Фармакокинетика және Фармакодинамика
23 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Фармакокинетика ұғымына не кіреді?

  • Дәрілердің әсер ету механизмі
  • Дәрілердің әсер ету орны
  • Дәрілердің организмнен шығуы (correct)
  • Фармакологиялық әсерлері

Дәрілерді ауыз арқылы енгізудің негізгі қасиеті қандай?

  • Дәрілердің әсері тез байқалады
  • Дәрі тікелей қанға түседі
  • Дәрі бауырға өтіп, қан айналымына кіреді (correct)
  • Дәрі асқазан қабырғасында сіңеді

Тіл астына дәріні енгізудің артықшылығы неде?

  • Кем дегенде үш рет енгізу қажет
  • Асқорыту жолында әсер етеді
  • Тез сіңірілуі (correct)
  • Сұйық ортада ериді

Парентералды енгізу жолына қандай енгізу жатпайды?

<p>Булы енгізу (B)</p> Signup and view all the answers

Дәрінің резорбтивті әсері дегеніміз не?

<p>Дәрі жалпы қан айналымына түскен соң дамитын әсер (C)</p> Signup and view all the answers

Биотиімділік ұғымы қандай анықтамамен сипатталады?

<p>Дәрінің қан плазмасында бос түрде айналып жүрген мөлшері (C)</p> Signup and view all the answers

Метаболизмдік трансформацияның қандай реакциялары тән?

<p>Тотығу, тотықсыздану, гидролиз (A)</p> Signup and view all the answers

Клиренс дегеніміз не?

<p>Белгілі бір уақытта дәріден тазаратын қан плазмасының шартты көлемі (D)</p> Signup and view all the answers

Дәрінің әрекеттесетін клетка макромолекулаларының белсенді топтары қалай аталады?

<p>Рецепторлар (B)</p> Signup and view all the answers

Полипрагмазия дегеніміз не?

<p>Бір мезгілде бірнеше дәріні қолдану (A)</p> Signup and view all the answers

Дәрілердің жағымсыз әсерлері емдік мөлшерден қандай мөлшерлер аралығында пайда болады?

<p>Емдік мөлшерден жоғары (D)</p> Signup and view all the answers

Организмнің жеке қасиеттерімен байланысты дәрінің жағымсыз әсері қалай аталады?

<p>Таңдамалы емес (B)</p> Signup and view all the answers

Жүктіліктің 3-8 апталығы кезінде дәріні қабылдағаннан баланың кемтар болып тууын қандай терминмен атаймыз?

<p>Тератогендік әсер (B)</p> Signup and view all the answers

«Үйреніп кетушілік» ұғымының мағынасы неде?

<p>Дәріні қайталап қолданғанда әсердің төмендеуі (A)</p> Signup and view all the answers

«Тахифилаксия» ұғымы қандай құбылысты сипаттайды?

<p>Тез дамитын үйреніп кетушілік (B)</p> Signup and view all the answers

Жергілікті анестетиктердің әсер ету механизмі неде?

<p>Потенциалға тәуелді натрий каналдарының тежелуі (C)</p> Signup and view all the answers

Бупивакаинның қолдану саласы қандай?

<p>Инфильтрациялық, өткізгіштік (жұлын анестезиясы) (B)</p> Signup and view all the answers

Жергілікті анестетиктерге адреналин гидрохлориді қандай мақсатта қосылады?

<p>Вазоконстриктор ретінде (C)</p> Signup and view all the answers

Новакаин дәрісіне тән қасиеттер қандай?

<p>Әсер ету ұзақтығы 30 мин-1 сағ, уыттылығы төмен (B)</p> Signup and view all the answers

Инфильтрациялық анестезияға қолданылатын дәрілерді атаңыз:

<p>Новокаин, Бупивикаин (C)</p> Signup and view all the answers

Тұтқыр дәрілердің фармакологиялық әсерлері неден тұрады?

<p>Қан тоқтату, тіндерді тығыздау (D)</p> Signup and view all the answers

Таниннің стоматологияда қолданылуы қандай қасиетпен байланысты?

<p>Коагулянт ретінде (B)</p> Signup and view all the answers

Жергілікті анестетиктер жүйке жүйесінің қай деңгейінде әсер етеді?

<p>Сезімтал жүйке ұштары мен жүйке талшықтары (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Фармакокинетика дегеніміз не?

Дәрілік заттың организмге енгеннен кейін, организмде болу барысын зерттейтін фармакология бөлімі. Оған дәрінің сіңірілуі, таралуы, метаболизмдік өзгерісі, шығарылуы сияқты процестер жатады.

Тіл астына енгізудің артықшылығы?

Дәрінің тіл астына енгізілуі арқылы асқазан-ішек жолынан өтпей, тікелей қанға сіңуі.

Биотиімділік дегеніміз не?

Ауыз арқылы енгізілген дәрінің асқазан-ішек жолынан қанға сіңу пайызы.

Метаболизм дегеніміз не?

Дәрінің организмдегі химиялық құрылымының өзгеру процесі.

Signup and view all the flashcards

Клиренс дегеніміз не?

Дәрінің қаннан организмнен шығарылу жылдамдығын сипаттайтын көрсеткіш.

Signup and view all the flashcards

Дәрінің резорбтивті әсері дегеніміз не?

Дәрінің жалпы қан айналымына түскеннен кейін пайда болатын әсері. Бұл әсер дәрінің тікелей немесе жанама әрекет етуі болуы мүмкін.

Signup and view all the flashcards

Фармакодинамика дегеніміз не?

Дәрінің организмдегі жасушалар, ұлпалар және мүшелермен әрекеттесу процестерін зерттейтін фармакология бөлімі.

Signup and view all the flashcards

Рецептор дегеніміз не?

Дәрілік заттың организмдегі әсер ету механизмін сипаттайтын, белгілі бір рецепторлармен әрекеттесу арқылы белсенділенетін немесе тежелетін заттар.

Signup and view all the flashcards

Таңдамалы әрекеттесу деген не?

Дәрінің белгілі бір рецептормен таңдамалы түрде әрекеттесуі.

Signup and view all the flashcards

Синергизм дегеніміз не?

Дәрілік заттардың бір-бірінің әсерін күшейтуі.

Signup and view all the flashcards

Жағымсыз әсерлердің қандай дозада пайда болатынын көрсетіңіз

Дәрінің жағымсыз әсерлері емдік мөлшерден жоғары дозаларда пайда болады.

Signup and view all the flashcards

Организмнің жеке қасиеттерімен байланысты жағымсыз әсер

Организмнің жеке ерекшеліктеріне байланысты болатын дәрінің жағымсыз әсері.

Signup and view all the flashcards

Кумуляция дегеніміз не?

Дәрілік заттардың организмде жинақталуы.

Signup and view all the flashcards

Жатырішілік дамудың ақауы (туа біткен кемістіктер)

Дәрілік заттардың 3-8 апталық жүктілік кезінде қабылдануынан баланың туа біткен кемістіктері.

Signup and view all the flashcards

Үйреніп кетушілік (толерантность)

Дәріні қайталап қолданғанда әсерінің төмендеуі.

Signup and view all the flashcards

Тахифилаксия

Үйреніп кетушіліктің тез дамитын түрі

Signup and view all the flashcards

Дәріге тәуелділік

Дәріні қайталап қолдануға құштарлық.

Signup and view all the flashcards

Жергілікті жансыздандыратын дәрілерді атап өтіңіз

Жергілікті жансыздандыратын дәрілер: кокаин,дикаин,анестезин,промекаин,новокаин,бупивакаин,лидокаин,тримикаин

Signup and view all the flashcards

Жергілікті анестетиктердің әсер ету механизмі

Жергілікті анестетиктер потенциалға тәуелді натрий каналдарының тежелуі арқылы әсер етеді.

Signup and view all the flashcards

Жергілікті анестетиктер жүйке жүйесінің қай деңгейінде әсер етеді?

Жергілікті анестетиктер жүйке жүйесінің сезімтал жүйке ұштарына және жүйке талшықтарына әсер етіп, қозудың таралуына кедергі жасайды.

Signup and view all the flashcards

Күрделі эфирлер тобынан жергілікті жансыздандыратын дәріні атаңыз

Күрделі эфирлер тобынан жергілікті жансыздандыратын дәрі: новокаин

Signup and view all the flashcards

Инфильтрациялық анестезияға қандай дәрілер қолданылады?

Инфильтрациялық анестезияға қолданылатын дәрілер: новокаин, бупивикаин

Signup and view all the flashcards

Барлық түрдегі анестезияға қолданылатын дәріні атаңыз

Лидокаин (ксикаин, ксилокаин) барлық түрдегі анестезияға қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Новокаиннің қасиеттерін атаңыз

Новокаинның қасиеттері: анестезияның барлық түрінде тиімділігі жоғары, әсер ету ұзақтығы 30 мин-1 сағ, уыттылығы төмен

Signup and view all the flashcards

Бупивикаинның қолданылуын көрсетіңіз

Бупивикаин инфильтрациялық, өткізгіштік (жұлын анестезиясы) үшін қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Анестезиннің инфильтрациялық анестезияға жарамсыз болу себебін көрсетіңіз

Анестезин тек беткейлік анестезияда қолданылады, инфильтрациялық анестезияға жарамсыз.

Signup and view all the flashcards

Суда нашар еритін жергілікті анестезиялаушы дәріні көрсетіңіз

Анестезин суда нашар ериді.

Signup and view all the flashcards

Өте ұзақ уақыт әсер ететін жергілікті жансыздандыратын дәріні белгілеңіз

Бупивакаин (Маркаин) өте ұзақ уақыт әсер етеді.

Signup and view all the flashcards

Интралигаментарлы анестезияға қолданылатын анестетиктерді белгілеңіз

Мепивакаин, Артикаин, Лидокаин интралигаментарлы анестезияға қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Ұлпа ішілік анестезияға қандай анестетиктер қолданылады?

Новакаин(Прокаин), Бупивакаин(Меркаин) ұлпа ішілік анестезияға қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Тістің қатты тіндерінің терминалды анестезиясына қолданылатын препараттарды көрсетіңіз

Лидокаин, Тетракаин, Пиромекаин тістің қатты тіндерінің терминалды анестезиясына қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Жергілікті анестетиктерге адреналин гидрохлоридін қосу мақсаты қандай?

Адреналин гидрохлоидінің вазоконстриктор (тамыр тарылтушы) әсері бар, анестетиктерге қосу уыттылығын төмендетеді және әсер ету ұзақтығын ұлғайтады.

Signup and view all the flashcards

Қай анестетик сульфаниламидтермен біріктіріліп қолданылғанда антибактериальды әсері төмендейді?

Новакаин(Прокаин) сульфаниламидтермен біріктіріліп қолданылғанда антибактериальды әсері төмендейді.

Signup and view all the flashcards

Тұтқыр дәрілердің фармакологиялық әсерлерін көрсетіңіз

Тұтқыр дәрілер қан тоқтатады, тіндерді тығыздайды, қорғаныш қасиеті бар, ауырсыну мен тітіркенуді азайтады.

Signup and view all the flashcards

Тұтқыр дәрілердің әсер ету механизмін көрсетіңіз

Тұтқыр дәрілер белоктармен реакцияға түсіп, протеиндердің денатурациясын тудырады, жүйке ұштарының сезімталдығын төмендетеді, қан тамырларын тарылтады, жасуша мембраналарының өткізгіштігін азайтады.

Signup and view all the flashcards

Таниннің стоматологияда қолданылуын көрсетіңіз

Танин - қан тоқтататын, қабынуға қарсы және тітіркенуді басатын дәрі. Гингивит және стоматитті емдеуде қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Фармакокинетика және Фармакодинамика

  • Фармакокинетика: Дәрілердің организмдегі қозғалысын, яғни сіңу, таралу, метаболизм және шығарылуын сипаттайды.
  • Дәрілерді ауыз арқылы енгізу: Асқорыту жолдары арқылы сіңеді, бауыр арқылы өтеді және әсері баяу білінеді.
  • Дәрілерді тіл астына енгізу: Жылдам сіңеді, асқорыту ферменттеріне ұшырамайды, бауыр арқылы өтпейді.
  • Парентералды енгізу: Ауыз, тіл астына немесе ректальдыдан басқа енгізу жолдары (мысалы: бұлшықетке, көк тамырға). Бұл жолдарда дәрілер қанға жылдам түседі.
  • Бұлшықетке енгізу: Көк тамырға енгізуге қарағанда әсері баяу білінеді.
  • Дәрілердің асқазан арқылы сіңуі: Белсенді емес диффузия арқылы.
  • Биотиімділік: Дәрінің қан плазмасында бос түрде болуы.
  • Метаболизм: Дәрілердің организмде өзгеріске ұшырау процестері (мысалы: тотығу, тотықсыздану, гидролиз).
  • Клиренс: Белгілі бір уақытта дәріден тазаратын қан плазмасының жартылай көлемі.
  • Резорбтивті әсер: Жалпы қан айналымына өткен дәрінің әсері.
  • Фармакодинамика: Дәрілердің организмде әсер ету механизмі және фармакологиялық әсерлері.
  • Рецепторлар: Дәрілермен әрекеттесетін клеткалардағы макромолекулалар.
  • Таңдамалы әсер: Рецептормен әрекеттесудің түрлері.
  • Агонистер: Арнайы рецепторлармен байланысып, биологиялық әсер тудыратын дәрілер.
  • Дәрілердің организмге тигізетін әсерлері: Химиялық, фармакологиялық, биологиялық, тікелей/жанама , негізгі/қосалқы әсерлер.
  • Синергизм: Дәрілердің біріктіріп қолдану кезінде әсер етудің күшейуі
  • Антагонизм: Екінші дәрінің әсерін бірінші дәрі жоятын құбылыс.
  • Полипрагмазия: Бір ауруды емдеу үшін бір мезгілде бірнеше дәріні пайдалану.
  • Жағымсыз әсерлер: Дәрінің қолдану дозасы емдік дозадан жоғары болғанда пайда болады.
  • Таңдамалы емес жағымсыз әсерлер: Организмнің жеке қасиеттерімен байланысты.
  • Кумуляция: Организмде дәрілік заттардың жинақталуы.
  • Тератогендік әсер: Жүктілік кезінде дәріні қолданғаннан баланың кемтар болып туу қаупі.
  • Үйреніп кетушілік: Дәрі қолданылған сайын әсері төмендейді.
  • Тахифилаксия: Үйреніп кетудің тез дамитын түрі.
  • Дәріге тәуелділік: Дәріні қолдануға тәуелді болу.
  • Жергілікті жансыздандыратын дәрілер: Кокаин, дикаин, анестезин, промекаин, новокаин, бупивакаин, лидокаин, тримикаин.
  • Жергілікті анестетиктердің әсер ету механизмі: Потенциалға тәуелді натрий каналдарының тежелуі.
  • Жергілікті анестетиктердің әсер ету аймағы: Сезімтал жүйке ұштары мен жүйке талшықтары.
  • Күрделі эфирлерден жасалған жергілікті анестетиктер: Новокаин.
  • Инфильтрациялық анестезияға қолданылатын дәрілер: Новокаин, бупивакаин
  • Анестезияның барлық түрлеріне қолданылатын дәрі: Лидокаин (ксикаин, ксилокаин)
  • Новокаинның сипаттамасы: Әсер ету ұзақтығы 30 мин-1 сағ, уыттылығы төмен.
  • Бупивакаинның қолданылуы: Инфильтрациялық және жұлын анестезиясы.
  • Анестезиннің инфильтрациялық анестезияға шектеулері: Беткейлік анестезияға қолданылады.
  • Суда нашар еритін жергілікті анестетик: Анестезин
  • Өте ұзақ әсер ететін жергілікті жансыздандырғыш: Бупивакаин (Маркаин)
  • Интралигаментарлы анестезияға қолданылатын анестетиктер: Мепивакаин, Артикаин, Лидокаин.
  • Ұлпа ішілік анестезияға қолданылатын анестетиктер: Новакаин(Прокаин), Бупивакаин(Меркаин)
  • Тістің қатты тіндерінің анестезиясына қолданылатын дәрілер: Лидокаин, Тетракаин, Пиромекаин
  • Адреналиннің жергілікті анестетиктермен бірге қолданылуы: Вазоконстриктор, тіндерге әсерін ұзартады.
  • Сульфаниламидтермен біріктіруде әсері төмендейтін анестетик: Новокаин(Прокаин)
  • Тұтқыр дәрілердің әсертері: Қан тоқтату, тіндерді тығыздау, қорғаныш қасиеттері, ауырсыну мен тітіркенуді азайту.
  • Тұтқыр дәрілердің әсер ету механизмі: Белоктармен реакцияға түседі, қан тамырларын тарылтады.
  • Таниннің стоматологияда қолданылуы: Коагулянт, қабыну мен тітіркенуді басу, гингивит және стоматитті емдеу.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Бұл викторина farmacokinetika мен фармакодинамикаға арналған. Дәрілердің организмдегі динамикасын, сіңу, метаболизм және шығару процестерін зерттей отырып, сіз дәрілік заттардың белсенділігін және әсер ету механизмдерін түсінесіз.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser