Διατροφική Αξιολόγηση: Εξετάσεις Αίματος

Εξετάσεις Αίματος

• Οι εξετάσεις αίματος αποτελούν σημαντικό εργαλείο για τη διαπίστωση της κατάστασης υγείας του ασθενούς, τη θέσπιση στόχων και τον έλεγχο της συμμόρφωσης στο πρόγραμμα περίθαλψης.
• Οι εξετάσεις θα δείξουν αν υπάρχουν διατροφικές ελλείψεις ή ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή.

Γενική Εξέταση Αίματος

• Μέτρηση εμορμορφικών στοιχείων του αίματος, προσδιορισμός αριθμού, ποικιλίας, εκατοστιαίας αναλογίας και συγκέντρωσης.
• Λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα (φ.τ. 5-103 μl): καταπολεμούν τις λοιμώξεις και προστατεύουν τον οργανισμό από ξενιστές μέσω της διαδικασίας της φαγοκυττάρωσης.
• Ερυθρά αιμοσφαίρια ή ερυθροκύτταρα (φ.τ.Α: 4,2-5,4 x 10^6/μl, Γ: 3,6-5 x 10^6/μl): μεταφέρουν οξυγόνο από τους πνεύμονες στους ιστούς.
• Αιματοκρίτης (φ.τ.Α: 42-52%, Γ: 36-48%): καθορίζει τη μάζα των ερυθρών και συγκεκριμένα την εκατοστιαία αναλογία τους σε όγκο πλήρους αίματος.
• Αιμο### Εργαστηριακοί Δείκτες

Ασβέστιο

• Περίπου 8,5-10,5 mg/dl είναι η φυσιολογική τιμή του ασβεστίου στο αίμα
• Μειωμένες τιμές μπορεί να οφείλονται σε έλλειψη βιταμίνης D, έλλειψη μαγνησίου, υποπαραθυρεοειδισμό, νεφρική ανεπάρκεια, νεφρωσικό σύνδρομο, υποαλβουμιναιμία, γαστρικό bypass, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, δυσαπορρόφηση, υπερυδάτωση, παγκρεατίτιδα, υψηλά επίπεδα φωσφόρου, υποσιτισμό, μείωση πρόσληψης ασβεστίου από τη διατροφή, και κατάχρηση αλκοόλ
• Αύξηση τιμών μπορεί να οφείλεται σε υπερπαραθυρεοειδισμό, υπερθυρεοειδισμό, υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης D, μεταμόσχευση νεφρού
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: εκπαίδευση των ασθενών για τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, συμπλήρωμα ασβεστίου με βιταμίνη D, και ρύθμιση της πρόσληψης υγρών

Φώσφορος

• Περίπου 2,5-4,5 mg/dl είναι η φυσιολογική τιμή του φωσφόρου στο αίμα
• Μειωμένες τιμές μπορεί να οφείλονται σε υπερπαραθυρεοειδισμό, υπερασβεσταιμία, διάρροια, ανεπάρκεια βιταμίνης D, ΣΔ, κατάχρηση φαρμάκων (αντιόξινα, ινσουλίνη, στεροειδή), αλκοολισμό, και αιμοκάθαρση
• Αύξηση τιμών μπορεί να οφείλεται σε υποπαραthyρεοειδισμό, αυξημένη πρόσληψη από τη διατροφή ή από σκευάσματα, σε υπερβιταμίνωση D, σε υποασβεσταιμία, σε υποκαλιαιμία, καρκίνο, και σε μειωμένη νεφρική λειτουργία
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: εκπαίδευση των ασθενών σχετικά με τις πηγές φωσφόρου ώστε να μειώνουν ή να αυξάνουν την πρόσληψή του κατά περίπτωση, και λήψη συμπληρώματος φωσφόρου

Βιταμίνη D

• Περίπου 30 ng/ml είναι η φυσιολογική τιμή της βιταμίνης D στο αίμα
• Μειωμένες τιμές μπορεί να οφείλονται σε έλλειψη βιταμίνης D, ηπατική νόσο, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, κοιλιοκάκη, κυστική ίνωση, ογκολογικοί ασθενείς, γαστρικό bypass, κατάσταση εγκυμοσύνης, αθλητές, χορτοφάγους, και δυσανεξία στο γάλα
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: έκθεση στον ήλιο για κάποια λεπτά της ημέρας ή κατανάλωση τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη D, λήψη συμπληρώματος βιταμίνης D ανάλογα την περίπτωση

Γλυκόζη Ορού

• Περίπου 65-110 mg/dl είναι η φυσιολογική τιμή της γλυκόζης στο αίμα
• Μειωμένες τιμές μπορεί να οφείλονται σε ινσουλίνωμα, αντιδραστική υπογλυκαιμία, νόσο Addison, υποθυρεοειδισμό, υπερβολική δόση ινσουλίνης, ασιτία, νευρική ανορεξία, ηπατικά νοσήματα, συστηματική άσκηση, χρήση αναβολικών στεροειδών, αλκοολισμό, και νοσήματα από έλλειψη ενζύμων
• Αύξηση τιμών μπορεί να οφείλεται σε σακχαρώδη διαβήτη, ινσουλινοαντίσταση, σύνδρομο Cushing, stress, έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β, οξεία παγκρεατίτιδα, ηπατική νόσος, νεφρική νόσος, υπερθυρεοειδισμός, κύηση, παχυσαρκία, κακή διατροφή, χρήση διουρητικών, κορτικοστεροειδή, καθιστική ζωή, κατάχρηση αλκοόλ, κάπνισμα, και χρήση ασπιρίνης
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: εκπαίδευση των ασθενών σχετικά με αλλαγές στην πρόσληψη των υδατανθράκων

Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη (HbA1c)

• Περίπου 4.5-6% είναι η φυσιολογική τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης
• Μειωμένες τιμές μπορεί να οφείλονται σε αιμολυτική αναιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, και απώλεια αίματος
• Αύξηση τιμών μπορεί να οφείλεται σε αρρύθμιστο ΣΔ, υπεργλυκαιμία, σιδηροπενική αναιμία, σπληνεκτομή, και τοξικότητα από μόλυβδο και αλκοόλη
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: εκπαίδευση των ασθενών πως θα ρυθμίσουν καλύτερα την πρόσληψη των υδατανθράκων από τη διατροφή τους

Καμπύλη Ανοχής Γλυκόζης

• Περίπου 75 γρ γλυκόζης χρησιμοποιούνται για την εξέταση
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: εκπαίδευση των ασθενών πως θα ρυθμίσουν καλύτερα την πρόσληψη των υδατανθράκων από τη διατροφή τους

Αξιολόγηση Δυσλιπιδαιμιών

• Περίπου 240 mg/dl είναι η φυσιολογική τιμή της ολικής χοληστερόλης
• Περίπου 190 mg/dl είναι η φυσιολογική τιμή της LDL χοληστερόλης
• Περίπου >60 mg/dl είναι η φυσιολογική τιμή της HDL χοληστερόλης
• Πιθανή διατροφική αντιμετώπιση: εκπαίδευση των διαιτωμένων να μειώσουν την πρόσληψη των λιπαρών, η εκπαίδευση πρέπει να περιλαμβάνει το ολικό λίπος, το κορεσμένο, τα ακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά, τα απλά σάκχαρα, το αλκοόλ, και υποθερμιδική διατροφή για τη μείωση του σωματικού βάρους