Fertilizasyon ve Gebeliğin 1. Haftası

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Sperm ve "ovule olmuş" oositin genel yapısı hakkında neler biliyorsunuz?

Sperm ve "ovule olmuş" oosit, cinsel üreme için gerekli olan gametlerdir. Sperm, hareketli bir hücre olup, oosit ise yumurta hücresi olarak adlandırılır. Sperm, baş, boyun ve kuyruk olmak üzere üç bölümden oluşur. Baş kısmında genetik materyali taşıyan çekirdek, akrozom ve sentriyol bulunur. Boyun kısmında mitokondriyonlar bulunur ve kuyruk kısmı hareketini sağlar. Oosit, büyük ve yuvarlak bir hücre olup, içinde genetik materyali taşıyan çekirdek ve besleyici maddeler bulunur.

Sperm kapasitasyonu ve akrozomal reaksiyon nedir?

Sperm kapasitasyonu, spermin dişi üreme yolunda geçirdiği ve onu döllenmeye hazırlayan bir dizi değişikliktir. Bu değişiklikler, spermin hücre zarında ve akrozomunda meydana gelir. Akrozomal reaksiyon, spermin oositin zona pellusidayı aşabilmesi için gereklidir. Akrozom, spermin baş kısmında bulunan bir organel olup, içinde hidrolitik enzimler bulunur. Akrozomal reaksiyonda, bu enzimler serbest bırakılır ve zona pellusidayı eritir.

Fertilizasyonun üç önemli aşaması nelerdir?

Fertilizasyon üç önemli aşamada gerçekleşir: 1. Spermin zona pellusidaya bağlanması, 2. Akrozom reaksiyonu, 3. Sperm-oosit füzyonu.

Oositin fertilizasyona verdiği cevap nedir?

<p>Oosit, spermin bağlanmasıyla döllenme reaksiyonu başlatır. Bu reaksiyon, oositin hücre zarında ve sitoplazmasında bir dizi değişiklik meydana getirir. Hücre zarı değişikliği, polipermin önlenmesini sağlar. Sitoplazma değişikliği ise, embriyogenezin başlamasını tetikler.</p> Signup and view all the answers

Gebeliğin 1. haftasında neler olur?

<p>Gebeliğin 1. haftası fertilizasyon ve embriyonun ilk gelişme aşamalarını kapsar. Döllenmeden sonra, zigot bölünerek morula ve daha sonra da blastosist evresine ulaşır. Blastosist, uterusa yerleşerek implantasyon sürecini başlatır.</p> Signup and view all the answers

Epididimisin üç ana fonksiyonu nelerdir?

<p>Epididimisin üç ana fonksiyonu vardır: 1. Sperm depolanması, 2. Sperm olgunlaşması, 3. Sperm taşınması.</p> Signup and view all the answers

Sperm matürasyonu (olgunlaşması) sürecinde spermde hangi değişiklikler meydana gelir?

<p>Sperm matürasyonu, epididimiste meydana gelir. Bu süreçte, spermin hücre zarında, çekirdeğinde ve kuyruğunda önemli değişiklikler meydana gelir. Hücre zarında, kolesterol ve glikoproteinler eklenir. Çekirdekte, kromatin stabilizasyonu gerçekleşir. Kuyrukta ise, motilite kazanılır.</p> Signup and view all the answers

Sperm kapasitasyonu nedir?

<p>Sperm kapasitasyonu, spermin dişi üreme sisteminde geçirdiği yapısal ve fonksiyonel değişimler sürecidir. Bu süreç, spermin oositte döllenme yeteneğini kazanmasını sağlar.</p> Signup and view all the answers

Kapasitasyonun sperm üzerindeki yapısal etkileri nelerdir?

<p>Kapasitasyon, spermin erkek genital yollarında eklenen stabilize edici faktörlerin uzaklaştırılmasından oluşur. Bu süreçte, akrozom yüzeyindeki glikoprotein kılıf uzaklaştırılır, seminal sıvıdan eklenen proteinler uzaklaştırılır, membran kolesterol/فسفولیپید oranı azalır ve membran potansiyeli değişir.</p> Signup and view all the answers

Akrozom reaksiyonu nedir?

<p>Akrozom reaksiyonu, spermin oositin zona pellusidaya bağlanabilmesi için gereklidir. Akrozom, spermin baş kısmında bulunan bir organel olup, içinde hidrolitik enzimler bulunur. Akrozomal reaksiyonda, bu enzimler serbest bırakılır ve zona pellusidayı eritir.</p> Signup and view all the answers

Spermin zona pellusidaya bağlanma süreci nasıl işler?

<p>Spermin zona pellusidaya bağlanması için sperm ZP3'e spesifik reseptörleri kullanır. Zona pellusidaya bağlanmak için, sperm öncelikle akrozomal reaksiyona girmelidir. Akrozom reaksiyonu, spermin başındaki akrozomun parçalanması ve hidrolitik enzimlerin serbest bırakılması ile gerçekleşir. Bu enzimlerden biri olan hyalüronidaz, korona radiata hücreleri arasındaki matriksi eritir. Akrozom içinde bulunan akrozin ise, zona pellusidayı eritir. Sperm başı, artık ZP3'e bağlanabilir ve döllenme süreci başlar.</p> Signup and view all the answers

Korteks granül reaksiyonu nedir?

<p>Korteks granül reaksiyonu, spermin oos itin hücre zarına bağlanması sonrasında meydana gelir. Reaksiyon sonucu oositin hücre zarında önemli değişiklikler olur. Bu değişiklikler, polispermin (bir oositte birden fazla spermin bağlanması) önlenmesini sağlar. Kroteks granüllerden açığa çıkan enzimler, zona pellusidayı sertleştirir. Bu da diğer spermlerin oositin zarına bağlanmasını engeller.</p> Signup and view all the answers

Embriyogenezin birinci haftası nedir?

<p>Embriyogenezin birinci haftası, fertilizasyon ile blastosist evresine kadar gerçekleşen gelişim sürelerini kapsar. Bu süreç, döllenmeden sonra zigotun bölünerek morula ve daha sonra blastosiste dönüşmesini ve uterusa yerleşmesini içerir.</p> Signup and view all the answers

Fertilizasyonun sonuçları nelerdir?

<p>Fertilizasyonun üç önemli sonucu vardır: 1. Diploid sayısının geri kazanımı, 2. Cinsiyetin belirlenmesi, 3. Embriyonal gelişimin başlaması.</p> Signup and view all the answers

Yarıklanma süreci (cleavage) nedir?

<p>Yarıklanma süreci, zigotun bölünerek birden fazla hücreye dönüşmesi sürecinde gerçekleşen bir gelişim evre değil bir bölünme şeklidir. Yarıklanma sürecinde, hücreler büyümez, yalnızca bölünür. Yarıklanma sonucu, morula evresine ulaşılır.</p> Signup and view all the answers

Kompaktlaşma nedir?

<p>Kompaktlaşma, morula evresinde gerçekleşen bir süreçtir. Bu süreçte, morulanın hücreleri bir araya gelerek daha sıkı bir yapı oluşturur. Kompaktlaşma, hücre yüzeyinde bulunan adezyon glikoproteinleri tarafından gerçekleşir. Bu süreç, hücreler arasındaki etkileşimlerin artmasına ve embriyonun dış ortamdan ayrılmasına yol açar.</p> Signup and view all the answers

Blastosist oluşumu nasıl gerçekleşir?

<p>Blastosist oluşumu, kompaktlaşma sürecinin devamı olarak gerçekleşir. Kompaktlaşma sonrasında, morulanın hücreleri iki gruba ayrılır. Bunlar, dış hücre kitlesi (trofoblast) ve iç hücre kitlesi (embriyoblast) olarak adlandırılır. Trofoblast, blastositin dış zarını oluşturur ve implantasyonda rol oynar. Embriyoblast ise embriyoyu oluşturacak hücreleri içerir.</p> Signup and view all the answers

Embriyonun potansiyelini gösteren önemli bir özellik hangisidir?

<p>Bölünme hızı (C)</p> Signup and view all the answers

Blastosistte hangi iki tip hücre bulunur?

<p>Embriyoblast ve trofoblast (D)</p> Signup and view all the answers

Gebeliğin 1. haftasındaki önemli gelişim aşamaları nerede gerçekleşir?

<p>Gebeliğin 1. haftasındaki önemli gelişim aşamaları, fertilizasyondan sonra fallop tüpünde ve uterusta gerçekleşir.</p> Signup and view all the answers

Blastomerler embriyoyu oluşturacak tüm dokuya ait hücrelere farklanabilir, yanı 'totıpotent' olarak adlandırılır.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Blastomerlerdeki embriyonal 'totıpotent' hızla embriyonal 'plurıpotent' hücrelere dönüşür.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Embriyonun uterusa yerleşmesini sağlayan yapı hangisidir?

<p>Embriyonun uterusa yerleşmesini sağlayan yapı trofoblasttır.</p> Signup and view all the answers

Zona pellucida'nın dejenere olması nasıl gerçekleşir?

<p>Zona pellucida'nın dejenere olması, trofoblastlardan salgılanan enzimler tarafından gerçekleşir. Bu enzimler zona pellucida'yı bozar. Zamanla bu bozulma zona pellucida'nın dejenere olmasına neden olur. Bu da embriyonun uterusa tutunmasını kolaylaştırır.</p> Signup and view all the answers

Spermin oosite ulaşmasını sağlayan faktörler n nelerdir?

<p>Spermin oosite ulaşmasını sağlayan faktörler arasında spermin kuyruk hareketi, fallop tüpünün düz kasları, fallop tüpünde bulunan epitel sillaların hareketi ve sperm hareketini kolaylaştıran kimyasal sıvı hareketi sayılabilir.</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Kapasitasyon

Spermin oositi fertilize edebilmesi için dişi genital sistemi içerisinde geçirdiği yapısal ve fonksiyonel değişimler sürecine verilen isimdir.

Hiperaktivasyon

Kapasitasyon sürecinde spermin hareketinde meydana gelen fonksiyonel değişimlerdir. Sperm, dişi genital kanalında taşınma sürecinde hiperaktif hale gelir.

Akrozomal Reaksiyon

Spermin oositi fertilize edebilmesi için geçirmesi gereken, akrozomal enzimlerin salınmasıyla hücre dışı ortamı değiştirdiği süreçtir.

Hyalüronidaz ve Akrozin

Akrozomal reaksiyon sonucu salgılanan enzimlerdir. Hyalüronidaz, kumulus hücrelerini eritirken, akrozin zona pellusida'yı parçalar.

Signup and view all the flashcards

Zona Pellucida

Oositin etrafında bulunan, spermin girişine engel olan glikoprotein yapıdır.

Signup and view all the flashcards

Korona Radiyata

Oositin dış çeperini oluşturan hücre katmanıdır.

Signup and view all the flashcards

Kortikal Granül Reaksiyonu

Spermin oosite ilk girmesiyle başlayan süreçtir. Polisperminin (birden fazla spermin oosite girmesi) önlenmesini sağlayan bir mekanizmadır.

Signup and view all the flashcards

Zona Pellucida Sertleşmesi

Kortikal granül reaksiyonu sonucu zona pellucida’nın sert ve geçirgenliği azalır; bu da yeni spermlerin bağlanmasını ve oosite girmesini önler.

Signup and view all the flashcards

Yarılanma (Cleavage)

Döllenmeden sonra, embriyodaki ilk hücre bölünmesi dönemidir. Embriyo, mitotik bölünmeler geçirerek büyüklüğü artmaz, ancak hücre sayısı çoğalır.

Signup and view all the flashcards

Blastomer

Yarılanma sonucunda oluşan hücrelere verilen isimdir.

Signup and view all the flashcards

Kompaktlaşma (Compaction)

Embriyonun 8 hücreli aşamada gerçekleşen bir süreçtir. Blastomerler daha sıkı bir şekilde bir araya gelerek dış hücre kümesi ve iç hücre kümesi oluşur.

Signup and view all the flashcards

Embriyoblast (Inner Cell Mass)

Kompaktlaşma sonucu oluşan, iç hücre kümesi olarak da adlandırılır. Embriyonun vücutunu oluşturacak hücreleri içerir.

Signup and view all the flashcards

Trofoblast (Outer Cell Mass)

Kompaktlaşma sonucu oluşan, dış hücre kümesi olarak adlandırılır. Plasentanın oluşumunu sağlar.

Signup and view all the flashcards

Blastosist

Yarılanma ve kompaktslaşma sonucunda oluşan, içi sıvı dolu bir yapıdır. Embriyoblast, blastosistin iç kısmında yer alırken, trofoblast blastosist duvarını oluşturur.

Signup and view all the flashcards

Implantasyon

Blastosistin uterus duvarına tutunması ve yerleşme sürecidir.

Signup and view all the flashcards

Stripsi, Kollajenaz ve Stromelizin

Blastosistin uterus duvarına tutunmasını sağlayan enzimlerdir.

Signup and view all the flashcards

Epididimal Matürasyon

Epididimiste olgunlaşan spermlerin, dişi genital sisteminde fertilizasyon için gerekli hale gelmesini sağlayan, yapısal ve fonksiyonel değişikliklerdir.

Signup and view all the flashcards

Sperm Hücre Zarı Değişiklikleri

Epididimal matürasyon sürecinde meydana gelen, sperm hücre zarında meydana gelen değişikliklerdir.

Signup and view all the flashcards

Sperm Hücre Zarı Bileşenleri

Epididimal matürasyon sürecinde meydana gelen, kolesterol ve glikoproteinlerin sperm hücre zarına eklendiği ve kolesterol/fosfolipid oranının değiştiği süreçtir.

Signup and view all the flashcards

Sperm Çekirdeği Değişiklikleri

Epididimal matürasyon sürecinde meydana gelen, sperm çekirdeğinin daha stabil hale geldiği ve zona pellucida'yı penetrasyona hazırlandığı süreçtir.

Signup and view all the flashcards

Sperm Kuyruğu Değişiklikleri

Epididimal matürasyon sürecinde meydana gelen, spermin motilite özelliği kazandığı ve hareket yeteneğinin geliştiği süreçtir.

Signup and view all the flashcards

Epididimal Sıvı

Sperm, epididmisten geçerken sürekli epididimal sıvı tarafından yıkanır.

Signup and view all the flashcards

Semen

Erkek üreme sistemindeki bezlerin salgılarının oluşturduğu sıvı, spermleri içerir.

Signup and view all the flashcards

Semen Bileşenleri

Bulboüretral bez, prostat bezi ve seminal bezlerin ürettiği salgılar semenin bir parçasıdır.

Signup and view all the flashcards

Fertilizasyon

Sperm ile oositin birleşmesinin gerçekleştiği süreçtir.

Signup and view all the flashcards

Pronükleusların Füzyonu

Fertilizasyon sonrası, sperm ve oosit çekirdeklerinin birleşerek tek bir diploid çekirdek oluşturmasıdır.

Signup and view all the flashcards

Zigot

Pronükleusların birleşmesinden sonra oluşan tek diploid çekirdektir.

Signup and view all the flashcards

Fertilizasyon Sonuçları

Fertilizasyonun sonucu olarak, yeni bireyin cinsiyetinin belirlenmesi ve embriyoyu oluşturan hücrelerin bölünmeye başlaması gibi olaylar meydana gelir.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

FERTİLİZASYON ve GEBELİĞİN 1. HAFTASI

  • Dersin konusu, döllenme ve ilk haftanın gelişim aşamalarıdır.
  • Öğrenme hedefleri arasında sperm ve oositin genel yapısı, sperm kapasitasyonu ve akrozomal reaksiyon, fertilizasyonun üç aşaması, oositin fertilizasyona cevabı ve gebeliğin ilk haftasında gerçekleşen olaylar yer almaktadır.

TESTİS

  • Testisin anatomik yapısı ve bölümleri (ductus deferens, spermatık kord, kan damarları ve sinirler, efferent ductule, mediastinum testis, lobule vb.) gösterilmektedir.

SEMİNİFER TÜBÜL

  • Seminifer tübülün yapısal özellikleri (leydig hücreleri, lenfatik sinüzoid, makrofajlar, miyoid hücreler, sertoli hücreleri vb.) ve içerdiği farklı hücre tipleri (spermatogonyum, spermatosit vb.) hakkında bilgiler sunulmaktadır.

SPERM YAPISI

  • Spermin yapısal elemanlarına (baş, boyun, kuyruk), akrozom ve iç/dış akrozomal zarların özelliklerine ait ayrıntılı bilgiler içermektedir.

OOGENEZ

  • Oogenez süreci ve aşamaları (primer oosit, sekonder oosit ve polar cisimciklerin oluşumu, primer ve sekonder folliküller) detaylı olarak açıklanmaktadır.

FERTİLİZASYONDAN ÖNCEKİ ÖNEMLİ OLAYLAR

  • Fertilizasyondan önce epididimiste sperm olgunlaşması ve dişi üreme kanallarında sperm kapasitasyonu gerçekleşmektedir.

EPİDİDİMİS

  • Epididimisin üç temel işlevi (sperm depolaması, sperm olgunlaşması ve sperm taşınması) vurgulanmaktadır.
  • Epididimal matürasyon sırasında spermlerde fizyolojik ve biyokimyasal değişiklikler meydana gelmektedir; sperm hücre zarında biyokimyasal ve çekirdek/kuyrukta yapısal değişiklikler oluşur.
  • Kolesterol sperm zarına eklenir ve glikoproteinler sperm zarına eklenir.
  • Kromatin stabilizasyonu zona pellusidaya penetrasyona kadarki süreçte gerçekleşir ve sperm değişiklikleri homojen değildir.
  • Sperm epididimiste motilite özelliği kazanır.
  • Epididimal sıvı spermleri yıkar ve yapısal bütünlüğünü korur.

