GGZ college week 3

College 4 (11-11)

• Behandelingen: Effectief, maar kunnen negatieve bijwerkingen hebben, waardoor de behandeling kan worden gestopt of aangepast.

Preventie

• Doel: Voorkomen of verminderen van stoornissen.
• Primaire preventie: Vermijden van oorzaken van de ziekte, bijvoorbeeld beperking alcoholgebruik.
• Secundaire preventie: Vroegtijdige opsporing en behandeling van symptomen.
• Tertiaire preventie: Voorkomen van complicaties en verergering van bestaande stoornissen.
• Preventie per doelgroep:
  • Universeel: algemene bevolking.
  • Selectief: groepen met verhoogd risico.
  • Geïndiceerd: mensen met beginnende klachten.
  • Zorg gerelateerd: mensen met reeds vastgestelde aandoeningen.
• Preventie op verschillende niveaus:
  • Microniveau: gericht op de doelgroep (bv., ondersteuningsgroepen).
  • Mesoniveau: gericht op hulpverleners of contactpersonen van de doelgroep (bv. trainingen).
  • Macroniveau: gericht op de hele gemeenschap (bv. campagnes).

Psycho-educatie

• Doel: Kennisverspreiding over een aandoening.
• Instructie: Uitleg over de stoornis, hoe klachten daarmee samenhangen.
• Methode: Folders, normaliseren, corrigeren van irrationele ideeën, toelichten van effectieve behandelingen, voordelen/nadeel van behandelingen.
• Inzet: Voor de patiënt zelf of voor de maatschappij.
• Belangrijk inzicht: Psycho-educatie geven bij diagnose.

Neurobiologische behandelingen

• Farmacologisch: Beïnvloeden hersenen chemisch door psychotrope medicatie.
  • Antipsychotica: Remming dopamine. Voorbeelden: clozapine, haloperidol, reperidon.
  • Antidepressiva: Beïnvloeden mono-aminerge systemen. Voorbeelden: TCA's en SSRI's.
  • Stemmingsstabilisatoren: Voorbeeld: Lithium, anticonvulsiva (bijv. bipolaire stoornissen).
  • Benzodiazepinen: Beïnvloeden GABA-receptoren. Voorbeeld: diazepam, lorazepam (bijv. angst en paniek).

Andere behandelingen (Niet-farmacologisch)

• Psychostimulantia: Noradrenaline, dopamine. Voorbeeld: methylfenidaat (ADHD).
• Niet-farmacologisch: Technieken zonder rechtstreekse invloed op de hersenen.
• Neuropsychologisch: Oefeningen en therapieën voor herstel van psychologische functies.
• Lichttherapie: Vaak bij seizoensdepressie.
• Elektroconvulsieve therapie (ECT): Korte elektrische schokken naar de hersenen (vaak laatste redmiddel voor depressie).
• Neurosurgery: Transcranieel magnetisch stimulatie (TMS)
  • Magnetische impulsen naar de hersenen.
  • Ander impact dan ECT, niet pijnlijk, langer effectief.

Psychologisch

• Psychotherapie: Meestal samen met andere behandelingen zoals medicatie. Geeft focus op klachten en symptomen, oplossingen binnen een systematisch kader.
  • Interpersoonlijke therapie: Richt zich op sociale relaties.
  • Verschillende soorten therapie: Aanpakken op basis van patiënt, therapie achtergrond en doel.
  • Voorbeelden: Cliëntgericht, psychoanalytisch.

Cliënt gericht vs psychoanalytisch

• Cliënt gericht: Groei stimuleren, focus op het heden. De therapeut is een spiegel.
• Psychoanalytisch: Focus op onbewuste conflicten en verleden, genezing van geestelijke stoornissen. De therapeut interpreteert.

College 4 (14-11)

• Dwang: Moeten doen.
• Drang: Optreden, iets moet maar er is nog een keuze.
• Historische visies op dwang: Paternalistisch, autonome visies.

Dit quiz behandelt de verschillende niveaus van preventie en de effectiviteit van behandelingen. Leer over primaire, secundaire en tertiaire preventie en hoe ze gericht zijn op verschillende doelgroepen. Ontdek hoe behandelingen kunnen worden aangepast bij negatieve bijwerkingen.