Coğrafya: Nüfus ve Demografi

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Nüfusu inceleyen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

  • Klimatoloji
  • Jeoloji
  • Demografi (correct)
  • Kartografya

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (De jure), geçmişte öğretmenlerin köyleri gezerek yaptığı sayım yöntemidir.

False (B)

Türkiye'de ilk nüfus sayımı hangi yılda yapılmıştır?

1927

Osmanlı'da ilk nüfus sayımını 2. ________ yapmıştır.

<p>Mahmut</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ülkeleri modern anlamda ilk nüfus sayımlarını yapmalarıyla eşleştiriniz:

<p>Norveç = İskandinav Ülkesi Mısır = Antik Uygarlık Türkiye = 1927 Çin = Yoğun Nüfus</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi geçmişte nüfus sayımlarının temel amaçlarından biri değildir?

<p>Eğitim seviyesini ölçmek (D)</p> Signup and view all the answers

Bir ülkede ortalama yaşam süresinin yüksek olması, o ülkenin genellikle az gelişmiş olduğunu gösterir.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Çalışan ve üreten nüfus grubuna ne ad verilir?

<p>Yetişkin Aktif Nüfus</p> Signup and view all the answers

Gelişmiş ülkelerde genellikle ________ nüfusu daha fazladır.

<p>Şehir</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ekonomik sektörleri açıklamalarıyla eşleştiriniz:

<p>Birincil Ekonomik Sektör = Tarım İkincil Ekonomik Sektör = Sanayi Üçüncül Ekonomik Sektör = Hizmet Dördüncül Ekonomik Sektör = Bilgi ve İletişim</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi nüfusu arttıran faktörlerden biri değildir?

<p>Kadınların iş hayatına atılması (D)</p> Signup and view all the answers

Nüfus artış hızı düşse bile, nüfus miktarı her zaman azalır.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Doğumlar, ölümler ve göçler dikkate alınarak hesaplanan nüfus artışına ne ad verilir?

<p>Gerçek Nüfus Artışı</p> Signup and view all the answers

Nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan yatırımlara ________ yatırım denir.

<p>Demografik</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki faktörleri nüfus üzerindeki etkilerine göre eşleştiriniz:

<p>Savaşlar = Nüfusu Azaltır Sağlık Hizmetleri = Nüfusu Arttırır Göç Verilmesi = Nüfusu Azaltır İş İmkanları = Nüfusu Arttırır</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi nüfus artışının olumlu sonuçlarından biri değildir?

<p>Eğitim ve sağlık imkanlarının yetersiz kalması (B)</p> Signup and view all the answers

Nüfus azalması, işgücü açığı nedeniyle göç alma zorunluluğunu ortadan kaldırır.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Bir ülke nüfusunun iki katına çıkması için geçen süreye ne ad verilir?

<p>Nüfusun İkiye Katlanma Süresi</p> Signup and view all the answers

Sanayi Devrimi ile seri üretim ve sağlık imkanlarının iyileşmesi, dünya nüfusunda en büyük ________ dönemlerinden birini oluşturmuştur.

<p>Sıçrama</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki sonuçları nüfus artışı veya azalmasıyla eşleştiriniz:

<p>Kişi başına düşen milli gelirin azalması = Nüfus Artışı Eğitim kalitesinin artması = Nüfus Azalması İşsizliğin artması = Nüfus Artışı Yaşlı nüfusun artması = Nüfus Azalması</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi az gelişmiş ülkelerde görülen bir durum değildir?

<p>Yüksek şehir nüfusu (B)</p> Signup and view all the answers

Bir ülkede hizmet sektöründe çalışanların oranının yüksek olması, o ülkenin genellikle az gelişmiş bir ülke olduğunu gösterir.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Doğumlar ve ölümler arasındaki farktan kaynaklanan nüfus artışına ne ad verilir?

<p>Doğal Nüfus Artışı</p> Signup and view all the answers

Bazı ülkelerde (Rusya, Küba, Japonya) nüfus artış hızı ________ altına düşebilir.

<p>Sıfırın</p> Signup and view all the answers

Aşağıda verilen demografik özellikleri gelişmiş veya az gelişmiş ülkelerle eşleştiriniz:

<p>Yüksek Okuryazarlık Oranı = Gelişmiş Ülkeler Düşük Ortalama Yaşam Süresi = Az Gelişmiş Ülkeler Yüksek Şehir Nüfusu = Gelişmiş Ülkeler Yüksek Doğum Oranı = Az Gelişmiş Ülkeler</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi nüfus azalmasının olumlu sonuçlarından biri değildir?

<p>Nüfusun dinamizmini kaybetmesi (B)</p> Signup and view all the answers

Nüfus projeksiyonlarına göre, dünya nüfusunun 2100'lü yıllarda azalması beklenmektedir.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Nüfusu arttırıcı politikalar izleyen bir ülke için, uzun vadede ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçlardan birini yazınız.

<p>İşsizliğin artması</p> Signup and view all the answers

Birincil ekonomik sektörde çalışanların oranının yüksek olduğu bir ülkede, ________ daha az gelişmiştir.

<p>Sanayi</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki nüfusu etkileyen faktörleri, nüfusu arttıran veya azaltan olarak eşleştiriniz:

<p>Salgın Hastalıklar = Nüfusu Azaltan Yüksek Doğum Oranları = Nüfusu Arttıran Eğitim Seviyesinin Artması = Nüfusu Azaltan Sağlık Hizmetlerinin Gelişmesi = Nüfusu Arttıran</p> Signup and view all the answers

Hangi ülke demografik dönüşüm sürecini diğerlerinden daha önce tamamlamıştır ve bu durumun uzun vadeli sonuçları neler olabilir?

<p>Japonya; yaşlanan nüfus ve iş gücü açığı (C)</p> Signup and view all the answers

Nüfus projeksiyonları, sadece mevcut demografik eğilimleri dikkate alır ve gelecekteki teknolojik gelişmelerin nüfus üzerindeki etkilerini hesaba katmaz.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Sıfırın altına düşen nüfus artış hızına sahip bir ülke için, bu durumun ekonomik ve sosyal sistemler üzerindeki etkilerini detaylı olarak açıklayınız.

<p>Ekonomik yavaşlama, sosyal güvenlik sisteminde zorluklar, iş gücü açığı</p> Signup and view all the answers

Bir ülkenin nüfus yapısını analiz ederken, ________ piramidindeki ani daralmalar veya genişlemeler, geçmişteki önemli demografik olayların (savaşlar, salgınlar, nüfus politikaları) izlerini taşır.

<p>Nüfus</p> Signup and view all the answers

Bir ülkenin nüfus yapısının yaşlı nüfus lehine değişmesi (nüfusun yaşlanması) aşağıdaki sonuçlardan hangisine yol açmaz?

<p>İş gücü verimliliğinde artış (B)</p> Signup and view all the answers

Nüfus artış hızının yüksek olduğu bir ülkede, kişi başına düşen doğal kaynak miktarı artar.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Gelişmiş ülkelerde nüfusun yaşlanmasıyla birlikte ortaya çıkan en önemli ekonomik sorunlardan birini belirtiniz.

<p>Sosyal güvenlik sisteminin finansmanı</p> Signup and view all the answers

Bir ülkenin nüfus politikasını değerlendirirken, sadece nüfus artış hızı değil, aynı zamanda nüfusun _______ ve _______ gibi niteliksel özellikleri de dikkate alınmalıdır.

<p>Eğitim, sağlık</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi nüfusun kırsal alanlardan şehirlere göçünün (kentleşme) nedenlerinden biri değildir?

<p>Tarım alanlarının genişlemesi (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki nüfus özelliklerini etkiledikleri temel faktörlerle eşleştiriniz:

<p>Ortalama Yaşam Süresi = Sağlık Hizmetleri Doğum Oranı = Eğitim Seviyesi Göç Hızı = Ekonomik Fırsatlar Okuryazarlık Oranı = Eğitim Politikaları</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Demografi

Nüfusu inceleyen bilim dalı.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (De jure)

Nüfusun belirli bir adreste kayıtlı olduğu sisteme göre yapılan sayım.

Yüz Yüze Nüfus Sayımı (De facto)

Geçmişte kişilerin fiilen bulundukları yerde sayıldığı nüfus sayımı yöntemi.

İlk Nüfus Sayımlarının Amacı

Vergi toplama ve asker sayısını belirlemek.

Signup and view all the flashcards

Cinsiyet Yapısı

Kadın ve erkek nüfusun oransal dağılımı.

Signup and view all the flashcards

Ortalama Yaşam Süresi

Bir ülkede insanların ortalama ne kadar yaşadığı.

Signup and view all the flashcards

Çocuk Nüfus

0-14 yaş arasındaki nüfus grubu.

Signup and view all the flashcards

Yetişkin Aktif Nüfus

15-64 yaş arasındaki çalışan ve üreten nüfus grubu.

Signup and view all the flashcards

Yaşlı Nüfus

65 yaş ve üzerindeki nüfus grubu.

Signup and view all the flashcards

Okuryazarlık Oranı

Bir ülkedeki okuma yazma bilenlerin oranı.

Signup and view all the flashcards

Doğum ve Ölüm Oranları

Bir yılda doğan ve ölen kişi sayısı (bin kişi başına).

Signup and view all the flashcards

Şehir ve Kır Nüfusu

Bir ülkedeki şehirlerde ve kırsal alanlarda yaşayan nüfusun dağılımı.

Signup and view all the flashcards

Birincil Ekonomik Sektör

Tarım sektörü.

Signup and view all the flashcards

İkincil Ekonomik Sektör

Sanayi sektörü.

Signup and view all the flashcards

Üçüncül Ekonomik Sektör

Hizmet sektörü.

Signup and view all the flashcards

Doğal Nüfus Artışı

Doğumlar ve ölümler arasındaki farktan kaynaklanan nüfus artışı.

Signup and view all the flashcards

Gerçek Nüfus Artışı

Doğumlar, ölümler ve göçler dikkate alınarak hesaplanan nüfus artışı.

Signup and view all the flashcards

Nüfus Artış Hızının Sıfırın Altına Düşmesi

Doğum oranlarının düşük, ölüm oranlarının yüksek olması veya göçler nedeniyle nüfusun azalması.

Signup and view all the flashcards

Nüfusu Arttıran Faktörler

Doğum oranlarının yüksek olması, sağlık hizmetlerinin gelişmesi, nüfusu arttırıcı politikalar.

Signup and view all the flashcards

Nüfusu Azaltan Faktörler

Savaşlar, doğal afetler, kadınların iş hayatına atılması, nüfusu azaltıcı politikalar.

Signup and view all the flashcards

Nüfus Artışının Olumlu Sonuçları

Mal ve hizmetlere talep artışı, üretimin artması, vergi gelirlerinin artması.

Signup and view all the flashcards

Nüfus Artışının Olumsuz Sonuçları

Kişi başına düşen milli gelirin azalması, işsizliğin artması, çevresel sorunların artması.

Signup and view all the flashcards

Demografik Yatırım

Nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan yatırımlar (hastane, okul vb.).

Signup and view all the flashcards

Nüfus Azalmasının Olumlu Sonuçları

Kişi başına düşen milli gelirin artması, doğal kaynaklardan daha rahat yararlanma, eğitim kalitesinin artması.

Signup and view all the flashcards

Nüfus Azalmasının Olumsuz Sonuçları

Yaşlı nüfusun artması, nüfusun dinamizmini kaybetmesi, işgücü açığı.

Signup and view all the flashcards

Nüfusun İkiye Katlanma Süresi

Bir ülke nüfusunun iki katına çıkması için geçen süre.

Signup and view all the flashcards

Nüfusun Sıçrama Dönemleri

Alet yapımı, tarımın keşfi, sanayi devrimi.

Signup and view all the flashcards

Nüfus Projeksiyonları

2100'lü yıllarda dünya nüfusunun 11 milyara yaklaşması beklenmektedir.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Giriş

  • Video, YouTube'daki en büyük coğrafya kanalı olan "Coğrafya Kaderdir"in 33. gün kamp dersini sunmaktadır.
  • Bugünkü konu, doğal afetlerden sonra en önemli ikinci konu olan nüfustur; ancak yorumlama becerileriyle kolayca öğrenilebilir.

Demografi ve Nüfus Sayımı Yöntemleri

  • Demografi: Nüfusu inceleyen bilim dalıdır.
  • Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (De jure): Otomatik sistemle yapılan nüfus sayımıdır, Türkiye'de TÜİK tarafından uygulanmaktadır.
  • Geçmişteki Yüz Yüze Nüfus Sayımı (De facto): Geçmişte öğretmenlerin köyleri gezerek yaptığı sayım yöntemidir.
  • Dünyada ilk nüfus sayımlarını Sümerler ve Mısırlılar yapmıştır.
  • Osmanlı'da ilk nüfus sayımını 2. Mahmut yapmıştır.
  • Modern anlamda ilk nüfus sayımlarını İskandinav ülkeleri (Norveç, İsveç, Finlandiya, Danimarka) yapmıştır.
  • Türkiye'de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.
  • Geçmişte nüfus sayımlarının temel amacı vergi toplama ve asker sayısını belirlemektir.

Nüfusun Yapısı ve Yorumlama

  • Bir ülkenin nüfus yapısı (cinsiyet, yaş, yaşam süresi gibi) hakkında yorum yapabilme yeteneği önemlidir.
  • Cinsiyet Yapısı: Kadın ve erkek nüfus oranları. Bir yerde erkekler çoksa, orası göç alan bir yer olabilir.
  • Ortalama Yaşam Süresi: Ortalama yaşam süresi yüksek olan ülkeler (Japonya, İsviçre) genellikle gelişmiş ülkelerdir. Düşükse (Somali, Çad), az gelişmiştir.

Yaş Gruplarına Göre Nüfus

  • Çocuk Nüfus (0-14 yaş): Bağımlı nüfustur. Az gelişmiş ülkelerde çocuk bağımlı nüfus oranı daha yüksektir.
  • Yetişkin Aktif Nüfus (15-64 yaş): Çalışan ve üreten nüfustur.
  • Yaşlı Nüfus (65+ yaş): Bağımlı nüfustur. Gelişmiş ülkelerde yaşlı bağımlı nüfus oranı daha yüksektir.

Okuryazarlık Oranı

  • Gelişmiş ülkelerde okuryazarlık oranı genellikle yüksektir.
  • Az gelişmiş ülkelerde okuryazarlık oranı düşüktür.

Doğum ve Ölüm Oranları

  • Az gelişmiş ülkelerde (Nijerya, Kenya, Mali) doğum ve ölüm oranları yüksektir.
  • Gelişmiş ülkelerde (İspanya) doğum ve ölüm oranları düşüktür.

Şehir ve Kır Nüfusu

  • Gelişmiş ülkelerde şehir nüfusu daha fazladır.
  • Az gelişmiş ülkelerde kırsal nüfus daha fazladır.

Ekonomik Sektörlere Göre Nüfusun Dağılımı

  • Birincil Ekonomik Sektör: Tarım.
  • İkincil Ekonomik Sektör: Sanayi.
  • Üçüncül Ekonomik Sektör: Hizmet.
  • Bir ülkede insanların çoğu tarımda çalışıyorsa, ülke genellikle az gelişmiştir.
  • Hizmet sektöründe çalışanların oranı yüksekse, ülke gelişmiş bir ülkedir.

Nüfus Artışı

  • Nüfus artış hızı ve nüfus miktarı farklı kavramlardır. Nüfus artış hızı düşse bile nüfus miktarı artmaya devam edebilir.
  • Doğal Nüfus Artışı: Doğumlar ve ölümler arasındaki farktan kaynaklanır.
  • Gerçek Nüfus Artışı: Doğumlar, ölümler ve göçler dikkate alınarak hesaplanır.

Sıfırın Altına Düşen Nüfus Artış Hızı

  • Bazı ülkelerde (Rusya, Küba, Japonya) nüfus artış hızı sıfırın altına düşebilir.
  • Savaşlar ve salgın hastalıklar nüfusun azalmasına neden olabilir (Suriye, Venezuela).

Nüfusu Etkileyen Faktörler

  • Nüfusu Arttıran Faktörler:
    • Doğum oranlarının yüksek olması.
    • Sağlık hizmetlerinin gelişmesi.
    • Ülkelerin nüfusu arttırıcı politikalar izlemesi.
    • İş imkanlarının artması.
    • Gelenekler ve dinin etkisi.
    • Göç alımı.
  • Nüfusu Azaltan Faktörler:
    • Savaşlar ve doğal afetler.
    • Kadınların iş hayatına atılması.
    • Ülkeden göç verilmesi.
    • Eğitim seviyesinin artması.
    • Ülkelerin nüfus azaltıcı politikalar izlemesi.

Nüfus Artışının Sonuçları

  • Olumlu Sonuçlar:
    • Mal ve hizmetlere talep artışı.
    • Üretimin artması.
    • Vergi gelirlerinin artması.
    • İş gücü maliyetinin azalması (devlet ve fabrikalar açısından).
  • Olumsuz Sonuçlar:
    • Kişi başına düşen milli gelirin azalması.
    • Eğitim ve sağlık imkanlarının yetersiz kalması.
    • İşsizliğin artması.
    • Tasarrufların azalması.
    • Suç oranlarının artması.
    • Çevresel sorunların artması.
    • Doğal kaynakların hızlı tükenmesi.
    • Demografik yatırımların artması (hastane, okul yapımı).

Demografik Yatırım

  • Nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan yatırımlardır (hastane, okul vb.).

Nüfus Azalmasının Sonuçları

  • Olumlu Sonuçlar:
    • Kişi başına düşen milli gelirin artması.
    • Doğal kaynaklardan daha rahat yararlanma.
    • Eğitim kalitesinin artması.
    • Sağlık imkanlarından daha rahat yararlanma.
    • Daha çok yatırım yapabilme.
  • Olumsuz Sonuçlar:
    • Yaşlı nüfusun artması.
    • Nüfusun dinamizmini kaybetmesi.
    • Nüfus artış hızının azalması.
    • İşgücü açığı nedeniyle göç alma zorunluluğu.

Dünya Nüfusunun Tarihsel Süreçteki Değişimi

  • Nüfusun İkiye Katlanma Süresi: Bir ülke nüfusunun iki katına çıkması için geçen süre. Az gelişmiş ülkelerde daha kısadır.
  • Nüfusun Sıçrama Dönemleri:
    • Alet yapımı ile avcılık ve toplayıcılığın gelişmesi.
    • Tarımın keşfedilmesi.
    • Sanayi devrimi ile seri üretim ve sağlık imkanlarının iyileşmesi (en büyük sıçrama).

Nüfus Projeksiyonları

  • Dünya nüfus artış hızı düşse de, nüfus miktarı artmaya devam edecektir.
  • 2100'lü yıllarda dünya nüfusunun 11 milyara yaklaşması beklenmektedir.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Population Geography Concepts
46 questions

Population Geography Concepts

RemarkableSagacity7975 avatar
RemarkableSagacity7975
Cambridge AS-Level Human Geography: Population
20 questions
Nüfus Sayımı ve Özellikleri
40 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser