Definicje pojęć demograficznych
43 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z poniższych czynników nie jest uważany za ryzyko wystąpienia raka jelita grubego?

  • Obecność polipów gruczolakalnych
  • Palenie papierosów
  • Nieprawidłowa dieta
  • Regularne ćwiczenie (correct)
  • Jakie jest największe ryzyko umieralności na raka jelita grubego według przedstawionych danych?

  • Chorwacja
  • Norwegia
  • Węgry (correct)
  • Japonia
  • Jakie choroby są klasyfikowane jako dietozależne związane z nadmiernym spożyciem kalorii?

  • Niedokrwistość z niedoboru żelaza
  • Otyłość i choroby układu krążenia (correct)
  • Krzywica i osteoporoza
  • Dna moczanowa i hiperlipidemia
  • Który z wymienionych czynników nie wpływa na rozwój chorób dietozależnych?

    <p>Niska temperatura otoczenia (A)</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych scenariuszy może zwiększyć ryzyko wystąpienia choroby metabolicznej?

    <p>Spożycie tłuszczów nasyconych (A)</p> Signup and view all the answers

    Jaką cechę charakteryzuje faza IV czterofazowego modelu przejścia demograficznego?

    <p>Natężenie urodzeń bliskie minimalnym wartościom (B)</p> Signup and view all the answers

    Co nie jest uwzględniane w ramach ewidencji bieżącej ludności?

    <p>Zmiany w strukturze demograficznej (B)</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych informacji jest podana w wyniku spisu ludności?

    <p>Liczący się stan całkowity i struktura demograficzna (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są charakterystyczne cechy fazy II czterofazowego modelu przejścia demograficznego?

    <p>Spadek umieralności przy wysokim poziomie rodności (D)</p> Signup and view all the answers

    Która z dat nie dotyczy Narodowego Spisu Powszechnego?

    <p>1 kwietnia do 30 września 2023 roku (B)</p> Signup and view all the answers

    Czym charakteryzuje się moment krytyczny spisu ludności?

    <p>Stan faktyczny ustalony na określoną godzinę i dzień (B)</p> Signup and view all the answers

    Co nie jest skutkiem separacji w małżeństwie?

    <p>Rozwiązanie małżeństwa (A)</p> Signup and view all the answers

    Które z badań nie należy do źródeł informacji statystycznej?

    <p>Reprezentacyjne badania dotyczące mentalności (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie zjawisko jest związane z procesem starzenia się ludności?

    <p>Wzrost udziału osób starszych w ogólnej liczbie ludności (B)</p> Signup and view all the answers

    Czym jest współczynnik gęstości zaludnienia?

    <p>Liczba ludności w stosunku do powierzchni terytorium (A)</p> Signup and view all the answers

    Co to jest współczynnik aktywności zawodowej?

    <p>Iloraz liczby osób pracujących do liczby ludności w wieku 15 lat i więcej (C)</p> Signup and view all the answers

    Jak obliczany jest współczynnik skolaryzacji netto dla poziomu szkoły wyższej?

    <p>Liczba studentów na początku roku do liczby ludności w wieku 19-24 lata (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są główne przyczyny wydłużania się ludzkiego życia?

    <p>Poprawa warunków życia i rozwój medycyny (C)</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest umieralność niemowląt w Polsce w 2022 roku?

    <p>4,3 zgony na 1000 urodzeń dla chłopców i 3,4 dla dziewczynek (B), 3,8 zgony na 1000 urodzeń dla ogółu dzieci (D)</p> Signup and view all the answers

    Które czynniki nie wpływają na umieralność niemowląt?

    <p>Rodzaj mieszkania (A)</p> Signup and view all the answers

    Do którego wieku demograficznie społeczeństwo uważa się za stare?

    <p>60 lat (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie choroby dominują jako główne przyczyny zgonów w Polsce?

    <p>Choroby układu krążenia i nowotwory złośliwe (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są najczęściej występujące nowotwory u kobiet w Polsce?

    <p>Rak sutka i rak macicy (C)</p> Signup and view all the answers

    Co to jest granica starości według WHO?

    <p>60 lat (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest medianie wieku kobiet i mężczyzn w Polsce?

    <p>44 lata dla kobiet i 41 lat dla mężczyzn (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest współczynnik dzietności w Polsce w 2022 roku?

    <p>1,26 (D)</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych krajów miał najwyższy współczynnik dzietności w 2022 roku?

    <p>Niger (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie dane gromadzi spisowe minimum demograficzne?

    <p>Liczbę urodzeń i zgonów (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są cechy piramidy regresywnej?

    <p>Wąska podstawa, dużo starszych ludzi (D)</p> Signup and view all the answers

    Jak nazywa się wskaźnik określający stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn?

    <p>Współczynnik feminizacji (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie dane są kluczowe dla analiz demograficznych i planowania polityki społecznej?

    <p>Informacje o migracjach (B)</p> Signup and view all the answers

    Jak definiuje się stan cywilny prawny?

    <p>Na podstawie prawnego statusu w zakresie małżeńskim (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaki typ piramidy ludnościowej jest typowy dla krajów z wymienialnością pokoleń?

    <p>Piramida zastojowa (D)</p> Signup and view all the answers

    Jaki współczynnik wieku produkcyjnego dotyczy mężczyzn?

    <p>18-64 lata (B)</p> Signup and view all the answers

    Który kontynent ma najwyższą liczbę ludności?

    <p>Azja (C)</p> Signup and view all the answers

    Co charakteryzuje ruch naturalny w badaniach demograficznych?

    <p>Zmiany w liczebności ludności wynikające z urodzeń, zgonów oraz separacji. (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są główne kategorie ruchów wędrówkowych?

    <p>Migracje do miast, migracje wiejskie, repatriacja, emigracja. (D)</p> Signup and view all the answers

    Jaki wpływ na procesy demograficzne ma urbanizacja?

    <p>Bezpośrednio wpływa na poziom urodzeń i zgonów. (C)</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza termin 'przejście demograficzne'?

    <p>Historyczny proces zmian reprodukcji ludności związany z modernizacją społeczeństw. (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie rodzaje wędrówek można wyróżnić w ruchu wewnętrznym?

    <p>Ruch wewnątrzwojewódzki oraz międzywojewódzki. (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie zmienne wpływają na ruch naturalny w populacji?

    <p>Zmienne wymierne, niewymierne oraz czynniki socjalne. (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są główne przyczyny migracji zarobkowej?

    <p>Wysoki popyt na siłę roboczą oraz lepsze perspektywy zatrudnienia. (B)</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza termin 'moment krytyczny spisu powszechnego'?

    <p>Krytyczny moment w ocenie liczby mieszkańców. (D)</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Demografia

    Nauka zajmująca się badaniem prawidłowości rozwoju ludności na danym obszarze, uwzględniając czynniki ekonomiczne i społeczne.

    Ruch naturalny

    Zmiany w liczebności i strukturze ludności spowodowane narodzinami, zgonami, ślubami i rozwodem lub separacją.

    Ruch wędrówkowy

    Przemieszczenie ludności wynikające ze zmiany miejsca zamieszkania, np. przeprowadzka ze wsi do miasta.

    Urbanizacja

    Proces integracji społeczno-ekonomicznej ludności w miastach i przystosowanie do kultury miejskiej.

    Signup and view all the flashcards

    Przejście demograficzne

    Historyczny proces zmian w reprodukcji ludności, związany z modernizacją społeczeństw, charakteryzujący się spadkiem urodzeń i zgonów.

    Signup and view all the flashcards

    Spis ludności

    Zbiór danych o ludności, przeprowadzany w określonym momencie w całym kraju.

    Signup and view all the flashcards

    Ewidencja bieżąca ludności

    Regularne gromadzenie danych o ludności, np. poprzez zgłoszenia urodzeń, zgonów, ślubów i rozwodów.

    Signup and view all the flashcards

    Moment krytyczny spisu powszechnego

    Moment w czasie, w którym spis ludności rejestruje dane o wszystkich mieszkańcach danego obszaru.

    Signup and view all the flashcards

    Tradycyjny model reprodukcji

    Tradycyjny sposób reprodukcji ludności charakteryzujący się wysokimi wartościami urodzeń i zgonów, a także niskim przyrostem naturalnym.

    Signup and view all the flashcards

    Nowoczesny model reprodukcji

    Nowoczesny sposób reprodukcji charakteryzujący się niskimi wskaźnikami urodzeń i zgonów, co skutkuje niskim przyrostem naturalnym.

    Signup and view all the flashcards

    Moment krytyczny spisu

    Moment krytyczny spisu to określony dzień, na który ustala się stan faktyczny dotyczący danych spisowych.

    Signup and view all the flashcards

    Separacja

    Separacja to rozkład pożycia małżeńskiego, który nie rozwiązuje formalnie związku małżeńskiego. Oznacza to, że małżonkowie przestają żyć razem i nie mają obowiązku wspólnoty życia.

    Signup and view all the flashcards

    Separacja prawna

    Separacja prawna to formalne uchylenie wspólnoty małżeńskiej, bez prawa wstępowania w nowy związek małżeński.

    Signup and view all the flashcards

    Rozwód

    Rozwód to formalne rozwiązanie związku małżeńskiego przez sąd.

    Signup and view all the flashcards

    Starzenie się ludności

    Proces starzenia się ludności charakteryzuje się wzrostem odsetka ludzi w starszym wieku przy jednoczesnym spadku liczby dzieci i młodzieży.

    Signup and view all the flashcards

    Współczynnik gęstości zaludnienia

    Współczynnik gęstości zaludnienia to stosunek liczby osób do powierzchni obszaru.

    Signup and view all the flashcards

    Choroby dietozależne

    Schorzenia, których rozwój, przebieg i powikłania są ściśle związane z nieprawidłowym sposobem odżywiania. Mogą być wywołane zarówno nadmiernym, jak i niedoborem składników odżywczych, a także jakością diety. Styl życia, w tym aktywność fizyczna, również odgrywa istotną rolę w ich występowaniu.

    Signup and view all the flashcards

    Otyłość

    Nadmierna masa ciała wynikająca z przewlekłego nadmiaru kalorycznego.

    Signup and view all the flashcards

    Cukrzyca typu 2

    Choroba przewlekła charakteryzująca się zaburzeniem w wytwarzaniu insuliny lub jej działaniu, prowadząca do podwyższonego poziomu glukozy we krwi.

    Signup and view all the flashcards

    Choroby układu krążenia (dietozależne)

    Choroby układu krążenia, takie jak miażdżyca, nadciśnienie tętnicze i zawał serca, które są częściowo spowodowane przez dietę bogatą w tłuszcze nasycone, cholesterol i sól

    Signup and view all the flashcards

    Niedokrwistość z niedoboru żelaza

    Stan charakteryzujący się niedoborem żelaza w organizmie, prowadzący do zmniejszonej ilości hemoglobiny we krwi, co skutkuje niedotlenieniem tkanek.

    Signup and view all the flashcards

    Współczynnik dzietności

    Współczynnik dzietności to liczba dzieci urodzonych na jedną kobietę w wieku rozrodczym (15-49 lat).

    Signup and view all the flashcards

    Zastępowalność pokoleń

    Wspólczynnik dzietności na poziomie 2,10 ÷ 2,15 oznacza, że liczba urodzonych dzieci wystarcza do zastąpienia obecnego pokolenia.

    Signup and view all the flashcards

    Piramida płci i wieku

    Struktura ludności podzielona według grup wiekowych, uwzględniająca płeć.

    Signup and view all the flashcards

    Piramida progresywna

    Piramida z szeroką podstawą, zwężającą się w górę, typowa dla krajów o dużej liczbie urodzeń, krótkiej średniej długości życia i szybkim wzroście populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Piramida regresywna

    Piramida z wąską podstawą i szeroką środkową częścią, reprezentująca kraje o małej liczbie urodzeń, dużej średniej długości życia i starzejącym się społeczeństwie.

    Signup and view all the flashcards

    Piramida stacjonarna

    Piramida z kształtem dzwonu, symbolizująca stałą liczbę urodzeń i zgonów, co oznacza stabilny wzrost populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Współczynnik feminizacji

    Stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn w danej populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Współczynnik maskulinizacji

    Stosunek liczby mężczyzn do liczby kobiet w danej populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Wiek produkcyjny

    Okres w życiu człowieka, w którym jest on zdolny do pracy, dla mężczyzn 18-64 lata, dla kobiet 18-59 lat.

    Signup and view all the flashcards

    Spisowe minimum demograficzne

    Podstawowe dane demograficzne zbierane podczas spisów powszechnych, obejmujące liczbę ludności, strukturę wieku, płeć, stan cywilny, urodzenia, zgony i migracje.

    Signup and view all the flashcards

    Współczynnik skolaryzacji brutto

    Wskaźnik określający relację liczby osób uczących się na danym poziomie kształcenia (niezależnie od wieku) do liczby ludności w grupie wiekowej odpowiadającej temu poziomowi nauczania.

    Signup and view all the flashcards

    Współczynnik skolaryzacji netto

    Wskaźnik określający relację liczby osób uczących się w danej grupie wiekowej na danym poziomie kształcenia do liczby ludności tej samej grupy wiekowej.

    Signup and view all the flashcards

    Społeczeństwo stare

    Odsetek osób po 60. roku życia w danym społeczeństwie. Społeczeństwo uważa się za stare, gdy ten odsetek przekracza 12%.

    Signup and view all the flashcards

    Przeciętne dalsze trwanie życia

    Średnia liczba lat, które osoba może jeszcze żyć w danym wieku, obliczana dla całej populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Mediana wieku

    Wartość środkowa w uporządkowanym szeregu danych, dzieląca populację na dwie równe części.

    Signup and view all the flashcards

    Granice starości według WHO

    Okres życia od 60. roku życia, podzielony na trzy etapy: wiek podeszły (60-75), wiek starczy (75-90) i wiek sędziwy (90 i więcej).

    Signup and view all the flashcards

    Rodność

    Natężenie urodzeń w badanej populacji w określonym czasie. Wyraża się liczbą urodzeń na 1000 mieszkańców.

    Signup and view all the flashcards

    Umieralność niemowląt

    Liczba zgonów niemowląt (poniżej 1. roku życia) na 1000 urodzeń żywych.

    Signup and view all the flashcards

    Kategorie wskaźników zdrowotnych

    Kategorie wskaźników służące do oceny zdrowia populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Główne przyczyny zgonów

    Najczęstsze przyczyny zgonów w populacji.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Definicje pojęć demograficznych

    • Demografia: Naukowy opis rozwoju ludności w kontekście ekonomicznym i społecznym danego terytorium. Zajmuje się statystycznym i analitycznym opisem stanu i struktury ludności, a także analizuje i ocenia zmiany wynikające z ruchu naturalnego i wędrówkowego.

    Ruch naturalny

    • Ruch naturalny: Zmiany w liczebności i strukturze ludności spowodowane urodzeniami, zgonami, małżeństwami, rozwodami i separacjami. Analizowany jest według płci, wieku i stanu cywilnego. Analiza uwzględnia czynniki wpływające na urodzenia i zgony (wymierne i niewymierne).

    Ruch wędrówkowy (migracyjny)

    • Ruch wędrówkowy: Zmiana miejsca zamieszkania, obejmująca zarówno migrację wewnętrzną (np. ze wsi do miasta), jak i zewnętrzną (migrację i repatriację). Analizowane są obszary migracji, czas pobytu w nowym miejscu, cel zmiany miejsca zamieszkania, oraz podział wewnętrznych ruchów (wewnątrzwojewódzkie i międzywojewódzkie).

    Urbanizacja

    • Urbanizacja: Proces integracji społeczno-ekonomicznej ludności w miastach oraz dostosowywanie się do kultury miejskiej. Wywiera bezpośredni wpływ na procesy demograficzne, takie jak urodzenia i zgony.

    Przejście demograficzne

    • Przejście demograficzne: Historyczny proces zmian reprodukcji ludności związany z modernizacją społeczeństw. Charakteryzuje się początkowo spadkiem urodzeń i zgonów, wzrostem przyrostu naturalnego, by następnie nastąpił spadek tego przyrostu. Zmienia sposób reprodukcji ludności z tradycyjnego (wysokie urodzenia i zgony) na nowoczesny (niskie urodzenia i zgony).

    Spis ludności

    • Spis ludności: Zbieranie informacji o stanie i strukturze ludności, w tym liczebności, strukturze demograficznej i społeczno-zawodowej (wiek, płeć, stan cywilny, zawód i rozmieszczenie przestrzenne). Stanowi podstawowe źródło danych dla analiz i szacunków demograficznych.

    Ewidencja bieżąca ludności

    • Ewidencja bieżąca ludności: Rejestr faktów demograficznych (urodzeń, zgonów, małżeństw, rozwodów, meldunków) w urzędach stanu cywilnego i biurach ewidencji ludności. Pozwala na określenie przyrostu naturalnego i salda migracji.

    Moment krytyczny spisu powszechnego

    • Moment krytyczny spisu: Określony dzień (w spisie 2021: godzina 00:00 środa 31 marca), na który odnotowany jest stan ludności.

    Separacja

    • Separacja: Stan w małżeństwie, w którym zawieszone jest pożycie małżeńskie, ale małżeństwo nie jest formalnie rozwiązane.

    Rozwód

    • Rozwód: Formalne rozwiązanie związku małżeńskiego przez sąd.

    Starzenie się ludności

    • Starzenie się ludności: Proces wzrostu liczby osób w podeszłym wieku i ich udziału w populacji, przy jednoczesnym spadku liczby osób młodych. Społeczeństwo uważa się za stare, gdy odsetek osób po 60. roku życia przekracza 12%.

    Inne pojęcia

    • Współczynnik gęstości zaludnienia: Stosunek liczby ludności do powierzchni danego terytorium.
    • Współczynnik dzietności: Liczba urodzonych dzieci przypadająca na jedną kobietę w wieku rozrodczym.
    • Spisowe minimum demograficzne: Podstawowy zestaw danych demograficznych zbieranych w spisie.
    • Stan cywilny prawny i faktyczny: Formalny stan cywilny i status związku faktycznego.
    • Kategorie wskaźników zdrowotnych: Określają sytuację zdrowotną populacji.

    Dodatkowe tematy

    • Piramidy płci i wieku: Grafiki przedstawiające strukturę wiekową i płciową populacji (progresywne, regresywne i zastojowe).
    • Wskaźniki aktywności ekonomicznej: Współczynniki aktywności zawodowej, zatrudnienia i bezrobocia.
    • Współczynnik skolaryzacji: Stosunek osób uczących się do ludności w danej grupie wiekowej.
    • Społeczeństwo stare: Społeczeństwo, w którym odsetek osób po 60. roku życia przekracza 12%.
    • Przyczyny wydłużania się ludzkiego życia: Różnorodne czynniki społeczno-ekonomiczne i medyczne.
    • Przeciętne trwanie życia, mediana wieku w Polsce: Aktualne wartości dla Polski.
    • Granice starości według WHO: Trzy fazy starzenia się według światowej organizacji zdrowia.
    • Rodność: Oznacza natężenie urodzeń w danej populacji w konkretnym okresie.
    • Umieralność niemowląt: Zgony dzieci w pierwszym roku życia.
    • Choroby dietozależne: Schorzenia związane bezpośrednio z dietą i stylem żywienia.
    • Nadwaga i otyłość w Polsce: Dane dotyczące rozpowszechnienia wśród dorosłych i dzieci.
    • Główne przyczyny zgonów: Najczęstsze powody zgonów w społeczeństwie.
    • Przyczyny wydłużania się życia: Postęp medycyny, poprawa warunków życia.
    • Choroby nowotworowe osób starszych: Specyfika chorób nowotworowych w populacji starszej.
    • Rak jelita grubego jako przykład choroby dietozależnej: Czynniki ryzyka, epidemiologia, profilaktyka.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Ten quiz bada kluczowe definicje z zakresu demografii, w tym ruch naturalny, ruch wędrówkowy oraz urbanizację. Sprawdź swoją wiedzę na temat zmian w liczbie i strukturze ludności oraz czynników wpływających na te procesy.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser