Dierenwelzijn: Kernconcepten en Evaluatie
52 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende kenmerken zijn essentieel voor de definitie van een dier, zoals beschreven?

  • Eencellig, met celwanden en autotroof.
  • Meercellig, zonder celwanden en heterotroof met interne voedselvertering. (correct)
  • Meercellig, met celwanden en heterotroof met externe voedselvertering.
  • Eencellig, zonder celwanden en autotroof.

Hoe beïnvloedt natuurlijke selectie de eigenschappen van dieren volgens de tekst?

  • Het heeft geen invloed op de overerving van eigenschappen.
  • Dieren die minder goed aangepast zijn, geven hun genen vaker door.
  • Dieren die het best aangepast zijn aan hun omgeving, hebben meer kans hun genen door te geven. (correct)
  • Het zorgt ervoor dat alle dieren dezelfde eigenschappen ontwikkelen.

Dierenwelzijnswetenschap integreert kennis vanuit verschillende disciplines. Welke van de volgende combinaties van disciplines is correct vertegenwoordigd?

  • Evolutieleer, politicologie en neurowetenschappen.
  • Ethologie, genetica en cognitieve wetenschappen. (correct)
  • Gedragsecologie, astronomie en wiskunde.
  • Neurowetenschappen, economie en taalkunde.

Wat betekent 'voelend zijn' (sentience) in de context van dierenwelzijn?

<p>Het ervaren van emoties en het hebben van ervaringen met een zekere kwaliteit (aangenaam/onaangenaam). (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitdaging wordt genoemd met betrekking tot het bestuderen van voelendheid bij dieren?

<p>De term 'dier' is zeer algemeen en omvat vele soorten met uiteenlopende fylogenetische oorsprong. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties is GEEN onderdeel van de inputfactoren bij het meten van welzijn volgens het gegeven model?

<p>Fysiologie (D)</p> Signup and view all the answers

De oorspronkelijke welzijnsevaluaties, gestart met de Brambell Commissie, hadden primair betrekking op:

<p>Het erkennen van de vijf vrijheden. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen de oorspronkelijke welzijnstandaarden en de latere Welfare Quality protocols?

<p>De oorspronkelijke standaarden minimaliseerden negatieve aspecten, terwijl Welfare Quality ook positieve aspecten optimaliseert. (D)</p> Signup and view all the answers

Binnen het 'Five Domains Model', welke van de volgende opties valt onder het 'Mentale domein'?

<p>Angst (C)</p> Signup and view all the answers

In het 'Five Domains Model', welke van de volgende situaties zou primair onder het 'Omgeving' domein vallen?

<p>Een dier dat wordt blootgesteld aan extreme hitte. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering komt het meest overeen met de conclusie van Samuli Heimonen over het definiëren van indicatoren voor dierenwelzijn?

<p>Het definiëren van dierenwelzijnsindicatoren is methodologisch lastig, beperkt en mogelijk onhaalbaar. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren zou het meest direct van invloed zijn op het 'Gedrag' domein binnen het 'Five Domains Model'?

<p>Beperkingen in de ruimte voor natuurlijke beweging. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe verhouden de 'vijf domeinen' zich tot de 'vijf vrijheden'?

<p>De 'vijf domeinen' bieden een kader om de impact op het mentale welzijn te beoordelen, iets wat minder expliciet in de 'vijf vrijheden' aanwezig is. (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedt de evolutie het dierenwelzijn volgens de gepresenteerde visie?

<p>Evolutie bepaalt het biologisch functioneren en de emoties van dieren, wat hun natuurlijk gedrag beïnvloedt en zo hun welzijn. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke gemeenschappelijke visie delen de verschillende scholen binnen het dierenwelzijn?

<p>Dierenwelzijn gaat over het dier zelf, de situatie waarin het zich bevindt, en hoe het omgaat met die situatie vanuit zijn natuurlijke behoeften en ervaringen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste verschil tussen 'Welfare' en 'Quality of Life' in de context van dierenwelzijn?