KAPASİTASYON

  • Spermlerin oositi fertilize etme yeteneği için geçirdikleri dönüşüm sürecidir.
  • Dişi genital sistemde gerçekleşir ve sperm yapısal ve fonksiyonel değişiklikler gösterir
  • Akrozomun yüzeyindeki glikoprotein kılıf, seminal sıvıdan gelen proteinler ve membran kolesterol/fosfolipid oranı değişir.
  • Membran potansiyeli değişir.

AKROZOM REAKSİYONU

  • Sperm, zona pellucidaya bağlanmadan önce akrozom reaksiyonunu başlatır.
  • Bu reaksiyon, spermin akrozomal enzimlerini serbest bırakır.
  • Bu enzimler, zona pellucidayı parçalar.
  • Akrozomal reaksiyon ekzositotik bir olaydır.
  • Hücre içi iyonlardaki değişiklikler (K+'nun düşmesi, Ca2+ artışı, cAMP artışı) akrozom reaksiyonu için önemli etkenlerdir.
  • Zona pellucidanın aşılması, farklı glikoproteinlerden (ZP1, ZP2, ZP3) oluştuğu ve sperm ile oositin hücre zarlarının birleşmesini sağlar.
  • Ayrıca, spermin yüzeyindeki reseptörler, oosit membranlarındaki ligandlara bağlanarak bağlanmayı stimüle eder.
  • Sperm, oositin içine endositoz ile girer.
  • Kortikal reaksiyon gerçekleşir ve polispermi önlenir.

SPERM-OOSİT FÜZYONU

  • Spermin ve oositin plazma membranları birleşir.
  • Sperm kuyruğu parçalanır.
  • Spermin çekirdeği oositin çekirdeğine girer ve pronükleuslar oluşur.

PRONÜKLEUSLARIN FÜZYONU

  • Erkek ve dişi pronükleusların birleşmesiyle diploid çekirdek oluşur.
  • Pronükleusların füzyonu ile döllenmenin tamamlandığı, genetik materyalin birleştiği, zigotun oluştuğu vurgulanır.

DÖLLENMENİN SONUÇLARI

  • Kromozom sayısının restorasyonu, yeni bireyin cinsiyetinin belirlenmesi ve bölünmenin başlatılmasıdır.

YARIKLANMA SÜRECİ (CLEAVAGE)

  • Döllenmeden sonra, zygote'in bölünme sürecidir.
  • Çeşitli aşamalarda (2 hücre evresi, 4 hücre evresi, 8 hücre evresi vb.) hücrelerin bölünmesi ve büyümesi sürecidir.

KOMPAKTLAŞMA

  • 8 hücreli evrede blastomerler arasında temas yüzeyleri artar ve blastomerler bir arada tutulur.
  • İnsan embriyolarında 4. bölünmeden sonra, blastomerlerin kompakt bir küme (morula) oluşturulması süreci gerçekleşir ve hücreler arasındaki bağlantı birimleri artar, ekstrasellüler boşluklar kapanır, embriyo tamamen dış ortamdan ayrılır.
  • Kompaktlaşmadan sonra embriyoda iki farklı hücre türü ortaya çıkar (dış hücre kitlesi: trofoblast ve iç hücre kitlesi: embrioblast).

4. GÜN (UTERUSTA)

  • Zona pellucidanın dejenere olması trofoblastlardan salgılanan litik enzimlerle olur.
  • Blastokisti oluşturma aşamaları izah edilmiştir.

BLASTOSİST OLUŞUMU

  • Kompaktlaşma sonrası, iç hücre kitlesi ve trofoblast oluşumu ile embriyo gelişiminin blastosist aşamasına geçiş süreci vurgulanmaktadır.

ZONA PELLUSİDA'NIN DEJENERE OLMASI

  • Trofoblastlardan salgılanan enzimler zona pellucidayı parçalar ve embriyonun uterus epiteline tutunmasına olanak sağlar.

ÖNEMLİ GELİŞİM EVRELERİ

  • Embriyo gelişiminin farklı evrelerinde (ör. hücre bölünməsi, kompaktlaşma) süreci açıklanır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Fertilizasyon ve Gebeliin 1. Haftası 2023-2024 PDF

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser