Podcast
Questions and Answers
Tütün işlenmesi sırasında içindeki nikotin ve diğer tütün alkaloidlerinden tütüne özgü N-nitrözaminler (N-nitrozonornikotin) oluşur.
Tütün işlenmesi sırasında içindeki nikotin ve diğer tütün alkaloidlerinden tütüne özgü N-nitrözaminler (N-nitrozonornikotin) oluşur.
True
Tütün yaprağında doğal olarak %5 kadar nitrat bulunması, nitrozolanmaya katkıda bulunur.
Tütün yaprağında doğal olarak %5 kadar nitrat bulunması, nitrozolanmaya katkıda bulunur.
False
Sigara dumanının karsinojenik etkinliği, yanma ile oluşan PAH'lardan ve tütünden dumana geçen N-nitrözaminlerden kaynaklanır.
Sigara dumanının karsinojenik etkinliği, yanma ile oluşan PAH'lardan ve tütünden dumana geçen N-nitrözaminlerden kaynaklanır.
True
Tütün çiğneme alışkanlığı olanlarda ağız ve farenks kanseri insidansı azalır.
Tütün çiğneme alışkanlığı olanlarda ağız ve farenks kanseri insidansı azalır.
Signup and view all the answers
Kanser tedavisinde kullanılan antineoplastik ilaçlar ve immünosüpresif ilaçlar karsinojenik değildir.
Kanser tedavisinde kullanılan antineoplastik ilaçlar ve immünosüpresif ilaçlar karsinojenik değildir.
Signup and view all the answers
Anilin ve 2-aminonaftalen boya sanayiinde kullanılırlar ve bu sanayi kolundaki işçilerde 15-20 yıllık bir latent periyoddan sonra mesane kanserine neden olduğu saptanmıştır.
Anilin ve 2-aminonaftalen boya sanayiinde kullanılırlar ve bu sanayi kolundaki işçilerde 15-20 yıllık bir latent periyoddan sonra mesane kanserine neden olduğu saptanmıştır.
Signup and view all the answers
PAH'lar, kömür katranının pasif karsinojenleridir.
PAH'lar, kömür katranının pasif karsinojenleridir.
Signup and view all the answers
PAH'lar, sigara dumanında da bulunabilir.
PAH'lar, sigara dumanında da bulunabilir.
Signup and view all the answers
Epoksitler, vücutta DNA'nın arillenmesine neden olabilir.
Epoksitler, vücutta DNA'nın arillenmesine neden olabilir.
Signup and view all the answers
Katran, bazı cilt hastalıklarında tedavi amaçlı kullanılabilir.
Katran, bazı cilt hastalıklarında tedavi amaçlı kullanılabilir.
Signup and view all the answers
Hava kirliliğinin solunum yolları kanserlerine etkisi, sigara dumanının etkisinden daha fazladır.
Hava kirliliğinin solunum yolları kanserlerine etkisi, sigara dumanının etkisinden daha fazladır.
Signup and view all the answers
Dimetilnitrözamin, insanlarda karaciğer sirozu oluşturabilir.
Dimetilnitrözamin, insanlarda karaciğer sirozu oluşturabilir.
Signup and view all the answers
2,4-toluenadiamin, memeli deney hayvanlarında karsinojenik etki yapmış ve saç boyalarından çıkarılmıştır.
2,4-toluenadiamin, memeli deney hayvanlarında karsinojenik etki yapmış ve saç boyalarından çıkarılmıştır.
Signup and view all the answers
Nitroaromatik bileşikler gerçekte ön-kanserojenlerdir ve karaciğerde nitro grubunun indirgenmesiyle aromatik aminlere dönüşürler.
Nitroaromatik bileşikler gerçekte ön-kanserojenlerdir ve karaciğerde nitro grubunun indirgenmesiyle aromatik aminlere dönüşürler.
Signup and view all the answers
Azo boyaları arasında en fazla incelenen ve tereyağı sarısı olarak bilinen 4-dimetilaminobenzen, vücutta aktif kanserojen haline geçer.
Azo boyaları arasında en fazla incelenen ve tereyağı sarısı olarak bilinen 4-dimetilaminobenzen, vücutta aktif kanserojen haline geçer.
Signup and view all the answers
Nitrofuranlar genotoksik karsinojenik bileşikler arasında yer almaktadır.
Nitrofuranlar genotoksik karsinojenik bileşikler arasında yer almaktadır.
Signup and view all the answers
Nitroaromatik bileşikler karaciğerde oksitlenerek karsinojenik etkiye sahip türevlere dönüşürler.
Nitroaromatik bileşikler karaciğerde oksitlenerek karsinojenik etkiye sahip türevlere dönüşürler.
Signup and view all the answers
Dizel motorlarının egzos gazı partiküllerinde nitrobenzen türevleri bulunmaktadır.
Dizel motorlarının egzos gazı partiküllerinde nitrobenzen türevleri bulunmaktadır.
Signup and view all the answers
Aflatoksinler, karaciğerde oluşan bir epoksid metaboliti ile DNA molekülüne adeninin N-7 azotu üzerinden bağlanarak genotoksik etki yapabilir.
Aflatoksinler, karaciğerde oluşan bir epoksid metaboliti ile DNA molekülüne adeninin N-7 azotu üzerinden bağlanarak genotoksik etki yapabilir.
Signup and view all the answers
Aspergillus flavus adlı küf mantarının ürettiği aflatoksinler, fındık, pirinç ve benzeri ürünleri kontamine edebilir.
Aspergillus flavus adlı küf mantarının ürettiği aflatoksinler, fındık, pirinç ve benzeri ürünleri kontamine edebilir.
Signup and view all the answers
Küf mantarı Aspergillus flavus, yalnızca Avrupa'da rastlanan bir mantar türüdür.
Küf mantarı Aspergillus flavus, yalnızca Avrupa'da rastlanan bir mantar türüdür.
Signup and view all the answers
Senecio alkaloidleri (pirolizidinler), Afrika ve Hindistan'da çay yapımında kullanılan bitkilerden elde edilebilir.
Senecio alkaloidleri (pirolizidinler), Afrika ve Hindistan'da çay yapımında kullanılan bitkilerden elde edilebilir.
Signup and view all the answers
Safrol, sadece hayvanlar için tıbbi amaçlarla kullanılan bir alkaloidtir.
Safrol, sadece hayvanlar için tıbbi amaçlarla kullanılan bir alkaloidtir.
Signup and view all the answers
Kersetin, bitkisel besinler arasında ve beyaz şarapta bulunan bir flavonoiddir ve mutajenik özelliklere sahiptir.
Kersetin, bitkisel besinler arasında ve beyaz şarapta bulunan bir flavonoiddir ve mutajenik özelliklere sahiptir.
Signup and view all the answers
Kersetenin antioksidan aktivitesinin saptanması, araştırmacıların bu maddeye karşı tutumlarını değiştirmiştir.
Kersetenin antioksidan aktivitesinin saptanması, araştırmacıların bu maddeye karşı tutumlarını değiştirmiştir.
Signup and view all the answers
Berilyum, kobalt, arsenik, nikel, kurşun, krom, alüminyum ve titan gibi metallere uzun süre maruz kalanlarda kanser oluşabilir.
Berilyum, kobalt, arsenik, nikel, kurşun, krom, alüminyum ve titan gibi metallere uzun süre maruz kalanlarda kanser oluşabilir.
Signup and view all the answers
Dioksin, fenoksiasetikasit türevi maddelerin içinde bulunan bir kontaminanttır.
Dioksin, fenoksiasetikasit türevi maddelerin içinde bulunan bir kontaminanttır.
Signup and view all the answers
Mutfaklarda yağda kızartma, fırında pişirme, ızgara yapma ve kavurma işlemleri sırasında karsinojenik bileşikler oluşmaz.
Mutfaklarda yağda kızartma, fırında pişirme, ızgara yapma ve kavurma işlemleri sırasında karsinojenik bileşikler oluşmaz.
Signup and view all the answers
$CCl_4$, $CHCl_3$ ve poliklorlu hidrokarbonlar gibi halojenli hidrokarbonların deney hayvanlarında karsinojenik etki yaptığı saptanmıştır.
$CCl_4$, $CHCl_3$ ve poliklorlu hidrokarbonlar gibi halojenli hidrokarbonların deney hayvanlarında karsinojenik etki yaptığı saptanmıştır.
Signup and view all the answers
Dioksin, sıçan ve diğer kemirgenlerde cilt, akciğer, damak, burun boşluğu, dil, tiroid ve karaciğer kanseri yapmaktadır.
Dioksin, sıçan ve diğer kemirgenlerde cilt, akciğer, damak, burun boşluğu, dil, tiroid ve karaciğer kanseri yapmaktadır.
Signup and view all the answers
