Философия 10-сынып
56 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Локктың ұстанымы сенсуализм деп аталады.

True (A)

Платонның идеялары бөлінетін және бөліктерден тұратын тұжырымдама.

False (B)

Г.Лейбництің философия іліміндегі негізгі ұғым монадалар.

True (A)

Диалектика метафизикамен тең философиялық зерттеу әдісі.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Эпистемология білім мен танымды зерттейтін философиялық пән.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Адамның ақыл-ойы тәнінен тәуелсіз деп түсіндірген ойшыл Платон.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Б.Спиноза үшін адам – құдыретті болмыстың сыртқы көрінісі.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Сократтың «Менің білетінім, ештеңе білмейтінім» сөзі оның білім түсінігіне негізделген.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ойлаудың индуктивтік әдісінің негізін қалаушы А.Бергсон.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

«Адам-барлық заттардың өлшемі» афоризмі Протагордың авторлығында.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Силлогизм дегеніміз жалпы пікір болатын екі пікірден үшінші пікір шығаруды білдіреді.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ф.Бэкон индуктивтік әдіс пен эмпиризмнің негізін салушы болып табылады.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Р.Декарттың негізгі философиялық әдісі индуктивтік әдіс.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

«Левиафан» шығармасы Т.Гоббстың авторлығында жазылған.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ноосфера теориясының негізін қалаушы болып, орыс ғалымы В.И.Вернадский танылды.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

К.Поппер ғылыми білімді сынау және қайта бағалау үшін «жалғандық принципін» ұсынған.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

«Адам -- машина» кітабының авторы Р.Декарт.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Прагматизм білімді тек теориялық тұрғыдан мойындайды.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Платонның пікірінше, адамдардың қоршаған ортаны қабылдауға бейімделуі үңгір аллегориясымен байланысты.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Деконструкция мәтіннің жасырын мағынасын ашу үшін оның құрылымын анықтайды.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Экзистенциализм – өмір мен өлім мәселелерін қарастырмайтын философиялық бағыт.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Легизм – Ежелгі Қытай философиясындағы заңның мәжбүрлеу күшін адамның еркіндігімен байланыстырмау.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Гносеология – білім мен танымның субъективтілігі туралы ілім.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

К.Г.Юнгтың архетиптері – адам баласындағы нақты мазмұндар.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Рационалистік көзқарас білімнің тек логикалық ойлау мен түсініктерден тұратындығын түсіндіреді.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Эстетика мен өнердің ең биік мақсаты мен мәні – гуманизм.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Эпикурдың айтуынша, «өлім барда біз жоқпыз, біз барда өлім жоқ». Бұл дұрыс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Көне Қытай философиясындағы «ли» ұғымы этикалық қағидаларды білдіреді. Бұл дұрыс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ш.Құдайбердиевтің «Үш анық» шығармасында тек жан ақиқаты ғана көрсетілген. Бұл дұрыс.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Конфуцийдің этикалық-саяси көзқарастары бойынша, мемлекетті басқару барысында ізгілік басты рол атқарады. Бұл дұрыс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ежелгі Қытай философиясындағы дао катеориясы тек адамгершілік заңы болып табылады. Бұл дұрыс.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Үнді философиясындағы қайта туылу «шеңбері» 'сансара' деп аталады. Бұл дұрыс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Конфуцийдің этикасында адамгершіліктің алтын қағидасы - әдет-ғұрып пен дәстүрді құрметтеу. Бұл дұрыс.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Абай философиясында «толық адам» болудың үш қасиеті - ыстық қайрат, жылы жүрек, нұрлы ақыл. Бұл дұрыс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Аристотель ерікті әрекеттің критерийі ретінде тек білімді көрсетеді. Бұл дұрыс.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Деонтология этиканың негізгі бір саласы ретінде адамның қоғам алдындағы міндеттерін оқытады. Бұл дұрыс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ф. Бэкон "Жаңа органонда" танымның 4 идолын ұсынды.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Αристотель ғылымдардың алғашқы классификациясын берген болатын.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ньютон классикалық механиканың негізін қалаушы болып табылмайды.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Диалектика философиядағы аргументация әдісі болып табылады.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Гносеологиялық философияның танымдық қызметі болып табылады.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Теоцентризм барлық жаратылыстың орталығы Құдай деп есептейді.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Космоцентризм әлемді ақылға қонымды реттелген кеңістік ретінде қабылдайды.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Мифологиялық дүниетаным философия пайда болғанға дейін болған.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Абсолют философиядағы бар нәрсенің бірінші бастауы болып танылады.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Л Фейербах неміс классикалық философиясында материализммен айрықшаланады.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Г.В.Гегельді объективті идеализмі үшін К.Маркс сынаған.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

ХХ ғасырдың ірі ойшылы адамның тілін «баспананың құрылысы» деп атаған.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Адамды homo symbolicus деп атаған Э.Кассирер еді.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

«Мәдени мұра» бағдарламасы аясында қазақ философиясы бойынша 10 том жарияланды.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Шәкәрім Құдайбердиев Ұждан мәселесіне көңіл бөлмеген философ.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Әбу Насыр әл-Фараби түркі әлемі философиясының біріктіру рәмізіне айналды.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Ибн Сина Аристотельдің еңбектерін түсіндірмеген.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Прагматизм бойынша ақиқаттың өлшемі пайдалылық принципі емес.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Материалистік тұрғыдан тарихты түсінудің негізін салған Маркс.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Буддизмнің негізін салушы Сиддхартха Гаутама болды.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Платонның үңгір аллегориясы

Платонның пікірінше, адамдардың басым көпшілігі қоршаған ортаны қалай байқаса, солай қабылдауға бейімделгендігі жөніндегі ой. Бұл аллегорияда адамдар үңгірдің ішінде отырып, қабырғаға түсірілген көлеңкелерді шындық деп қабылдайды. Ал шынайы әлемді көру үшін олар үңгірден шығып, күн сәулесін көруі керек.

Деконструкция

Мәтіннің жасырын мағынасын ашу үшін оның құрылымын анықтайтын тәсіл. Деконструкцияда мәтіннің әрбір элементінің оның жалпы мағынасын құрудағы рөлін анықтау арқылы оны бөлшектеп талдау жүргізіледі.

Экзистенциализм

Өмір философиясы деп те аталатын бұл бағыт адамның өмір сүрудің мағынасын, бостандығы мен жауапкершілігін, өлім мен сенім мәселелерін қарастырады. Экзистенциализм адамның жеке таңдауы мен өмірлік жауапкершілігін баса көрсетеді.

Болмыс

Дүниеде өмір сүріп жатқанның бәрін қамтитын философиялық категория. Болмыс - бұл барлық нәрсенің негізгі негізі, барлық нәрсенің болуының себебі.

Signup and view all the flashcards

Логика

Дұрыс ойлау туралы ілім. Логика нақты дәлелдер мен ойлау заңдарына негізделген. Логикалық ойлау арқылы адам дұрыс және дұрыс емес деген қорытынды жасауға мүмкіндік алады.

Signup and view all the flashcards

Легизм

Ежелгі Қытай философиясындағы заңның мәжбүрлеу күшін қоғамның тұрақтылығы мен тәртібінің іргелі негізі деп санайтын бағыт. Легизмде заң бәрінен жоғары қойылады және қоғамның тәртібін қамтамасыз ету үшін қатаң жазалар қолданылады.

Signup and view all the flashcards

«Da sein»

М.Хайдеггер философиясындағы «Дүниені қоршаған орта» экзистенциалды сипаттама ретінде қай ұғымға тән. «Da sein» ұғымы адамның болуы, өмір сүруін, өмірдің мағынасын іздеуін білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Гносеология

Гносеология таным, білім туралы ілім. Гносеология білімнің қайнар көздерін, білім алудың әдістерін, шындыққа жету мүмкіндігін зерттейді.

Signup and view all the flashcards

Силлогизм

Екі кіші дедуктивтік пікірден үшінші жаңа пікір шығаратын логикалық ой қорытындысы.

Signup and view all the flashcards

Ф. Бэкон

Ағылшын философы, индуктивтік әдістің және эмпиризмнің негізін қалаушы, ғылыми танымды жаңаша қарастырған.

Signup and view all the flashcards

Рационализм

Ақылдың ғылыми танымдағы басымдылығын дәлелдейтін, жаңа дәуірдің басты философиялық бағыты.

Signup and view all the flashcards

Дедуктивтік әдіс

XVII ғасырдағы француз философы, Декарттың еңбегінде ұсынылған әдіс. Жаңа пікірдің шығуы үшін алдын ала белгілі шындықтарды пайдаланады.

Signup and view all the flashcards

Р. Декарт

Француз философы, XVII ғасырдағы рационализмнің негізін қалаушы,

Signup and view all the flashcards

Антропоцентризм

Жалпы шындықтың пайда болуы адамзатпен тығыз байланысты екенін дәлелдейтін, XVI—XVIII ғасырлардағы Еуропалық мәдениеттің басты ерекшелігі.

Signup and view all the flashcards

«Левиафан»

Қоғам мен мемлекетті «библиялық құбыжықпен» салыстыратын Т. Гоббстың еңбегі, билік, қоғам, адамның жаратылысы туралы ойлар.

Signup and view all the flashcards

Ноосфера

В.И. Вернадский ұсынған ғылыми теория, биосферадан кейінгі жаңа саты, ол адамның ақыл-ойы мен ғылыми іс-әрекетімен және ақыл-ойының планета ережелеріне әсерімен сипатталады.

Signup and view all the flashcards

Рене Декарт

Адамның ақыл-ойын тәнінен тәуелсіз деп түсіндірген философ. "Cogito, ergo sum" (Ойлаймын, демек мен бармын) деген әйгілі ұғыммен белгілі.

Signup and view all the flashcards

Платонның идеялар туралы ілімі

Бірыңғай, бөлінбейтін, бөліктерден тұрмайтын идеялар туралы Платонның ілімі. Идеялар - шындықтың идеалдық үлгісі, ал сезімдік дүние - идеялардың көлеңкесі.

Signup and view all the flashcards

Спиноза үшін адам

Спиноза үшін адам - Құдіретті болмыстың (тәңірдің) сыртқы көрінісі. Адам - тәңірдің бір бөлігі, ол өзінің болмысын білу, сезіну арқылы Құдіретті болмыспен байланысады.

Signup and view all the flashcards

Кун-фу-цзы

Кун-фу-цзы философиясы ежелгі қытай қоғамының идеологиялық ірге тасын қалаған. Оның ілімі адамгершілік, әділеттілік, әдет-ғұрыптарға негізделген.

Signup and view all the flashcards

Монадалар

Г.Лейбництің философиялық ілімінің негізгі ұғымы. Монадалар - өзіндік, тәуелсіз, өзгермейтін, сыртқы дүниемен тікелей байланыспайтын заттар.

Signup and view all the flashcards

Локктың сенсуализмі

Локктың негізгі принциптерінің бірі. Бұл принцип бойынша зердеде тек түйсікте (тәжірибеде) бар нәрсе ғана болуы мүмкін.

Signup and view all the flashcards

Зерттеу әдісі

Ақыл-ойды жүйелі түрде анықтау мен дамыту үшін қолданылатын әдістер мен ережелер жүйесі.

Signup and view all the flashcards

Аристотель

Ғылымды жіктеудің алғашқы әрекетін жасаған ежелгі грек ғалымы.

Signup and view all the flashcards

Исаак Ньютон

Классикалық механиканың негізін қалаған ағылшын ғалымы.

Signup and view all the flashcards

Диалектика

Қарама-қарсы пікірлерді логикалық түрде талқылап, шындыққа жетуге бағытталған ойлау тәсілі.

Signup and view all the flashcards

Қарама-қарсылықтардың бірлігі мен күресінің заңы

Нәрсенің дамуы кезінде қарама-қарсы күштердің өзара әрекеттесуі мен күресі, олардың бір-бірін дамытудағы рөлі.

Signup and view all the flashcards

Аксиология

Құндылықтар туралы ілім.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік философия

Философияның қоғам туралы ілімі.

Signup and view all the flashcards

Абсолют

Дүниенің бірліктегі негізі, барлық нәрсенің бастауы деп түсінілетін бастапқы күш.

Signup and view all the flashcards

Антроцентризм

Адам әлемнің орталығы және оның ішіндегі барлық оқиғалардың мақсаты деп есептейтін философиялық-дүниетанымдық көзқарас.

Signup and view all the flashcards

«Болмыстың үйі» деп адамның тілін кім атаған?

ХХ ғасырдың ірі ойшылы Мартин Хайдеггер адамның тілін «болмыстың үйі» деп атаған. Бұл тіл адамның болмысымен тығыз байланысты екенін көрсетеді.

Signup and view all the flashcards

Homo symbolicus - рәміздік адам деп кім атаған?

Эрнст Касссирер адамды homo symbolicus - рәміздік адам деп атаған. Яғни адам рәміз жасау арқылы ойлау және қарым-қатынас жасайды.

Signup and view all the flashcards

«Мәдени мұра» бағдарламасы қазақ философиясы бойынша неше том жариялады?

«Мәдени мұра» бағдарламасы ауқымында қазақ халқының философиялық бағдарламасы бойынша жалпы 20 том жарияланды.

Signup and view all the flashcards

Қазақ философиясы бойынша орыс тілінде алғашқы оқулықты кім жазды?

О.А. Сегізбаев қазақ философиясы бойынша орыс тілінде алғашқы оқулықты жазған.

Signup and view all the flashcards

Тарихтағы қазақ философтарының ішінен кім Ұждан мәселесіне басты назар аударды?

Шәкәрім Құдайбердиев қазақ философиясында Ұждан мәселесіне ерекше көңіл бөлген.

Signup and view all the flashcards

Түркі әлемі философияcының біріктіруші рәмізі кім?

Әбу Насыр әл-Фарабидің аты түркі әлемі философиясының біріктіруші рәмізіне айналды. Ол ортағасырлық шығыс философиясына айтарлықтай үлес қосты.

Signup and view all the flashcards

Кім ортағасырлық түркілік діни философтардың ішінен сопы болып танылады?

Қожа Ахмет Ясауи ортағасырлық түркілік діни философтардың ішінен сопы болып танылады.

Signup and view all the flashcards

Ибн Сина үшін Аристотельдің еңбектері кімнің түсіндірмесі арқылы түсінікті болды?

Ибн Сина үшін Аристотельдің еңбектері әл-Фарабидің түсіндірмелері мен талдаулары арқылы түсінікті бола түсті.

Signup and view all the flashcards

В. Соловьевтың философиясының орталық идеясы қандай?

В. Соловьев философиясының орталық идеясы - барлығының бірлігі.

Signup and view all the flashcards

Қожа Ахмет Яссауидің «Кемел адам» тұжырымының мәні

«Өлместен бұрын -- өл!» деген сөзбен қорытындыланатын, адамның өз-өзін оқытуға, жетілдіруге, жетілдіруге деген ұмтылысы болуға тиіс екендігін білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Көне Қытай философиясында қолданған өзара әсерлесетін және алмасатын қарама-қарсылықтарды белгілейтін ұғымдар

«Инь» және «ян» деп аталатын қарама-қарсы күштердің қосылуынан әлемнің әр нәрсесі пайда болады. «Инь» тыныштық, әйелдік, су, түн, қыс, «Ян» керісінше, қозғалыс, еркектік, от, күн, жаз болып, әрқашан бір-бірімен байланыста болады.

Signup and view all the flashcards

Конфуций этикасындағы адамгершіліктің алтын қағидасы

«Адамгершілік» деп аталады. Конфуций бұл ұғымды негізінен адамдар арасындағы жақсы қарым-қатынастарды жетілдіру, әділеттілік, әдептілік, мейірімділік, адалдық сияқты ар-ождандық қасиеттерді дамыту үшін қолданған.

Signup and view all the flashcards

Позитивтік еркіндік

Адамның өзіндік еркі мен еріксіз әрекеттерден шығатын бақылаусыздықтан босануы. Жеке тұлғаның өз шығармашылығын еркін білдіруі және сыртқы шекаралардан еркін болуына назар аударады.

Signup and view all the flashcards

Негативтік еркіндік

Сыртқы күштер мен шектеулерден босану. Адамның басқа адамдардың, қоғамдық нормалардың, заңдардың немесе басқа кез келген ұйым қоюлардың бақылауынан еркін болуына баса назар аударады.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік еркіндік философиясы

Қоғамның игілігіне қызмет ету, адамзатқа жақсылық жасау, тіршілікті ізгілендіру сияқты жалпыға ортақ міндеттерді орындау арқылы еркіндікке ие бола алатын концепция.

Signup and view all the flashcards

Жеке еркіндік философиясы

Адамның жеке тұлғалық бостандыққа деген құқығы негізінде дамитын философиялық түсінік.

Signup and view all the flashcards

Абай бойынша «толық адам» болуы үшін қажет қасиеттер

«Толық адам» болу үшін адамда болуы тиіс үш негізгі қасиет. "Ыстық қайрат" - ерлік, батырлық, қайсарлық. "Нұрлы ақыл" - озық ойлау, білімге ұмтылу. "Жылы жүрек" - мейірімділік, адамгершілік қасиеттер.

Signup and view all the flashcards

Қазақ ағартушылығының ерекшеліктері

Ұлттық мәселелерге көңіл бөлу, қоғамдық практикамен тығыз байланысты болу, білімге ұмтылу, оқу-ағарту ісін дамыту.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Study Notes

  • No specific text or questions provided. Please provide the text or questions for me to generate study notes.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Философияның негізгі мәселелері PDF

Description

Бұл викторина 10-сынып философия курсының негізгі концепцияларын қамтиды. Сіз Локк, Платон, Спиноза және басқа да ойшылдардың философиялық идеяларын жаңғыртасыз. Философияның түрлі әдістері мен терминдерін түсінуге мүмкіндік береді.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser