Democratisch beginsel: Federale Structuren

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende beweringen over het college van burgemeester en schepenen is juist?

De burgemeester heeft de volledige controle over het college.

Er is sprake van collegiale bevoegdheid binnen het schepencollege. (correct)

Het college opereert op basis van individuele bevoegdheden.

Het college is een tijdelijke commissie.

Wat is de rol van de burgemeester binnen de gemeentelijke machtsstructuur?

De burgemeester heeft geen verantwoordelijkheden binnen de politiezone.

De burgemeester is de enige autoriteit in de gemeente.

De burgemeester vertegenwoordigt de regering van de gemeente. (correct)

De burgemeester heeft geen stemrecht in gemeentelijke vergaderingen.

Wat zijn intercommunale samenwerkingsverbanden?

Samenwerkingen tussen nationale en lokale overheden.

Onafhankelijke organen die gemeenten controleren.

Samenwerkingen tussen gemeenten en provincies om capaciteitsproblemen op te lossen. (correct)

Kortlopende contracten tussen verschillende gemeenten.

Wat is een belangrijk democratisch probleem van intercommunales?

Ze kunnen leiden tot een gebrek aan transparantie in bestuursbeslissingen. Signup and view all the answers

Wat is de functie van de gemeenteontvanger?

Hij/zij houdt toezicht op de boekhouding en financiële transacties van de gemeente. Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over ambtenaren in de gemeente is juist?

De gemeentesecretaris leidt de gemeentelijke administratie onder toezicht van het schepencollege. Signup and view all the answers

Wat is een van de redenen om districts raden in te stellen in gemeenten met meer dan 100.000 inwoners?

Om de vertegenwoordiging van inwoners in het bestuur te verbeteren. Signup and view all the answers

Waarom is het afsplitsen van de functie van voorzitter van de gemeenteraad van de functie van burgemeester belangrijk?

Om de democratische controle en scheiding der machten te waarborgen. Signup and view all the answers

Wat houdt het subsidiariteitsbeginsel in binnen de EU?

Nationale instanties moeten eerst proberen nationale problemen op te lossen. Signup and view all the answers

Welke ordening is correct volgens de hiërarchie van de wetten in België?

Europees recht - Belgische Grondwet - Wetten - Decreten Signup and view all the answers

Welke van de volgende instellingen is verantwoordelijk voor de uitvaardiging van decreten?

Gemeenschappen en gewesten Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de hiërarchie van wetten in België?

Wetten en decreten zijn gelijkwaardig. Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder de enge betekenis van 'wet'?

Beslissing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen is waar over de autonomie van provincies en gemeenten?

Controlerende instellingen handhaven de hiërarchie in hun normen. Signup and view all the answers

Welke rol speelt het Europees recht in de Belgische rechtsorde?

Het is de hoogste norm boven de Belgische wetten. Signup and view all the answers

Wat zijn Koninklijke besluiten?

Besluiten van gewest- of gemeenschapsregeringen. Signup and view all the answers

Wat is het democratisch beginsel in een sociale structuur?

De wetgevende macht komt toe aan de gekozenen van het volk. Signup and view all the answers

Welke instelling van de EU heeft een adviserende rol en goedkeurt begrotingen?

Het Europees Parlement Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met het 'spillover effect' in de context van de EU?

Economische samenwerking die leidt tot politieke eenheid. Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)?

Er kwam meer controle op de Duitse economie. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de Raad van de Europese Unie is correct?

Er is geen vast systeem van meerderheid bij beslissingen. Signup and view all the answers

Wat is de rol van de Europese Raad binnen de EU?

Het stelt grote beleidslijnen op en deblokkeert patstellingen. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het Europees parlement?

Het heeft geen volheid van bevoegdheid. Signup and view all the answers

Welke van de volgende aspecten is een uitdrukking van de scheiding der machten binnen de EU?

De Europese Commissie voert wetten uit. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk doel van de Europese Unie?

Voorkomen van oorlog door economische samenwerking. Signup and view all the answers

Wat maakt het Verdrag van Maastricht belangrijk?

Het bracht de lidstaten dichter bij politieke eenheid. Signup and view all the answers

Study Notes

Scheiding der Machten en Democratische Beginselen

Scheiding der machten op federaal, gemeenschaps- en gewestelijk niveau.
Wetgevende macht ligt bij de gekozen vertegenwoordigers van het volk.
Democratisch verkozen organen hebben volledige bevoegdheid, behalve waar anders bepaald.
Europees Parlement vertegenwoordigt een uitzondering met een democratisch deficit.

Evolutie naar de Europese Unie

Oprichting van de EGKS (1951/1952) na WOII om controle te hebben over de Duitse kolen- en staalindustrie.
EEG opgericht in 1957 om economische samenwerking te bevorderen en politieke eenheid te bereiken.
Verdrag van Maastricht (1992) transformeert de EEG naar de Europese Unie (EU) met 27 lidstaten.
Lidstaten moesten bevoegdheden aan de EU overdragen, wat soms moeizaam verliep.

Politieke Instellingen van de EU

Europees Parlement
- Rechtstreeks verkozen door Europese kiezers, elke 5 jaar.
- Geen volledige bevoegdheid door mede-bevoegdheid van de Raad van de Europese Unie.
- Goedkeuring van begrotingen en adviserend in andere besluiten.
- Maximaal 750 parlementsleden volgens het Verdrag van Lissabon.
Raad van de Europese Unie
- Belangrijkste beslissingsorgaan, bestaande uit ministers van de lidstaten.
- Samenstelling varieert afhankelijk van de te behandelen onderwerpen.
- Beslissingsproces kent geen vast meerderheidssysteem.
Europese Raad
- Bevat staatshoofden en regeringsleiders van de lidstaten en voorzitter van de Europese Commissie.
- Ontwikkelt beleid en verhelpt patstellingen binnen de Raad van de Europese Unie.

Bestuur op Gemeentelijke Niveau

Collegiale Besturen
- College van burgemeester en schepenen, geleid door de burgemeester.
- Geen individuele bevoegdheid, maar collegiaal functioneren.
Burgemeester
- Vertegenwoordigt het volk binnen het schepencollege.
- Hoofd van de lokale politiezone en ambtenaar van de Gewestregering.
Andere Gemeentelijke Ambtenaren
- Gemeentesecretaris leidt administratieve processen.
- Gemeenteontvanger beheert de financiën.
- Hoofdcommissaris leidt de lokale politie.

Intercommunale Samenwerkingsverbanden

Samenwerking tussen gemeenten en provincies voor taken die gemeentelijke capaciteiten overstijgen.
Voorbeelden: gas-, water- en elektriciteitsvoorziening, afvalbeheer.
Demografisch probleem: gebrek aan democratische vertegenwoordiging leidt soms tot onpopulaire beslissingen.

Hiërarchie van het Recht

Wetsbegrip: onderscheid tussen eng (beslissingen Kamer van Volksvertegenwoordigers) en ruim (alle bindende normen).
Hierarchie van wetten cruciaal om conflicten en verwarring te vermijden.
- Normen van lagere orde moeten hoger orde Normen respecteren.
- Gewone rechtscolleges kunnen wetten niet toetsen aan de Grondwet, maar stellen prejudiciële vragen aan hogere hoven.
Subsidiariteitsbeginsel: EU bevoegd als problemen niet op nationaal niveau kunnen worden opgelost.
In België zijn wetten en decreten gelijkwaardig; provincies en gemeenten hebben beperkte autonomie.

Hiërarchie van Normen

Europees recht boven Belgische Grondwet.
Wetten en decreten staan gelijk, gevolgd door Koninklijke besluiten en ministeriële besluiten.
Provinciale en gemeentelijke reglementen staan onderaan de hiërarchische structuur.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Dit quiz behandelt het democratisch beginsel en de scheiding der machten op federaal, gemeenschaps- en gewestelijk niveau. Je leert hoe democratisch verkozen organen hun bevoegdheden uitoefenen en welke uitzonderingen er zijn, zoals het Europees Parlement. Test je kennis over politieke structuren en de rol van gekozen vertegenwoordigers.