Podcast
Questions and Answers
Dekontaminasyon nedir?
Dekontaminasyon nedir?
Dekontaminasyon, yüzeylerdeki veya nesnelerdeki mikroorganizmaların sayısını güvenli bir seviyeye indirme işlemidir.
Dezenfeksiyon nedir?
Dezenfeksiyon nedir?
Dezenfeksiyon, cansız yüzeylerdeki patojen mikroorganizmaların öldürülmesi veya inaktive edilmesidir.
Antisepsi nedir?
Antisepsi nedir?
Antisepsi, canlı dokulardaki mikroorganizmaların öldürülmesi veya büyümesinin engellenmesidir.
Mikroorganizmaların varlığı bilinmeden önce dezenfeksiyon ve sterilizasyon uygulanmamıştır.
Mikroorganizmaların varlığı bilinmeden önce dezenfeksiyon ve sterilizasyon uygulanmamıştır.
Signup and view all the answers
Eski Mısırlılar enfeksiyöz maddeleri sterilize etmek ve mumyaları dezenfekte etmek için ne kullanmışlardır?
Eski Mısırlılar enfeksiyöz maddeleri sterilize etmek ve mumyaları dezenfekte etmek için ne kullanmışlardır?
Signup and view all the answers
Orta Asya Türkleri temiz su kaynaklarına nasıl bir önem göstermişlerdir?
Orta Asya Türkleri temiz su kaynaklarına nasıl bir önem göstermişlerdir?
Signup and view all the answers
Dezenfeksiyon amacıyla kimyasal maddelerin kullanımı ne zaman başlamıştır?
Dezenfeksiyon amacıyla kimyasal maddelerin kullanımı ne zaman başlamıştır?
Signup and view all the answers
Hastane enfeksiyonları tedavi sürecini olumlu etkiler.
Hastane enfeksiyonları tedavi sürecini olumlu etkiler.
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi hastane enfeksiyonları yönünden riskli hastalardan değildir?
Aşağıdakilerden hangisi hastane enfeksiyonları yönünden riskli hastalardan değildir?
Signup and view all the answers
Endojen bulaşma türü nedir?
Endojen bulaşma türü nedir?
Signup and view all the answers
Sterilizasyon mutlak bir terimdir.
Sterilizasyon mutlak bir terimdir.
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi dezenfeksiyon için doğru değildir?
Aşağıdakilerden hangisi dezenfeksiyon için doğru değildir?
Signup and view all the answers
Antisepsi hangi yüzeye uygulanır?
Antisepsi hangi yüzeye uygulanır?
Signup and view all the answers
Antimikrobiyal ajanlar nelerdir?
Antimikrobiyal ajanlar nelerdir?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki mikroorganizmaları dezenfektanlara duyarlılık düzeylerine göre eşleştiriniz:
Aşağıdaki mikroorganizmaları dezenfektanlara duyarlılık düzeylerine göre eşleştiriniz:
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel sterilizasyon yöntemlerinden biridir?
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel sterilizasyon yöntemlerinden biridir?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi kuru ısı sterilizasyon yöntemidir?
Aşağıdakilerden hangisi kuru ısı sterilizasyon yöntemidir?
Signup and view all the answers
Yakma ve alevden geçirme, yok edici bir sterilizasyon işlemidir.
Yakma ve alevden geçirme, yok edici bir sterilizasyon işlemidir.
Signup and view all the answers
Pasteur fırınında sterilizasyon için hangi sıcaklık ve süre kombinasyonu kullanılır?
Pasteur fırınında sterilizasyon için hangi sıcaklık ve süre kombinasyonu kullanılır?
Signup and view all the answers
UHT sterilizasyonunda sıvı aniden hangi sıcaklığa kadar ısıtılır?
UHT sterilizasyonunda sıvı aniden hangi sıcaklığa kadar ısıtılır?
Signup and view all the answers
Kaynatma ile dezenfeksiyon kaç derecede yapılır?
Kaynatma ile dezenfeksiyon kaç derecede yapılır?
Signup and view all the answers
Tindalizasyon hangi ısı derecelerinde yapılır?
Tindalizasyon hangi ısı derecelerinde yapılır?
Signup and view all the answers
Basınçlı su buharı sterilizasyonunda hangi sıcaklık ve süre kombinasyonu kullanılır?
Basınçlı su buharı sterilizasyonunda hangi sıcaklık ve süre kombinasyonu kullanılır?
Signup and view all the answers
Basınçsız su buharı sterilizasyonunda yüksek ısıya dayanıklı maddeler kullanılır.
Basınçsız su buharı sterilizasyonunda yüksek ısıya dayanıklı maddeler kullanılır.
Signup and view all the answers
İyonizan ışınlar nelerdir?
İyonizan ışınlar nelerdir?
Signup and view all the answers
Dezenfeksiyon için gerekli dalga boyu ______ nm'dir.
Dezenfeksiyon için gerekli dalga boyu ______ nm'dir.
Signup and view all the answers
Süzme ile sterilizasyonda sadece sıvı maddeler sterilize edilebilir.
Süzme ile sterilizasyonda sadece sıvı maddeler sterilize edilebilir.
Signup and view all the answers
Kimyasal sterilizasyon hangi durumlarda kullanılır?
Kimyasal sterilizasyon hangi durumlarda kullanılır?
Signup and view all the answers
Etilen oksit hangi tür malzemelerin sterilizasyonunda kullanılır?
Etilen oksit hangi tür malzemelerin sterilizasyonunda kullanılır?
Signup and view all the answers
Hidrojen peroksit toksik atıklara neden olur.
Hidrojen peroksit toksik atıklara neden olur.
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi klorin dioksitin avantajlarından biridir?
Aşağıdakilerden hangisi klorin dioksitin avantajlarından biridir?
Signup and view all the answers
Sterilizasyon kontrolünde sadece fiziksel yöntemler kullanılır.
Sterilizasyon kontrolünde sadece fiziksel yöntemler kullanılır.
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel dezenfeksiyon yöntemidir?
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel dezenfeksiyon yöntemidir?
Signup and view all the answers
Pastörizasyon hangi sıcaklıklarda yapılır?
Pastörizasyon hangi sıcaklıklarda yapılır?
Signup and view all the answers
Tıbbi Asepsi Teknikleri nelerdir?
Tıbbi Asepsi Teknikleri nelerdir?
Signup and view all the answers
Flashcards
Dekontaminasyon
Dekontaminasyon
Mikroorganizmaların yok edilmesi veya azaltılması süreci.
Dezenfeksiyon
Dezenfeksiyon
Hastalıklara sebep olan mikroorganizmaların cansız yüzeylerden uzaklaştırılması.
Antisepsi
Antisepsi
Hastalıklara sebep olan mikroorganizmaların canlı yüzeylerden uzaklaştırılması.
Sterilizasyon
Sterilizasyon
Signup and view all the flashcards
Hastane Enfeksiyonu
Hastane Enfeksiyonu
Signup and view all the flashcards
Endojen Bulaşma
Endojen Bulaşma
Signup and view all the flashcards
Eksojen Bulaşma
Eksojen Bulaşma
Signup and view all the flashcards
Çapraz Bulaşma
Çapraz Bulaşma
Signup and view all the flashcards
Vankomisine Dirençli Enterokoklar (VDE)
Vankomisine Dirençli Enterokoklar (VDE)
Signup and view all the flashcards
Metisiline Dirençli Stafilokoküs Aures (MRSA)
Metisiline Dirençli Stafilokoküs Aures (MRSA)
Signup and view all the flashcards
Kimyasal Sterilizasyon
Kimyasal Sterilizasyon
Signup and view all the flashcards
Isı ile Sterilizasyon
Isı ile Sterilizasyon
Signup and view all the flashcards
Kuru Isı
Kuru Isı
Signup and view all the flashcards
Nemli Isı
Nemli Isı
Signup and view all the flashcards
Tindalizasyon
Tindalizasyon
Signup and view all the flashcards
Buharla Sterilizasyon
Buharla Sterilizasyon
Signup and view all the flashcards
Filtrasyon
Filtrasyon
Signup and view all the flashcards
İyonizan Işınlar
İyonizan Işınlar
Signup and view all the flashcards
Ultraviyole Işınları
Ultraviyole Işınları
Signup and view all the flashcards
Alkol
Alkol
Signup and view all the flashcards
Formaldehit
Formaldehit
Signup and view all the flashcards
Hidrojen Peroksit
Hidrojen Peroksit
Signup and view all the flashcards
Pastörizasyon
Pastörizasyon
Signup and view all the flashcards
Deterjan
Deterjan
Signup and view all the flashcards
Asepsi
Asepsi
Signup and view all the flashcards
El Yıkama
El Yıkama
Signup and view all the flashcards
Cerrahi Asepsi
Cerrahi Asepsi
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Dekontaminasyon, Dezenfeksiyon, Antisepsi ve Sağlayabilme
- Hastane enfeksiyon kontrolü, sterilizasyon, dezenfeksiyon, el hijyeni ve sürveyans-izolasyon önlemlerini içerir.
Tarihçe
- Yazılı insanlık tarihinin başlarından beri, mikroorganizmaların varlığı bilinmese de hastalıklara karşı koymak amacıyla dezenfeksiyon ve sterilizasyon yöntemleri kullanılmıştır.
- Eski Mısırlılar, enfeksiyonlu maddeleri sterilize etmek ve mumyaları dezenfekte etmek için ateşi kullanmışlardır.
- Yunanlılar, binalarını dezenfekte etmek için kükürt yakmışlardır.
- Yahudiler, cüzzamlı hastaları izole edip geride kalan eşyaları yakmışlardır.
-
- yüzyılda veba salgınında ölenlerin vücutları topluca yakılarak ortadan kaldırılmıştır.
- Orta Asya'daki Türkler, temiz su kaynaklarını kirletmemeye önem vermiş, suyu kutsal saymış ve yaralarını dağlamışlardır. Hastalıktan ölen insanların giysilerini ve hayvan kadavralarını yakmışlardır.
-
- yüzyılda Robert Koch, Louis Pasteur ve Joseph Lister, dezenfeksiyon ve sterilizasyon amacıyla kimyasal maddelerin kullanımı ve ışığın kullanımını mümkün kılmıştır.
Hastane Enfeksiyonları
- Hastanede yatarak tedavi gören hastalarda, asıl hastalığın dışında yattıktan 48-72 saat sonra ortaya çıkan enfeksiyonlar önemlidir.
- Önemli mikroorganizmalar: Vankomisine Dirençli Enterokoklar (VDE), Metisiline Dirençli Stafilokoküs Aureus (MRSA), HIV/AIDS ve Tüberküloz (TB) gibi pek çok infeksiyon.
- Hastane enfeksiyonlarının giderleri fazla artmaktadır. Başarılı tedavi ve operasyon geçirmiş olmasına karşın birçok hasta kaybedilmektedir.
- Bebekler, çocuklar, uzun süre hastanede kalanlar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar ve bronkoskopi, sistoskopi, kateterizasyon ve operasyon uygulanan hastalar, riskli gruplardır.
Bulaşma Türleri
- Endojen bulaşma: Hastanın kendi vücudundaki mikropların enfeksiyon oluşturması.
- Ekojen bulaşma: Çevreden gelen mikropların enfeksiyon oluşturması.
- Çapraz bulaşma: Bir hasta veya hasta çalışanından mikropların bulaşması.
Bulaşmada Etkili Ögeler
- Hava veya damlacık yolu.
- Tanı veya tedavi nedeniyle kirlenen iğne, enjektör, pansuman malzemeleri, sonda ve kateter gibi nesneler.
- Eller, yiyecek ve içecekler.
- Tedavi amaçlı kullanılan kontamine ilaç ve sıvılar.
Terminoloji
- Sterilizasyon: Mikroorganizmaların tüm yaşam şekillerinin fiziksel veya kimyasal yöntemlerle öldürülmesi veya mekanik olarak uzaklaştırılması. Mutlak bir terim.
- Dezenfeksiyon: Hastalıklara sebep olan mikroorganizmaların öldürülmesi veya uzaklaştırılması. Cansız ortamlara uygulanır. Sporlara çok etkili olmaz.
- Antisepsi: Hastalıklara sebep olan mikroorganizmaların öldürülmesi veya uzaklaştırılması. Canlı yüzeyine uygulanır. Sporlara çok etkili olmaz.
- Antimikrobiyal ajanlar (Antibakteriyal, antiviral, antifungal): Canlıda öldüren veya üremeyi durduran ajanlardır.
Mikroorganizmalar ve Dezenfektanlara Duyarlılık
- Belirli mikroorganizmalar, sterilizasyon ve dezenfektanlara farklı seviyelerde duyarlıdır. Prionlar en az duyarlı, virüsler ise en duyarlıdır.
Isı ile Sterilizasyon
- Kuru ısı (yakma, kuru sıcak hava, UHT)
- Nemli ısı (kaynatma, tindalizasyon, basınçlı su buharı)
Işın ile Sterilizasyon
- İyonizan ışınlar (x ışınları, gama ışınları)
- Ultraviyole ışınlar
Süzme ile Sterilizasyon
- Süzme mekanizmaları (filtreler) kullanılarak sıvı ve gazlarda bulunan mikroorganizmalar uzaklaştırılabilir.
Kimyasal Sterilizasyon
- Etilen oksit
- Hidrojen peroksit
- Perasetik asit
- Ozon
- Klor dioksit
- Formaldehit
Etkili Sterilizasyon için Dikkat Edilecek Hususlar
- Malzeme temizlemesi ve sterilizasyon sürecine dikkat edilmesi gerekir.
- Sterilizasyon araçları doğru bir şekilde kullanılmalıdır.
- Malzemeler, uygun şekilde paketlenmeli ve işaretlenmelidir.
- Malzemelerin sterilize edildiği tarih ve son kullanma tarihi ve kontrol kağıdı yapıştırılmalıdır.
- Sterilizatörde yeterli süre bekletilmeli ve malzemeler arasında hava dolaşabilmelidir.
- Steril edilmiş araçlar uygun ortamda saklanmalıdır.
Sterilizasyon Kontrolü
- Fiziksel, kimyasal ve biyolojik yöntemler ile sterilizasyon süreci kontrol edilebilir.
Dezenfeksiyon Yöntemleri
- Fiziksel yöntemler (kaynatma, pastörizasyon, ışın dezenfeksiyonu)
- Kimyasal yöntemler
- Yüksek düzeyde
- Orta düzeyde
- Düşük düzeyde
- Deterjanlarla
Pastörizasyon
- Yüksek ısı derecelerine dayanıklı olmayan sıvı ve besin maddelerinin dezenfeksiyonu için kullanılır.
- Sütü gibi gıdaların patojen mikroorganizmalardan arındırılması için kullanılır.
Antiseptik Ajanlar
- Bakteri miktarını azaltmak için kullanılır.
- Güvenlik ve etkinliklerine göre seçilirler.
- Alkol
- İyodoforlar
- Klorheksidin
- Paraklorometaksilenol (PCMX)
- Triklosan
Koruyucu Ekipman Giyme ve Çıkarma Sırası
- Giyme ve çıkarma sıraları doğru bir şekilde uygulanmalıdır. Sterilizasyon, sağlıkçıların sağlığının korunması için önemlidir.
Not: Sayfalardaki görsellerin içeriği bu özetlerde yer almıyor.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, hastane enfeksiyon kontrolü, sterilizasyon, dezenfeksiyon ve antisepsi yöntemlerinin tarihine odaklanmaktadır. Eski uygarlıkların bu konudaki yaklaşımlarını ve önemli kişiliklerin katkılarını inceleyeceğiz. Temizliğin ve hijyenin tarihsel gelişimi hakkında bilgi edineceksiniz.