileyen Faktörler

Korteks'ten gelen istemli sinyaller, hipotalamustan geçen ağrı reseptörlerinden gelen sinyaller, kas ve eklem reseptörlerinden gelen sinyaller ve akciğer irritan reseptörlerinden (örneğin sigara dumanı, egzoz gazları) gelen sinyaller, nefes kontrolünü etkiler.

Signup and view all the flashcards

Hipoksinin Çeşitleri

Hipoksi, kanın kısmi oksijen basıncının düşmesi ve doku oksijenlenmesinin bozulmasıyla ortaya çıkar. İskemik (durgun), hipoksemi, anemi ve histotoks nedeniyle meydana gelebilir.

Signup and view all the flashcards

İskemik Hipoksi

Kan akışının azalmasıyla oluşan hipoksinin bir türüdür. Normal hemoglobin ve oksijen seviyeleri söz konusudur.

Signup and view all the flashcards

Hipoksinin Akut Etkileri

Akut hipoksi, özellikle hızlı dağ tırmanışı yapan kişilerde, yetersiz uyum sağlama durumunda, zihinsel bozukluklara, ince motor beceri problemlerine ve hafıza sorunlarına yol açabilir.

Signup and view all the flashcards

Hipoksinin Çeşitleri Nedir ?

İskemik (durgun), hipoksemi, anemi (hipemik) ve histotoks hipoksi, oksijenin dokuya ulaşma ve kullanılabilme yeteneğinde bozulmalara neden olur.

Signup and view all the flashcards

Solunum Kimyasal Kontrolü

Kan ve vücut sıvılarındaki oksijen, karbondioksit ve hidrojen iyonu seviyelerinin solunumu etkilemesi

Signup and view all the flashcards

Merkezi Kemoreseptörler

Solunum merkezine yakın medulla oblongata'da bulunan ve esas olarak hidrojen iyonlarına tepki veren kemoreseptörler.

Signup and view all the flashcards

Hidrojen İyonları ve Solunum

Hidrojen iyonu konsantrasyonunun artması, solunum hızını artırır.

Signup and view all the flashcards

Karbondioksit ve Solunum

Karbondioksit, beyin omurilik sıvısına geçerek hidrojen iyonlarına dönüşür ve bu da merkezi kemoreseptörleri uyararak solunumu düzenler.

Signup and view all the flashcards

Oksijen ve Merkezi Kemoreseptörler

Merkezi kemoreseptörler oksijen seviyelerindeki değişikliklere karşı duyarlı değiller.

Signup and view all the flashcards

Periferik Kemoreseptörler

Kan dolaşımındaki oksijen seviyelerine tepki veren ve solunum sisteminde bulunan kemoreseptörlerdir. (Metinde detaylı açıklanmamış)

Signup and view all the flashcards

Ventral Solunum Grubu Nöronları (VSG)

Ventral bulbus bölgesinde bulunan ve sadece zorlu solunumda görev alan nöron grubu. Hem inspirasyon hem de ekspirasyon nöronları içerir.

Signup and view all the flashcards

PNÖMOTAKSİK MERKEZ

Ponsun üst ve arka kısmında yer alan, solunum hızını ve tipini belirleyen merkez. Bu merkezden çıkan uyarılar solunumun daha kısa ve hızlı olmasını sağlar.

Signup and view all the flashcards

APNÖSTİK MERKEZ

Ponsun alt kısmında, bulbusa yakın bölgede bulunan, solunumun daha yavaş ve derin olmasını sağlayan merkez.

Signup and view all the flashcards

Gerim Uyarıları

Akciğerlerin içindeki bronş ve bronşiyollerin duvarlarında bulunan reseptörlerden gelen uyarılar. Göğüs kafesinin aşırı gerilmesini önlemek için çalışırlar.

Signup and view all the flashcards

Hering-Breuer Genişleme Refleksi

Akciğerlerden gelen gerim uyarıları sonucunda oluşan refleks. Solunumun kısa ve sık olmasını sağlar ve akciğerlerin patlamasını önler.

Signup and view all the flashcards

Normal solunumda VSG'nin rolü

Normal solunumda VSG inaktiftir. Sadece zorlu solunum durumlarında aktif hale gelir.

Signup and view all the flashcards

Apnöstik merkezin normaldeki rolü

Normal yaşamda apnöstik merkez devamlı inhibe edilir. Bu sayede solunum normal ritmini korur.

Signup and view all the flashcards

PM, APN ve VSG arasındaki ilişki

PM ve APN, solunum hızını ve tipini belirlerken, VSG zorlu solunum durumlarında devreye girer.

Signup and view all the flashcards

Çevresel Kemoreseptörler

Çevresel kemoreseptörler, kanın oksijen, karbondioksit ve hidrojen iyonu seviyelerindeki değişikliklere duyarlıdır. Bu reseptörler, aort kemerinde bulunan glomus aorticum ve karotis bifurkasyonunda bulunan glomus caroticum olarak iki önemli bölgede bulunur.

Signup and view all the flashcards

Glomus Aorticum

Aort kemerinde bulunan, kanın oksijen seviyesindeki değişikliklere duyarlı bir çevresel kemoreseptör. Vagus sinirinden gelen sinyalleri solunum merkezine iletir.

Signup and view all the flashcards

Glomus Caroticum

Karotis bifurkasyonunda bulunan, kanın oksijen seviyesindeki değişikliklere duyarlı bir çevresel kemoreseptör. Glossofaringeal sinirinden gelen sinyalleri solunum merkezine iletir.

Signup and view all the flashcards

Cheyne-Stokes Solunumu

Solunum hızının ve derinliğinin aşamalı olarak artması, ardından azalması ve sonunda apne (nefes kesilmesi) dönemleriyle karakterize edilen bir periyodik solunum türü. Genellikle bir patolojinin işaretidir.

Signup and view all the flashcards

Çevresel Kemoreseptörler Nasıl Çalışır?

Çevresel kemoreseptörler, kandaki oksijen seviyesi düştüğünde uyarılır. Bu uyarılma, solunum merkezine sinyaller göndererek solunum hızını ve derinliğini arttırır, böylece kanın oksijen seviyesi normale döner.

Signup and view all the flashcards

Haldane Etkisi

Hemoglobinin oksijene bağlanması, kandaki karbondioksitin uzaklaştırılmasını hızlandırır. Tersine de geçerlidir. Bu etki, Haldane etkisi olarak adlandırılır. Haldane etkisi, dokulardan uzaklaştırılan ve akciğerlerde salınan karbondioksit miktarının önemli ölçüde artmasını sağlar.

Signup and view all the flashcards

Bohr Etkisi

Karbondioksit ve protonların (hidrojen iyonları) varlığı nedeniyle hemoglobinin oksijene olan afinitesinin azalması.

Signup and view all the flashcards

Nefes Alma Kontrolü

İnsanlarda nefes alma isteğe bağlı veya istemsiz olabilir. Ancak, temel kontrol istemsiz solunum merkezindedir.

Signup and view all the flashcards

Solunum Merkezi Nerededir?

Solunum merkezi, medulla oblongata ve pons'taki sinir hücresi gövdelerinden oluşan karmaşık bir yapıdır. Temel olarak, 2'si impuls yayar ve 2'si impulsları kontrol eder, 4 nörondan oluşur.

Signup and view all the flashcards

Dorsal Solunum Grubu Nöronları

Medulla oblongata'da bulunur ve nefes alma sırasında solunum kaslarını uyararak kasılmalarını sağlar.

Signup and view all the flashcards

Ventral Solunum Grubu Nöronları

Medulla oblongata'da bulunur ve nefes verme sırasında solunum kaslarını uyararak gevşemelerini sağlar.

Signup and view all the flashcards

Pnömatik Center

Pons'ta bulunan ve solunumun ritmini ve derinliğini kontrol etmek için dorsal solunum grubu nöronlarına sinyaller gönderir.

Signup and view all the flashcards

Apneustik Center

Pons'ta bulunur ve dorsal solunum grubu nöronlarını uyararak nefes almayı uzatır.

Signup and view all the flashcards

DSG Nöronları

Medulla oblongata'da (Bulbus) bulunan, solunumu düzenleyen nöron grubudur. Çoğu Nucleus Tractus Solitarius'da bulunur.

Signup and view all the flashcards

İnspiratuvar Nöronlar

DSG'de bulunan, soluğu alma sinyallerini gönderen nöronlardır.

Signup and view all the flashcards

Ekspiratuvar Nöronlar

DSG'de bulunan, soluğu vermeyi kontrol eden nöronlardır. Normalde pasif bir işlemdir.

Signup and view all the flashcards

DSG Nöronlarının Ritimik Aktivitesi

DSG nöronları, kalpteki SA düğümü gibi kendiliğinden ritmik aktivite gösterir. Bu, solunum ritmini sağlar.

Signup and view all the flashcards

Ramp Sinyal

DSG nöronları tarafından üretilen, kademeli olarak artan bir sinyaldir. Soluğu almayı yaklaşık iki saniye boyunca uzatır.

Signup and view all the flashcards

Solunum Ritminin Düzenlenmesi

Normal dinlenme koşullarında, DSG nöronları solunumun ritmini ve hızını kontrol eder.

Signup and view all the flashcards

PNx ve APN

Solunum sisteminde sinyal iletimini etkileyen nörotransmitterlerdir.

Signup and view all the flashcards

  1. Karıncık

Beyindeki boşluklardan biridir. Solunum kontrol merkezlerinin yakınında yer alır.

Signup and view all the flashcards

Vagus ve Glossopharyngeal Sinirler

Solunum kontrol merkezlerine bilgi taşıyan sinirlerdir.

Signup and view all the flashcards

Pneumotaxic ve Apnœstic Merkezler

Solunum kontrol merkezlerinde bulunan ve solunumun süresini ve derinliğini düzenleyen merkezlerdir.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Solunum Kontrolüne Etkili Diğer Faktörler

  • Tüm uyarılar beyin sapındaki solunum merkezinin uyararak etki gösterir. Solunumun hız ve derinliği artar.
  • Kortex'ten gelen istemli uyarının merkezi uyarması
  • Ağrı reseptörlerinden çıkan uyarıların hipotalamus üzerinden merkezi uyarması
  • Kas ve eklem reseptörlerinden çıkan uyarılar
  • Akciğer irritan reseptörleri (sigara dumanı, egzos gazı gibi)

Hipoksi Türleri

  • Hipoksi; kanda parsiyel oksijen basıncının düşmesi sonucu doku oksijenizasyonunun bozulmasıdır. 4 çeşit hipoksi vardır.

Hipoksi Türleri

İsim Önemli Özelliği
İskemik (Stagnan) Hipoksi Kan akımının düşük olması nedeni ile olur. Hemoglobin ve oksijen miktarı normaldir
Hipoksik Hipoksi Akciğere giren oksijen miktarının düşmesine bağlıdır
Hipemik (anemik) Hipoksi Hemoglobin ve kan akımı normalde azalır
Histotoksık Hipoksi Eritrositlerin oksijen taşımasında azalma ile olur.Kan akımı ve dışarıdan alınan oksijen normaldir Hücrelerin oksijen kullanma yeteneğinin bozulması

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Bu quiz, solunum kontrolü ve hipoksi ile ilgili temel kavramları test etmek amacıyla hazırlanmıştır. Katılımcılar, karbon dioksit taşınması, klor kayması ve hipoksi türleri hakkında sorularla karşılaşacaklar. Bu bilgiler, insan vücudunun solunum sisteminin işleyişini anlamalarını sağlayacaktır.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser