Creationisme versus Evolutie

Creationisme versus Evolutie

• Creationisme, of scheppingsleer, is de overtuiging dat God het leven heeft geschapen.
• Sommige gelovigen beschouwen het scheppingsverhaal als een metafoor, anderen als een letterlijke beschrijving.
• Creationisme domineerde het westerse denken over het ontstaan van leven tot de 18e eeuw.
• Evolutie beschrijft de ontwikkeling van leven door veranderingen en het ontstaan van nieuwe soorten.

Cuvier en de Catastrofetheorie

• Georges Cuvier, een Franse natuuronderzoeker, is de grondlegger van de paleontologie (het bestuderen van fossielen).
• Cuvier ontdekte fossielen die verschilden van levende organismen.
• Om deze discrepantie met het creationisme op te lossen, ontwikkelde hij de catastrofetheorie.
• Deze theorie stelt dat grote natuurrampen (zoals de zondvloed) het leven uitroeien en nieuwe scheppingen veroorzaken.
• Deze gebeurtenissen resulteerden in verschillende fossielen in verschillende lagen.

De Lamarck en zijn Evolutietheorie

• Jean-Baptiste Lamarck was de eerste die een evolutietheorie voorstelde (1809).
• Hij baseerde zijn theorie op gelijkenissen in fossielen uit verschillende lagen.
• Hij stelde dat organismen zich aanpassen aan hun omgeving en deze aanpassingen doorgeven aan hun nakomelingen.

Darwin en Wallace: Natuurlijke Selectie

• Charles Darwin en Alfred Russel Wallace ontwikkelden een andere evolutietheorie in 1858.
• Deze theorie baseert zich op natuurlijke selectie.
• Selectiedruk van de omgeving beïnvloedt de overlevingskansen van individuen.
• Individuen met gunstige aanpassingen aan hun omgeving overleven langer en krijgen meer nakomelingen.
• Deze theorie, "overleven van de sterksten", leidt tot een percentage verschuiving van individuen met gunstige aanpassingen in de populatie.
• Verschillen in eigenschappen tussen individuen in een populatie en selectiedruk van de omgeving zijn sleutel-elementen van Darwin zijn theorie.

Mendel, DNA en de Neodarwinistische theorie

• Gregor Mendel's erfelijkheidswetten gaven ondersteuning aan Darwin's theorie.
• De ontdekking van DNA en mutaties leverde moleculaire onderbouwing op voor de evolutietheorie.
• Deze aanvullingen vormden de basis voor de neodarwinistische theorie.

Ontstaan van de Mens

• Mensen evolueerden in de oostelijke halve Grote Riftvallei in Ethiopië.
• Scheuren in de Afrikaanse continentale plaat veranderden het gebied van vochtig bos in droge savanne.
• Selectiedruk in het oosten was anders dan in het westen, wat leidde tot verschillende evoluties.
• De evolutie van de mens is gebaseerd op aanpassingen aan de savanne, zoals rechtop lopen.
• Fossielen van mensachtigen, zoals Homo naledi, tonen aanpassingen aan rechtop lopen en het gebruik van gereedschappen.
• Kenmerken zoals de vorm van de handen, voeten, en tanden kunnen afgeleid worden van fossielen.
• Deze informatie geeft inzicht in de leefwijze en voeding.

Moderne Mens

• De moderne mens (Homo sapiens) ontstond ongeveer 200.000 jaar geleden in Afrika (out-of-Africa hypothese).
• Uit onderzoek naar DNA werd de manier van verplaatsing en migratie van mensachtigen in kaart gebracht via haplotypen en haplogroepen.
• Een gemeenschappelijk mannelijke voorouder (Y-chromosomale Adam) en een vrouwelijke voorouder (mitochondriale Eva) werd geïdentificeerd via DNA-onderzoek.
• Mutaties in mitochondriaal DNA (mtDNA) leveren informatie over migratiepatronen en herkomst.

Nieuwe Vondsten

• Nieuwe fossielen dwingen wetenschappers om bestaande theorieën aan te passen.
• De vondst van Homo sapiens tanden in China (80.000-120.000 jaar oud) is een voorbeeld.
• Deze vondsten veranderen het tijdschema van de uittocht uit Afrika.