Ədəbiyyat üzrə Sual-Cavab

İctimai münasibətlər qrupu insancıl fərdlərin, cəmiyyətin fəaliyyətinin müxtəlif sahələrinin qarşılıqlı əlaqəsini əks etdirir.

Natural fəlsəfə, ilk filosoflar tərəfindən təbiətin mahiyyətini dərk etmək, dünyanın mənşəyini araşdırmaq üçün istifadə olunan fəlsəfə idi.

İnsan problemi ilə əlaqədar olaraq fərd, fərdiyyət, şəxsiyyət, cəmiyyət anlayışlarının təhlili vacibdir. Fərd, cəmiyyətin üzvü olan insanı bildirir. Fərdiyyət isə insanın özünəməxsus xüsusiyyətlərini, özünəməxsusluğunu ifadə edir. Şəxsiyyət isə insanın cəmiyyətdə formalaşan, sosial olaraq müəyyənləşmiş xüsusiyyətlərini əhatə edir. Cəmiyyət isə insanları birləşdirən sosial münasibətlər sistemini ifadə edir.

Zərdüştlük fəlsəfəsində həqiqət ilk başlanğıc hesab olunur. Zərdüştün fəlsəfəsi xeyir və şər, işıq və qaranlıq, həyat və ölüm kimi əsas anlayışlara əsaslanır.

Yunan atomistləri qədim Yunan fəlsəfəsində materiyanın mahiyyəti haqqında təlim verən filosoflardır. Onlar materiyanın ən kiçik hissəciklərindən, atomlardan ibarət olduğunu iddia edirdilər.

Heraklit iki şəxsin fikirlərinin toqquşması, mübahisəsi, mühakiməni Dialektika adlandırırdı.

Aqnostsizm biliyin mümkünlüyünü inkar edən bir fəlsəfi cərəyandır. Aqnostiklər insanın gerçəkliyi tam şəkildə dərk edə bilməyəcəyinə inanırlar.

Həqiqət anlayışı fəlsəfə ilə birlikdə meydana çıxıb. Həqiqət, dünyanın objektiv olaraq mövcud olan xüsusiyyətlərini, əlaqələrini həqiqətən dərk etməkdir.

Hərəkətin əsas növləri arasında Riyazi hərəkət mövcud deyildir. Yerdəyişmə, səbəb və nəticə əlaqəsi, dialektik inkişaf prosesi kimi hərəkət növləri mövcuddur.

Gilqamıs haqqında dastan Qədim Şərqin incilərindən sayılan və dünya ədəbiyyatının qızıl fonduna daxil olan əsərlərdəndir. Dastan insanın həyat, ölüm, mənəviyyat kimi bəşəri mövzuları əhatə edir.

Hegel

Hegelə görə cəmiyyətin əsasında ictimai münasibətlər durur. Cəmiyyətdə insanlar arasında qarşılıqlı təsirlər, əlaqələr, həmkarlıq və ziddiyyətlər mövcuddur.

Antoqonist sinifli cəmiyyətlərdə cəmiyyət qanunları təbiət qanunlarından sinfi xarakterinə görə fərqlənir. Sinfi cəmiyyətlərdə qanunlar hökmdar sinfin maraqlarına uyğun olaraq qəbul edilir və hakim sinfin iqtidarını təmin edir.

Qədim Yunan atomistləri Levkipp, Demokrit, Epikurdur.

Kəmiyyətdən Keyfiyyətə keçid ziddiyyət kəskinləşdikdə baş verir. Ziddiyyətin kəskinləşməsiylə kəmiyyət dəyişiklikləri yığılaraq yeni keyfiyyətlər yaradır.

Dünyagörüşü insanın ətraf aləm haqqında baxışlar sistemidir. O, insanın özünə, cəmiyyətə, təbiətə, təfəkkürə münasibətini əhatə edir.

Sensualizm cərəyanının tərəfdarları Bekon, Lokk, Berkli, Yum, Avenariusdur.

Orta əsrlərdə Şərqdə fəlsəfi fikrin nümayəndələri Əl-Kindi, Əl-Razi, Ömər Xəyyam, Əl-Fərabi, İbn-Tufeyli, İbn-Sina, İbn-Rüşd idi.

Hürufilik XIV əsrdə (1341-ci il) Fəzulillah Nəimi tərəfindən yaradılıb.

Orta əsrlərdə müsəlman ölkələrində klassik fəlsəfənin son görkəmli nümayəndələri Sədrəddin Şirazi, İbn-Xəldun, Xətib Təbrizi idi.

Sufiliyin əsas məğzi Allaha sonsuz məhəbbət idi.

Hərəkətin əsas növlərindən biri deyil.

Köhnənin məhv olması və yeninin meydana gəlməsi ilə həll olunur.

Ziddiyyətlərin növləri daxili və xarici, əsas və əsas olmayan, antoqonist və qeyri-antoqonistdir.

Orta əsrlərdə Avropada hakim mövqe tutan fəlsəfə Sxolostika idi. Sxolostika xristian dininə əsaslanan fəlsəfə idi.

Qanun hadisələr arasında təkrarlanan, sabit, zəruri, ən ümumi əlaqələri ifadə edir.

İnkarın dialektik anlayışı köhnənin bəzi cəhətlərini yenidə saxlamaqla inkar edilməsidir. Bu inkar, ,

Forma anlayışı hadisələrin təzahür formasını bildirir.

Ən ümumi qanunlar təbiət, cəmiyyət və təfəkkür elmlərinin qanunlarıdır.

Qanunlar əhatə dairəsinə görə ən ümumi, ümumi və xüsusi qanunlar olur.