Podcast
Questions and Answers
Wat bestudeert de ethiek volgens de samenvatting?
Wat bestudeert de ethiek volgens de samenvatting?
Ethiek richt zich alleen op de gevolgen van handelingen.
Ethiek richt zich alleen op de gevolgen van handelingen.
False
Waarom is ethiek belangrijk voor IT-professionals?
Waarom is ethiek belangrijk voor IT-professionals?
Het helpt IT-professionals verantwoorde keuzes te maken in complexe situaties.
Ethiek onderzoekt wat het betekent om een ______ te leiden.
Ethiek onderzoekt wat het betekent om een ______ te leiden.
Signup and view all the answers
Koppel de termen aan hun beschrijvingen:
Koppel de termen aan hun beschrijvingen:
Signup and view all the answers
Wat is de kernvraag van het trolley-probleem?
Wat is de kernvraag van het trolley-probleem?
Signup and view all the answers
Zelfrijdende auto’s moeten nooit moeilijke morele keuzes maken.
Zelfrijdende auto’s moeten nooit moeilijke morele keuzes maken.
Signup and view all the answers
Noem een voorbeeld van een situatie waarin een zelfrijdende auto een morele keuze moet maken.
Noem een voorbeeld van een situatie waarin een zelfrijdende auto een morele keuze moet maken.
Signup and view all the answers
Bij het trolley-probleem staan ____ mensen tegenover ____ mensen.
Bij het trolley-probleem staan ____ mensen tegenover ____ mensen.
Signup and view all the answers
Koppel de situaties aan de ethische dilemma's:
Koppel de situaties aan de ethische dilemma's:
Signup and view all the answers
Wat zijn waarden in de context van de samenleving?
Wat zijn waarden in de context van de samenleving?
Signup and view all the answers
Normen zijn bredere ideeën en ethische principes die in de samenleving gelden.
Normen zijn bredere ideeën en ethische principes die in de samenleving gelden.
Signup and view all the answers
Noem een voorbeeld van een waarde.
Noem een voorbeeld van een waarde.
Signup and view all the answers
Een voorbeeld van een wet die gebaseerd is op een norm is het ______ op leeftijdsdiscriminatie bij sollicitaties.
Een voorbeeld van een wet die gebaseerd is op een norm is het ______ op leeftijdsdiscriminatie bij sollicitaties.
Signup and view all the answers
Koppel de volgende termen aan hun beschrijvingen:
Koppel de volgende termen aan hun beschrijvingen:
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste uitgangspunt van de beginselethiek?
Wat is het belangrijkste uitgangspunt van de beginselethiek?
Signup and view all the answers
Beginselethiek houdt rekening met de gevolgen van handelingen.
Beginselethiek houdt rekening met de gevolgen van handelingen.
Signup and view all the answers
Noem een probleem dat gepaard gaat met beginselethiek.
Noem een probleem dat gepaard gaat met beginselethiek.
Signup and view all the answers
De gevolgenethiek stelt dat 'het doel ______ de middelen heiligt.'
De gevolgenethiek stelt dat 'het doel ______ de middelen heiligt.'
Signup and view all the answers
Welke van de volgende uitspraken past bij gevolgenethiek?
Welke van de volgende uitspraken past bij gevolgenethiek?
Signup and view all the answers
Gevolgenethiek is altijd moreel aanvaardbaar.
Gevolgenethiek is altijd moreel aanvaardbaar.
Signup and view all the answers
Wat legt de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling en morele groei van een individu?
Wat legt de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling en morele groei van een individu?
Signup and view all the answers
Welke eigenschappen zijn voorbeelden van deugden voor een goede IT-professional?
Welke eigenschappen zijn voorbeelden van deugden voor een goede IT-professional?
Signup and view all the answers
Een van de problemen met gevolgenethiek is de ______ om gevolgen te voorspellen.
Een van de problemen met gevolgenethiek is de ______ om gevolgen te voorspellen.
Signup and view all the answers
Koppel de ethische benaderingen aan hun focus:
Koppel de ethische benaderingen aan hun focus:
Signup and view all the answers
Wat is volgens de gevolgenethiek de reden om iemand in nood te helpen?
Wat is volgens de gevolgenethiek de reden om iemand in nood te helpen?
Signup and view all the answers
Volgens de deugdethiek is het goed om een behulpzaam persoon te zijn.
Volgens de deugdethiek is het goed om een behulpzaam persoon te zijn.
Signup and view all the answers
Noem één van de ethische stromingen die stelt dat je mensen moet helpen omdat het een regel is.
Noem één van de ethische stromingen die stelt dat je mensen moet helpen omdat het een regel is.
Signup and view all the answers
De _____ stelt dat het belangrijk is om te handelen vanuit goede intenties en deugden.
De _____ stelt dat het belangrijk is om te handelen vanuit goede intenties en deugden.
Signup and view all the answers
Koppel de ethische stromingen aan hun uitgangspunten:
Koppel de ethische stromingen aan hun uitgangspunten:
Signup and view all the answers
Study Notes
Ethiek in IT
- Ethiek is een deelgebied van de filosofie dat kijkt naar hoe een goed leven te leiden.
- Het richt zich op de gevolgen van acties.
- Het bekijkt normen en prioriteiten.
- Het behandelt goed handelen in specifieke situaties, relevant voor zowel junior als senior IT-professionals.
- Ethiek helpt IT-professionals verantwoorde keuzes te maken in moeilijke situaties.
- Trolley-probleem: Een voorbeeld dilemma: Een tram rijdt op 5 personen af. Een wissel omzetten leidt tot een botsing met 1 persoon. De kernvraag is of het redden van velen zwaarder weegt dan het beschermen van één individu. Variaties in dit dilemma bekijken de impact als het om kinderen of criminelen gaat.
- Zelfrijdende auto’s: Zelfrijdende auto’s moeten ethische keuzes maken in gevaarlijke situaties, zoals het vermijden van een botsing door overstekende voetgangers te raken.
- Relevantie: Deze dilemma's illustreren dat IT-systemen programmeerbaar zijn met ethische principes.
- Waarden, normen en wetten: IT-professionals moeten volgens drie niveaus handelen voor verantwoorde beslissingen.
- Waarden: Brede ideeën die gedeeld worden door de samenleving, zoals eerlijkheid en respect.
- Normen: Specifieke gedragsregels gebaseerd op waarden, zoals "gebruik ICT zorgvuldig".
- Wetten: Officieel vastgelegde normen, zoals "stelen is strafbaar".
- Voorbeeld: Waarde: Gelijkheid; Norm: Niet discrimineren; Wet: Verboden op leeftijdsdiscriminatie bij sollicitaties.
-
Voorbeeld-situatie: Moet je iemand helpen die in nood is?
- Beginselethiek: Ja, omdat het een regel is dat je anderen moet helpen.
- Gevolgenethiek: Ja, omdat het helpt het welzijn te maximaliseren.
- Deugdethiek: Ja, omdat het goed is om een behulpzaam persoon te zijn.
- Gezichtsherkenningstechnologie: Het gebruik ervan door de politie is een ethisch dilemma waarbij privacy en veiligheid tegenover elkaar staan.
- AI-programmering: Het is belangrijk om ethische principes in AI te programmeren. Relevante vragen zijn: hoe kun je AI rechtvaardig laten handelen? en welke normen moeten voorrang krijgen?
Drie ethische benaderingen
A. Beginselethiek (Deontologie)
- Gebaseerd op principes of plichten die altijd gelden, ongeacht de omstandigheden.
- Focus: De handeling zelf is goed of fout, los van de gevolgen.
- Voorbeelden van beginselen: De Tien Geboden, Universele Rechten van de Mens, Organisatiebeleid (bv. gedragscode ICT-gebruik).
- Problemen: Starheid, moeilijk toe te passen in extreme situaties (bv. patiëntendossiers delen in noodsituaties), tegenstrijdige principes (bijvoorbeeld bij zelfrijdende auto's).
- Conclusie: Biedt duidelijke richtlijnen, maar is soms te rigide.
B. Gevolgenethiek (Consequentialisme)
- Richt zich op de gevolgen van een handeling: “Het doel heiligt de middelen.”
- Focus: Een handeling is goed als de gevolgen positief zijn.
- Voorbeelden: Liegen kan gerechtvaardigd zijn om iemands leven te redden, surveillance kan nodig zijn om de openbare orde te handhaven.
- Problemen: Moeilijkheid om gevolgen te voorspellen, ethische grenzen (sommige handelingen zoals marteling zijn moreel verwerpelijk, zelfs als ze goede resultaten opleveren).
- Conclusie: Pragmatisch, maar kan leiden tot ethische spanningen.
C. Deugdethiek
- Focus: Het karakter en de intenties van de persoon, niet de specifieke handeling of de gevolgen.
- Kernvragen: Wat maakt een mens goed? Welke eigenschappen heeft een goede IT-professional?
- Deugd: Een karaktereigenschap die iemand in staat stelt zijn functie goed te vervullen (bijvoorbeeld betrouwbaarheid, hulpvaardigheid).
- Belangrijk: Benadrukt persoonlijke ontwikkeling en morele groei.
- Toekomstvisie: Ethiek is essentieel bij de integratie van technologie in de maatschappij. Technologie komt onvermijdelijk, maar hoe we ermee omgaan is cruciaal. De vraag is niet alleen "willen we deze technologie?", maar ook "hoe gaan we ermee om?".
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Ontdek de belangrijke principes van ethiek in de IT-sector. Dit quiz behandelt de gevolgen van acties, normen en prioriteiten, en hoe IT-professionals verantwoordelijke keuzes kunnen maken in complexe situaties. Test uw kennis over ethisch handelen in de technologie.