<p>'Quality of Life' omvat het welzijn over een langere periode (minstens enkele dagen), terwijl 'Welfare' een meer momentane beoordeling is. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom is kennis over het dier zelf essentieel in de context van dierenwelzijn?

<p>Omdat het de basis vormt voor ethische en juridische beslissingen over dierenwelzijn. (B)</p> Signup and view all the answers

Bij welke diergroepen is er volgens de tekst twijfel over het voelend vermogen?

<p>Vooral bij vertebraten in een vroeg stadium van ontwikkeling en bij bepaalde groepen ongewervelden. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen beschrijft het correcte gebruik van wetenschap gericht op dierenwelzijn?

<p>Wetenschap moet gebruikt worden om dierenwelzijn in de praktijk te verbeteren. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt beschouwd als een indicatie van voelend vermogen bij ongewervelden, ondanks twijfels over hun neurale infrastructuur?

<p>Cognitieve mogelijkheden en gedragsmatige reacties, zoals aangetoond in pijnonderzoek. (A)</p> Signup and view all the answers

Gesteld dat een boer het welzijn van zijn varkens wil verbeteren. Op basis van de tekst, welke aanpak is het meest effectief?

<p>Het bestuderen van het natuurlijke gedrag van varkens en het creëren van een omgeving die aan hun natuurlijke behoeften voldoet, met aandacht voor het vermijden van negatieve en bevorderen van positieve ervaringen (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over affectieve waarneming bij dieren is het meest correct?

<p>Affectieve waarneming omvat zowel de verwerking van interne emotionele toestanden als de interpretatie van emotionele signalen van anderen. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe kan het concept van 'biological integrity' het beste worden gebruikt in de context van dierenwelzijn?

<p>Als een kader om te beoordelen in hoeverre een dier in staat is zijn natuurlijke gedragingen te vertonen en een gezond, natuurlijk leven te leiden. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende onderzoeksmethoden is het meest geschikt om de emotionele toestand van schapen op een niet-invasieve manier te monitoren?

<p>Functionele nabij-infrarood spectroscopie (fNIRS) (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste verschil tussen de traditionele benadering van dierenwelzijn en een benadering die cognitieve verrijking benadrukt?

<p>De traditionele benadering richt zich uitsluitend op fysieke gezondheid, terwijl cognitieve verrijking zich richt op mentale stimulatie en het verminderen van verveling. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om gezichtsuitdrukkingen bij dieren te bestuderen in het kader van dierenwelzijn?

<p>Gezichtsuitdrukkingen kunnen indicatoren zijn van emotionele toestanden en pijn, wat helpt bij het beoordelen van het welzijn van een dier. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe kan lateralisatie (voorkeur voor het gebruik van één lichaamshelft) bij dieren inzicht geven in hun emotionele toestand?

<p>Lateralisatie kan veranderen afhankelijk van de emotionele waarde van een object of situatie, wat wijst op een verband tussen hersenactiviteit en emotie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de relevantie van affect-gestuurde aandacht biases als indicator voor dierenwelzijn?

<p>Affect-gestuurde aandacht biases kunnen aantonen welke stimuli dieren als positief of negatief ervaren, wat inzicht geeft in hun emotionele toestand en welzijn. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk aandachtspunt bij het beoordelen van dierenwelzijn op basis van gedrag?

<p>Het combineren van objectieve gedragsobservaties met kennis over de natuurlijke gedragingen en behoeften van de betreffende diersoort. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen beschrijft het best het doel van het updaten van de 'Vijf Voorzieningen' in het kader van dierenwelzijn?

<p>Het verbreden van de focus van puur fysieke behoeften naar ook het emotionele en mentale welzijn van dieren. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het meten van gedragsdiversiteit gezien als een potentiële indicator voor positief dierenwelzijn?

<p>Omdat het aantoont dat dieren in staat zijn om te voldoen aan de eisen van hun omgeving, wat duidt op aanpassingsvermogen en welzijn. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste voordeel van het gebruik van metabolomics in onderzoek naar dierenwelzijn?

<p>Het biedt objectieve biochemische indicatoren van stress en welzijn, die minder vatbaar zijn voor interpretatie dan gedragsobservaties. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke beperking geldt er voor het gebruik van de activiteit van de HPA-as (hypothalamus-hypofyse-bijnier-as) als indicator voor dierenwelzijn?

<p>Verhoogde HPA-as activiteit kan zowel op negatieve stress als op positieve opwinding duiden, waardoor de interpretatie complex is. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om ethologische kennis (kennis van natuurlijk gedrag) te integreren bij de beoordeling van dierenwelzijn?

<p>Omdat een goed begrip van het natuurlijke gedrag essentieel is om te bepalen of een dier in een bepaalde omgeving optimaal kan functioneren en zich kan gedragen. (D)</p> Signup and view all the answers

Een 'attention bias test' wordt gebruikt om angst en depressie bij schapen te differentiëren. Wat meet deze test?

<p>De mate waarin schapen positieve of negatieve stimuli vermijden of benaderen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk ethisch aspect om te overwegen bij wetenschappelijk onderzoek naar dierenwelzijn, volgens Ödberg?

<p>Het balanceren van het potentieel voor wetenschappelijke vooruitgang met de impact van het onderzoek op het welzijn van de dieren. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe kan het bestuderen van slaap- en rustgedrag bij honden in asielen bijdragen aan de beoordeling van hun welzijn?

<p>Omdat afwijkend slaap- en rustgedrag indicatief kan zijn voor stress, angst of andere welzijnsproblemen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is volgens Broom (1986) de belangrijkste factor bij het bepalen van het welzijn van een dier?

<p>Het vermogen van het dier om met zijn omgeving om te gaan (<code>coping</code>). (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen beschrijft het beste het verschil tussen een 'behoefte' en een 'gevoel' in de context van dierenwelzijn?

<p>Een behoefte is een vereiste die deel uitmaakt van de basisbiologie van een dier, terwijl een gevoel een subjectieve ervaring (emotie) is. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen behoeften en emoties in de context van dierenwelzijn, zoals beschreven door Duncan en Broom?

<p>Behoeften zijn het resultaat van aanpassing aan de omgeving, en emoties zijn geëvolueerd om ervoor te zorgen dat aan behoeften voldaan wordt. Als aan een behoefte niet voldaan is, gaat dit vaak gepaard met een onaangename emotie. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende voorbeelden illustreert een lange termijn behoefte bij dieren?

<p>Een koe die herhaaldelijk graast om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. (A)</p> Signup and view all the answers

David Fraser's concept van 'naturalness' in dierenwelzijn richt zich primair op:

<p>Het toestaan van dieren om hun natuurlijk gedrag te vertonen, vooral gedrag met een hoge interne motivatie. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen geeft het beste weer hoe het concept 'naturalness' zich verhoudt tot de andere stromingen binnen het dierenwelzijn?

<p>'Naturalness' kan worden gezien als een aanvulling op andere stromingen, waarbij het de nadruk legt op het belang van het kunnen uiten van natuurlijk gedrag naast het vermijden van negatieve ervaringen en het faciliteren van een goede gezondheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Stel, een dier vertoont duidelijk tekenen van stress (bijvoorbeeld verhoogde hartslag, verhoogde cortisolspiegel) in een bepaalde omgeving. Volgens de definitie van Broom (1986), wat kunnen we concluderen over het welzijn van dit dier?

<p>Het welzijn van het dier is mogelijk in het gedrang, aangezien het dier mogelijk niet in staat is om effectief met zijn omgeving om te gaan. (D)</p> Signup and view all the answers

Een boer heeft een nieuwe stal gebouwd voor zijn varkens. De stal voldoet aan alle wettelijke eisen met betrekking tot ruimte en hygiëne. De varkens vertonen echter stereotiep gedrag (bijvoorbeeld herhaaldelijk bijten op de tralies). Hoe zou Duncan's visie op dierenwelzijn dit interpreteren?

<p>Het welzijn van de varkens is gedaald, omdat het stereotiepe gedrag kan wijzen op een verminderde emotionele toestand, ondanks dat aan de biologische behoeften voldaan wordt. (B)</p> Signup and view all the answers

Een dier wordt blootgesteld aan een situatie waarin het een sterke angstreactie vertoont. Volgens de theorieën over dierenwelzijn, wat is de meest waarschijnlijke consequentie op korte en lange termijn?

<p>Op korte termijn een activering van het 'vecht-of-vlucht'-systeem, op lange termijn mogelijk een trauma en chronische stress. (D)</p> Signup and view all the answers

Een dierentuin besluit om een nieuw verblijf te ontwerpen voor hun ijsberen. Welke van de volgende overwegingen zou het beste de principes van 'naturalness' integreren in het ontwerp?

<p>Het verblijf voorzien van mogelijkheden voor de ijsberen om natuurlijk gedrag te vertonen, zoals graven, jagen (op een gesimuleerde manier) en foerageren, met een omgeving die hun natuurlijke habitat nabootst. (D)</p> Signup and view all the answers

Een onderzoeker observeert dat een groep koeien in een melkveebedrijf minder vaak graast dan koeien in een meer natuurlijke omgeving. Welke vraag zou de onderzoeker moeten stellen om te onderzoeken of dit een negatieve invloed heeft op hun welzijn vanuit het perspectief van 'ethological needs'?

<p>Vertonen de koeien in het melkveebedrijf compenserend gedrag (zoals herhaaldelijk likken aan objecten) dat kan wijzen op een onvervulde behoefte om te grazen? (D)</p> Signup and view all the answers

Een bedrijf besluit om van legbatterijen over te stappen op een systeem met vrije uitloop voor hun kippen. Echter, de kippen vertonen nog steeds tekenen van stress en verenpikkerij. Welke van de volgende factoren kan, volgens de principes van dierenwelzijn, een rol spelen?

<p>De kippen hebben mogelijk nog steeds onvoldoende mogelijkheden om hun natuurlijke gedrag te vertonen, zoals stofbaden en foerageren, of de sociale structuur binnen de groep is verstoord, wat leidt tot spanningen. (D)</p> Signup and view all the answers

Een onderzoeker wil het welzijn van laboratoriumratten beoordelen. Hij meet zowel fysiologische parameters (zoals cortisolniveau) als gedrag (zoals exploratiegedrag en sociale interactie). Hoe kan hij deze verschillende metingen het beste integreren om een compleet beeld te krijgen van het welzijn van de ratten?

<p>Door de resultaten van de fysiologische metingen en de gedragsobservaties te combineren en te kijken naar patronen en consistentie. Bijvoorbeeld, een hoog cortisolniveau in combinatie met verminderd exploratiegedrag kan wijzen op een verminderd welzijn. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om zowel korte- als langetermijnbehoeften van dieren te overwegen bij het beoordelen van hun welzijn?

<p>Omdat het negeren van kortetermijnbehoeften kan leiden tot acuut lijden, terwijl het negeren van langetermijnbehoeften kan leiden tot chronische problemen en een verminderde kwaliteit van leven. (B)</p> Signup and view all the answers

Stel dat een dier in gevangenschap aan al zijn biologische behoeften lijkt te voldoen (voldoende voedsel, water, beschutting), maar toch apathisch gedrag vertoont en weinig interactie heeft met zijn omgeving. Welke conclusie over het welzijn van het dier zou het meest passen bij een moderne benadering van dierenwelzijn?

<p>Het welzijn van het dier is mogelijk in het gedrang, omdat welzijn meer omvat dan alleen de afwezigheid van fysiek ongemak en ook de emotionele toestand en de mogelijkheid tot het uiten van natuurlijk gedrag omvat. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Wat is een dier?

Meercellig, geen celwanden, heterotroof, interne voedselvertering, kunnen zich voortbewegen.

Natuurlijke selectie

Dieren die het best aangepast zijn aan hun omgeving, geven hun genen door.

Dierenwelzijnswetenschap

Een jonge wetenschappelijke discipline die zich richt op gedrag, evolutie, neurologie, ethiek, genetica en cognitie.

Voelend zijn (sentience)

In staat zijn om ervaringen te hebben met een zekere kwaliteit (aangenaam/onaangenaam) en emoties ervaren.

Signup and view all the flashcards

Uitdagingen: Dierlijke diversiteit

De diversiteit in het dierenrijk en de verschillende evolutionaire achtergronden.

Signup and view all the flashcards

Invloed van natuurlijk gedrag

Biologisch functioneren en emoties worden beïnvloed door natuurlijk gedrag.

Signup and view all the flashcards

Focus van dierenwelzijn

Dierenwelzijn betreft het dier zelf en zijn ervaringen.

Signup and view all the flashcards

Kern van dierenwelzijn

Vermijd negatieve ervaringen en bevorder positieve ervaringen voor dieren.

Signup and view all the flashcards

Welfare vs. Wellbeing

Welfare (Europa) is hetzelfde als Wellbeing (Amerika).

Signup and view all the flashcards

Quality of Life definitie

Welzijn over een langere termijn (minstens enkele dagen).

Signup and view all the flashcards

Kern van dierenwelzijn

Heeft betrekking op de toestand van het dier, hoe het dier daarmee omgaat en het ervaart.

Signup and view all the flashcards

Kennis als basis

Kennis over het dier zou altijd de basis moeten zijn, ook voor ethiek en recht.

Signup and view all the flashcards

Twijfel bij ongewervelden

De twijfel situeert zich vooral ter hoogte van de nodige neurale infrastructuur voor bewustzijn en algemene emoties.

Signup and view all the flashcards

Resource-based measures

Maatregelen gebaseerd op huisvesting en middelen om dierenwelzijn te beoordelen.

Signup and view all the flashcards

Animal-based measures

Maatregelen gebaseerd op de gezondheid en het gedrag van het dier zelf.

Signup and view all the flashcards

Brambell Commission

Welzijnsevaluaties begonnen met vijf vrijheden, focus lag op intensieve veehouderij.

Signup and view all the flashcards

Welfare Quality Protocols

Protocollen die negatieve aspecten minimaliseren en positief welzijn optimaliseren.

Signup and view all the flashcards

Five Domains Model

Voeding, omgeving, gezondheid, gedrag en mentaal domein.

Signup and view all the flashcards

Voedingsdomein (tekort)

Gebrek aan water of verkeerde voeding.

Signup and view all the flashcards

Gezondheidsdomein

Ziekte, verwonding en functionele beperkingen.

Signup and view all the flashcards

Mentaal domein

Dorst, honger, angst, schrik, pijn en stress.

Signup and view all the flashcards

Dierenwelzijn (Broom)

De toestand van een individu met betrekking tot zijn pogingen om met zijn omgeving om te gaan.

Signup and view all the flashcards

Dierenwelzijn (Duncan)

Alles wat te maken heeft met de gevoelens van een dier.

Signup and view all the flashcards

Kenmerken Welzijn (Broom)

Belang van afwezigheid van stressrespons en het vermogen van het dier om te 'copen'.

Signup and view all the flashcards

Kenmerken Welzijn (Duncan)

Essentie van welzijn zijn de gevoelens van het dier; afwezigheid van negatieve en aanwezigheid van positieve emoties.

Signup and view all the flashcards

Behoefte (dierenwelzijn)

Een vereiste die deel uitmaakt van de basisbiologie van een dier om een bepaalde hulpbron te verkrijgen of te reageren op een bepaalde prikkel.

Signup and view all the flashcards

Gevoel (dierenwelzijn)

Een emotie, een subjectieve ervaring. Ook meetbaar.

Signup and view all the flashcards

Biologische behoefte voorbeeld

Een voedingstekort hebben.

Signup and view all the flashcards

Subjectieve ervaring voorbeeld

Honger ervaren.

Signup and view all the flashcards

Oorsprong Behoeften

Resultaat van aanpassing aan de omgeving door evolutie.

Signup and view all the flashcards

Oorsprong Emoties

Resultaat van evolutie om te zorgen dat aan behoeften voldaan wordt.

Signup and view all the flashcards

Kortetermijnbehoefte

Respons of gedrag levert op korte termijn iets op.

Signup and view all the flashcards

Langetermijnbehoefte

Niet bepaald door directe gevolgen, maar herhaaldelijk doen zorgt voor het effect.

Signup and view all the flashcards

Ethisch bezwaar 1 (Fraser)

Dieren moeten een natuurlijk leven leiden door het ontwikkelen en gebruiken van hun natuurlijke aanpassingen en mogelijkheden.

Signup and view all the flashcards

Ethisch bezwaar 2 (Fraser)

Dieren moeten zich goed voelen door vrij te zijn van langdurige en intense angst, pijn en andere negatieve toestanden, en door normale genoegens te ervaren.

Signup and view all the flashcards

Ethisch bezwaar 3 (Fraser)

Dieren moeten goed functioneren qua gezondheid, groei en normale werking van fysiologische en gedragssystemen.

Signup and view all the flashcards

Laterale emotieverwerking

De emotionele waarde van objecten beïnvloedt de visuele lateralisatie bij paarden.

Signup and view all the flashcards

Gezichtsuitdrukking en welzijn

Gezichtsuitdrukkingen kunnen gebruikt worden als een hulpmiddel om het welzijn van zoogdieren te beoordelen.

Signup and view all the flashcards

Biologische integriteit

Een kader voor het beschrijven van dierenwelzijn en welbevinden.

Signup and view all the flashcards

Emotionele competentie stimuli

Dieren en mensen reageren op emotionele stimuli met verschillende gezichtsuitdrukkingen.

Signup and view all the flashcards

Affect-gedreven aandachtsbias

Aandachtsbias beïnvloed door affectieve toestand als indicator voor dierenwelzijn

Signup and view all the flashcards

Intentie en emotie

Het vermogen van dieren om verschillende intenties en emoties uit te drukken via gezichtsuitdrukkingen.

Signup and view all the flashcards

Cognitieve verrijking

Het verbeteren van dierenwelzijn door het aanbieden van stimulerende ervaringen en omgevingen.

Signup and view all the flashcards

Bestial Boredom

Dieren houden van nieuwe dingen.

Signup and view all the flashcards

Het 2020 Five Domains Model

Een model dat bijgewerkt is om rekening te houden met mens-dier interacties bij de beoordeling van dierenwelzijn.

Signup and view all the flashcards

Gedrag Diversiteit

Gedrag dat een indicatie kan zijn van positief dierenwelzijn.

Signup and view all the flashcards

Attention bias test

Een test die gebruikt wordt om angst en depressie te onderscheiden bij schapen.

Signup and view all the flashcards

Saliva metaboloom veranderingen

Veranderingen in de metabolieten in speeksel na acute stress.

Signup and view all the flashcards

Metabolomics

Een veelbelovende nieuwe aanpak in de dierenwelzijnswetenschap met behulp van metabolieten.

Signup and view all the flashcards

Feline emoties ethogram

Een ethogram of handleiding voor het identificeren van emoties bij katten.

Signup and view all the flashcards

Rol van wetenschap in welzijnsindicatoren

Een lezing over de rol van wetenschap in het ontwikkelen van valide welzijnsindicatoren voor landbouwdieren.

Signup and view all the flashcards

Zelfbeschadiging bij rhesusapen

Zelfbeschadigend gedrag bij rhesusapen, inclusief problemen en uitdagingen bij de aanpak ervan.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Inleiding tot Dierenwelzijn

  • Deze notities geven een overzicht van dierenwelzijn, dierrechten, en ethiek
  • Presentatie gegeven door Christel Moons en Hilde Vervaecke op 12 februari 2025

Wat is een Dier?

  • Dieren zijn in grote lijnen multicellulair en bestaan uit meerdere cellen, in tegenstelling tot bacteriën
  • Dieren hebben geen celwanden
  • Dieren zijn heterotroof, wat betekend dat ze andere organismen eten en een interne voedselvertering hebben
  • Dieren kunnen zich voortbewegen

Evolutie en Variatie

  • Fenotypische variatie bestaat in het dierenrijk
  • Evolutie vind plaats door natuurlijke selectie
  • Dieren die het meest aangepast zijn aan hun omgeving, hebben de meeste kans om hun genen door te geven aan de nakomelingen
  • Doelmatige eigenschappen worden overgeërfd

Dierenwelzijnswetenschap

  • Het is een relatief jonge wetenschappelijke discipline die onder andere put uit gedragsecologie, evolutieleer, neurowetenschappen, ethologie, genetica en cognitieve wetenschappen
  • Drie vragen staan centraal:
    • Zijn dieren bewust en voelend?
    • Hoe kan wetenschap worden gebruikt om dierenwelzijn in de praktijk te verbeteren?
    • Hoe kunnen we goed en slecht dierenwelzijn evalueren?

Voelend Zijn (Sentience)

  • Voelend zijn betekend in staat te zijn om ervaringen te hebben met een zekere kwaliteit, dus aangenaam of onaangenaam
  • Dieren zijn in staat emoties te ervaren

Uitdagingen bij het Vaststellen van Voelendheid

  • De term "dier" en niet-menselijk dier is zeer algemeen
  • Er is een grote verscheidenheid aan soorten in het dierenrijk met uiteenlopende fylogenetische oorsprong
  • De concepten emotie, bewustzijn en cognitie zijn ingewikkeld met elkaar verweven
  • Het is niet alleen de taak om te bepalen welke soorten voelend zijn, maar ook om de indicaties daarvan te begrijpen
  • De uitdaging ligt in de vraag of voelendheid een alles-of-niets fenomeen is, of dat het een continuüm is
  • Er is onduidelijkheid over vanaf welk moment in de ontwikkeling een individu voelend wordt
  • Er is geen equivalent van menselijke taal beschikbaar om voelendheid te beoordelen, omdat het een subjectieve, interne ervaring is
  • Wetenschappelijk onderzoek richt zich op indirecte indicaties door middel van:
    • Neurale substraten
    • Cognitieve capaciteiten
    • Fysiologische kenmerken
    • Gedragsmatige indicatoren, zoals pijn

Neurale Substraten

  • Structuren die als basis dienen voor "voelend zijn" zijn niet beperkt tot de hersenschors
  • Ook subcorticale structuren zijn betrokken
  • Structuren zoals die voorkomen bij mensen, of gelijkende structuren, zijn gevonden bij vertebraten tot en met beenvissen, en ook bij ongewervelden, zoals inktvissen en kreeftachtigen

Cognitieve Capaciteiten

  • Cognitieve capaciteiten omvatten (niet-)associatieve processen
    • Habituatie of sensitisatie
    • Klassieke conditionering
    • Operante conditionering
  • Deze zijn wijd verspreid aanwezig in het dierenrijk

Complex Cognitieve Vermogen

  • Complexere cognitieve processen omvatten onder andere:
    • Overdracht/ontvangst van informatie
    • Individuele herkenning
    • Metacognitie
    • Episodisch geheugen
    • "Theory of mind"
  • Zulke capaciteiten zijn niet gelijk verdeeld over alle diergroepen en zijn uitgebreider onderzocht bij zoogdieren, vogels, vissen en insecten

Gedragsmatige Indicatoren

  • Gedragingen en lichaamstaal zijn indicatief voor het ervaren van emoties

Pijn

  • Het waarnemen van schadelijke prikkels voor het lichaam staat bekend als nociceptie, waarbij de reactie reflexmatig is
  • Pijn is een subjectieve ervaring met een emotionele component en is aanwezig bij vrijwel alle diersoorten
  • Om van pijn te spreken zijn twee voorwaarden:
    • Er treedt een reactie van het gehele lichaam van het dier op een mogelijk pijnlijke prikkel op en deze reactie verschilt van de reactie op onschadelijke prikkels (gebaseerd op 7 operationele criteria criteria)
    • Er treedt een verandering in motivationeel gedrag op na het ervaren van de potentieel pijnlijke prikkel (gebaseerd op 8 operationele criteria) Vertebraten voldoen aan de meeste criteria
  • Weekdieren en kreeftachtigen voldoen aan een aantal criteria, maar vele criteria zijn nog niet onderzocht

Dierenwelzijn, Een Smeltkroes van Perspectieven

  • Dierenwelzijn is een complex onderwerp dat verschillende perspectieven bevat

Historische Perspectieven op Dierenwelzijn

  • In de 19e en 20e eeuw, tot de jaren 1960, was er:
    • Een toename van de kennis over biologisch functioneren
    • Er was acceptatie van ethologie en neurologie, maar weinig verspreide kennis In 1872 was Charles Darwin actief in het Verenigd Koninkrijk (UK)
    • In 1883 was George John Romanes actief in Canada (CAN)

Ruth Harrison

  • Ruth Harrison publiceerde in 1964 in het Verenigd Koninkrijk en kaartte het lijden van dieren in de intensieve veeteelt aan

Standpunt Sterke Verbinding

  • Het standpunt in die tijd was dat dierenwelzijn sterk verbonden is met de stressrespons
  • Ongeveer 10 jaar later kwam Donald Griffin, uit de Verenigde Staten (USA)
    • Hij begon met literatuur rond "sentience" oftewel "voelend zijn" van dieren in 1976

Jaren '80 Stromingen

  • In de jaren '80 waren er twee stromingen in het denken over dierenwelzijn:
    • Biological Functioning School
      • vertegenwoordigd door Don Boom, van het Verenigd Koninkrijk
      • Het welzijn van een individu is de toestand met betrekking tot de pogingen om met zijn omgeving om te gaan
      • Kenmerken van deze school zijn het belang van afwezigheid van stressrespons en de capaciteit van het dier om "te copen"
    • Stress is welzijnstoestand waar het dier niet kan "copen"
    • Het dier kan voorzien in biologische behoeften en de emotionele toestand is een deel van het welzijn, maar niet het geheel
    • Feelings School
      • vertegenwoordigt door Ian Duncan, van het Verenigd Koninkrijk
    • Het welzijn van een individu heeft alles te maken met gevoelens
      • De essentie van welzijn zijn de gevoelens van het dier, en er moet afwezigheid van negatieve emotionele toestand (lijden) en Aanwezigheid van positieve emotionele toestand (plezier)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Deze les behandelt de essentiële kenmerken van dieren, de invloed van natuurlijke selectie en de integratie van disciplines in de dierenwelzijnswetenschap. Het behandelt ook de betekenis van 'voelend zijn' en de uitdagingen bij het bestuderen ervan, evenals de inputfactoren bij het meten van welzijn.

More Like This

Animal Welfare Quiz
10 questions

Animal Welfare Quiz

StableWisdom4714 avatar
StableWisdom4714
Animal Welfare Act 1985 Amendment Quiz
50 questions
Animal Welfare and Biotechnology Quiz
48 questions
Community Training on Donkey and Mule Welfare
21 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser