२०१९ चे मशिन लर्निंग

Machine Learning

• Definition: Machine learning is a subfield of artificial intelligence that involves using algorithms and statistical models to enable machines to learn from data, make decisions, and improve their performance over time.
• Types:
  • Supervised Learning: The machine is trained on labeled data to learn the relationship between input and output.
  • Unsupervised Learning: The machine is trained on unlabeled data to discover patterns and relationships.
  • Reinforcement Learning: The machine learns through trial and error by interacting with an environment and receiving feedback.

Key Concepts in Machine Learning

• Overfitting: When a model is too complex and performs well on training data but poorly on new data.
• Underfitting: When a model is too simple and fails to capture the underlying patterns in the data.
• Bias-Variance Tradeoff: The tradeoff between the error introduced by simplifying a model (bias) and the error introduced by fitting the noise in the data (variance).
• Gradient Descent: An optimization algorithm used to minimize the loss function and find the optimal parameters for a model.

Natural Language Processing (NLP)

• Definition: NLP is a subfield of artificial intelligence that deals with the interaction between computers and humans in natural language.
• Goals:
  • Language Understanding: Enable computers to understand and interpret human language.
  • Language Generation: Enable computers to generate human-like language.

Key Concepts in NLP

• Tokenization: The process of breaking down text into individual words or tokens.
• Named Entity Recognition (NER): The process of identifying and extracting named entities such as people, places, and organizations from text.
• Part-of-Speech (POS) Tagging: The process of identifying the grammatical category of each word in a sentence.
• Sentiment Analysis: The process of determining the sentiment or emotional tone behind a piece of text.

Applications of NLP

• Chatbots: Computer programs that use NLP to understand and respond to user input.
• Language Translation: Systems that use NLP to translate text from one language to another.
• Text Summarization: Systems that use NLP to summarize large documents or articles.
• Speech Recognition: Systems that use NLP to recognize and transcribe spoken language.

मशीन लर्निंग

• व्याख्या: मशीन लर्निंग ही आर्टिफिशियल इंटेलिजेंसची एक उपशाखा आहे जी डेटा Вар आधारित मशीनांना शिकवून, निर्णय घेऊन आणि कालांतराने त्यांची कामगिरी सुधारवण्यास मदत करते.
• प्रकार:
  • सुपервाइज्ड लर्निंग: मशीन लर्निंग मध्ये लेबल केलेल्या डेटा वर प्रशिक्षण देण्यात येते जेणेकरून मशीन इनपुट आणि आउटपुट यांच्यातील संबंध समजून घेऊ शकते.
  • अनसुपервाइज्ड लर्निंग: मशीन लर्निंग मध्ये अनलेबल केलेल्या डेटा वर प्रशिक्षण देण्यात येते जेणेकरून मशीन पॅटर्न्स आणि संबंध शोधू शकते.
  • रिनफोर्समेंट लर्निंग: मशीन लर्निंग मध्ये परिस्थितीशीインタएक्ट करून आणि फिडबॅक मिळवून शिक्षण घेतले जाते.

मशीन लर्निंग मधील महत्त्वाची कल्पना

• ओव्हरफिटिंग: जेव्हा मशीनचा मॉडेल फार कॉम्प्लेक्स असतो आणि ट्रेनिंग डेटा वर चांगला प्रदर्शन करतो परंतु नवीन डेटा वर खराब प्रदर्शन करतो.
• अंडरफिटिंग: जेव्हा मशीनचा मॉडेल फार सिम्पल असतो आणि डेटा मधील पॅटर्न्स शोधू शकत नाही.
• बायस-व्हेरिएन्स ट्रेड ऑफ: मॉडेलची सिम्प्लिसिटी (बायस) आणि डेटा मधील नॉइस (व्हेरिएन्स) यांच्यातील ट्रेड ऑफ.
• ग्रेडिएंट डिसेंट: मॉडेलचा लॉस फंक्शन tốiमाईज करण्यासाठी वापरला जाणारा ऑप्टिमायझेशन अल्गोरिदम.

नॅचरल लॅंग्वेज प्रोसेसिंग (एनएलपी)

• व्याख्या: एनएलपी ही आर्टिफिशियल इंटेलिजेंसची एक उपशाखा आहे जी मानव आणि कॉम्प्युटर यांच्यातील नॅचरल लॅंग्वेजमधील इंटरेक्शन वर केंद्रित आहे.
• उद्देश:
  • लॅंग्वेज अंडरस्टॅंडिंग: कॉम्प्युटरना मानव भाषा समजून घेण्यासाठी.
  • लॅंग्वेज जेनेरेशन: कॉम्प्युटरना मानव-एखादी लॅंग्वेज प्रयोग करून भाषा निर्माण करण्यासाठी.

एनएलपीमधील महत्त्वाची कल्पना

• टोकनायझेशन: टेक्स्टचे व्यक्तिगत शब्द किंवा टोकन्स मध्ये विभाजन.
• नेम्ड एंटिटी रेकग्निशन (एनईआर): टेक्स्टमधील नेम्ड एंटिटी जसे लोक, स्थाने आणि संस्था ओळखून काढणे.
• पार्ट-ऑफ-स्पीच (पीओएस) टॅगिंग: टेक्स्टमधील प्रत्येक शब्दाची व्याकरणिक श्रेणी ओळखून काढणे.
• सेंटीमेंट अॅनालिसिस: टेक्स्टचा सेंटीमेंट किंवा भावना ओळखून काढणे.

एनएलपीचे अॅप्लिकेशन्स

• चॅटबॉट: एनएलपी वापरून वापरकर्त्याच्या इनपुटचे विश्लेषण करून प्रतिक्रिया देणारे कॉम्प्युटर प्रोग्राम.
• लॅंग्वेज ट्रान्स्लेशन: एनएलपी वापरून एका भाषेतील टेक्स्ट दुसरी भाषेत रूपांतरित करणारे सिस्टम.
• टेक्स्ट सुमॅरायझेशन: एनएलपी वापरून मोठ्या दस्तावेजांचे सारांश करणारे सिस्टम.
• स्पीच रेकग्निशन: एनएलपी वापरून बोललेली भाषा ओळखून काढणारे सिस्टम.