Economie I: Onvolmaakte Mededinging

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is een kenmerk van perfecte prijsdiscriminatie?

De prijzen zijn uniform voor alle consumenten.

Er is altijd een consumenten surplus.

Iedere consument betaalt exact zijn bereidheid tot betalen. (correct)

Alle consumenten betalen minder dan hun bereidheid tot betalen.

Wat wordt bereikt op het snijpunt van de vraag- en aanbodcurve?

Een verliesgevende situatie voor de producent.

Minimale productiekosten.

Maximale winst voor de producent. (correct)

Maximale winst voor de consument.

Waarom komt perfecte prijsdiscriminatie zelden voor?

Er zijn altijd geheime prijsstrategieën die een rol spelen.

Consumenten zijn niet bereid om meer te betalen.

Zorgvuldig gemanipuleerde markten maken het onmogelijk.

De bereidheid tot betalen is moeilijk observeerbaar. (correct)

Welke technologie heeft de implementatie van prijsdiscriminatie vergemakkelijkt?

Big data. (A) Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties kan bijdragen aan marktsegmentatie?

Zelfselectie van klanten. (D) Signup and view all the answers

Wat was de oorzaak van de woede van de vader bij Target?

Zijn dochter had geen interesse in babyproducten. (A) Signup and view all the answers

Welke strategie zou een bedrijf kunnen gebruiken om de winst te vergroten, in plaats van perfecte prijsdiscriminatie?

Marktsegmentatie. (C) Signup and view all the answers

Wat kan een gevolg zijn van de toepassing van big data in prijsstrategieën?

Klanten kunnen uitdagingen rond 'rechtvaardigheid' beginnen te benoemen. (C) Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een technologische belemmering die marktmacht kan creëren?

Exclusief gebruiksrecht van een productiefactor (B) Signup and view all the answers

Welk van de volgende voorbeelden is een wettelijke belemmering die marktmacht kan veroorzaken?

Licenties voor bepaalde activiteiten (B) Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de 'prijszetter' in een monopolie?

De monopolist bepaalt de prijs onafhankelijk van de vraag (A) Signup and view all the answers

Welke van de volgende situaties kan concurrentie voor een monopolist bemoeilijken?

Dreigen met dure rechtszaken (A) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als een monopolist zijn output vergroot?

De verkoop kan alleen toenemen aan lagere prijzen (A) Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een monopolist in de diamantindustrie?

De Beers (B) Signup and view all the answers

Welke factor beïnvloedt de keuze van de monopolist met betrekking tot output?

De prijselasticiteit van de vraag (D) Signup and view all the answers

Hoe verschilt de monopolist van bedrijven in een perfecte concurrentie?

Monopolisten hebben toegang tot exclusieve technologieën (A) Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van intertemporele prijsdiscriminatie?

Hogere prijzen voor hotelkamers tijdens drukke perioden (A) Signup and view all the answers

Waarom kiezen niet-werkenden vaak voor goedkopere weekenden?

Ze willen vermijden om in drukke periodes te reizen (A) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de marktmacht als het aantal toetreders in een sector daalt?

Marktmacht van dominante spelers neemt toe (B) Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over fusies en overnames is waar?

Het aantal fusies en overnames is verdubbeld ten opzichte van de jaren 1990 (C) Signup and view all the answers

Wat betekent een hoge concentratie in een sector zoals gemeten door de C4-cijfers?

Een paar bedrijven beheersen het grootste deel van de markt (A) Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van hogere monopoliewinsten?

Minder prijsdruk op de markt (B) Signup and view all the answers

Wat is zelfselectie in economische termen?

De keuze van consumenten om te betalen naar waarde (A) Signup and view all the answers

Welke sector zou waarschijnlijk een hogere C4-concentratie vertonen?

De technologie sector (C) Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste voorwaarde voor prijsdiscriminatie door marktsegmentatie?

De markten moeten afzonderlijk worden behandeld. (C) Signup and view all the answers

Waarom is de winst bij marktsegmentatie kleiner dan bij perfecte prijsdiscriminatie?

Er is altijd een uniforme prijs in elke deelmarkt. (D) Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van zelfselectie in prijsdiscriminatie?

Studentenkaarten controleren bij toegang. (B) Signup and view all the answers

Hoe kan een bioscoopwinsten maximaliseren bij jongere en oudere klanten?

Door prijzen te differentiëren afhankelijk van de elasticiteit van de vraag. (B) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als de markten niet afzonderlijk worden behandeld in prijsdiscriminatie?

De prijs kan niet gedifferentieerd worden. (B) Signup and view all the answers

Welke strategie kan een bedrijf toepassen om intertemporele prijsdiscriminatie te gebruiken?

Het aanbieden van seizoensgebonden kortingen. (C) Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van prijsdiscriminatie in een markt met inelastische vraag?

De prijzen kunnen verhoogd worden zonder verlies van klanten. (B) Signup and view all the answers

Bij welke van de volgende situaties zou een marktsegmentatie strategie het meest effectief zijn?

Er zijn duidelijke verschillen in betalingsbereidheid tussen klantengroepen. (B) Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke eigenschap van oligopolistische markten?

Strategische interactie tussen aanbieders beïnvloedt de winst. (C) Signup and view all the answers

Wat is de dominante strategie in de Bertrand-competitie?

Om de prijs gelijk te houden aan de marginale kosten. (B) Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van Cournot-competitie?

Het aantal verkochte eenheden is de strategische keuze. (A) Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de Bertrand-paradox is juist?

Het resultaat is vergelijkbaar met volmaakte concurrentie. (D) Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van prijsdiscriminatie?

De totale opbrengsten voor een bedrijf kunnen stijgen. (D) Signup and view all the answers

Wat betekent het als de vraag perfect elastisch is?

Consumenten zullen alleen kopen bij de laagste prijs. (D) Signup and view all the answers

Wat houdt strategische interactie in bij oligopolistische markten?

Beslissingen van een bedrijf beïnvloeden de resultaten van een ander. (C) Signup and view all the answers

Wat is de rol van de 'onzichtbare hand' in oligopolistische markten?

Het zorgt voor een evenwicht tussen vraag en aanbod. (A) Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met switching costs in de context van oligopolie?

De kosten die consumenten maken om over te stappen naar een andere aanbieder. (A) Signup and view all the answers

In welke vorm van competitie wordt de prijs als strategische keuze niet gebruikt?

Cournot-competitie. (B) Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste uitgangspunt van Cournot-competitie?

Hoeveelheidscompetitie tussen twee ondernemingen (D) Signup and view all the answers

Hoe wordt de residuele vraagfunctie van een onderneming A bepaald?

Door de inverse marktvraag en de output van onderneming B in te voeren (B) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de marginale opbrengsten van onderneming A als de output van onderneming B toeneemt?

Ze nemen af (B) Signup and view all the answers

Wat is de outputregel voor onderneming A in Cournot-competitie?

MO(qA) = MK(qA) (D) Signup and view all the answers

Wat is de formule voor de inverse residuele vraagfunctie wanneer qB = 200?

p(qA|qB=200) = 6 - 0,01(qA + 200) (C) Signup and view all the answers

Wat geeft de reactiefunctie van onderneming A aan?

De optimale output van A voor elke gegeven output van B (C) Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met het Cournot-Nash-evenwicht?

Een situatie waarin een onderneming de output van de ander niet meer kan beïnvloeden (C) Signup and view all the answers

Wat is de formule voor de totale opbrengsten TO in een Cournot-competitie situatie?

TO(qA) = (6 - 0,01(qA + qB)) * qA (B) Signup and view all the answers

Wat bepaalt de optimale output voor onderneming A in het voorbeeld met qB = 150?

MOA(qA|qB=150) = MK(qA) (D) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de reactiefuncties als de marginale kosten van onderneming B gelijk zijn aan die van onderneming A?

Ze worden identiek (A) Signup and view all the answers

Wat is de waarde van qA als qB = 200 volgens de calculatie?

100 (B) Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is juist over de prijs in Cournot-competitie?

De prijs wordt beïnvloed door zowel qA als qB. (D) Signup and view all the answers

Wat zou de totale productie zijn als qA = 125 en qB = 150?

275 (C) Signup and view all the answers

Study Notes

Economie I (BESPO1173- BESPO1173A)

De cursus behandelt onvolmaakte mededinging
Hoofdstuk 3 en 8 bespreken volmaakte mededinging versus onvolmaakte mededinging
De winst van vele bedrijven in de realiteit is groot
Prijsnemerschap aan de vraagkant
Marktmacht aan de aanbodkant zorgt voor producenten prijszetters
Een enkele producent bedient de hele markt is een monopolie
Enkele producenten verdelen de markt is een oligopolie

Marktmacht

Marktmacht = ondernemingen zijn prijszetters, niet-prijsnemers
Individuele onderneming heeft invloed op de marktprijs
Verschillende strategieën om winst te vergroten

Oorzaken Marktmacht

Technologische belemmeringen:
- Schaalvoordelen zorgen voor dalende gemiddelde kosten
- Productie met meer dan 1 bedrijf is inefficiënt op een markt met schaalvoordelen
- Voorbeelden: drinkwater, elektriciteit, gas (hoge vaste kosten)
- Digitale economie (FAGMA)
Wettelijke belemmeringen
- Reizigersvervoer (NMBS)
- Licenties voor bepaalde activiteiten
- Radiofrequenties
- Apothekers
- Notarissen
- Octrooien
- Stimuleren van onderzoek en ontwikkeling (vb. Rank Xerox)
- Hoge opzegvergoedingen

Strategisch gedrag van monopolist

Toetreding van concurrenten bemoeilijken
Kostelijk om concurrenten te weren; vb. dure rechtszaken
Dure advertentiecampagnes

Monopolie: definitie en oorzaken

Één aanbieder voorziet de hele markt
Geen substituten voor het product
Ondernemingsvraag = marktvraag
Monopolist bepaalt prijs (prijszetter)
Kleinere output -> hogere prijs
Grotere output -> lagere prijs
Optimale output hangt af van prijselasticiteit

Monopolie: definitie en oorzaken: Weinig voorkomende marktvorm maar toch relevant

Het is een extreem geval
Het model helpt om strategische ondernemingsbeslissingen te analyseren
Winst en verlies zijn prikkels om toe te treden of de markt te verlaten
Belemmeringen bepalen of bedrijven toetreden en aanwezig zijn

De outputkeuze van de monopolist in geval van uniforme prijzen

Verschil tussen monopolie en volmaakte mededinging
Prijs steeds hoger dan marginale kosten
Trade-off: hogere prijs -> meer stuks verkopen
Aangeboden hoeveelheid kleiner
Steeds op elastische deel van de vraagcurve
Problematisch voor welvaart -> dubbel nadeel consumenten

Perfecte prijsdiscriminatie

Consumenten betalen exact hun bereidheid tot betalen
Prijzen langs de vraagcurve
Winst maximaliserende output
Aanbod valt samen met evenwichtshoeveelheid onder volmaakte mededinging
Geen CS (Consumenten Surplus); iedereen betaalt BTB (Bereidheid Tot Betalen)
Komt zelden voor
Strategieën om winst te vergroten

Imperfecte prijsdiscriminatie

Strategieën om winst te vergroten
Vraagzijde opdelen in verschillende klantengroepen
Prijs variëren per klantengroep met observeerbare karakteristieken
Marktsegmentatie zoals drempels inbouwen, zodat consumenten met verschillende bereidheid tot betalen, zichzelf in bepaalde groepen selecteren.

Prijsdiscriminatie door marktsegmentatie

Marktsegmentatie = winst stijgt
Blijft kleiner dan perfecte prijsdiscriminatie; bv. bioscoopuitbater= 2 markten: jongeren/oudere
Hoge prijs in minder elastische markt, lage prijs in elastische markt.
Geen doorkoop mogelijk

Intertemporele prijsdiscriminatie

Prijsdifferentiatie op basis van de periode waarin het goed of dienst wordt aangeboden
Bv. Vakantiehuisje: tijdens verlengde weekend -> hogere prijs
Niet-werkenden -> lagere prijs (bv. vakantie)

Marktmacht: wat zeggen de cijfers?

C4: % omzet grootste 4 bedrijven in een sector. Hoe hoger, hoe hoger de concentratie.
Concentratie is persistent
Tendens naar toename van concentratie
Cijfers suggereren markten waar een top 4 bedrijven een groot deel van de omzet vertegenwoordigen
Winsten zijn erg hoog naar historische normen; persistent
Marktmacht neemt ontegensprekelijk toe
Monopolie is zelden het geval

Oligopolie:

Bertrand-competitie
Cournot-competitie
Productdifferentiatie

Cournot-competitie

Duopolie(twee bedrijven)
Hoeveelheidscompetitie(met homogene goederen),
Beslissingen gelijktijdig
Dilemma: welke hoeveelheid output?, welke productiecapaciteit?

Productdifferentiatie

Verticale productdifferentiatie: verschil in objectieve kwaliteit (bv. duurzaamheid, materiaal etc)
Horizontale productdifferentiatie: onderscheid baseren op subjectieve verschillen in waarmering; bv reclame, merknamen etc.
Producten A en B zijn geen perfecte substituten; geen excessieve reactie op prijswijzigingen
Productdifferentiatie ontsnapt aan Bertrand paradox (hogere prijzen, hogere winsten)
Elk product is nichemarkt/marktsegement

Marktvormen in onvolmaakte mededinging

Oligopolie = beperkt aantal aanbieders (2 = duopolie)
Homogeen vs heterogeen oligopolie:
- Homogeen: perfecte substituten, prijs of hoeveelheid als strategische keuze
- Heterogeen: goederen van rivalen verschillend, eigen vraag, prijs of hoeveelheid
Heterogeniteit en productdifferentiatie zijn kenmerkend voor deze marktvormen

Overheidsingrijpen

Overheid probeert marktmacht te beperken door interventies om oligopolie te beïnvloeden (vb. fusies/overnames beperken)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Deze quiz behandelt onvolmaakte mededinging met aandacht voor de verschillen tussen volmaakte en onvolmaakte mededinging. Hoofdstukken 3 en 8 bieden een diepgaand inzicht in marktmacht en de verschillende strategieën die ondernemingen toepassen. Test je kennis over monopolie, oligopolie en de rol van technologie in marktmacht.