Dokulara Giriş ve Epitel Dokusu

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Dokuların tanımı nedir?

Dokular, bir ya da birden çok spesifik fonksiyonu yerine getirmek üzere düzenlenmiş hücre toplulukları ya da gruplarıdırlar.

Vücutta hangi temel dokular bulunur?

  • Kemik
  • Epitel (correct)
  • Sinir (correct)
  • Bağ (correct)
  • Kas (correct)

Epitel dokusu, kan ve lenf damarlarına sahiptir.

False (B)

Epitel dokusu, hangi yapıları döşer?

<p>Epitel dokusu, kan damarlarını (iç boşluk-lümen) (endotel) ve vücut boşluklarını (mezotel) döşer.</p> Signup and view all the answers

Epitel hücreleri, nasıl yenilenir?

<p>Epitel hücreleri, mitozla sürekli yenilenir.</p> Signup and view all the answers

Epitel hücrelerinin apikal yüzey farklılaşmaları nelerdir?

<p>Mikrovillus (A), Silyum (B), Stereosilyum (C)</p> Signup and view all the answers

Primer silyum (monosilyum) ne işe yarar?

<p>Primer silyum, sıvının akışı ile pasif olarak bükülür.</p> Signup and view all the answers

Mikrovilluslar hangi hücrelerde izlenir?

<p>Bağırsağın absorbtif hücrelerinde çizgili kenar, böbrek tübüllerinde fırçamsı kenar olarak izlenir.</p> Signup and view all the answers

Stereosilyumlar nerede bulunur?

<p>Stereosilyumlar, epididimis ve iç kulak tüy hücrelerinde bulunur.</p> Signup and view all the answers

Hücreler arası bağlantı türleri nelerdir?

<p>Sıkı bağlantı (A), İletişim bağlantıları (B), Sabitleyici bağlantılar (C)</p> Signup and view all the answers

Sıkı bağlantılar (Tight junctions) hücreyi nasıl sarar?

<p>Sıkı bağlantılar, hücreyi kemer gibi sarar.</p> Signup and view all the answers

Zonula adherens, hangi molekülden oluşur?

<p>Zonula adherens, E-Kadherinden oluşur.</p> Signup and view all the answers

Desmozomlar, hangi hücrelerde bulunur?

<p>Desmozomlar, epitel hücrelerinde keratin filamentleri, bağ dokusu hücrelerinde ise vimentin filamentleri bu bağlantıyı sağlar.</p> Signup and view all the answers

Hemidesmozomlar, nerede bulunur ve ne işe yarar?

<p>Hemidesmozomlar, kornea, deri, oral kavite, özofagus ve vajinanın mukozalarında bulunur. Bazal hücre yüzeyinde bulunur, BM' ye adezyon artışı sağlar.</p> Signup and view all the answers

Oluklu bağlantılar (Gap junctions), hangi hücrelerde bulunur?

<p>Oluklu bağlantılar, epitel, sinir, düz kas ve kalp kasında bulunur.</p> Signup and view all the answers

Oluklu bağlantılar, hangi proteinlerden oluşur?

<p>Oluklu bağlantılar, konneksin ailesinin 12 alt biriminden oluşturulur.</p> Signup and view all the answers

Her konnekson, nasıl bir yapıdadır?

<p>Her konnekson, 6 simetrik alt birimden oluşan konneksin'den oluşur.</p> Signup and view all the answers

Primer siliyer diskinezi (immotil silya sendromu) vücutta neye yol açar?

<p>Silyum yapısında yer alan motor proteinler (örneğin, dynein kolları) veya mikrotübüllerdeki genetik mutasyonlar bu hastalığa neden olur. Otozomal resessif kalıtsal bir grup hastalığı temsil etmektedir ve 20 bin doğumda 1 görülür. Situs inversus'a yol açabilir.</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Doku

Bir ya da birden çok spesifik fonksiyonu yerine getirmek üzere düzenlenmiş hücre toplulukları veya gruplarıdır.

Hücreler dışı matriks (ECM)

Hücreler arası madde.

Lifler, Ara madde, Doku sıvısı

ECM'nin temel bileşenleri.

Hücre, Doku, Organ, Sistem

Doku organizasyonunda bir hiyerarşi ele alınır.

Signup and view all the flashcards

Tunika Mukoza, Tunika Submukoza, Tunika Muskülaris

Organ yapısında temel dokuların farklı katmanlar halinde düzenlendiği görülür.

Signup and view all the flashcards

Auerbach Pleksusu

Otonom sinir sisteminin sinir pleksusu.

Signup and view all the flashcards

Histogenezis

Dokuların gelişmesi.

Signup and view all the flashcards

Ektoderm, Mezoderm, Endoderm

Epitel dokularının ana kaynaklarıdır.

Signup and view all the flashcards

Bazal lamina (BL)

Epitel dokularının bazal lamina üzerine oturması.

Signup and view all the flashcards

Bazal Membran (BM)

Bazal lamina ve retiküler lamina birlikte.

Signup and view all the flashcards

Hücreler arası madde

Epitel dokularında hemen hemen hiç bulunmaz.

Signup and view all the flashcards

Adhezyon molekülleri ve hücreler arası bağlantı kompleksleri

Epitel dokunun bütünlüğünü sağlayan yapı.

Signup and view all the flashcards

Kadherinler ve Selektinler

Hücre-hücre yapışmasında rol alan kalsiyuma bağımlı moleküller.

Signup and view all the flashcards

E-Kadherin

Hücre-hücre yapışmasında rol alan kalsiyuma bağımlı molekül örneği.

Signup and view all the flashcards

N-Kadherin

Hücre-hücre yapışmasında rol alan kalsiyuma bağımlı molekül örneği.

Signup and view all the flashcards

P-Kadherin

Hücre-hücre yapışmasında rol alan kalsiyuma bağımlı molekül örneği.

Signup and view all the flashcards

Homofilik bağlantı

Kadherinlerin birbirine bağlanma şekli.

Signup and view all the flashcards

Katenin kompleksi

Kadherinlerin sitoplazmik kuyruklarına bağlanan bir protein kompleksi.

Signup and view all the flashcards

Metastaz

Kanserin yayılmasında önemli bir rol oynar.

Signup and view all the flashcards

Selektinler

Kalsiyuma bağımlı molekül örneği.

Signup and view all the flashcards

L-Selektin

Lökositlerin endotel hücrelerine yapışmasını sağlayan selektin tipi.

Signup and view all the flashcards

E-Selektin

Endotel hücrelerinde bulunan ve lökositlerin dokuya yapışmasını sağlayan selektin tipi.

Signup and view all the flashcards

P-Selektin

Trombositlerde bulunan ve lökositlerin dokuya yapışmasını sağlayan selektin tipi.

Signup and view all the flashcards

İntegrinler

Kalsiyuma bağımlı molekül örneği.

Signup and view all the flashcards

LFA-1

İntegrin ailesi üyesi.

Signup and view all the flashcards

İmmunoglobulin süper ailesi

Kalsiyuma bağımlı olmayan molekül grubu.

Signup and view all the flashcards

Difüzyon

Epitel dokularının kan ve lenf damarları yoktur.

Signup and view all the flashcards

Koruma

Epitel dokularının fonksiyonlarından biri.

Signup and view all the flashcards

Emilim (Absorpsiyon)

Epitel dokularının fonksiyonlarından biri.

Signup and view all the flashcards

Geri emilim (Reabsorpsiyon)

Epitel dokularının fonksiyonlarından biri.

Signup and view all the flashcards

Goblet hücreleri

Epitelde salgı yapan hücreler.

Signup and view all the flashcards

Uyarı alma

Epitel dokularının fonksiyonlarından biri.

Signup and view all the flashcards

Miyoepitelyal hücreler

Epitel hücreleri ile ilgili özel bir hücre tipi.

Signup and view all the flashcards

Gaz değişimi

Epitel dokularının fonksiyonlarından biri.

Signup and view all the flashcards

Seçici geçirgenlik

Epitel dokularının fonksiyonlarından biri.

Signup and view all the flashcards

Epitel hücrelerinin kutuplaşması

Epitel hücrelerinin apikal, lateral ve bazal kutupları

Signup and view all the flashcards

Silyum

Epitel hücrelerinin apikal yüzeylerinde bulunan yapı.

Signup and view all the flashcards

Mikrovilluslar

Epitel hücrelerinin apikal yüzeylerinde bulunan yapı.

Signup and view all the flashcards

Stereosilyum

Epitel hücrelerinin apikal yüzeylerinde bulunan yapı.

Signup and view all the flashcards

İç zar katlantıları

Epitel hücrelerinin bazal yüzeyinde bulunan katlantılar.

Signup and view all the flashcards

Sıkı bağlantı (Tight junction)

Epitel hücreleri arasındaki bağlantı türleri.

Signup and view all the flashcards

Sabitleyici Bağlantılar

Epitel hücreleri arasındaki bağlantı türleri.

Signup and view all the flashcards

Zonula adherens

Sabitleyici Bağlantı türlerinden biri.

Signup and view all the flashcards

Makula adherens (Desmozom)

Sabitleyici Bağlantı türlerinden biri.

Signup and view all the flashcards

Hemidesmozomlar

Sabitleyici Bağlantı türlerinden biri.

Signup and view all the flashcards

İletişim Bağlantısı (Gap Junction)

Epitel hücreleri arasındaki bağlantı türleri.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Dokulara Giriş ve Epitel Dokusu

  • Dokular, bir veya birden çok spesifik fonksiyonu yerine getirmek üzere düzenlenmiş hücre gruplarıdır.
  • Tüm organlar 4 temel dokudan oluşur.
  • Epitel dokusu, yüzeyleri veya boşlukları kaplar, salgılar üretir ve hücreler arası madde miktarı azdır.
  • Bağ dokusu, destekleme, koruma ve besleme işlevlerine sahiptir, hücreler arası madde bol miktarda bulunur.
  • Kas dokusu, kasılma ve hareket üretme işlevine sahiptir, kasılma yapabilen hücrelerden oluşur.
  • Sinir dokusu, mesajları iletme ve iletimi düzenleyerek sinir sisteminin temel unsurudur.

Doku Tanımı ve Tipleri

  • Dokular, bir veya birden çok spesifik fonksiyonu yerine getirmek üzere düzenlenmiş hücre toplulukları veya gruplarıdır.
  • Doku türleri:
    • Epitel
    • Bağ dokusu
    • Kas dokusu
    • Sinir dokusu
  • Her bir doku türünün farklı hücre ve hücreler arası matris özellikleri vardır.

ECM (Hücreler Dışı Matris)

  • ECM, hücreler arası maddeyi, lifleri ve sıvıları içerir, doku yapısına ve fonksiyonuna katkı sağlar.
  • ECM, glikoproteinler, proteoglikanlar ve glikozaminoglikanlar içerir.

Epitelin Kökeni

  • Ektoderm, mezoderm ve endoderm, epitel dokusunun gelişimine katkıda bulunan germinal tabakalar arasındadır.
  • Ektoderm: Deri epiteli, ağız ve burun epiteli
  • Mezoderm: Vasküler epitel, mezotel, periton ve perikard
  • Endoderm: Sindirim sistemi epiteli, solunum sistemi epiteli, sindirim sistemi bezleri (karaciğer, pankreas)

Epitel Dokunun Genel Özellikleri

  • Epitel hücreleri bazal lamina üzerine oturur.
  • Hücreler arası madde hemen hemen yoktur.
  • Kan ve lenf damarları yoktur.
  • Kan damarlarını ve vücut boşluklarını döşer (endotel ve mezotel).
  • Sürekli mitozla yenilenir.
  • Hücreler sitokeratinden oluşmuş sitoskelatal bileşenlere sahiptir.
  • Seçici geçirgenliğe sahiptirler

Epitel Dokunun Görevleri

  • Dış etkenlerden koruma (deri, epidermis)
  • Emilim (ince barsak)
  • Geri emilim (böbrek tübülleri)
  • Salgı (mukus, hormon, enzim)
  • Uyarı alma (tat tomurcukları, koku epiteli, retina, korti organı)
  • Kasılma (salgı epitelindeki miyoepitelyal hücrelerle)
  • Gaz değişimi (akciğer alveolleri)
  • Transsellüler ve parasellüler taşıma
  • Seçici geçirgenlik

Hücreler Arası Bağlantılar

  • Sıkı Bağlantılar (zonula okludens): Geçirgenlik engelli, hücrelerarasındaki boşluğun örtülmesinden sorumludur.
  • Sabitleyici Bağlantılar (zonula adherens, desmozom, hemidesmozom): Destekleyici yapılar oluşturur ve kuvvetli bağlanmalar sağlar.
  • İletişim Bağlantıları (gap junction): Hücrelerarası iyon ve küçük molekül alışverişinin gerçekleştiği kanallar oluşturur.

Apikal Yüzey Farklılaşmaları

  • Silya: Hareketli ve pasif hareketler sağlarlar.
  • Mikrovillus: Emilim yüzeyini arttırır.
  • Stereovillius: Uzun ve hareketsiz, emilim ve özel duyu işlevleri için kullanılır.

Bazal Yüzey Farklılaşmaları

  • Epitel hücrelerinde katlanmış zar katlantıları olur. Böbrek ve diğer organlarda göre bulunur.

Spesifik Dokusal Yapı ve Organlar

  • Örnekler: Akciğer alveolleri, böbrek tübülleri, ince bağırsak, deri, meme, tükrük ve ter bezleri

Klinik Bağlantılar

  • Örnekler: Çölyak hastalığı, Primer Siliyer Diskinezi (immotil silya sendromu) gibi hastalıklarla epitel dokuların ilişkilendirilmesi

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Epitel Doku-1 2024-2025 PDF

More Like This

Tissue Types and Epithelial Features
24 questions

Tissue Types and Epithelial Features

EagerOrientalism7948 avatar
EagerOrientalism7948
Epithelial Tissue: Types, Characteristics, and Functions
50 questions

Epithelial Tissue: Types, Characteristics, and Functions

BestPerformingBlue7038 avatar
BestPerformingBlue7038
Epithelial Tissue Types and Functions
5 questions

Epithelial Tissue Types and Functions

SplendidNephrite8490 avatar
SplendidNephrite8490
Epithelial Tissue Types
10 questions

Epithelial Tissue Types

SupportedMeitnerium avatar
SupportedMeitnerium
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser