13. ЕҢБЕК ЖАҒДАЙЛАРЫ. ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
23 Questions
10 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғаудың негізгі мақсаты неде?

  • Адамның денсаулығын сақтау және қауіпсіздікті қамтамасыз ету (correct)
  • Жұмысшылардың әлеуметтік жағдайын төмендету
  • Жұмыс берушінің пайдасын арттыру
  • Еңбек шарттарын жеңілдету

Жұмыс берушінің жұмысшыға қатысты құқықтарының бірі қандай?

  • Жұмысқа қабылдау кезінде таңдау еркіндігі (correct)
  • Жұмысшылармен келісімшартты өзгертуге шектеу
  • Жұмысшыларды тек қысқа мерзімге жалдау
  • Жұмысшыларды жұмыс уақытымен істемеу

Еңбек құқығының негізгі функцияларының бірі не?

  • Жұмыссыздықты арттыру
  • Өндірістік жарақаттың санын көбейту
  • Еңбек ету процесін бақылау (correct)
  • Жұмысшыларды жұмыстан шығару

Еңбек қорғау жүйесінің тиімділігі неден көрінеді?

<p>Жұмыскердің жоғары сапалы жұмыста болуы (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан Республикасы Конституциясына сәйкес, адам құқығы қалай бағаланады

<p>Ең жоғары құндылық (C)</p> Signup and view all the answers

Жұмыскердің құқықтарының бірі қандай?

<p>Кәсіби түрде қайта даярлану (B)</p> Signup and view all the answers

Жұмыс берушінің жұмыскерден талап ету құқығының бірі не?

<p>Еңбек тәртібі ережелерін орындау (C)</p> Signup and view all the answers

Еңбек ету барысында адамның өмірі мен денсаулығына зиян келетін қауіптердің алдын алу не үшін маңызды?

<p>Адамның құқықтарын қорғау үшін (B)</p> Signup and view all the answers

Жұмыс берушінің жұмысшылармен жасақтайтын келісімшарттарының сипаты қандай?

<p>Келісімшарттарды өзгерту, толықтыру, тоқтату мүмкіндігі бар (C)</p> Signup and view all the answers

Еңбек құқығының басты назарындағы мәселе не?

<p>Денсаулық және қауіпсіздік мәселесі (B)</p> Signup and view all the answers

Жұмыскердің еңбекақыны уақытында және толық көлемде алуға құқығы бар ма?

<p>Иә, еңбек және ұжымдық келісімшарттарына сәйкес (A)</p> Signup and view all the answers

Жұмыскер еңбек міндеттемесін орындау барысында денсаулығына зиян келсе не талап етуіне болады?

<p>Зиянның орнын толтыруды талап етуге (C)</p> Signup and view all the answers

Еңбек дауларын шешу үшін қандай ұйымдарға жүгінуге болады?

<p>Келісім комиссиялары мен соттар (D)</p> Signup and view all the answers

Еңбек жағдайлары дегеніміз не?

<p>Ақша төлеу мен жұмыс тәртібі (C)</p> Signup and view all the answers

Жұмыскердің еңбек шартын бұзу үшін не себеп болады?

<p>Жұмыскердің құқықтарының бұзылуы (C)</p> Signup and view all the answers

Жұмыскер қандай жағдайда жұмысты орындаудан бас тартуға құқылы?

<p>Денсаулығына қауіп төнгенде (D)</p> Signup and view all the answers

Еңбекті қорғау шараларының мақсаты не?

<p>Жұмыскерлердің өмірі мен денсаулығын сақтау (C)</p> Signup and view all the answers

Жұмыс беруші жұмыскердің жекебасына байланысты мәліметтердің қорғалуын қамтамасыз етуге міндетті ме?

<p>Жұмыс берушінің міндеті (D)</p> Signup and view all the answers

Жұмыскердің заңды мүдделерін қорғау үшін не әрекет етуі мүмкін?

<p>Барлық әдіс-тәсілдерді қолдану (B)</p> Signup and view all the answers

Еңбек қауіпсіздігінің қорғалуына қатысты жұмыскердің құқықтары қандай?

<p>Әлсіз жағдайларда қорғау шараларын қолдану (C)</p> Signup and view all the answers

Еңбек дауларының туындау себебі неде?

<p>Еңбек заңнамасын елемеу (C)</p> Signup and view all the answers

Жұмыс беруші мен жұмыскер арасында келісім жасасу не үшін қажет?

<p>Еңбек жағдайларын жақсарту үшін (B)</p> Signup and view all the answers

Еңбек қауіпсіздігін сақтау үшін кім жауап береді?

<p>Екі тарап та жауап береді (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Еңбек жағдайлары

Адамның жемісті еңбек етуі үшін қажетті жағдайлар, өндірістің кез келген түрінде құрамдас бөлік болып табылады.

Еңбекті қорғау

Адамның өмірі мен денсаулығын еңбек процесіндегі қауіптерден қорғау.

Жұмыс беруші

Жұмыс қатынасындағы жеке немесе заңды тұлға.

Жұмыскер

Жұмыс қатынасындағы жеке тұлға.

Signup and view all the flashcards

Еңбек құқықтық қатынастар

Жұмыс беруші мен жұмыскер арасындағы құқықтық міндеттемелер мен құқықтарды реттейтін қатынастар.

Signup and view all the flashcards

Еңбек шарттары

Жұмыс беруші мен жұмыскер арасындағы келісімшарттың шарттары.

Signup and view all the flashcards

Ұжымдық келісімдер

Жұмыскерлер мен жұмыс берушінің келісімдері.

Signup and view all the flashcards

Сынақ мерзімі

Жұмысқа қабылдау кезінде жұмыскерді бағалау мерзімі.

Signup and view all the flashcards

Еңбек міндеттері

Жұмыскердің тапсырмалары мен орындауы тиіс жұмысы.

Signup and view all the flashcards

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексі

Еңбек қатынастарын реттейтін заң.

Signup and view all the flashcards

Жұмыскердің құқықтары

Жұмыскер үшін еңбек заңымен белгіленген құқықтар.

Signup and view all the flashcards

Еңбек шарты

Жұмыс беруші мен жұмыскер арасындағы келісім.

Signup and view all the flashcards

Еңбекақы

Жұмыс үшін төленетін ақы.

Signup and view all the flashcards

Еңбек демалысы

Ақы төленетін демалыс.

Signup and view all the flashcards

Еңбек дауы

Жұмыскер мен жұмыс беруші арасындағы келіспеушілік.

Signup and view all the flashcards

Келісім комиссиясы

Еңбек дауларын шешуге арналған орган.

Signup and view all the flashcards

Сот

Еңбек дауларын сот тәртібімен шешетін орган.

Signup and view all the flashcards

Ұжымдық келісімшарт

Жұмыс беруші мен жұмыскерлер одағы арасындағы келісім.

Signup and view all the flashcards

Еңбек кодексі

Еңбек заңдары мен ережелерін белгілейтін заң.

Signup and view all the flashcards

Кәсіподақ

Жұмыскерлердің құқықтарын қорғайтын ұйым.

Signup and view all the flashcards

Мемлекеттік еңбек инспекторы

Еңбек заңдарының орындалуын бақылайтын органның өкілі.

Signup and view all the flashcards

Жұмыс беруші міндеттері

Жұмыс берушіге жүктелген жауапкершілік.

Signup and view all the flashcards

Жеке еңбек дауы

Жұмыскер мен жұмыс беруші арасындағы еңбек құқықтары бойынша даулар.

Signup and view all the flashcards

Үйлесімді еңбек жағдайы

Жұмыс берушілердің жасайтын ыңғайлылық және қауіпсіздігі.

Signup and view all the flashcards

Ұжымдық еңбек дауларын шешу тәртібі

Ұжымдық еңбек дауларын жұмыс беруші, бітістіру комиссиясы, еңбек арбитражы және сот арқылы шешу тәртібі.

Signup and view all the flashcards

Кәмелетке толмағандардың еңбек құқықтары

18 жасқа толмаған жұмыскерлердің еңбек қатынастарында кәмелетке толғандармен тең құқықты болуы және қосымша кепілдіктерді пайдалануы.

Signup and view all the flashcards

18 жасқа дейінгі жұмыскерлер үшін тыйым салынған жұмыстар

Денсаулыққа және мінез-құлық дамуына зиян келтіретін, қауіпті жұмыстар.

Signup and view all the flashcards

Еңбек шарты (кәмелетке толмағандар үшін)

Жұмыс беруші мен 18 жасқа толмаған жұмыскер арасындағы еңбек шарты, дәрігерлік тексеруден өткеннен кейін құрылады.

Signup and view all the flashcards

Еңбек даулары

Жұмыскер мен жұмыс беруші арасында еңбек және ұжымдық келісімшарттар жайындағы келіспеушіліктер.

Signup and view all the flashcards

Кәмелетке толмағандардың еңбегі

18 жасқа дейінгі адамдардың еңбек қатынастарына қатысты құқықтық жағынан кәмелетке толған адамдар болып есептелетін еңбек қалыптары.

Signup and view all the flashcards

Бітістіру комиссиясы

Еңбек дауларын шешуде жұмыс беруші мен жұмыскер арасындағы келіспеушіліктерді шешуде тараптармен жұмыс жасайтын уәкілетті орган.

Signup and view all the flashcards

Еңбек арбитражы

Ұжымдық еңбек дауларын шешу жөніндегі мамандандырылған сот.

Signup and view all the flashcards

Ауыр еңбек

Денсаулыққа зиян келтіретін және физикалық күшті қажет ететін еңбек түрі

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғау

  • Еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғаудың негізгі мақсаты - жұмысшылардың денсаулығын, қауіпсіздігін және әл-ауқатын қамтамасыз ету.
  • Жұмыс берушінің жұмысшыға қатысты құқықтарының бірі - еңбек шартында белгіленген жұмысты орындауды талап ету.
  • Еңбек құқығының негізгі функцияларының бірі - еңбек қатынастарындағы әділдікті және теңдікті қамтамасыз ету.
  • Еңбек қорғау жүйесінің тиімділігі жұмысшылардың еңбек жағдайларының жақсаруында, еңбек қауіпсіздігінің жоғарылауында және еңбек дауларының азаюында көрінеді.
  • Қазақстан Республикасы Конституциясына сәйкес, адам құқығы ең жоғары құндылық болып саналады.

Жұмыскердің құқықтары

  • Жұмыскердің құқықтарының бірі - еңбекақыны уақытында және толық көлемде алу құқығы.

Жұмыс берушінің міндеттері

  • Жұмыс берушінің жұмыскерден талап ету құқығының бірі - жұмысшының еңбек шартында белгіленген жұмысты сапалы және уақытында орындауын талап ету.

Еңбек қауіпсіздігі

  • Еңбек ету барысында адамның өмірі мен денсаулығына зиян келетін қауіптердің алдын алу маңызды, өйткені бұл еңбек қауіпсіздігінің негізін қалауға мүмкіндік береді.

Жұмыс шарттары

  • Жұмыс берушінің жұмысшылармен жасақтайтын келісімшарттарының сипаты - еңбек шарты, онда екі тараптың да құқықтары мен міндеттері анық көрсетілген.

Еңбек құқығының мақсаты

  • Еңбек құқығының басты назарындағы мәселе - жұмысшылардың құқықтарын қорғау және олардың еңбек жағдайларын жақсарту.

Жұмыскердің міндеттері мен құқықтары

  • Жұмыскердің еңбекақыны уақытында және толық көлемде алуға құқығы бар.
  • Жұмыскер еңбек міндеттемесін орындау барысында денсаулығына зиян келсе, ол заңды түрде компенсация талап етуге құқылы.

Еңбек даулары мен шешімдер

  • Еңбек дауларын шешу үшін еңбек дауларына қатысты соттарға, еңбек инспекциясына және басқа да тиісті ұйымдарға жүгінуге болады.

Еңбек жағдайлары

  • Еңбек жағдайлары - жұмысшының жұмысты атқару барысында болатын жағдайлар, оның ішінде жұмыс орны, жұмыс уақыты, еңбекақы, жұмыс аясы және т.б. кіреді.

Жұмыс шартын бұзу

  • Жұмыскердің еңбек шартын бұзу себептері әр түрлі болуы мүмкін, мысалы, жұмыс берушінің талаптарын орындамау, еңбекақысын уақытында төлемеу, жұмыс жағдайларының нашарлығы және т.б.

Жұмысты орындаудан бас тарту

  • Жұмыскер жұмыс орнындағы қауіпсіздік стандарттарының сақталмауы, денсаулығына зиян келтіретін әрекеттерді талап етуі және т.б. жағдайларда жұмысты орындаудан бас тартуға құқылы.

Еңбекті қорғау шаралары

  • Еңбекті қорғау шараларының мақсаты - жұмысшылардыंң денсаулығын, қауіпсіздігін және әл-ауқатын қамтамасыз ету.

Жұмыс берушінің міндеттері

  • Жұмыс беруші жұмыскердің жекебасына байланысты мәліметтердің қорғалуын қамтамасыз етуге міндетті.

Жұмыскердің құқықтарын қорғау

  • Жұмыскердің заңды мүдделерін қорғау үшін ол еңбек инспекциясына, сотқа, кәсіподаққа және т.б. ұйымдарға жүгінуі мүмкін.

Еңбек қауіпсіздігінің қорғалуы

  • Еңбек қауіпсіздігінің қорғалуына қатысты жұмыскердің құқықтары - қауіпсіз жұмыс жағдайларын жасауды талап ету, қауіпті жағдайлар туралы хабардар және т.б.

Еңбек дауларының себептері

  • Еңбек дауларының туындау себебі - жұмыс беруші мен жұмыскер арасындағы келіспеушіліктер, еңбек шартының сақталмауы, еңбекақының уақытында төленбеуі және т.б.

Келісім жасасу

  • Жұмыс беруші мен жұмыскер арасында келісім жасасу еңбек дауларын болдырмау, міндеттемелерді нақтылау және екі тараптың құқықтарын қорғау үшін қажет.

Еңбек заңнамасының күрделілігі

  • Еңбек заңнамасының күрделілігі жұмыскерлердің құқықтарын түсінуін қиындатуы және даулар тудыруы мүмкін.

Еңбек қауіпсіздігіне жауапкершілік

  • Еңбек қауіпсіздігін сақтау үшін жұмыс беруші жауап береді.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғау, адамның денсаулығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін аса маңызды. Қазақстан Республикасының Конституциясы адамды ең қымбат құндылық ретінде қарап, жұмысшылар мен жұмыс берушілердің құқықтары мен міндеттерін реттейді.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser