Cümle Yapısı: Bağımsız ve Bağımlı Cümleler

Sentence Structure

** Clause: ** A clause is a group of words containing a subject and a predicate.

• Independent Clause (IC):
  • Has a subject and a predicate
  • Can stand alone as a complete sentence
  • Example: I went to the store.
• Dependent Clause (DC):
  • Has a subject and a predicate, but cannot stand alone
  • Begins with a subordinating conjunction (e.g., because, although, if)
  • Example: because I needed milk

** Phrase: ** A phrase is a group of words that functions as a unit in a sentence.

• Noun Phrase (NP):
  • Functions as a single noun
  • Example: the big red car
• Verb Phrase (VP):
  • Functions as a single verb
  • Example: will be running
• Adjective Phrase (AdjP):
  • Functions as a single adjective
  • Example: very happy
• Adverb Phrase (AdvP):
  • Functions as a single adverb
  • Example: very quickly

** Sentence Types: **

• Simple Sentence:
  • One independent clause
  • Example: I like coffee.
• Compound Sentence:
  • Two or more independent clauses joined by a conjunction
  • Example: I like coffee, and I also like tea.
• Complex Sentence:
  • One independent clause and one or more dependent clauses
  • Example: I went to the store because I needed milk.
• Compound-Complex Sentence:
  • Two or more independent clauses and one or more dependent clauses
  • Example: I went to the store because I needed milk, and I also bought eggs.

** Sentence Functions: **

• Declarative Sentence:
  • States a fact or opinion
  • Example: The sun rises in the east.
• Interrogative Sentence:
  • Asks a question
  • Example: What is your name?
• Imperative Sentence:
  • Gives a command or makes a request
  • Example: Close the door!
• Exclamatory Sentence:
  • Expresses strong emotions
  • Example: What a beautiful day!

Cümle Yapısı

Bağlayıcılar

• Bağlayıcı, bir özne ve bir yüklem içeren sözcük grubudur.
• Bağımsız Bağlayıcı (IC):
  • Bir özne ve bir yüklemi vardır
  • Tam bir cümle olarak tek başına durabilir
  • Örnek: I went to the store.
• Bağımlı Bağlayıcı (DC):
  • Bir özne ve bir yüklemi vardır, ancak tek başına duramaz
  • Bir alt bağlacıyla başlar (örneğin, because, although, if)
  • Örnek: because I needed milk.

İfade

• İfade, bir cümlede bir birim olarak işlev gören sözcük grubudur.
• İsım İfadesi (NP):
  • Tek bir ismin işlevini görür
  • Örnek: the big red car
• Fili İfadesi (VP):
  • Tek bir fili işlevini görür
  • Örnek: will be running
• Sıfat İfadesi (AdjP):
  • Tek bir sıfat işlevini görür
  • Örnek: very happy
• Zarf İfadesi (AdvP):
  • Tek bir zarf işlevini görür
  • Örnek: very quickly

Cümle Tipleri

• Basit Cümle:
  • Bir bağımsız bağlayıcı
  • Örnek: I like coffee.
• Bileşik Cümle:
  • İki veya daha fazla bağımsız bağlayıcı, bir bağlaçla birleştirilir
  • Örnek: I like coffee, and I also like tea.
• Karmaşık Cümle:
  • Bir bağımsız bağlayıcı ve bir veya daha fazla bağımlı bağlayıcı
  • Örnek: I went to the store because I needed milk.
• Bileşik-Karmaşık Cümle:
  • İki veya daha fazla bağımsız bağlayıcı ve bir veya daha fazla bağımlı bağlayıcı
  • Örnek: I went to the store because I needed milk, and I also bought eggs.

Cümle İşlevleri

• ** Bildirici Cümle**:
  • Bir fatto veya görüş bildirir
  • Örnek: The sun rises in the east.
• Sorucu Cümle:
  • Bir soru sorar
  • Örnek: What is your name?
• Emir Cümle:
  • Bir komut veya istek bildirir
  • Örnek: Close the door!
• Çığlık Cümle:
  • Güçlü duyguları ifade eder
  • Örnek: What a beautiful day!

Cümle Yapısı

• Türkçe cümleler genellikle Özne-Nesne-Fiil (SNF) sözdizimine uyar.
• Sözdizimi vurgulama veya stilistik amaçlar için değiştirilebilir, ancak SNF temel yapısıdır.
• Basit cümleler tek bir fiille veya fiil terkibi ile oluşabilir.

Fiil Çekilimi

• Türkçe fiiller aşağıdaki yöntemlere göre çekilir:
  • Zaman (şimdiki, geçmiş, gelecek)
  • Aspect (basit, devam eden, mükemmel)
  • Mod (belirtme, emir, koşul)
  • Şahıs (birinci, ikinci, üçüncü)
  • Sayı (tekil, çoğul)
• Fiil çekiminde kök fiile ekler eklenir.
• Türkçe fiillerde birçok düzensizlik vardır ve bazı fiiller kusurludur (bazı formları yoktur).

İsim Tamlamaları

• Türkçe isim tamlamaları genellikle şunları içerir:
  • Baş isim (ana isim)
  • İsteğe bağlı değiştirgeçler (sıfatlar, sayılar, gösterenler)
  • İsteğe bağlı sahip ekleri (sahipliği gösterir)
• Sahip ekleri, sahipliği göstermek için başına isimlerine eklenir:
  • -im (benim), -in (senin), -i (onun/ onun), -imiz (bizim), -iniz (sizin), -leri (onların)
• Sıfatlar, ismin önünde gelir ve isim tamlamalarını değiştirebilir.
• Türkçe, isim tamlamalarının oluşumunu etkileyen bir ünlülük uyumu sistemine sahiptir.

Bir cümle grubu, bir özne ve bir yükleme içeren bir yapıdır. Bağımsız ve bağımlı cümlelerin özellikleri ve örnekleri ile ilgili bir quiz.