بسیج سیاسی و انقلاب اسلامی ایران

دیدگاه‌های مختلف در مورد بسیج سیاسی

• آل احمد، مذهب شیعه را ایدئولوژی مناسب برای بسیج سیاسی می دانست.
• شریعتی با سخنرانی‌هایش، از گرایش دانشجویان به مارکسیسم جلوگیری نمود.
• وی همچنین با طرح «بازگشت به خویشتن»، راهی نوین را پی گرفت.
• امام خمینی (ره) در سال ۱۳۴۸، نظریه حکومت اسلامی را مطرح کردند که بیداری اسلامی را به مرحله‌ای تازه ارتقا داد.

نقش عوامل خارجی در انقلاب

• روی کار آمدن دموکرات‌ها در آمریکا (۱۳۵۴) و شعار حقوق بشر، فضایی مساعد برای جنبش بیداری اسلامی در ایران ایجاد کرد.
• این امر، زمینه فشار بر شاه برای ایجاد فضای باز سیاسی را فراهم کرد.

الگوی پیشرفت اسلامی

• الگوی تعالی و پیشرفت، بر پایه معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی اسلامی قابل تعریف است.
• استقلال از بیگانگان، لازمه رسیدن به پیشرفت به شمار می‌رود.

آغاز و گسترش انقلاب

• آغاز انقلاب ایران، همزمان با چاپ مقاله توهین‌آمیز رشیدی مطلق خطاب به امام خمینی (ره) در ۱۷ دی ۱۳۵۶ بود.
• از مرداد تا مهر ۱۳۵۷، مرحله گسترش تظاهرات مردمی در سراسر کشور بود.
• آتش‌سوزی سینما رکس (۲۸ مرداد ۱۳۵۷) و کشتار میدان ژاله (۱۷ شهریور ۱۳۵۷) از نمونه‌های مهم این تظاهرات بودند و شوکی جهانی به همراه داشت.
• فاجعه کشتار میدان ژاله، از مهمترین وقایع انقلاب بود که موج گسترده‌ای از تظاهرات را در پی داشت و جایگاه رژیم را در سطح جهانی ضعیف کرد.

دلایل قیام علیه رژیم شاهنشاهی

• شاه، اجازه فعالیت سیاسی به مردم را نداد و پیوندی بین رژیم و طبقات اجتماعی برقرار نکرد.
• روحانیان، با دیدگاهی احیاگرانه اسلامی، توانایی بسیج مردم را داشتند.
• وجود رهبری که فرمانش واجب شرعی تلقی می‌شد، مردم را به انجام تلاش‌های گسترده برای تحقق سخنانش ترغیب کرد.

دیدگاه‌های سیاسی در دوران انقلاب

• در زمان پیروزی انقلاب، احزاب مختلفی در کشور وجود داشت که برخی مخالف انقلاب اسلامی بودند و برخی دیگر (مانند مؤتلفه اسلامی) موافق آن بودند.

این آزمون به بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره بسیج سیاسی و نقش عوامل خارجی در انقلاب اسلامی ایران می‌پردازد. همچنین، الگوی پیشرفت اسلامی و روند آغاز و گسترش انقلاب را در بر می‌گیرد.