Ekonomiks at mga Kaugnayang Disiplina

Ang Ekonomiks

• Ang ekonomiks ay nagmula sa salitang Griyego na "oikos" (sambahayan) at "nomos" (patakaran).
• Ang ekonomiks ay tumatalakay sa pamamahala ng mga pangangailangan ng tao at sa pangangasiwa ng mga pinagkukunang-yaman.
• Pinag-aaralan din ng ekonomiks kung paano umiiral ang ugnayan sa pagitan ng mga mamimili at ng mga negosyo na nagbebenta ng mga produkto at serbisyo.

Ugnayan ng Ekonomiks sa Ibang Disiplina

• Nagagamit ang ekonomiks sa pagsusuri at paglutas ng mga suliranin sa agham, tulad ng pangangalaga sa kalikasan, mga makabagong paraan para sa pagpapagaling ng mga sakit ng tao, at ang paghahanap ng mga alternatibong pinagkukunang likas na yaman.
• Ang ekonomiks at matematika ay magkaugnay dahil ang pagpapasiya tungkol sa mga suliranin ng pagpapasya sa paggamit ng mga likas na yaman ay gumagamit ng pagbibilang.
• Ang ekonomiks at kasaysayan ay mga mahalagang pag-aaral at magkaugnay ang mga ito. Ang kasaysayan ay nagbibigay ng mga sagot sa mga suliranin sa pagpapasya kung kanino mapupunta ang mahahalagang likas na yaman, habang sinusuri naman ng ekonomiks ang mga sagot na ito sa konteksto ng tao, lugar, pangyayari, batas, at bagay na may kaugnayan sa kasaysayan.

Ang Dalawang Sangay ng Ekonomiks

• Maykroekonomiks: Tinatalakay ang ugali ng isang indibidwal o kolektibong negosyo at sambahayan tungkol sa kanilang produksyon at pagkonsumo. Bahagi ng Maykroekonomiks ang pag-aaral sa kaugalian ng mga mamimili at ang pagsusuri sa paggugol o pakinabang sa produksyon.
• Makroekonomiks: Tinatalakay ang pangkalahatang operasyon ng ekonomiya ng isang bansa sa ilalim ng pamahalaan at ang interaksyon ng mga pangunahing pangkat sa lipunan (pamahalaan, mga lokal at dayuhang negosyo, at mga local at dayuhang mamumuhunan) pagdating sa pagbabahagi ng mga pinagkukunang-yaman ng mga mamamayan.

Pamamaraang Siyentipiko sa Pagsusuri ng mga Isyung Pang-ekonomiya

• Ginagamit ang ekonomiks ng mga paraan upang masuri at matugunan ang mga isyung pang-ekonomiya sa isang paraang siyentipiko at lohikal.
• Ang mga sumusunod ay ang mga hakbang sa paggamit ng scientific method sa ekonomiks::
• Pag-alam at Pag-unawa sa Suliranin: Pagtukoy ng given o ng mga kaalaman tungkol sa nasabing suliranin. Kasagot sa mga katanungan tulad ng "ano", "alin", "kailan", at "sino".
• Pagbuo ng Palagay o Hypothesis: Pagbuo ng isang palagay o hypothesis mula sa pagsusuri ng impormasyon na nakabatay sa panahon, mga pinagkukunang-yaman, kakayahan at kasanayan, at kapaligiran.
• Pangangalap ng Impormasyon: Paghahanap ng mga paraan upang matugunan ang suliranin sa pamamagitan ng pagkakaroon ng sapat na datos. Ito ay ang paggamit ng mga paraan o operasyon sa pagsagot sa katanungan.
• Pagsusuri sa mga Nakalap na Datos: Pagsusuri sa mga nakalap na datos gamit ang iba't ibang paraan. Ito ay ang paglulutas sa katanungan gamit ang paraan o operasyon. Dito sinasagot ang mga katanungan tulad ng "paano" at "bakit".
• Pagsubok sa Palagay o Hypothesis: Sinusubukan ang palagay o hypothesis para makita kung naging matiwasay ang mga nakaraang proseso ng pag-alam sa suliranin, pangangalap ng datos, at ang pagsusuri sa mga nakalap na datos. Ginagawa din ito upang mapatunayan ang hypothesis.
• Pagbuo ng Kongklusyon Mula sa Sinubukang Palagay o Hypothesis: Suriin at subukin ang kongklusyon upang makita kung maaari itong maging gabay sa pagtugon sa suliraning nabanggit. Kung ang resulta ng pagsusuri ay nakaayon sa hypothesis, ito ay nagsisilbing kongklusyon at gagamiting paraan sa pagtugon sa suliranin. Kung hindi naman ito nakaayon, mahalagang balikan muli ang mga nakaraang kaalaman tungkol sa suliranin.

Pundasyon ng Ekonomiks

• Tatlong pangunahing schools of thought ang nagsisilbing pundasyon sa pag-aaral ng ekonomiks:
• Physiocracy: Naniniwala na ang kaunlaran ay nakasalalay sa pagpapaunlad ng agrikultura at pangangasiwa sa mga lupain.
• Classical: Naniniwala na ang isang malayang sistema ng pamilihan na hindi pinakikialaman ng pamahalaan ay makapagpapaunlad sa isang ekonomiya. Tumatangkilik sila sa polisiyang likas at malayang daloy ng ekonomiya o laissez-faire.
• Neo-classical: Naniniwala na hindi lang sa pagpapalawak ng kita nakakamit ang pag-unlad ng ekonomiya, kundi rin ang malaman ang tungkulin ng kita sa araw araw na pangangailangan ng isang tao at ang tamang pagbabahagi ng kita.

Tuklasin ang kahulugan at saklaw ng ekonomiks sa pagsusuri ng mga pangangailangan ng tao at pamamahala ng pinagkukunang-yaman. Alamin ang ugnayan ng ekonomiks sa ibang disiplina tulad ng agham, matematika, at kasaysayan. Maghanda sa isang masusing pagsusulit upang mas mabigyang-linaw ang mga konsepto sa ekonomiks.