Euskal Herriko Foru Legea eta Konstituzioa

Joerak

• Euskal Herrian, Foru Legearen eta Konstituzioaren arteko harremana gatazka iturri izan zen.
• Batzuentzat, biak kontrajarriak ziren, beste batzuentzat berriz, Konstituzioa Foruen garapena zen.
• Konstituzioaren aurkako eta sistema tradizionalaren aldeko propaganda zabaldu zen, batez ere hirietan, hala nola Bilbon eta Gipuzkoan.
• "El Diario Vicaíno" izeneko orria zabaldu zen Bizkaian, nahiz eta debekatuta egon, Konstituzioaren aurka eta Bizkaiko Konstituzio tradizionalean oinarritzen zen.
• Gipuzkoan, panfletoak kaleratu ziren aduanen lekualdatzearen, prezioen igoeraren, paper zigilduaren derrigortasunaren, presio fiskalaren eta soldadutzaren aurka.
• Euskal hirietan, Milizia Nazionalak antolatu ziren, dirudunak buru zituztenak, Konstituzioa defendatzeko asmoz.

Eliza

• Elizak mendeetan metatu zuen botere ekonomikoa eta eragina galduko zituela ikusirik, hasieran Konstituzioaren aurkako erreakzio armatuak sustatu zituen.
• Fernando Zabala izan zen absolutizmoaren aldeko buruzagi garrantzitsuenetako bat, "Artzaina" bere taldera bildu nahiz eta ez zuen lortu.
• Frantsesen aurka borrokatu zuten askok, hasieran liberalismoaren alde agertu zirenak ere, Konstituzioaren aurka zeuden orain.
• Talde armatu erregezaleak, mendi-mutilak izenez ezagutzen zirenak, herrietako biztanleei diru eta janaria eskatzen zieten, liberalen jabetzak erasotzen zituzten eta Milizia Nazionaleko taldeekin borrokatzen ziren.

Batasuna

• Talde armatuak eta buruzagiak "Junta superior de las provincias unidas" sortu zen bateratu ziren.

Kanpo Interbentzio Militarra eta Hirurteko Liberalen Amaiera

• Erregeak potentzia absolutistekin, Frantzia, Austria, Errusia eta Prusiarekin, harremanetan jarri zen erregimen liberala hondoratzeko interbentzio militarra lortzeko asmoz.
• 1822an, Veronako Kongresuak espainiar erregimen liberala indarrez ezabatzeko erabakia hartu zuen eta "San Luisen ehun mila semeen" inbasioa planteatu zuen horretarako.
• Frantziako armada bat zen. Austria, Prusia, Errusia eta Frantziako ordezkariak Verona bildu ondoren, Aliantza Santuaren izenean, armada hau Espainiara bidaltzea erabaki zuten, erregimen konstituzionala indargabetu eta berriro ere absolutismoa ezartzeko.
• Luis XVIII.ak Frantziako ordezkarien Ganberaren aurrean esan zuen "ehun mila frantsez zeudela San Luis Jaunaren izenean borroka egiteko".
• Konstituzioaren aldekoek Cádizen aurre egin zioten frantsesei, baina azkenean amore eman behar izan zuten, setioa jasan ondoren.
• Berriro ezarri zen absolutismoa (1823). Liberalenganako errepresio gogorra agindu zuten eta askok, Riego euren artean, exekutatuak izan ziren.