Podcast
Questions and Answers
Koja od sledećih teorija se bavi problemom podele rada na međunarodnom nivou?
Koja od sledećih tvrdnji o Davidu Rikardu je tačna?
Šta Malthus smatra uzrokom siromaštva u društvu?
Koja je karakteristika Sejovog zakona tržišta?
Signup and view all the answers
Kojim merama Maltus predlaže kontrolu populacije?
Signup and view all the answers
Koji je glavni argument Kejnza prema teoriji tržišta?
Signup and view all the answers
Kako se vrednost robe izražava u novcu?
Signup and view all the answers
Koja teorija smatra da ukupna ponuda ne može biti veća od ukupne tražnje?
Signup and view all the answers
Koji od navedenih pojmova NE predstavlja deo vrednosti prema Rikardu?
Signup and view all the answers
Koji od sledećih elemenata NE mora biti prisutan da bi radna snaga postala roba?
Signup and view all the answers
Koja od sledećih izjava najbolje opisuje odnošaj između najamnine i profita?
Signup and view all the answers
Kako Marks definiše vrednost radne snage?
Signup and view all the answers
Šta se dešava sa vrednošću prema Marksu kada radnik stvara više vrednosti nego što iznosi vrednost njegove radne snage?
Signup and view all the answers
Kako se može opisati upotrebna vrednost radne snage?
Signup and view all the answers
Koji od sledećih faktora NE utiče na vrednost robe prema Marksovoj teoriji?
Signup and view all the answers
Koja izjava najbolje oslikava ulogu kapitalista prema Marksovoj teoriji?
Signup and view all the answers
Šta definiše neposredni društveni rad?
Signup and view all the answers
Koji je glavni cilj robne proizvodnje?
Signup and view all the answers
Kako se odražava promena u obimu proizvodnje jedne zemlje na svetsku privredu?
Signup and view all the answers
Koji kriterijum razlikuje naturalnu od robne proizvodnje u pogledu organizacione strukture?
Signup and view all the answers
Kako se karakterišu društvene veze u robnoj proizvodnji?
Signup and view all the answers
Koja izjava najbolje opisuje prirodu proizvoda u naturalnoj proizvodnji?
Signup and view all the answers
Šta je jedan od glavnih razloga zašto rad u prirodnom obliku nije društveni rad?
Signup and view all the answers
Kako se razlikuju ciljevi naturalne i robne proizvodnje?
Signup and view all the answers
Šta se podrazumeva pod oskudnošću ekonomskih resursa?
Signup and view all the answers
Koji od sledećih faktora nije deo pitanja 'Kako proizvoditi'?
Signup and view all the answers
Koja vrsta ekonomije omogućava da tržište slobodno funkcioniše bez značajne državne intervencije?
Signup and view all the answers
Šta znači indikativno planiranje?
Signup and view all the answers
Koja od navedenih opcija najbolje opisuje mešovitu privredu?
Signup and view all the answers
Koje pitanje se postavlja u okviru ekonomskih problema 'Za koga proizvoditi'?
Signup and view all the answers
Koji od sledećih pojmova se ne koristi u vezi sa tržišnom ekonomijom?
Signup and view all the answers
Šta se dešava ako preduzeće više troši nego što investira?
Signup and view all the answers
Koja od navedenih nije vrsta potrošnje?
Signup and view all the answers
Kako se menja deo dohotka namenjen ishrani s porastom realnih dohodaka?
Signup and view all the answers
Koji faktor najviše utiče na nivo lične potrošnje?
Signup and view all the answers
Šta podrazumeva javna potrošnja?
Signup and view all the answers
Šta je podloga raspodele?
Signup and view all the answers
Koji pojam označava financijska sredstva za isplatu plata radnicima društvenih službi?
Signup and view all the answers
Koja je značajna posledica agresivne reklame u potrošačkom društvu?
Signup and view all the answers
Koja izjava najbolje opisuje raspodelu?
Signup and view all the answers
Koja od navedenih opcija najbolje opisuje naturalnu proizvodnju?
Signup and view all the answers
Koji uslov nije potreban za prelazak iz naturalne u robnu proizvodnju?
Signup and view all the answers
Koji od sledećih tvrdnji o robi nije tačan?
Signup and view all the answers
Šta karakteriše modernu robnu proizvodnju?
Signup and view all the answers
Šta ne može biti roba prema kriterijumima opisa?
Signup and view all the answers
Koje od sledećeg nije ključno svojstvo robe?
Signup and view all the answers
Kako se definiše društvena upotrebna vrednost?
Signup and view all the answers
Koji uslov robne proizvodnje je najvažniji za razmenu na tržištu?
Signup and view all the answers
Study Notes
Ekonomske škole i teorije
- Klasična škola: Zalaže se za podelu rada, jer povećava spretnost radnika, proizvodnju i produktivnost, što povećava bogatstvo.
- David Rikardo: Razvio teoriju diferencijalne rente, rezultat delovanja zakona radne vrednosti (ali ne i apsolutne rente). Popularisao prihvatanje principa slobodne trgovine i ekonomskog liberalizma sa teorijom komparativnih troškova.
- Tomas Robert Maltus: Predstavio teoriju stanovništva, tvrdeći da siromaštvo nije rezultat društvenog uređenja, već ljudske težnje za neograničenim umnožavanjem prema raspoloživim resursima. Predložene mere uključuju preventivne (odlaganje rađanja) i represivne (glad, ratovi).
- Žan Batist Sej: Zastupao subjektivnu teoriju vrednosti zasnovanu na korisnosti i Sejlov zakon tržišta. Tvrdio je da ukupna ponuda ne može biti veća od ukupne tražnje, što isključuje opšte krize hiperprodukcije. Kritikom je podvrgnut od strane Kejnza.
Teorija vrednosti
- Vrednost robe: Cena je novčani izraz vrednosti robe. Samo rad meri vrednost robe.
- David Rikardo: Smatrao da rad stvara vrednost, a dohoci (najamnina, profit, renta) predstavljaju delove te vrednosti, čije zbir ne može preći vrednost. Vrednost se sastoji od vrednosti utrošenih sredstava za proizvodnju i vrednosti radne snage.
- Karl Marks: Definisao zakon vrednosti radne snage. Radnik u kapitalizmu je plaćen po vrednosti, ali stvara više vrednosti od svoje platne vrednosti. Radna snaga je u kapitalizmu roba, zahtevajući pravnu i ličnu slobodu radnika i lišenje sredstava za proizvodnju. Radna snaga stvara vrednost veću od svoje sopstvene.
Naturalna naspram robne privrede
- Razlike: Naturalna privreda se obavlja u okviru velikih organizacionih jedinica (rodovi, plemena). Cilj joj je zadovoljenje potreba proizvođača, dok u robnoj privredi, proizvođači dobijaju novac za prodaju robe, kojim kupuju potrebe. Društvene veze u naturalnoj su neposredne, dok su u robnoj posredne kroz tržište. U naturalnoj proizvodnji nema spontanosti. U robnoj postoji.
- Kriterijumi: Organizacionih struktura, cilj proizvodnje, društvenih veza, stepen spontanosti.
- Uslovi: Razvoj društvene podele rada, viškova proizvoda za razmenu, nastanak privatne svojine.
- Roba: Proizvod ljudskog rada koji zadovoljava ljudske potrebe i prodaje se na tržištu.
Strukturni problemi proizvodnje
- Fundamentalna pitanja: Šta proizvoditi, kako proizvoditi i za koga proizvoditi, kako rešiti oskudnost ekonomskih resursa.
- Tržišni sistem: Slobodna konkurencija, privatna svojina, decentralizovana odluka.
- Komandna privreda: Društveni planski organi utvrđuju proporcije proizvodnje i potrošnje.
- Indikativno planiranje: Slobodan izbor proizvodnje, vođen ekonomskih interesa.
- Mešovita privreda: Kombinacija privatnog i državnog sektora.
Neproizvodna potrošnja (potrošnja)
- Lična: Zavisnost od realnih dohodaka i nivoa privredne razvijenosti. Ernest Engel je definisao zakonitost porasta potrošnje sa povećanjem dohotka,
- Javna: Obezbeđuje finansijska sredstva za plate društvenih radnika i usluge.
Proizvodnja i raspodela
- Raspodela: Raspoređivanje proizvedenih dobara i usluga između faktora proizvodnje i društva. Ovo je ogleda i u raspodeli materijala za proizvodnju.
- Struktura raspodele: Određena strukturom proizvodnje. Raspodela je rezultat i pretpostavka proizvodnje.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Ovaj kviz istražuje različite ekonomske škole i teorije, uključujući klasičnu školu, teoriju diferencijalne rente, Malthusovu teoriju stanovništva i Sejlov zakon tržišta. Proverite koliko dobro poznajete ključne koncepte i autore u ekonomiji.
