Diş Hassasiyeti ve Ağrı Teşhisi Quiz

Muayene

• Muayene teknikleri arasında genel fizik muayene, ekstraoral muayene ve intraoral muayene bulunur.
• Muayene teknikleri arasında inspeksiyon, palpasyon, perküsyon, oskültasyon, diaskopi, probing (sond), aspirasyon, fonksiyonel muayeneler ve nodül muayeneleri bulunur.
• İnspeksiyon, gözle muayeneye dayanır. Dokulardaki renk, şekil ve deformiteler ışık altında incelenir.
• Palpasyon, dokunma duyusundan yararlanılarak yapılan bir muayene türüdür. Dokuların pürüzlülüğü, ısısı, kıvamı, kitlelerin özellikleri, hareketleri ve altındaki dokularla olan ilişkileri incelenir.
• Palpasyon türleri şunlardır:
  • Bidijital
  • Bimanuel
  • Bilateral
• Perküsyon, alet veya elle dokulara vurularak seslerin ve tepkilerin yorumlanmasına dayanan bir muayene yöntemidir. Ağrıyan dişlerin, diş ve periodontal abselerin lokalizasyonu ve tedavilerin değerlendirilmesinde kullanılır.
• Oskültasyon, dokuların manipülasyonu sırasında kulakla seslerin dinlenmesine dayanan yöntemdir.
• Diaskopi, şeffaf bir camla dokuya baskı uygulanarak dokudaki değişikliklerin incelenmesidir.
• Aspirasyon, vücut boşluklarından sıvı çekme temeline dayanır.
• Transillüminasyon, ışık kaynağı kullanarak dokuların opaklığının incelenmesidir.
• Sondlama (Probing), aletlerle çürük muayenesi yapma işlemidir. Dekalsifiye dentinlerde sondun penetrasyonu ile çürük oluşur.
• Mobilite, dişlerin sallanması durumu olup, iki elin parmağıyla incelenir. Dişin hareketini ve sallanma derecesini ölçerler.
• Mobilite dereceleri şunlardır;
  • 0: mobilite yok
  • 1: Minimal mobilite
  • 2: Belirgin mobilite
  • 3: İleri derecede mobilite
• Miller Mobilite Sınıflaması:
  • 1: Fizyolojik mobilite
  • 2: 1 mm'ye kadar transvers mobilite
  • 3: 1 mm'den fazla transvers veya vertikal mobilite veya dişin soketinde rotasyonu
• Mobilitenin Nedenleri: Periodontal desteğin azalması, neoplazmlar, kemik kistleri, apikal periodontitis, oklüzal travma, kron/kök fraktürü, çevre kemik doku kırıkları ve akut travma.
• Vitalite, pulpanın canlılığını öğrenmek amaçlıdır.
  • Termal vitalite
  • Elektrikli pulpa testi
• Anestezi yapılmadan kavite açılması
• TME (Temporomandibular Eklem) Fonksiyonu ve Muayenesi:
• TME'nin palpasyonu
• Maksimum ağız açılmasının belirlenmesi
• Açma sırasında deviasyon/defleksiyon varlığı
• Çiğneme kaslarının hassasiyeti
• Kliking: Açma-kapama sırasında çıkılan kısa bir sestir.
• Krepitasyon: Açma-kapama sırasında duyulan birden fazla sestir.
• TME hastalıklarına yönelik anamnez
• TME palpasyonu: Bilateral olarak eklem aralığı palpe edilir, hareketler ve hassasiyet kontrol edilir.
  • Maksimum ağız açıklığı (40-55 mm)
  • Maksimum lateral hareket (8 mm)
• TME muayenesinde patolojik bir bulgu varsa; kaslar, TME kemik yapısı ve dişler muayene edilmelidir.
• Kulaklar muayenesi: Görünümü, şekli, rengi, varolan iltihaplar, gut, kabakulak, ilaç alerjisi, orta kulak iltihabı, hipo/hipertansiyon, vertigo, Meniere sendromu, kulak uğultuları, ve çocukluk hastalıklarına bakılır
• Gözler muayenesi: Sklera rengi (anemi, Marfan ve Turner Sendromu vb.), göz kapağı düşüklüğü (Pitozis), peteşi, konjuktiva rengi, gözyaşı miktarı değerlendirmesi ve göz küresinde anormallikler kontrol edilir
• Burun muayenesi: Ağızdan soluma, burun kanaması, hipertansiyon, koku duyusu incelenir
• Tükürük bezi muayenesi: İnspeksiyon ve palpasyonla yapılıp, tükürük akışı kontrol edilir • Sialografi • Tiroid muayenesi • Trakea muayenesi • Boyun bölgesinde saptanabilen şikayetler

Ekstraoral Muayene

• Hastanın göz hizasına oturtulduğu muayenede anormal bulguların; başka bir patolojiye, spesifik bir duruma ya da sistemik bir hastalığa bağlı olup olmadığı incelenir.
• Baş, boyun yapısı, yüz rengi, fasial yapı değişiklikleri, trigeminal sinir fonksiyonu, fasial sinir fonksiyonu, kulak, burun, göz muayenesi yapılır.

Kafa Yapısı

• Brakisefali, Dolikosefali, Plagiosefali, Trigonosefali

Yüz Şekli

• Sistemik, genetik ve oral problemler kaynaklı anomaliler, asimetri ve maksilla/mandibula ilişkisinin incelenmesi

Travmaya Bağlı Şikayetler

• Odontojen ve non-odontojen absesler, kistler ve tümörler, ödem ve sellülitler

Diğer

• Tükürük bezi taşları, enfeksiyonları, tümörleri, Masseter hipertrofisi, Hemifasiyal hipertrofi, Kretenizm, Miksödem, ve çeşitli sendromlar
• Cherubism, Cushing hastalığı, Garre osteomyeliti, Akromegali, Lepra, Skleroderma, Fibröz Displazi, Fasiyal paralizi, Aktinomikoz, Kabakulak

Tanıya Yardımcı Özel Bulgular

• Nikolsky Fenomeni
• Köbner Fenomeni

Tzanck Testi

• Varisella ve herpes gibi lezyonların tabanından kazıma ile alınan örneğin sitolojik olarak incelenmesi

Toluidin Mavisi Testi

• Benign ve malign mukoza değişimlerinin ayırımı için kullanılan bir yöntem

Bu quiz, diş hassasiyeti, ağrı teşhisi ve ilgili durumlar hakkında sorular içermektedir. Dişin vital durumu, lokalizasyonun önemi ve yanlış pozitif/negatif sonuçlar gibi konuları kapsamaktadır. Diş hekimliği pratiği ile ilgili bilgilerinizi test edin.