2. Rachunek dochodu narodowego

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Co oznacza skrót PKB?

Podaż krajowa brutto

Produkt krajowy brutto (correct)

Pojemność krajowa brutto

Przychód krajowy brutto

Które z wymienionych elementów wchodzą w skład metody wydatkowej liczenia PKB?

S, T, Im, Ex

C, G, Ex, Im

C, I, G, nX (correct)

I, T, G, S

Jakie wydatki nie są zaliczane do wydatków państwowych?

Zasiłki (correct)

Wydatki na edukację

Wydatki na obronność

Wydatki na budowę dróg

Który z wymienionych celów makroekonomicznych zajmuje najwięcej uwagi w dobie kryzysu gospodarczego?

Wysoki poziom zatrudnienia Signup and view all the answers

Która z poniższych opcji nie jest składnikiem zagregowanego popytu?

Wydatki eksportowe Signup and view all the answers

Co określa wartość inwestycji netto?

Inwestycje brutto pomniejszone o amortyzację Signup and view all the answers

Jak oblicza się eksport netto (nX)?

Eksport minus import Signup and view all the answers

Jakie zjawisko sprzyja wzrostowi zagregowanego popytu?

Ekspansywna polityka fiskalna Signup and view all the answers

Która z poniższych determinant zagregowanej podaży ma wpływ na koszty produkcji?

Rozmiary zasobów Signup and view all the answers

Które z poniższych wydatków można zaliczyć do inwestycji?

Zakup nowych maszyn przez przedsiębiorstwo Signup and view all the answers

Co przedstawia model ruchu okrężnego w ekonomii?

Przepływ strumieni rzeczowych i pieniężnych Signup and view all the answers

Która z poniższych afirmacji na temat dóbr finalnych jest prawdziwa?

Dobra finalne to towary i usługi nabywane przez ostatecznych użytkowników. Signup and view all the answers

Jakie są główne składniki modelu Y(PKB) = C + I + G + nX?

Wydatki konsumpcyjne, inwestycyjne, państwowe i eksport netto Signup and view all the answers

Jakie założenie NIE jest częścią modelu ruchu okrężnego?

Obecność rządu w gospodarce Signup and view all the answers

Które z poniższych narzędzi nie jest uważane za politykę monetarną?

Wydatki rządowe Signup and view all the answers

Co reprezentuje punkt E w interakcji zagregowanego popytu i zagregowanej podaży?

Realny PKB Signup and view all the answers

Jakie są główne tematy badane przez makroekonomię?

PKB, inflacja, bezrobocie Signup and view all the answers

Co to jest ekonomia pozytywna?

Opisuje stan rzeczy, jakim jest Signup and view all the answers

Jakie czynniki zaliczają się do zasobów w produkcji?

Praca, kapitał i ziemia Signup and view all the answers

Jakie wynagrodzenia czynników wytwórczych są uwzględniane w metodzie dochodowej?

Renta, płaca, zysk, dywidendy, procent Signup and view all the answers

Kto był autorem książki 'Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza'?

John Maynard Keynes Signup and view all the answers

Czym charakteryzuje się wartość dodana?

To przyrost wartości dóbr w wyniku przetwarzania Signup and view all the answers

Czym różni się mikroekonomia od makroekonomii?

Mikroekonomia analizuje poszczególne jednostki i rynki Signup and view all the answers

Czym różni się nominalny PKB od realnego PKB?

Nominalny PKB uwzględnia zmiany cen, a realny nie Signup and view all the answers

Co to jest produkt narodowy brutto (PNB)?

Wartość dochodów osiąganych przez obywateli, niezależnie od miejsca wypłaty Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie 'niewidzialnej ręki rynku' w ekonomii?

Wyjaśnia samoregulację rynku Signup and view all the answers

Jakie pojęcie opisuje w ekonomii dokonywanie wyborów w obliczu ograniczonych zasobów?

Ekonomia Signup and view all the answers

Jak oblicza się produkt narodowy netto (PNN)?

PNN = PNB - amortyzacja Signup and view all the answers

Co analizuje polityka budżetowa?

Zarządzanie wydatkami i dochodami państwa Signup and view all the answers

Jakie zmiany mogą wpływać na nominalny PKB?

Zmiany cen oraz realnego PKB Signup and view all the answers

Które z poniższych krajów miało najwyższy PKB per capita wg parytetu siły nabywczej w 2022 roku?

Luksemburg Signup and view all the answers

Co jest deflatorem PKB?

Stosunek nominalnego PKB do realnego PKB Signup and view all the answers

Study Notes

Podręczniki

Begg D., Fischer S., Dornbusch R., "Ekonomia. Makroekonomia". Wydanie III, PWE, Warszawa 2003 i nowsze.
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., "Ekonomia". Tom 2, PWN, Warszawa 2004 i nowsze.
Szczepaniec M., "Makroekonomia. Przewodnik", Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.
Kwella E., "Teoria Makroekonomii". Tom 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002.

Sylabus

Wprowadzenie do makroekonomii
Rachunek dochodu narodowego
Konsumpcja i inwestycje. Keynesowski model równowagi
Budżet państwa i dług publiczny
Polityka budżetowa
Pieniądz i bankowość komercyjna
Bank centralny i polityka pieniężna
Zatrudnienie i bezrobocie
Inflacja
Niewidzialna ręka rynku - klasyczny model funkcjonowania gospodarki

Ekonomia jako dyscyplina naukowa

Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów (1776) - Adam Smith, "Bogactwo Narodów"
Ekonomia klasyczna
Liberalizm gospodarczy
Niewidzialna ręka rynku

Przykład definicji ekonomii

Ekonomia to nauka o dokonywaniu wyborów. Bada, w jaki sposób ludzie dobierają ograniczone zasoby, aby wytwarzać dobra.

John Maynard Keynes

Autor książki "Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza" (1936)
Zwolennik interwencjonizmu państwowego
W latach 30. XX w. pojawił się wyraźny podział na mikroekonomię i makroekonomię.

Mikroekonomia a makroekonomia

Mikroekonomia bada poszczególne rynki, zachowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych.
Makroekonomia bada zachowania gospodarki traktowanej jako całość. Przedmiotem zainteresowania makroekonomii są m.in. PKB, inflacja i bezrobocie.

Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna

Ekonomia pozytywna opisuje stan rzeczy (np. Stopa inflacji wynosi 4%).
Ekonomia normatywna dotyczy ocen stanu rzeczy i sądów wartościujących (np. Stopa inflacji powinna wynosić 2,5%).

Zasoby (czynniki produkcji/czynniki wytwórcze)

Ziemia - grunty i zasoby naturalne
Praca
Kapitał (fizyczny) - dobra trwałe, np. maszyny, budynki
Organizacja/przedsiębiorczość (niektórzy dodają)
Zasoby są wykorzystywane do wytwarzania dóbr. Dobra (towary i usługi) służą zaspokajaniu potrzeb. Zasoby są ograniczone, a potrzeby nieograniczone.

Główne cele makroekonomiczne

Wysoki, rosnący poziom produkcji
Wysoki poziom zatrudnienia, niski poziom bezrobocia
Stabilny poziom cen
Stabilny kurs waluty, zbilansowanie eksportu i importu

Narzędzia makroekonomii

Polityka fiskalna (rządu)
Polityka monetarna (banku centralnego)
Polityka dochodowa (bezpośrednia kontrola cen i płac)
Polityka w zakresie handlu zagranicznego, polityka kursowa

Zagregowany popyt (AD)

Zagregowany popyt (łączny popyt, popyt globalny) to zależność między całkowitą ilością towarów i usług, jaką gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa i rząd chcą nabyć, a ogólnym poziomem cen.
Składniki zagregowanego popytu: wydatki konsumpcyjne (C), wydatki inwestycyjne (I), wydatki rządowe (G), eksport netto (nX).

Determinanty zagregowanego popytu

Dochody ludności
Oczekiwania (np. dotyczące dochodów)
Polityka gospodarcza państwa (fiskalna, monetarna)

Determinanty wzrostu zagregowanego popytu

Wzrost dochodów ludności
Oczekiwania (np. dotyczące wzrostu dochodów)
Ekspansywna polityka państwa (fiskalna, monetarna)

Zagregowana podaż (AS)

Zagregowana podaż (łączna podaż, podaż globalna) to zależność pomiędzy całkowitą wielkością produkcji (realnym PKB), jaką wszyscy producenci chcą zaoferować, a ogólnym poziomem cen.
Determinanty zagregowanej podaży: rozmiary zasobów, technologia, koszty zasobów, regulacje państwa

Równowaga makroekonomiczna

Wykres przedstawiający krzywą AS (krótkookresową – SAS) i AD w stosunku do realnego PKB

Model ruchu okrężnego

Przedstawia przepływ strumieni rzeczowych i pieniężnych między różnymi podmiotami (np. gospodarstwami domowymi i przedsiębiorstwami).
Założenia: zamknięta gospodarka (brak eksportu i importu), gospodarka bez państwa, gospodarstwa domowe jako właściciele zasobów, gospodarstwa domowe wydatkują cały dochód.

Wydatki na towary i usługi

Gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa i rząd

Inwestycje

Wydatki przedsiębiorstw na budowle, budynki, ich wyposażenie, maszyny, urządzenia, środki transportu oraz wydatki na budowę domów i bloków mieszkalnych. Zmiana stanu zapasów również jest uwzględniona.

Wydatki państwowe (G)

Wydatki na towary i usługi dokonywane przez państwo na poziomie centralnym, regionalnym i lokalnym (np. edukacja, drogi, obrona narodowa). Nie obejmują zasiłków, stypendiów, emerytur ani rent.

Dobra finalne a dobra pośrednie

Dobra finalne – towary i usługi nabywane przez ostatecznych użytkowników (nie w celu dalszego przetwarzania czy odsprzedaży).
Dobra pośrednie – nabywane w celu dalszego przetwarzania bądź sprzedaży.
PKB to wartość wytworzonych dóbr finalnych.

Metoda dochodowa

W celu policzenia wartości produkcji metodą dochodową dodajemy wynagrodzenia czynników wytwórczych (np. renty, płace, zysk, dywidendy, procenty).

Wartość dodana

Przyrost wartości dóbr w wyniku danego etapu przetwarzania. To różnica między ceną sprzedaży na danym etapie a ceną zakupu dóbr na poprzednim etapie.

Nominalny PKB a realny PKB

Nominalny PKB – mierzony w cenach bieżących, zmiennych w danym okresie.
Realny PKB – mierzony w cenach stałych z roku bazowego.
Deflator PKB to stosunek nominalnego PKB do realnego PKB.

Nominalny PKB Polski

Wartości nominalnego PKB Polski z lat 1990, 1991 i 2023 (w mld zł). Z podaniem źródła.

Pozostałe wskaźniki

Produkt narodowy brutto (PNB) – całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju niezależnie od miejsca świadczenia usług. PNB to PKB powiększony o dochody netto z tytułu własności za granicą.
Dochód netto z tytułu własności za granicą to różnica pomiędzy dochodami podmiotów krajowych z zagranicy a dochodami obcych państw w danym kraju.
Produkt narodowy netto (PNN) i dochód narodowy (DN)

PKB w cenach bieżących za 2022 r.

PKB w cenach bieżących (w mld USD) dla Stanów Zjednoczonych, Chin i Japonii z podaniem źródła.

PKB wg parytetu siły nabywczej za 2022 r.

PKB wg parytetu siły nabywczej (w mld dolarów międzynarodowych) dla Chin, Stanów Zjednoczonych i Indii z podaniem źródła.

PKB per capita wg parytetu siły nabywczej za 2022 r.

PKB per capita (w dolarach międzynarodowych) dla różnych krajów (np. Luksemburg, Irlandia, Singapur, Katar, Stany Zjednoczone, Polska, Chiny, Indie). Z podaniem źródła.

PKB per capita wg parytetu siły nabywczej za 2022 r., EU-27 = 100

PKB per capita (w stosunku do EU-27 = 100) dla kolejnych krajów. Z podaniem źródła.

PKB Polski w cenach bieżących za 2023 r.

Wartość PKB Polski w 2023 roku (w mld zł) z podaniem źródła.

Zmiana realnego PKB Polski

Zmiana realnego PKB Polski w 2023 roku w porównaniu do 2022 i 2021 roku, wyrażona w procentach.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Ten quiz sprawdza Twoją wiedzę na temat produktów krajowych brutto, zagregowanego popytu oraz ich składników. Odpowiedzi na pytania dotyczące polityki monetarnej, inwestycji netto i modelu ruchu okrężnego w ekonomii. Przekonaj się, jak dobrze znasz te kluczowe zagadnienia ekonomiczne!