Fizyoloji: Eritrosit ve Eritropoietin
35 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Eritrosit sayısının düzenlenmesinde etkili olan ana hormon hangisidir?

  • Glukagon
  • Eritropoietin (EPO) (correct)
  • Adrenalin
  • İnsülin

Eritropoietin (EPO) hangi durumda daha fazla salgılanır?

  • Stres anında
  • Yüksek sıcakta
  • Hipoksik koşullarda (correct)
  • Yeterli oksijen düzeyinde

Eritropoietin'in yetişkinlerdeki sentez oranları nasıldır?

  • Yüzde 50 her organ
  • Yüzde 80 karaciğer, yüzde 20 böbrek
  • Yüzde 70 böbrek, yüzde 30 karaciğer
  • Yüzde 90 böbrek, yüzde 10 karaciğer (correct)

Hipoksinin nedenleri arasında hangisi bulunmaz?

<p>Yeterli hidrasyon (D)</p> Signup and view all the answers

Eritropoietin salınımını artıran maddelerden biri hangisidir?

<p>Norepinefrin (B)</p> Signup and view all the answers

Karşılıklı gelen yalancı ayaklar neyi sağlar?

<p>Fagosite edilen parçacıkların kapalı bir bölme içinde bulunmasını (D)</p> Signup and view all the answers

Nötrofiller kaç adet bakteriyi fagosite edebilir?

<p>3-20 (C)</p> Signup and view all the answers

Fagositik vezikül ne zaman oluşur?

<p>Kapalı bölmenin çökmeye başlamasıyla (C)</p> Signup and view all the answers

Yalancı ayaklar hangi yapılar tarafından üretilir?

<p>Nötrofiller (C)</p> Signup and view all the answers

Hücre zarı fagositik vezikül oluşturduğunda bunun sonucu olarak ne olur?

<p>Parçacık serbestçe dolaşır (C)</p> Signup and view all the answers

Prokoagülan maddeler hangi durumu tetikler?

<p>Pıhtılaşma reaksiyonlarını tetiklemeyi (A)</p> Signup and view all the answers

Anti koagülanların işlevi nedir?

<p>Dolaşımda kanın pıhtılaşmasını engellemek (C)</p> Signup and view all the answers

Kan pıhtısının yapısında ne bulunmaktadır?

<p>Eritrosit, lökosit, trombosit ve serum (B)</p> Signup and view all the answers

Damar duvarı hasarlandığında hangi madde etkili olur?

<p>Prokoagülan (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi anti koagülan maddenin bir özelliği değildir?

<p>Kanın pıhtılaşmasını hızlandırır (C)</p> Signup and view all the answers

Eritrositlerin büyüklüğü hakkında hangi ifade doğrudur?

<p>Eritrositler, normal eritrositin 10 katı hacme sahiptir. (B)</p> Signup and view all the answers

Proeritroblast ile ilgili doğru bir ifade hangisidir?

<p>Proeritroblast, bazofilik eritroblastlara dönüşmeden hemen önce bulunur. (B)</p> Signup and view all the answers

Bazofilik eritroblastın sitoplazması ile ilgili hangisi doğrudur?

<p>Sitoplazması yoğundur ve mavimsi bir görünüm verir. (A)</p> Signup and view all the answers

Polikromatofilik eritroblast'ın oluşum süreciyle ilgili doğru ifade hangisidir?

<p>Polikromatofilik eritroblast, bazofilik eritroblastın bölünmesi ile oluşur. (B)</p> Signup and view all the answers

Hangi aşamada hemoglobin sentezi başlar?

<p>Proeritroblast aşamasında. (C)</p> Signup and view all the answers

Ortokromatofilik eritroblast için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

<p>Çekirdek özelliksiz ve yoğun görünür. (D)</p> Signup and view all the answers

Hangi özellik retikülositin tanımında doğrudur?

<p>Sitoplazmik organellerin kalıntıları içerir. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi retikülositlerin kemik iliğinden kana geçmeden önce geçirdiği zaman dilimini ifade eder?

<p>48-72 saat (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi ortokromatofilik eritroblastın bir özelliği değildir?

<p>Hemoglobin konsantrasyonu azalır. (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi aşamada çekirdek atılması gerçekleşir?

<p>Ortokromatofilik eritroblast aşaması (D)</p> Signup and view all the answers

Eritroblastozis fetalis hastalığı hangi koşulda gelişir?

<p>Anne duyarsız kalmışsa ve anti-D antikorları gelişmemişse (B)</p> Signup and view all the answers

Lökositlerin (akyuvvarların) sayısının 10.000'in üzerine çıkmasına ne denir?

<p>Lökositoz (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi lökosit tipi kemotaksis, fagositoz ve opsonizasyon gibi temel işlevlere sahiptir?

<p>Nötrofil (A)</p> Signup and view all the answers

Dolaşımdaki eritrositlerle lökositlerin yer değiştirmesine ne ad verilir?

<p>Marginasyon (D)</p> Signup and view all the answers

Bebekte doğum sonrası oluşan yüksek bilirübin seviyesine bağlı gelişen hastalık nedir?

<p>Sarılık (B)</p> Signup and view all the answers

Nötrofil organlarının büyümesi ve eritrosit yapımının hızlanması hangi durumu ifade eder?

<p>Eritroblastozis fetalis (A)</p> Signup and view all the answers

Hangi lökosit türü şunları içerir: monosit, lenfosit ve bazofil?

<p>Agranülositler (B)</p> Signup and view all the answers

Fetusta anti-D antikorlarının oluşmasını sağlayan şey nedir?

<p>Bebeğin kanı anneye geçmesi (C)</p> Signup and view all the answers

Lökositlerin ilk oluşum evresi hangisidir?

<p>Miyeloblast (B)</p> Signup and view all the answers

Erken tip çekirdekli hücreler dolaşıma ne zaman geçer?

<p>Yüksek enfeksiyon durumunda (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Ortokromatofilik Eritroblast

Eritrosit üretim sürecinde çekirdek yoğunluğu artan ve hücre boyutu küçülen aşamadır. Mitotik aktivitesi kaybolmuştur.

Eritroblast Gelişimi

Eritroblast gelişimi sırasında, hücrede Hb sentezi artmaya ve çekirdek yoğunluğu artmaya devam eder.

Eritrosit Olgunlaşması

Eritrosit olgunlaşması sırasında çekirdek atılır, sitoplazmada kalan organeller reabsorbe edilir.

Retikülosit

Eritrosit öncülü, çekirdeksizdir ancak sitoplazmada organellerin kalıntıları bulunur.

Signup and view all the flashcards

Retikülosit Olgunlaşma Süresi

Retikülositler kemik iliğinde yaklaşık 48-72 saat kalır ve sonrasında kana geçer.

Signup and view all the flashcards

Proeritroblast

Eritrosit serisinin en büyük hücresi. Büyük bir çekirdeğe sahip ve Hb sentezi bu evrede başlar. Boyutu normal eritrositin 10 katı kadar olabilir.

Signup and view all the flashcards

Bazofilik Eritroblast

Proeritroblastın hemen sonrasında oluşan hücre. Küçük miktarda Hb içerir ve sitoplazmasıyoğun ve mavimsi görünür.

Signup and view all the flashcards

Polikromatofilik Eritroblast

Bazofilik eritroblastın bölünmesi sonucu oluşur. Hemoglobin üretimi artar ve hücre daha az mavi görünür.

Signup and view all the flashcards

Normoblast

Eritrosit olmaya hazır, ancak çekirdeğini henüz kaybetmemiş hücre.

Signup and view all the flashcards

Eritrosit

Olgunlaşmış bir kırmızı kan hücresi. Oksijeni taşıma görevi görür.

Signup and view all the flashcards

Fagositoz

Yalancı ayakların birleşerek bir parçacığı çevrelediği ve hücre içine aldırdığı süreç.

Signup and view all the flashcards

Fagositoz vezikülü

Fagositoz sırasında, parçacığı içine alan ve onu hücre zarından ayıran zarla çevrili kap.

Signup and view all the flashcards

Nötrofil

Fagositozun gerçekleştiği hücrelerin bir türü.

Signup and view all the flashcards

Tek bir nötrofil kaç bakteri fagosite edebilir?

Bir nötrofilin fagositoz yapabileceği maksimum bakteri sayısı.

Signup and view all the flashcards

Fagositoz vezikülü sitoplazma içinde nasıl hareket eder?

Fagositoz süreci tamamlandıktan sonra fagositoz vezikülü sitoplazma içinde serbestçe hareket eder.

Signup and view all the flashcards

Eritropoezin Düzenlenmesi

Kanda kırmızı kan hücresi (eritrosit) sayısını düzenleyen mekanizmadır.

Signup and view all the flashcards

Eritropoietin (EPO)

Kırmızı kan hücresi üretimini uyaran ve böbreklerde üretilen bir hormondur.

Signup and view all the flashcards

Hipoksi ve EPO Salınımı

Doku oksijen seviyesinin düşmesi (hipoksi) durumunda EPO salınımı artar.

Signup and view all the flashcards

EPO Üretimi

Eritropoietin üretimi yetişkinlerde çoğunlukla böbreklerde, fetal dönemde ise karaciğerde gerçekleşir.

Signup and view all the flashcards

Hipoksi (Oksijen Eksikliği)

Kanın oksijen taşıma kapasitesi azaldığında veya arteriyel oksijen seviyesi düştüğünde ortaya çıkar.

Signup and view all the flashcards

PROKOAGÜLAN

Kanın pıhtılaşmasını tetikleyen maddeler.

Signup and view all the flashcards

ANTİKOAGÜLAN

Normal koşullarda, hasarlı damarlar dışında kanın pıhtılaşmasını engelleyen maddeler.

Signup and view all the flashcards

Kan Pıhtısı

Trombositler, eritrositler ve lökositlerin fibrin ağında toplanmasıyla oluşan yarı katı bir kitle.

Signup and view all the flashcards

Lökosit

Kan pıhtısının içerisinde bulunan beyaz kan hücrelerine verilen isimdir.

Signup and view all the flashcards

Eritroblastozis Fetalis nedir?

Annenin kanındaki antikorların fetüsün kırmızı kan hücrelerine saldırması sonucu oluşan bir hastalıktır.

Signup and view all the flashcards

Eritroblastozis Fetalis'te hangi antikorlar rol oynar?

Anne ve bebek arasındaki kan uyuşmazlığı nedeniyle fetüsün kırmızı kan hücrelerinin yıkımına neden olan annenin antikorlarıdır.

Signup and view all the flashcards

Eritroblastozis Fetalis ne zaman görülür?

Anne Rh negatif ve bebek Rh pozitif ise ortaya çıkar.

Signup and view all the flashcards

Eritroblastozis Fetalis'in nedeni nedir?

Eritroblastozis Fetalis'te annede oluşan anti-D antikorlarının fetüse geçmesi durumuyla ortaya çıkar.

Signup and view all the flashcards

Eritroblastozis Fetalis'te sarılık neden oluşur?

Bebeğin kanında oluşan hemoliz nedeniyle bilirübin seviyesinin artmasıdır.

Signup and view all the flashcards

Eritroblastozis Fetalis'te anemi nasıl gelişir?

Eritroblastozis Fetalis'te bebeğin kırmızı kan hücrelerinin yıkımı nedeniyle anemi gelişir.

Signup and view all the flashcards

Lökosit nedir?

Lökositler kanın beyaz kan hücreleridir.

Signup and view all the flashcards

Lökopeni nedir?

Lökositlerin sayısının normalden düşük olmasıdır.

Signup and view all the flashcards

Lökositoz nedir?

Lökositlerin sayısının normalden yüksek olmasıdır.

Signup and view all the flashcards

Kemotaksis nedir?

Lökositlerin önemli işlevlerinden biridir, hasarlı bölgeye doğru hareket etmeleri.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Kan Fizyolojisi

  • Kan, ara maddesi sıvı olan bir dokudur.
  • Oksijen miktarına göre rengi açık veya koyu kırmızıdır.
  • Tuzlu, hafif metalik bir tada ve amino asitlerden kaynaklanan özgün bir kokusu vardır.
  • Akışkanlığı, suya göre yaklaşık 3-5 kat daha azdır.
  • Kan hacminin yaklaşık %80'i sistemik, %20'si pulmoner dolaşımdadır.

Öğrenim Hedefi

  • Kanın görevlerini açıklayabilme.
  • Eritrositlerin fonksiyonlarını açıklayabilme.
  • Lökositlerin işlevlerini açıklayabilme.
  • Hemoglobin görevini açıklayabilme.
  • Plazma proteinlerini açıklayabilme.
  • Anemi ve polisitemiyi tanımlayabilme.

Kanın Bileşimi

  • Plazma
  • Hücresel elemanlar (eritrositler, lökositler, trombositler)
    • Gazlar (O2, CO2, azotlu atıklar)
    • Eser elementler ve vitaminler
    • Organik moleküller (glikoz, lipitler, proteinler, amino asitler)
    • İyonlar (su)
      • Albümin, globülinler, fibrinojen, vb.

Plazma

  • Kanın sıvı kısmıdır.
  • Açık sarı renktedir.
  • Vücuttaki toplam kanın yaklaşık %55'i plazmadır.
  • Plazma ozmolaritesi yaklaşık 290-300 mOsm/L'dir.
  • Plazma ile eşdeğer ozmolariteye sahip ise izotonik, daha yüksekse hipertonik, daha düşükse hipotonik olarak adlandırılır.

Pıhtılaşma

  • Normal şartlarda kanın pıhtılaşması bir savunma mekanizmasıdır.
  • Koagülan (pıhtılaştırıcı) maddeler FeCl3, PAC, vb.
  • Antikoagülanlar pıhtılaşmayı önleyen maddeler (heparin, EDTA, potasyum sitrat, sodyum sitrat).
  • Hematokrit; kan alınıp santrifüj edildiğinde eritrositlerin hacim yüzdesidir. - Tam kanın yaklaşık %45'i eritrositlerden oluşur.

Serum ve Plazma Farkı

  • Serum; plazmadan koagülasyon faktörleri ve trombositler uzaklaştırılarak elde edilir.
  • Plazma; kanın sıvı kısmıdır.

Kanın Şekilli Elemanları

  • Kırmızı kan hücreleri (eritrositler)
  • Beyaz kan hücreleri (lökositler)
  • Kan pulcukları (trombositler)

Eritrositler-Alyuvarlar

  • Kadınlarda yaklaşık 4.8 milyon, erkeklerde yaklaşık 5.4 milyon adet/mm³ eritrosit bulunur.
  • Bikonkav disk şeklindedirler.
  • Çekirdekleri yoktur.
  • Hemoglobin (Hb) taşırlar.
  • Mitokondrileri yoktur.

Eritropoezin Düzenlenmesi

  • Eritrosit sayısı ve üretim hızı, dokulardaki oksijen miktarı ve gereksinim ile yakından ilişkilidir.
  • Böbrekler tarafından üretilen eritropoietin (EPO) eritrosit üretimini uyarır.

Eritrosit Deformabilirliği

  • Dalak sinüzoitleri ve kapillerler gibi dar alanlardan geçebilme özelliğine sahiptir.

Eritrosit Agregasyonu

  • Kan viskozitesini etkiler.
  • Agregasyonun artması, kan hastalıklarının bir belirtisi olabilir.

Hemoglobin

  • Akciğerlerden kana ve kandan dokulara oksijenin taşınmasında rol alan bir proteindir.
  • Kadınlarda yaklaşık 14 g/dL, erkeklerde yaklaşık 16 g/dL ortalama konsantrasyona sahiptir.
  • Oksijeni demir atomuna bağlar.
  • CO2'yi taşır.
  • Nitrik oksidi (NO) bağlar.

HG Sentezi

  • Mitokondri içinde gerçekleşir.
  • Glikin ve süksinil KoA'nın etkileşimi ile pirol molekülünün oluşumu.
  • Dört pirol molekülünün etkileşmesi ile protoporfirin IX meydana gelir.
  • Protoporfirin IX'un Fe2+ ile etkileşmesi sonucu hem molekülü üretilir.
  • Hem, farklı globin zincirler ile birleşerek hemoglobin molekülünü oluşturur.

HG Türleri

  • Yetişkinlerde en yaygın olanı HbA'dır.
  • Fetal hemoglobin (HbF) yetişkin dönemden sonra azalır.
  • HbA2 gelişim sırasında beta zincirinin yerini alması ile oluşur.

HG Taşınma Yolları

  • Oksihemoglobin (HbO2)
  • Karbaminohemoglobin (HbCO2)
  • Karboksihemoglobin (HbCO)
  • Redüit hemoglobin (Hb)

Anemi

  • Kandaki eritrosit miktarının azalması veya eritrositlerdeki hemoglobin miktarının azalmasıdır.

Anemi Sınıflandırılması

  • Morfolojik sınıflandırma (normositer, mikrositer, makrositer)
  • Etiyolojik sınıflandırma (eritrosit üretiminin azalması, eritrosit yıkımının artması, kan kaybı)

Polisitemi

  • Normalin üzerinde eritrosit sayısı ve yoğunluğu ile karakterizedir. - Genellikle yüksek eritrosit kütlesine bağlıdır.
  • Fizyolojik ve gerçek polisitemi diye ayrılır.

Trombositler-Kan Pulcukları

  • Kanın pıhtılaşmasında rol alan hücrelerdir.
  • Normal sayıları 150.000-400.000/mm³'tür. - Trombositoz (yüksek değer), trombositopeni (düşük değer).

Hemostaz (Pıhtılaşma)

  • Kanın doku dışına çıkmasını önleyerek kanamaları durduran bir dizi mekanizmadan oluşur.
    • Vazokonstriksiyon (damar daralması)
    • Trombosit tıkacı oluşumu (primer hemostaz)
    • Koagülasyon (sekonder hemostaz)
    • Pıhtı çözülmesi (fibrinoliz)

Lökositler-Akyuvarlar

  • Vücudun savunma sisteminin önemli bir parçasıdır.
  • Periferik kanda granülositler (nötrofiller, eozinofiller, bazofiller) ve agranülositler (monositler, lenfositler) olmak üzere çeşitli tiplerde bulunurlar.
  • Her lökosit türünün farklı işlev ve görevleri vardır.

Lökositlerin Yapımı

  • Kemik iliğinde başlar
  • Miyeloid kök hücre ve lenfositik kök hücrelerden oluşur.

Lökositlerin Genel Özellikleri

  • Kemotaksis
  • Fagositoz
  • Opsonizasyon
  • Diapedez
  • Marginasyon

Kan Grupları

  • ABO sistemi
  • Rh sistemi

Eritroblastozis Fötalis

  • Anne ve bebekteki kan uyuşmazlıklarından kaynaklanan bir hastalıktır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Kan Fizyolojisi PDF

Description

Bu quiz, eritrosit sayısının düzenlenmesinde etkili olan hormonları ve eritropoietin'in rolünü keşfetmenizi sağlar. Hipoksi ve fagositik süreçler hakkında önemli sorular içermektedir. Bilgilerinizi test ederek fizyolojideki temel konseptleri pekiştirme fırsatı bulacaksınız.

More Like This

Oxygen Transport Pathophysiology Quiz
10 questions
Erythropoietin and Red Blood Cells
42 questions
week 11 Production and Maturation of RBCs
52 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser