Dövrü Qanun və Dövri Sistem

Dövrü qanun

• Dövrü qanun, elementlərin xassələrinin atom nömrələrinə görə dövri olaraq dəyişdiyini ifadə edən qanundur.
• Bu qanuna görə, elementlər atom nömrələrinin artması ilə dövrürə dəyişən xassələrə malikdirlər.
• Dövrü qanun, elementlərin xassələrinin tənzimlənmiş bir sistemdə təqdim edilməsinə imkan verir.
• Qanun, elementlərin dövri sistemində yerini müəyyən etməyə kömək edir.
• Dövrü qanun, dövri cədvəlin inkişafına əsaslı təsir göstərib.

Dövri sistem

• Dövri sistem, bütün elementləri atom nömrələrinə görə sıralayır.
• Bu sistem, elementlərin kimyəvi xassələri, elektron tərkibi və digər xassələri arasındakı münasibətləri göstərir.
• Dövri sistemdə elementlər dövr və qruplar halında qruplaşdırılır.
• Hər bir dövr, elementlərin elektron tərkibində vahid bir xüsusiyyəti əks etdirir.
• Hər bir qrup, oxşar kimyəvi xassələrə malik elementlərdən ibarətdir.
• Dövri sistem, kimya elmi üçün əsas bir referans materialdır.
• Dövri sistemdə yerləşməyən elementlərin xassələri də təyin edilə bilər.
• Elementlərin qruplaşdırılması, kimyəvi reaksiyaların baş verməsi ilə bağlı daha çox anlayış qazanmağa kömək edir.

Valentlik

• Valentlik, bir atomun bir kimyəvi reaksiyada digər atomlarla birləşə biləcəyi atom sayıdır.
• Valentlik, atomun xarici elektron qabığıdakı elektronların sayı ilə müəyyən edilir.
• Valentlik, elementin dövri sistemində yerinə görə dəyişir.
• Valentlik elektron quruluşu ilə sıx bağlıdır.
• Müxtəlif valentlik dəyərlərinin olması, elementlərin çoxsaylı birləşmələr meydana gətirməsinə imkan verir.
• Valentliyin anlayışı, kimyəvi reaksiyaların mexanizmini anlamada mühüm rol oynayır.

Oksidləşmə dərəcəsi

• Oksidləşmə dərəcəsi, bir kimyəvi birləşmədəki atomun potensial yüküdür.
• Oksidləşmə dərəcəsi rəqəmli bir qəbul olunan yükdür.
• Bu, bir atomun kimyəvi reaksiyalar zamanı oksidləşmə və ya reduktiv davranışını təsvir edir.
• Oksidləşmə-reduksiya (redox) reaksiyalarında oksidləşmə dərəcəsində dəyişiklik baş verir.
• Oksidləşmə dərəcəsi təyin edilərkən, atomlara yük paylanmasını hesablamaq lazımdır.
• Oksidləşmə dərəcəsi, bir molekuldakı atomlar arasında yükün qarşılıqlı təsirini göstərən vacib bir anlayışdır.
• Oksidləşmə dərəcəsi, oksidləşmə-reduksiya reaksiyalarının və reaksiyaların mexanizminin anlaşılmasında əsas rol oynayır.