De late Renaissance en het Maniërisme

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat leidde tot de kerksplitsing tijdens de protestante reformatie?

De protestanten geloofden dat alleen God en de Bijbel autoriteit hadden, niet de paus.

Wat was de impact van de verspreiding van het protestantisme op kunst tijdens de 16e eeuw?

Er vond een beeldenstorm plaats waarbij veel kunst werd verwoest.

Hoe verschilde het maniërisme van de hoogrenaissance?

Het maniërisme was expressiever en minder gebalanceerd dan de hoogrenaissance.

Welke rol speelden rijke families in de kunst van de 16e eeuw?

Rijke families en edelen bepaalden de stijl van de kunstwerken door hun smaak en opdrachten. Signup and view all the answers

Wat was de bijdrage van Michelangelo aan de nieuwe sacristie?

Hij gebruikte de muren als sculptuur en stapte af van de regels van perfecte proporties. Signup and view all the answers

Hoe veranderde de architectuur van paleizen in Florence tijdens de 16e eeuw?

Paleizen in de 16e eeuw begonnen meer op forten te lijken dan op sierlijke gebouwen. Signup and view all the answers

Wat kenmerkte de nieuwe hofportretten uit de 16e eeuw?

De geportretteerde werd meer als een representatie van het hof afgebeeld, met nadruk op macht en rijkdom. Signup and view all the answers

Wat was de betekenis van de beeldenstorm in relatie tot de katholieke kerk?

De beeldenstorm symboliseerde de afwijzing van de katholieke tradities en de verandering in religieuze praktijken. Signup and view all the answers

Wat maakt Bronzino een goed voorbeeld van maniérisme in zijn werk?

Bronzino's gebruik van expressie en poëzie in zijn composities en figuren is kenmerkend voor maniérisme. Signup and view all the answers

Wat was de invloed van de inquisitie op kunstenaars in Italië gedurende de 16e eeuw?

De inquisitie leidde tot censuur en de vrees voor machtsverlies, wat de creativiteit van kunstenaars beïnvloedde. Signup and view all the answers

Hoe verschilt de architectuur van Il Gesu van eerdere kerkgebouwen?

Il Gesu heeft een gedempt schip met een opvallend lichtkoor, wat een nieuwe emotionele ervaring biedt. Signup and view all the answers

Welke rol speelde Giulio Romano in het uitdrukken van maniérisme in zijn fresco's?

Giulio Romano gebruikte expressie en variatie om maniéristische elementen in zijn fresco's uit te drukken. Signup and view all the answers

Wat is het belang van Palladio's traktaat over architectuur?

Palladio's traktaat heeft de klassieke architectuurprincipes vastgelegd en is een invloedrijk werk in de architectuurgeschiedenis. Signup and view all the answers

Wat onderscheidt Titian's latere werk van zijn vroege werk?

Titian's latere werk vertoont meer drama en gebruik van technieken zoals impasto in vergelijking met zijn eerdere focus op naturalisme. Signup and view all the answers

Hoe paste Michelangelo de colossale orde toe in de Sint-Pieter?

Michelangelo gebruikte de colossale orde om een imposant en samenhangend geheel te creëren voor de façade van de Sint-Pieter. Signup and view all the answers

Wat is het concept van universele architectuur zoals genoemd door Serlio?

Serlio stelde dat architectuur zowel strengheid in orden als vrijheid in ontwerp kan combineren, wat leidt tot universele principes. Signup and view all the answers

Wat zijn de kenmerken van de Villa Rotonda volgens Palladio?

De Villa Rotonda staat bekend om symmetrie en harmonieuze proporties die de sociale status van de bewoners weerspiegelen. Signup and view all the answers

Hoe hielp Brunelleschi met de ontwikkeling van lineair perspectief?

Brunelleschi's ontwikkeling van lineair perspectief maakte het mogelijk om ruimte beter weer te geven en te construeren in kunst en architectuur. Signup and view all the answers

Wat zijn de belangrijkste architectonische kenmerken van de villa's ontworpen door Palladio?

De villa's van Palladio zijn gekenmerkt door harmonieuze proporties, symmetrische ontwerpen en klassieke elementen zoals kolommen en pedimenten. Signup and view all the answers

Hoe verweefde Palladio Veneziaanse bouwtradities in zijn ontwerpen?

Palladio gebruikte elementen uit de Veneziaanse architectuur, zoals lokale materialen en bouwtechnieken, maar ging verder met zijn eigen ontwerpethos. Signup and view all the answers

Welke ontwerpprincipes waren essentieel voor Palladio's architectuur?

Symmetrie, balans en zorgvuldig overwogen verhoudingen waren essentieel in Palladio's ontwerpen. Signup and view all the answers

Welke klassieke elementen gebruikte Palladio in zijn ontwerpen?

Palladio gebruikte klassieke orders zoals Dorisch, Ionisch en Korinthisch, evenals elementen zoals pedimenten en bogen. Signup and view all the answers

Wat was de invloed van Palladio op de moderne architectuur?

Palladio's invloed op de moderne architectuur is significante, vooral door zijn nadruk op symmetrie en klassieke orden. Signup and view all the answers

Hoe gingen de villa's van Palladio om met hun natuurlijke omgeving?

De villa's van Palladio zijn ontworpen om harmonieus te integreren met hun omgeving, waardoor ze een gevoel van plaats en sereniteit oproepen. Signup and view all the answers

Welk soort ornamentatie passte Palladio toe in zijn werken?

Palladio integreerde ornamentatie uit de klassieke architectuur, zoals zuilen, bogen en friezen die de historische context vertegenwoordigen. Signup and view all the answers

Wat zijn enkele belangrijke voorbeelden van villa's die door Palladio zijn ontworpen?

Belangrijke voorbeelden van villa's zijn de Villa Rotonda en Villa Barbaro, die beide zijn typerend voor zijn stijl. Signup and view all the answers

Study Notes

De Reformatie en de Renaissance Kunst (16e eeuw)

Reformatie: In 1517 begon Martin Luther de protestante reformatie door zijn pleidooien. Deze beweging vond dat alleen God en de Bijbel autoriteit bezaten, niet de paus. Dit leidde tot een splitsing in de kerk. Luther geloofde dat vorsten het geloof van hun onderdanen mochten bepalen.
Habsburgers en Charles V: In 1527 werd Rome bezet door de Habsburgers. Charles V werd drie jaar later keizer van het Heilige Roomse Rijk.
Protestantisme en de beeldenstorm: De verspreiding van het protestantisme, vooral in Noord-Europa, veroorzaakte beeldenstormen met verwoesting van kunstwerken. Italië, met de paus als belangrijke kracht, bleef voornamelijk katholiek.
Standardizatie van heilige afbeeldingen: De katholieke kerk, onder druk van de reformatie, streefde naar een meer georganiseerde representatie van heilige afbeeldingen als leermateriaal.
Kunstenaarsverplaatsing: De plundering van Rome leidde tot een verplaatsing van Romeinse kunstenaars naar andere delen van Italië.
Variatie in kunststijl: De vele rijke opdrachtgevers in de 16e eeuw leidde tot een diverse kunststijl. Kunst weerspiegelde de smaak van de individuele opdrachtgevers, geen gemeenschappelijke stijl.

Maniërisme

Ontstaan Maniërisme: Het maniërisme ontstond in de 16e eeuw. De eerste voorbeelden komen uit Florence in de jaren 1520. De exacte kenmerken zijn niet eenduidig, maar kunstenaars keerden zich af van de strenge antieke regels van de Hoge Renaissance en experimenteerden met proporties en andere elementen.
Karakteristieken van Maniërisme: Maniëristische kunst is expressiever en minder gebalanceerd dan de Hoge Renaissance. Kunstenaars als Rosso en Pontormo lieten dit duidelijk zien in hun werken, al verschilde hun stijl.
Michelangelo's Nieuwe Sacristie: Michelangelo’s Nieuwe Sacristie baseerde zich op de oude sacristie van Brunelleschi, maar gebruikte de muren ook als sculpturen. Hij stapte af van de strikte klassisieke regels van Vasari en Bramante.

Architectuur en Portretten

Paleizen in de 16e eeuw: In Florence veranderden paleizen in de 16e eeuw van een meer beeldig en ornamenteel ontwerp naar een meer fort-achtige stijl.
Nieuwe hofportretten: Een nieuwe stijl van hofportretten ontstond, waarbij de individu plaats maakte voor de representatie van de gehele hof. Personen werden geïdealiseerd, macht en rijkdom werden uitgedrukt door kleding, sieraden, houding, en verlichting.
Maniëristische portretkunst: Bronzino was een goed voorbeeld van maniëristische portretkunst, met expressie en poëzie in zijn composities.

Kerken en kunst

School van Design: De school van design in Florence legde de nadruk op intellectuele ontwikkeling van kunstenaars, naast enkel hun vaardigheden.
Giovanni Bologna: Giovanni Bologna creëerde expressieve beelden, waarbij de nadruk lag op het maken van de beelden, niet zozeer op hun interpretatie.
De Inquisitie: De inquisitie werd ingevoerd in Italië in 1562. Gedachten en meningen tegen de kerk werden vervolgd. Een lijst van verboden geschriften werd al in 1557 opgesteld.
Jezuïetenorde: De reformatie bracht nieuwe religieuze ordes voort, zoals de Jezuïetenorde. De kerk Il Gesu (Rome) was een centraal punt voor hen.
Il Gesu: De kerk Il Gesu onderscheidde zich door de contrastende kleuren van het schip en het koor, met de koepel waardoor een indrukwekkende emotie werd gecreëerd. Dit type koor/schip verhouding was nieuw.

Schilderijen en architectuur

Giulio Romano: Giulio Romano nam afstand van de gestandaardiseerde klassiek-Romeinse architectuur en gebruikte elementen met "verstoringen" om maniëristische principes tot uiting te brengen, eveneens in zijn fresco's.
Correggio: Correggio introduceerde een groot plafondschilderschap (illusionistische technieken), een trend die de 17e eeuw kenmerkte. Hij legde levensechte figuren met fysieke connectie tussen hemel en aarde vast.
Parmigianino: Parmigianino legt niet alleen het zichtbare vast, maar geeft ook een mening aan zijn ongebalanceerde composities.
Sofonisba Anguissola: Sofonisba Anguissola was een nobele vrouw die hofschilderes werd voor Filips II van Spanje.
Venetië: Venetië zocht stijlvolle kalmte en sereniteit uit, in hun kunst en architectuur.
Palladio: Palladio, net als Alberti, geloofde in harmonieuze proporties, maar was heel strikt in zijn uitvoering. Hij was een voorstander van symmetrie en harmonie en wilde de status van mensen in hun huizen illustreren (bv. Villa Rotonda). Hij schreef een traktaat dat invloedrijk bleef (aangezien Thomas Jefferson dit als architectuur-bijbel zag).
Titian: Titian - leefde lang in de late Renaissancce- schilderde veel naakte vrouwen. Hij maakte veel gebruik van impasto schildertechnieken en zijn latere werk werd steeds dramatischer.
Veronese en Tintoretto: Veronese volgde het naturalisme van de vroegere Titian, terwijl Tintoretto de nadruk legde op drama en penseelwerk.

Lineair perspectief en architectonische principes

Brunelleschi: Brunelleschi's lineaire perspectief leverde betere ruimtelijke voorstellingen en mogelijkheden voor constructie.
Paus Julius II: Paus Julius II was voor strenge orde. Bramante gebruikte de dorische orde in het Tempietto.
Palladio over het Tempietto: Palladio beschreef het Tempietto als een tijdsloze Romeinse structuur.
Universele architectuur: De architectuur van die tijd streefde naar een universele methode, daardoor veel boeken over de principes van bouwen.
Vrije omgang met klassieke principes: Architecten probeerden de klassieke principes te integreren in een persoonlijke manier, zonder dat volledig weg te laten.
Palazzo del Te: Giulio Romano gebruikte variatie en rustica in Palazzo del Te, een mooi voorbeeld van complexiteit in de Renaissance.
Laurentiaanse bibliotheek: Michelangelo’s gebruik van grootsheid, inclusief de zuilen en beeldhouwwerk in de Laurentiaanse bibliotheek.
Campidoglio: Het Campidoglio is een perspectivisch interessant plein, waarbij het middengebouw groter lijkt dan het werkelijk is.
Sint-Pietersbasiliek: Bramante voegde kleinere delen samen om de Sint-Pietersbasiliek te vormen. Michelangelo gebruikte een kolossale orde voor de façade.
Serlio: Serlio vertelde hoe belangrijk het soms is om strikt te zijn met regels om vervolgens toch vrije stijl te introduceren, en streefde net als anderen naar een universele architectuur.
Villa Trissino: Andrea Palladio, begon als metselaar. Hij bouwde villa Trissino en gaf symmetrie, waarbinnen symmetrie van binnen, weerspiegelend zijn fascinatie voor de vorm.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Test je kennis over de Reformatie en de impact ervan op de kunst in de 16e eeuw. Dit quiz behandelt belangrijke gebeurtenissen, zoals Martin Luthers pleidooi, de rol van de Habsburgers en de gevolgen voor zowel protestantse als katholieke kunst. Ontdek hoe deze periode de kunstvormen en religieuze afbeeldingen heeft beïnvloed.