Difterie: Feiten en Gevolgen

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Voor wie is het pneumococcen vaccin vooral aanbevolen?

Ouderen en immuungecompromitteerden (correct)

Alle kinderen onder de vijf jaar

Dragers van het humaan papilloma virus

Volwassenen met chronische ziekten

Welke groep heeft prioriteit voor het BCG-vaccin?

Volwassenen met een tuberculose-infectie

Ouderen die recentelijk hebben gereisd

Alle kinderen tot 15 jaar

Kinderen in hoogendemische gebieden (correct)

Hoe wordt difterie voornamelijk overgedragen?

Via bloedcontact

Via voedselverspilling

Door insectenbeten

Druppelinfectie (correct)

Wanneer is het niet zinvol om zowel MATIG als tetanustoxoid tegelijkertijd te geven?

Wanneer de patiënt al recentelijk is gevaccineerd Signup and view all the answers

Kunnen honden ook tetanus krijgen?

Ja, vooral als ze een verwonding oplopen Signup and view all the answers

Wat is de primaire oorzaak van de ziekteverschijnselen bij difterie?

Toxine geproduceerd door de bacterie Signup and view all the answers

Welke van de volgende symptomen is GEEN kenmerkend symptoom van difterie?

Spierspasmen Signup and view all the answers

Hoe wordt tetanus overgedragen?

Door huidtrauma met roestige voorwerpen Signup and view all the answers

Wat is de mortaliteit bij onbehandelde tetanus?

40-75% Signup and view all the answers

Welk van de volgende is een belangrijke preventieve maatregel tegen difterie?

Vaccinatie Signup and view all the answers

Wat zijn de gevolgen van niet-vaccineren tegen difterie?

Outbreaks bij ongevaccineerde populaties Signup and view all the answers

Welke bacterie veroorzaakt difterie?

Corynebacterium diphteriae Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van Clostridium tetani?

Het is strikt anaeroob Signup and view all the answers

Wat is de aanbevolen behandelingsduur voor infecties veroorzaakt door Haemophilus influenzae?

3 tot 7 dagen Signup and view all the answers

Wat is het doel van antibiotica bij de behandeling van tetanus?

Om bacteriegroei en neurotoxine productie tegen te gaan Signup and view all the answers

Welk vaccin is opgenomen in het routine vaccinatieprogramma voor kinderen?

Vaccin tegen Haemophilus influenzae type B Signup and view all the answers

Welke vaccinatie is essentieel voor de preventie van tetanus?

Geïnactiveerd tetanospasmine Signup and view all the answers

Welke van de volgende infecties wordt NIET veroorzaakt door Haemophilus influenzae?

Pneumococcus infectie Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van Haemophilus influenzae in kweekmedia?

Groeit alleen met X en V factor Signup and view all the answers

Wat zijn de symptomen van kinkhoest in de beginfase?

Verkoudenheid, hoest en koorts Signup and view all the answers

Welk antibioticum is een alternatief voor de behandeling van een Haemophilus influenzae infectie?

Cotrimoxazol Signup and view all the answers

Wanneer is het effectief om antibiotica te starten bij kinkhoest?

Bij sterke verdenking vóór bevestiging van de diagnose Signup and view all the answers

Wat kan bijdragen aan de resistentie van Haemophilus influenzae tegen penicillinen?

De productie van beta-lactamase Signup and view all the answers

Wie zijn de meeste slachtoffers van kinkhoest in termen van mortaliteit?

Baby's jonger dan 3 maanden Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste transmissiemethode van Bordetella pertussis?

Druppelinfectie door niezen en hoesten Signup and view all the answers

Welke infectie wordt vooral geassocieerd met de gekapselde stam van Haemophilus influenzae?

Sepsis Signup and view all the answers

Welke groep mensen wordt sterk aanbevolen om zich te laten vaccineren tegen Haemophilus influenzae type B?

Mensen met asplenie Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke oorzaak van uitbraken van kinkhoest?

Ongevaccineerde groepen in de samenleving Signup and view all the answers

Wat moet gedaan worden bij een wond met tekenen van infectie bij een tetanuspatiënt?

Het wondgebied desinfecteren en antibiotica toedienen Signup and view all the answers

Study Notes

Difterie

Difterie is een infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium diphteriae.
Deze bacterie is een aërobe, gram-positieve staaf.
De ziekteverschijnselen worden veroorzaakt door een toxine dat door de bacterie wordt geproduceerd.
Difterie wordt overgedragen via druppelinfectie, door hoesten of niezen.
De eerste beschrijving van difterie dateert van begin 17e eeuw.
In de loop van de tijd waren er meerdere uitbraken in diverse delen van de wereld.
Difterie is vaak geassocieerd met humanitaire crises.
Morbiditeit en sterfte door difterie zijn sterk afgenomen na de introductie van vaccinatie in 1974 (WHO).
Recent zijn er uitbraken geweest in Haïti en Venezuela.
De symptomen van difterie zijn:
- Koorts
- Keelpijn en slikproblemen (door oedeem in de larynx en hals)
- Raspende ademhaling, mogelijk met ademhalingsproblemen
- Cyanose
- Stinkende purulente snot
- Lymfadenopathie
- In sommige gevallen huidulcera
Ook asymptomatische dragers komen voor, die wel besmettelijk zijn.
Behandeling van difterie is met penicilline of erythromycine. De behandeling dient tijdig te worden gestart.
De mortaliteit van difterie ligt tussen 5-10%.
De wereldwijde incidentie is sterk gedaald door vaccinatieprogramma’s.
Uitbraken van difterie komen voor bij ongevaccineerden.

Tetanus

Tetanus wordt veroorzaakt door de bacterie Clostridium tetani.
Clostridium tetani is een gram-positieve staaf, strikt anaëroob en sporevormend.
De besmetting vindt plaats via huidtrauma:
- roestige spijkers
- doornen
- prikkeldraad
- dierenbeten
De sporen van Clostridium tetani bevinden zich in de mondholte en het maag-darmkanaal van dieren.
Tetanus komt wereldwijd voor.
De bacterie produceert een exotoxine (tetanospasmine); dit toxine bereikt via de bloedbaan en lymfebanen het zenuwweefsel.

Klinische Verschijnselen Tetanus

De incubatietijd van tetanus is 3 tot 21 dagen.
Symptomen van tetanus zijn:
- Koorts
- Zweten
- Hoofdpijn
- Spierspasmen
- Kaakklem (lock jaw)
- Slikproblemen door laryngospasme
- Hartkloppingen
De sterfte bij onbehandelde tetanus is 40-75%.

Behandeling van Tetanus

Behandeling van tetanus omvat:
- Wondtoilet
- Antibiotica
- Immunoglobuline en/of vaccin (zie indicaties)
- Spasmolytica/anxiolytica bij aanwezigheid van symptomen

Preventie van Tetanus

Preventie van tetanus is mogelijk met vaccinatie (geïnactiveerd tetanospasmine).
- Vaccinatie wordt meestal in de kindertijd gegeven.
- Herhaling is nodig om de 10 jaar.
Bij een huidtrauma:
- Laatste vaccinatie langer dan 10 jaar geleden: toediening van immunoglobuline (matig effectief) en booster vaccin
- Laatste vaccinatie korter dan 10 jaar geleden: alleen een booster vaccin

Kinkhoest (Pertussis)

Kinkhoest wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis.
Bordetella pertussis is een gram-negatieve coccobacil, aëroob.
De besmetting vindt plaats via druppelinfectie, door hoesten of niezen.

Transmissie van Pertussis

De besmetting met kinkhoest vindt plaats door druppelinfectie, via niezen of hoesten.
Patienten zijn in de beginfase vaak nog niet ziek, maar kunnen al wel besmettelijk zijn.
Het is belangrijk dit te voorkomen om verspreiding te voorkomen.
Uitbraken komen vaak voor bij groepen mensen die niet gevaccineerd zijn of niet langer beschermd zijn.

Epidemologie van Pertussis

Wereldwijd zijn jaarlijks 200-400 miljoen gevallen.
90% van de gevallen is in ontwikkelingslanden.
De sterfte door kinkhoest bedraagt jaarlijks 400,000 sterfgevallen.
De meeste sterfgevallen zijn bij jonge kinderen.
De VS kent jaarlijks 1-3 miljoen gevallen, voornamelijk bij jonge volwassenen.
Uitbraken komen in de VS elke 2-3 jaar voor.
Oorzaken van uitbraken:
- Ongevaccineerde groepen in de samenleving
- Sommige vaccins bieden geen levenslange bescherming (revaccinatie van adolescenten is in sommige landen geïntroduceerd)
In 2018 zijn er wereldwijd nog 150,000 gevallen van kinkhoest gemeld.
Deze gevallen zijn voornamelijk te wijten aan onvoldoende vaccinatie.

Symptomen van Kinkhoest

Symptomen zijn:
- Verkouden (loopneus)
- Niezen
- Koorts
- Kriebelhoest
Na 2-3 weken:
- Hevige hoestbuien met taai slijm
- Gierende inademing
- Cyanose (vooral bij jonge kinderen)
Sterfte door kinkhoest komt vooral voor bij baby's jonger dan 3 maanden.

Diagnostiek van Kinkhoest

De diagnose wordt vaak gesteld op basis van de klinische verschijnselen.
Een nasopharyngeal swab kan worden gebruikt voor kweek en/of PCR onderzoek.
Serologische testjes zijn vaak in de vroege fase negatief.

Behandeling van Kinkhoest

Een antibioticakuur moet zo vroeg mogelijk worden gestart, bij sterke verdenking zelfs vóór bevestiging van de diagnose.
Antibiotica zijn bedoeld om verdere verspreiding van de bacterie te voorkomen.
Een vroege antibioticakuur kan ernstige symptomen voorkomen.
Laat starten met een antibioticakuur (na 2-3 weken), heeft geen zin meer; het toxine is dan al aanwezig in het lichaam en draagt in belangrijke mate bij aan de pathologie.

Antibiotica bij Kinkhoest

Voor de behandeling van kinkhoest worden macroliden, zoals erythromycine of azithromycine, gebruikt.
Cotrimoxazol kan als alternatief dienen.
De duur van de behandeling is 3 tot 7 dagen.

Haemophilus influenzae

Haemophilus influenzae is een gram-negatieve coccobacil.
De bacterie is facultatief-anaëroob.
Er zijn verschillende stammen Haemophilus influenzae, gekapseld en ongekapseld.
De gekapselde Haemophilus influenzae type B (Hib) veroorzaakt de meeste pathologie.
Haemophilus influenzae wordt overgedragen via druppelinfectie, ook door asymptomatische dragers.

Pathologie van Hib

Haemophilus influenzae type B (Hib) kan diverse pathologieën veroorzaken, waaronder:
- Luchtweginfecties:
  - Epiglottitis
  - Bronchitis
  - Pneumonie
- Otitis media
- Meningitis
- Sepsis
- Septische arthritis

Diagnostiek van H.influenzae infecties

Er kan een gram-preparaat van sputum, liquor of synoviaal vocht gemaakt worden.
Verder kan er een kweek (bloed, sputum etc.) worden ingezet.

Behandeling van H.influenzae infecties

Haemophilus influenzae produceert beta-lactamase en kan zijn penicilline bindende proteïnen veranderen.
Dit leidt tot resistentie tegen penicillinen.
Effectieve antibiotica zijn amoxicilline-clavulaanzuur (Augmentin), cephalosporinen van de tweede generatie, fluoroquinolonen en macroliden.
Resistentie tegen fluoroquinolonen en macroliden is aan de orde.

Preventie van H.influenzae infecties

Er is een vaccin beschikbaar tegen H.influenzae type B (Hib).
Hib-vaccinatie is opgenomen in het vaccinatieprogramma.
Vaccinatie is sterk aanbevolen bij asplenie (splenectomie of funcionele asplenie)
Vaccinatiegraad is relatief laag in ontwikkelingslanden, vanwege de prijs.

Samenvatting van difterie, tetanus, kinkhoest en Hib

Difterie, tetanus, kinkhoest en Haemophilus influenzae type B (Hib) zijn vier infectieziekten, die kunnen leiden tot ernstige morbiditeit en mortaliteit.
Deze ziekten komen wereldwijd voor, ondanks de beschikbaarheid van vaccins.
Kennis van de symptomen en kennis van het vaccinatiebeleid is van groot belang.

Vaccinatie

“Voorkomen is beter dan genezen”.

Kinderen Vaccinatie

Kinderen worden in principe gevaccineerd tegen:
- Difterie
- Kinkhoest
- Tetanus
- Poliomyelitis
- Haemophilus influenzae type B
- MMR(V): Mazelen, Mumps (Bof), Rubella, (Varicella = waterpokken)
- Hepatitis B

Vaccinaties op Indicatie

Vaccinatieschema op indicatie:
- Hepatitis B: gezondheidswerkers, partners van HBsAg positieven, andere risicogroepen
  - alle neonaten (in het kader van eliminatie)
- Influenza: voornamelijk ouderen en immuungecompromitteerden
- BCG (Tuberculose): kinderen die in hoogendemische gebieden gaan verblijven

Andere Vaccinaties

Andere vaccins:
- Chickenpox vaccin (waterpokken): in sommige landen
- Rotavirus vaccin (preventie van diarree bij kinderen): in sommige landen
- HPV (Humaan papilloma virus): meisjes (en jongens) voor de puberteit
- Meningokokken vaccin: voor/na splenectomie
- Pneumococcen vaccin: voor/na splenectomie, immuungecompromitteerden, jonge kinderen?

Reizigers Vaccinaties

Reizigers vaccinaties:
- Salmonella typhi
- Hepatitis A
- Rabies
- Gele koorts
- (Tetanus)

Vragen en Antwoorden

Difterie wordt via druppelinfectie (hoesten, niezen) overgedragen.
Honden kunnen tetanus krijgen als de sporen in hun weefsel terechtkomen.
Het is niet zinvol om MATIG en Tetanustoxoid tegelijkertijd te geven.
Kinkhoest kan ook bij volwassenen voorkomen die in de kindertijd zijn gevaccineerd.
Antibiotica zijn nuttig bij de behandeling van kinkhoest.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Dit quiz gaat in op de infectieziekte difterie, veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium diphteriae. De symptomen, transmissie en historische uitbraken worden besproken, evenals de impact van vaccinatie op de morbiditeit. Test je kennis over deze belangrijke ziekte en haar gevolgen voor de volksgezondheid.